Ενώ η Ελλάδα απασχολεί τον διεθνή τύπο με την χρεοκοπία της, η Τουρκία προκαλεί συζητήσεις για την εξωτερική της πολιτική και το «δόγμα» του πρωθυπουργού της. Οι Financial Times Deutschland δημοσιεύουν άρθρο με τίτλο «Οι επιθετικοί Τούρκοι ταράζουν την Ευρώπη» και υπότιτλο «Κριτική για τις απειλές κατά του Ισραήλ και της Κύπρου»

Ads

Τουρκικά πολεμικά πλοία λέγεται ότι θα συνοδεύουν πλοία με βοήθεια για τη Γάζα. Ένα σκηνικό απειλών με κανονιοφόρους θέλει να αποτρέψει την εξόρυξη φυσικού αερίου από την Κύπρο. Η κυβέρνηση της Άγκυρας ανάβει φωτιές – και δεν προτίθεται να αποκλιμακώσει την κρίση με το Ισραήλ ή να φρενάρει την κλιμακούμενη διαμάχη με την Κύπρο, χώρα της ΕΕ. Η νοοτροπία ‘ράμπο’ της κυβέρνησης του Ρ.Τ.Ερντογάν επιβαρύνει συνεχώς τη σχέση με την Ευρώπη και δημιουργεί αμφιβολίες για τις φιλοδοξίες ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ.

Εν τω μεταξύ, οι Βρυξέλλες παρακολουθούν τις εξελίξεις. Όπως λένε διπλωμάτες, αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει σε καμιά πλευρά ενδιαφέρον για προώθηση των διαπραγματεύσεων. Προς το παρόν, οι Τούρκοι προσπαθούν περισσότερο να εμφανίζονται με αρκετά άκομψο τρόπο ως περιφερειακή δύναμη στη Μέση Ανατολή.

 Ο χριστιανοδημοκράτης ευρωβουλευτής Elmar Brok μάλιστα διατυπώνει την εξής υπόθεση: «Με την πολιτική της έναντι του Ισραήλ και της Κύπρου η τουρκική κυβέρνηση κατασκευάζει ένα άλλοθι, για να τερματίσει τις διαπραγματεύσεις με την ΕΕ». Στόχος του Ερντογάν δεν είναι η ένταξη στην ΕΕ. «Ο Ερντογάν θέλει να καταστήσει την Τουρκία περιφερειακή δύναμη όπως ήταν κάποτε η οθωμανική αυτοκρατορία. Αλλά δεν θα το πετύχουν. Οι Άραβες βλέπουν στην Τουρκία την παλιά αποικιακή δύναμη».

ΜΙλώντας στην εφημερίδα, ο τούρκος υππυργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Εγκεμαν Μπαγκίς αντικρούει αυτή την κριτική. «Δεν δημιουργούμε εμείς την ένταση με το Ισραήλ, αλλά η εκεί κυβέρνηση», λέει. Αλλά και στη διένεξη με την Κύπρο για τις σχεδιαζόμενες δοκιμές εξόρυξης φυσικού αερίου η Τουρκία έχει δίκιο κατά τον Μπαγκίς:

Το  βόρειο τμήμα του νησιού, που αναγνωρίζεται μόνο από την Τουρκία, έχει κι αυτό λόγο στις έρευνες φυσικού αερίου, λέει ο τούρκος Υπουργός. «Σε διαφιλονικούμενα ύδατα πρέπει να είναι κανείς επιφυλακτικός. Αν χρειαστεί, θα σταλούν πολεμικά πλοία, γι’ αυτό τα έχουμε. Οι Κύπριοι πρέπει να γνωρίζουν από το παρελθόν πόσο σοβαρά αντιμετωπίζει η Τουρκία τέτοια καυτά προβλήματα», λέει ο Μπαγκίς.

Ο ίδιος δεν θεωρεί ότι με τέτοιες επιθετικές δηλώσεις μπορεί να καταστρέψει τις ενδοκυπριακές συνομιλίες περί επανένωσης του νησιού: «Ούτε έχω την πρόθεση να θέσω σε κίνδυνο την καλή θέληση, εφόσον αυτή υπάρχει», λέει. Διέξοδο από την κρίση θα παράσχει μια γενναιόδωρη πολιτική λύση για το νησί και μια τουρκική ένταξη στην ΕΕ – και τα δύο δεν θα αποτύχουν λόγω της Τουρκίας.

Όσον αφορά ειδικότερα την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ, ο Μπαγκίς λέει: «Κάθε μέρα που περνάει, η Τουρκία χρειάζεται λιγότερο την Ευρώπη και η Ευρώπη χρειάζεται περισσότερο την Τουρκία. Αν είμαστε σε ισορροπία, θα συνεργαστούμε».

Οι τουρκικές προθέσεις για την Εγγύς Ανατολή και τη βόρειο Αφρική δεν έχουν σχέση με την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ: «Δεν τίθενται διαζευκτικά, αλλά αλληλοσυμπληρώνονται», δηλώνει. Άλλωστε, ιστορικά και γεωγραφικά, η Τουρκία αποτελεί το ανατολικό κομμάτι της Δύσης.

Ο Μπαγκίς αντικρούει και τα περί επιδιώξεων του Ερντογάν να αποκτήσει ρόλο περιφερειακού ηγέτη χρησιμοποιώντας αντιισραηλινές κορωνες. Για πολλούς ανθρώπους στις χώρες της βορείου Αφρικής, όπου κατέρρευσαν οι μοναρχίες, η Τουρκία θεωρείται πηγή έμπνευσης και ο Ερντογάν «θαυμάζεται ως ο άνδρας που ενίσχυσε τη δημοκρατία και άκουσε τον λαό», καταλήγει ο Μπαγκίς.

Το δόγμα Ερντογάν

Για νέο δόγμα στην εξωτερική πολιτική της Τουρκίας κάνει λόγο και το Newsweek, με αφορμή, και πάλι, την οξεία αντίδραση του Τούρκου πρωθυπουργού Ρ. Ερντογάν στην άρνηση του Ισραήλ να απολογηθεί για την επίθεση στο τουρκικό πλοίο Mavi Marmara, στις 30 Μαΐου του 2010.

Επιχειρώντας να αμβλύνει τις ανησυχίες για τη στροφή της Τουρκίας, ο αρθρογράφος εκφράζει την άποψη ότι το όραμα του Τούρκου πρωθυπουργού είναι να καλύψει το κενό εξουσίας που έχουν δημιουργήσει στην περιοχή ο πόλεμος στο Ιράκ και η Αραβική άνοιξη. Και ότι το κίνητρο του η διάσωση των πληθυσμών της Μέσης Ανατολής από τη φτώχεια και τα δικτατορικά καθεστώτα.

Το άρθρο παρουσιάζει τον Τούρκο Πρωθυπουργό ως βαθιά ηθικό και θρησκευόμενο ηγέτη, ως «μαχητή υπέρ της δικαιοσύνης», όπως γράφει χαρακτηριστικά. Επισημαίνει  επίσης  ότι η πρόσφατη δέσμευσή του να επιστρέψει το Τουρκικό κράτος χιλιάδες περιουσιακά στοιχεία που είχαν κατασχεθεί από Χριστιανούς και Εβραίους τον περασμένο αιώνα, αποτελεί απόδειξη του ότι η εικόνα του ακραίου υπέρμαχου του ιερού πολέμου δεν ταιριάζει στον τούρκο πρωθυπουργό.