Το φθινόπωρο του 2012 αγανακτισμένοι πολίτες εναντιώθηκαν σε μία θεατρική παράσταση. Αφορμή για τις αντιδράσεις αποτέλεσε ο τίτλος της παράστασης στα λατινικά. CORPUS CHRISTI. Το σώμα του Χριστού. «Μας είπαν ότι η οργή του θεού θα πέσει πάνω σας και ότι θα σας κάψουμε στην κόλαση»  δηλώνει στο φακό του Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα ο σκηνοθέτης της παράστασης, Λαέρτης Βασιλείου. Σήμερα, Τετάρτη 8 Μαΐου, στις 22:00, στη ΝΕΤ.

 
«Η επίσημη εκκλησία, παρ’ ότι θεωρεί βλάσφημο το έργο, καταδικάζει απερίφραστα τα επεισόδια που ακολούθησαν στο θέατρο «ΧΥΤΗΡΙΟ» από παρά-θρησκευτικές οργανώσεις και τη Χρυσή Αυγή. «Στο όνομα του Κυρίου έχουν γίνει τόσα εγκλήματα. Δε σημαίνει ότι ήταν κάτι το οποίο η Ιερά σύνοδος, η εκκλησία μας το ενστερνίστηκε ή το βοήθησε. Δεν υπήρχε  τέτοια πρόθεση ή διάθεση» δηλώνει χαρακτηριστικά στο Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα ο γραμματέας της Συνοδικής Επιτροπής Τύπου, της Ιεράς Συνόδου, πατήρ Τιμόθεος- Άνθης.
 

Δείτε το trailer
 
Με αφορμή σύγχρονα περιστατικά λογοκρισίας, το Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα εξετάζει το φαινόμενο όπως αυτό αποτυπώθηκε σε διάφορες χρονικές περιόδους τόσο στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς. Παράλληλα προσπαθεί να δώσει απάντηση στο ερώτημα: Υπάρχουν, τελικά, όρια στην τέχνη, στη σάτιρα, στο λόγο;
 
Στην πρώτη από τις δύο εκπομπές αφιερωμένες στη λογοκρισία παρουσιάζουμε πτυχές της από την δεκαετία του ‘30 και τον κώδικα Χέιζ στην Αμερική μέχρι και τα γυρίσματα της ταινίας «Ο Θίασος» του κορυφαίου έλληνα δημιουργού Θόδωρου Αγγελόπουλου.

 
Σε μία συνέντευξη που παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην ελληνική τηλεόραση ο Θόδωρος Αγγελόπουλος εξιστορεί τις δυσκολίες που αντιμετώπιζε την περίοδο της δικτατορίας  και πως κατάφερνε να ξεπερνάει κάθε φορά τη λογοκρισία, κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων. «Γράφαμε συνθήματα στο εσωτερικό κάποιων τοίχων, κάποιος φιλούσε τσίλιες απέξω να μην περάσει περίπολος. Όλο αυτό έγινε σε συνθήκες πραγματικής παρανομίας».
 
Αλλά αυτή δεν θα ήταν η τελευταία φορά που ο μεγάλος δημιουργός θα αντιμετώπιζε τη λογοκρισία. Τη δεκαετία του ’90,κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας «Tο Μετέωρο Βήμα του Πελαργού» στην Φλώρινα, ο τότε Μητροπολίτης Φλωρίνης, Αυγουστίνος Καντιώτης θεώρησε την ταινία αντιχριστιανική και ανθελληνική. Και κάλεσε σε συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας. «Δεν μπορούσαμε να κάνουμε σύγχρονο γύρισμα, δηλαδή λήψη να πάρουμε τη φωνή, διότι είχε μεγάφωνα παντού και παίζανε εμβατήρια, στρατιωτικά», θυμάται ο διευθυντής φωτογραφίας Γιώργος Αρβανίτης.

 
Η λογοκρισία δεν αφορά μόνο στον κινηματογράφο. Στη μουσική, ένα από τα πρώτα θύματα  είναι το ρεμπέτικο. Η «αγάπη» του ρεμπέτικου για ένα συγκεκριμένο θέμα – τις ναρκωτικές ουσίες- αποτελεί έναν από τους λόγους που το είδος αυτό της μουσικής έρχεται αντιμέτωπο με τη λογοκρισία. Αλλά δεν είναι ο μόνος. Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά ο ερευνητής του ρεμπέτικου Παναγιώτης Κουνάδης  «Το «Κάνε υπομονή», του Τσιτσάνη,  «μην απελπίζεσαι και δεν θ’ αργήσει, και τα λοιπά, κοντά σου θα ‘ρθει μια χαραυγή» ή το «Κάποια μάνα αναστενάζει», τραγούδια, που δεν είχανε σχέση με τις ουσίες, δηλαδή μια σειρά τραγουδιών, που θεωρούνταν από τις επιτροπές λογοκρισίας ότι είναι επικίνδυνα  γιατί προκαλούν ανάμεσα στον κόσμο συγκρούσεις».  Για τη συνεχή λογοκρισία που υφίσταντο στο έργο τους μιλούν μεταξύ άλλων ο Μίκης Θεοδωράκης και ο Διονύσης Σαββόπουλος. 
 
Την περίοδο της δικτατορίας, η λογοκρισία είχε ιδιαίτερα κατασταλτικό χαρακτήρα. Ο δημοσιογράφος Δημήτρης Σαπρανίδης θυμάται τις δυσκολίες που αντιμετώπισε προσπαθώντας  να εκθέσει τις αντιδικτατορικές αφίσες που δημιούργησε αλλά και τις περιπέτειες του εκδότη του περιοδικού ΑΝΤΙ που αποφάσισε να τις δημοσιεύσει: «Τον πήγανε μέσα, έφαγε και ξύλο για να μαρτυρήσει ποιος έφτιαξε, αυτή την αφίσα».  Αλλά και ο ηθοποιός Γιώργος Κοτανίδης, που μαζί με άλλους συναδέλφους του δημιούργησαν το Ελεύθερο Θέατρο, θυμάται τη συνεχή παρουσία του καθεστώτος στις παραστάσεις: «Όπου υπήρχε κενό, υπήρχαν δύο φιδίσια μάτια τα οποία ήτανε, όλοι με τα σιδερικά στις τσέπες και με κλομπ, ήταν έτοιμοι να μας τσακίσουν».

 
Ακόμα μιλούν στο Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα ο Μίμης Ανδρουλάκης για το βιβλίο του «Μ εις την Νιοστή»,  ο γιος της Αλίκης Γεωργούλη για την ταινία-σταθμό στη καριέρα της μητέρας του και του Αλέκου Αλεξανδράκη « Συνοικία το Όνειρο», ο κριτικός κινηματογράφου Γιάννης Ζουμπουλάκης, ενώ ο αναπληρωτής καθηγητής πολιτικής επιστήμης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Δημήτρης Χριστόπουλος συζητά για το εάν και που τίθενται  τα όρια.
 

ΤΕΤΑΡΤΗ, 8 ΜΑΙΟΥ, ΣΤΙΣ 22:00 ΤΟ ΒΡΑΔΥ ΣΤΟ ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΧΩΡΙΣ ΣΥΝΟΡΑ, ΣΤΗ ΝΕΤ

Ads