Φαίνεται ότι η κρίση στον τύπο δεν αφορά μόνο τις εφημερίδες αλλά και τα free- press έντυπα και μάλιστα παγκοσμίως. Το 2008, χρονιά κατά την οποία τα έντυπα αυτά ευημερούσαν, κυκλοφορούσαν 266 δωρεάν εφημερίδες σε 60 χώρες της υφηλίου, με μέση κυκλοφορία έτους 42.136.000 αντίτυπα. Σήμερα κυκλοφορούν 193 εφημερίδες σε 54 χώρες ενώ η μέση κυκλοφορία αγγίζει τα 35.252 αντίτυπα. Η πτώση είναι εντυπωσιακή καθώς μιλάμε για έντυπα που μοιράζονται δωρεάν.

Ads

Κατά την πρώτη τετραετία των free-press η άνοδος ήταν εξαιρετικά αργή. Κατόπιν ακολούθησε μια δυναμική δεκαετία με διαρκή άνοδο στον αριθμό των τίτλων αλλά και των φύλλων. Ακολούθησε μια διετία πτώσης κυρίως στην Ευρώπη. Από τις 140 δωρεάν εφημερίδες με μέση κυκλοφορία 27.000.000 φύλλα το 2007, πλέον υπάρχουν μόνο 87 τίτλοι με 19.300.000 φύλλα μέση κυκλοφορία φέτος. Στη Λατινική Αμερική και στην Ασία αντίθετα η αγορά των free press ευημερεί καθώς παρουσιάζει και ανάπτυξη. Συνολικά, σε όλο τον κόσμο, αναλογούν 3,6 τίτλοι ανά χώρα, έναντι 4,7 τίτλων το 2007.

«Δεν νομίζω ότι η πτώση θα συνεχιστεί και δεν πιστεύω ότι οι δωρεάν εφημερίδες ξαφνικά θα αρχίσουν να κλείνουν η μία μετά απ’ την άλλη» τονίζει ο Πιετ Μπάκερ, καθηγητής δημοσιογραφίας στο Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης. «Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι μπορούν να κυκλοφορούν τρεις και τέσσερις και πέντε δωρεάν εφημερίδες σε μια μικρομεσαία αγορά. Αν μιλάμε όμως για έναν ή για δύο τίτλους, δεν βλέπω τον λόγο γιατί να μην είναι υγιείς και επιτυχημένοι».

Υπάρχει όμως ένα ακόμη ζήτημα. Σε πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου της Ζυρίχης, κατατέθηκε το συμπέρασμα ότι τα δωρεάν media, συμπεριλαμβανομένου του διαδικτύου και των free press εντύπων, διαβρώνουν την αντίληψη του κοινού περί δημοσιογραφίας βλάπτοντας έτσι την πληροφόρηση και τη δημοκρατία.

Ads

«Έχω την εντύπωση ότι δεν είναι και πολύ σωστά τα συμπεράσματά τους. Πρώτα απ’ όλα τα δωρεάν φύλλα τα διαβάζει ένας σωρό κόσμος που ειδάλλως δεν θα έπιανε στα χέρια του εφημερίδα, οπότε δεν μπορούμε να μιλάμε για βλαβερές συνέπειες στην ορθή πληροφόρηση. Δηλαδή τι άλλο θα έκαναν όλοι αυτοί οι τύποι που διαβάζουν, έστω για λίγο χρόνο, τις δωρεάν εφημερίδες; Μάλλον τηλεόραση θα βλέπανε» υποστηρίζει από την πλευρά του ο Μπάκερ τονίζοντας ότι αρκετός κόσμος διαβάζει και δωρεάν και επί πληρωμή εφημερίδες ρίχνοντας μια ματιά στην ‘εναλλακτική’ και μια ματιά στην ‘πραγματική’ ενημέρωση κι αποφασίζουν μόνοι τους τι τους ενδιαφέρει περισσότερο.

«Μπορεί στις περισσότερες των περιπτώσεων οι δωρεάν εφημερίδες να μην φιλοξενούν πολυσέλιδα ρεπορτάζ και αναλύσεις, αλλά φέρνουν σε επαφή το κοινό με την τρέχουσα ειδησεογραφία και καταπολεμούν την αποξένωσή του. Ούτως ή άλλως όσοι αγαπούν τις επί πληρωμή εφημερίδες, δεν τις απορρίπτουν και τόσο εύκολα για να πέσουν με τα μούτρα στα δωρεάν φύλλα» καταλήγει ο Μπάκερ.