Η ελληνική οικονομία έχει βαθύτατα προβλήματα και οι ευθύνες των ηγετικών ομάδων είναι μεγάλες. Άποψη του συγγραφέας και καθηγητή του Πανεπιστημίου Πειραιά, Νίκου Κοτζιά για την εφημερίδα «Ελευθεροτυπία»

Ads

Είναι, όμως, υπερβολή να εμφανίζεται η Ελλάδα που παράγει μόλις το 2,5% του ΑΕΠ της Ε.Ε., ως ο κύριος, αν όχι αποκλειστικός, παράγοντας αστάθειας της ευρωζώνης. Τα συνολικά χρέη της Ε.Ε. ανέρχονται σήμερα στα 5.230 δισεκατομμύρια και θα φτάσουν το 2010 στα 8.061. Στην Ελλάδα θα οφείλεται περίπου το 4% αυτών των χρεών. Αντίστοιχα, οι ληξιπρόθεσμες δόσεις για το 2010 ανέρχονται συνολικά για την Ε.Ε. στα 1.450 δισεκατομμύρια, εκ των οποίων τα 3,4%, περίπου, αφορούν το ελληνικό χρέος. Το μέγεθος του ελληνικού χρέους δεν αιτιολογεί από μόνο του την πτώση της αξίας του ευρώ έναντι του δολαρίου κατά 20%. Οπως δεν επαρκεί ως αιτιολογία για την κρίση στα οικονομικά μιας οικογένειας που διαθέτει χίλια ευρώ το μήνα ως εισόδημα, το γεγονός ότι δίνονται τρία ευρώ ως χαρτζιλίκι στα παιδιά.

Η κρίση του ευρώ οφείλεται περισσότερο στη συνολική μείωση ανταγωνιστικότητας της Ε.Ε. και στη συμπεριφορά των ισχυρών που έστειλαν πολλαπλά μηνύματα κακοφωνίας ως προς την τύχη του ενιαίου νομίσματος. Οφείλεται, επίσης, στην έλλειψη θεσμικού συστήματος για τη διακυβέρνηση της ευρωπαϊκής οικονομίας και μηχανισμών νομισματικής πολιτικής που θα λειτουργούσαν ως υποκατάστατο της κατάργησης της εθνικής νομισματικής κυριαρχίας εντός της ευρωζώνης. Δεν είναι τυχαίο, ότι το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν το πρόβλημα των ελλειμμάτων τους με νομισματικά εργαλεία. Το πρώτο διά της υποτίμησης της στερλίνας. Οι δεύτερες με την παραγωγή πληθωριστικών δολαρίων.

Το πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας, αποτέλεσμα πριν απ’ όλα της πολιτικής των ελληνικών κυβερνήσεων, επιχειρηματιών και αγορών, μεγεθύνθηκε στις διεθνείς αγορές, διότι η Γερμανία ακολούθησε επί μήνες το δρόμο της εθνικιστικής κακοφωνίας. Την μία ημέρα έδινε διαβεβαιώσεις ότι θα υπάρξουν δάνεια, την επόμενη εγγυήσεις. Κατόπιν, ο υπουργός Συντονισμού της Γερμανίας W. Schauble πρότεινε τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου. Δύο ημέρες αργότερα, γερμανοί αρμόδιοι δήλωσαν ότι δεν πρέπει να αποκλειστεί το ΔΝΤ (18/3). Σε αυτούς απάντησε η ίδια η Μέρκελ, προτείνοντας ότι πρέπει τα κράτη που είναι υπερχρεωμένα να αποκλείονται από την ευρωζώνη. Λίγο μετά, ο Sarrazin, μέλος του δ.σ. της Κεντρικής Τράπεζας της Γερμανίας, προτείνει να οδηγηθεί η Ελλάδα στην πτώχευση. Πρόταση που επαναλήφθηκε δύο ημέρες μετά από την ίδια τη Μέρκελ, που με αυτό τον τρόπο «έθεσε φρένο στην αισιοδοξία των αγορών», όπως έγραψαν οι γερμανικές εφημερίδες στις 22/3. Συνολικά, η γερμανική κακοφωνία δεν υπήρξε δείγμα υψηλής πολιτικής.

Ads

Ηκυβέρνηση της ισχυρότερης οικονομικής δύναμης, εγκλωβισμένη στον οικονομικό της εθνικισμό, θυσίαζε επί εβδομάδες τη σταθερότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας. Δεν χρειάζεται πολλή σοφία για να κατανοήσει κανείς ότι μετά την εκδήλωση της ελληνικής κρίσης πολλά προβλήματα θα είχαν ξεπεραστεί εάν η Γερμανία είχε επιτρέψει στα αρμόδια όργανα της Ενωσης να ηρεμήσουν τις αγορές, όπως έγινε μόλις την προηγούμενη εβδομάδα και αυτό σε έναν βαθμό.

Η κρίση είναι υπόθεση της Ελλάδας. Ομως, τα υψηλά επιτόκια που τοκογλυφικά της ζητήθηκαν, προέκυψαν σε συνάρτηση και με την ιδιαίτερη, εγωιστική και εθνικιστική γερμανική κακοφωνία. Ενα γεγονός που οφείλει το ελληνικό κράτος και οι Ελληνες της διασποράς να το κατανοήσουν και να το εξηγήσουν στις ευρωπαϊκές κοινωνίες.