«Βγάλτε μια κόλλα χαρτί»! Όσα χρόνια κι αν περάσουν από τα μαθητικά θρανία, αυτή είναι μια φράση που θα ξυπνάει πάντα μνήμες. Στιγμές γεμάτες αγωνία και προσμονή για το αποτέλεσμα. Ενδεχομένως, τότε, αδυνατούσαμε να πιστέψουμε πως υπάρχουν και δυσκολότερες δοκιμασίες ώσπου βρεθήκαμε στον κόσμο των ενηλίκων. Τα «διαγωνίσματα» πλέον είναι καθημερινά, τις περισσότερες φορές απροειδοποίητα και τα αποτελέσματά τους διφορούμενα. Τα βαφτίζουμε περιπέτειες και τα συγκεντρώνουμε στο ημερολόγιο της ζωής μας.

Ένα ημερολόγιο γεμάτο πληγές και θαύματα μού θυμίζει το βιβλίο «Τσιρότο» της Ελένης Ζαχαρά (1977, Αλεξανδρούπολη), μια υπέροχη συλλογή διηγημάτων από τις εκδόσεις «ΕΝΥΠΝΙΟ», τα οποία σκιαγραφούν το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον μιας γυναίκας συνθέτοντας πανέξυπνα μια νουβέλα. Κάθε διήγημα ένα βέλος από τη φαρέτρα της συγγραφέα με στόχο την καρδιά μας, κάθε σελίδα μια εικόνα, κάθε εικόνα ένα θέμα από τη ζωή της πρωταγωνίστριας σε μια διαδρομή στην οποία και η ίδια γνωρίζει τον εαυτό της.

Παρακολουθούμε τη μεταμόρφωσή της βήμα-βήμα, μέσα από την προσωπική της εξομολόγηση, θέλοντας να σταθούμε στο πλευρό της, να μοιραστούμε τις επιθυμίες, τον πόνο, την οργή και, κάποιες φορές, τη σιωπή της.

Η συγγραφέας κατορθώνει να ξεγυμνώσει αυτήν τη γυναίκα εισχωρώντας ακόμη και στην πιο κρυφή, την πιο σκοτεινή πλευρά της. Την αφήνει να μιλήσει με τους γονείς της, να υπογραμμίσει τα λάθη τους. Να μας περιγράψει φοβίες και ενοχές που αυτά τα λάθη τής άφησαν κληρονομιά. Να ρουφήξει τη μητρότητα που γίνεται η γέφυρα να κατανοήσει και να συγχωρήσει, τελικά, τους γεννήτορές της. Να ζήσει όλα αυτά που ποτέ κανείς δεν είναι έτοιμος, ποτέ μέχρι που αναγκάζεσαι ν’ αποφασίσεις. Συμβιβασμός ή σύγκρουση;

Αν και πιστεύει πως είναι υποταγμένη στη μοίρα της, τελικά οι πράξεις της αποδεικνύουν το αντίθετο. Για παράδειγμα, όταν φτάνει η στιγμή που τα παραμύθια με τους λύκους γίνονται η καθημερινότητά της, αντέχει χωρίς να μοιρολατρεί. Όταν χρειάζεται να πάψει να εθελοτυφλεί, βουτάει στον πόνο που φέρνουν οι αλλαγές στη ζωή της. Όλα χάρη στις δικές της προσωπικές συγκρούσεις. Αρρώστια, γάμος, απιστία, διαζύγιο, βίαιη και τιμωρητική έκρηξη οργής, φρέσκος έρωτας, απώλειες γίνονται ιστορίες που τις σφραγίζει με τη δική της ξεχωριστή οπτική. Ο κόσμος της κλονίζεται και η ίδια αναγκάζεται να βγει απ’ τη γυάλα της νικήτρια, πλέον.

Η γραφή της Ελένης Ζαχαρά είναι λιτή, γεμάτη πόνο και τρυφερότητα, εκρηκτική μα και λυτρωτική, παράλληλα. Οι λέξεις της σφύζουν από ενέργεια και μας παρασύρουν στον εσωτερικό λαβύρινθο της ηρωίδας χωρίς όμως να εκβιάζουν το συναίσθημά μας και χωρίς να περισσεύει καμιά. Μιλάει για την ελευθερία, τη μοναξιά, τη μητρότητα, την αγάπη, την οικογένεια, τον απρόσμενο έρωτα και, φυσικά, για τις κοινωνικές επιταγές, για τις προκαταλήψεις που συνοδεύουν αυτές τις έννοιες. Ίσως, γι’ αυτό επιλέγει για ηρωίδα της μια εύθραυστη αλλά αντισυμβατική ψυχή, που με πείσμα αρνείται να υποταχτεί στη μοίρα της. Μια γυναίκα που ορμάει δυνατά στη ζωή γνωρίζοντας πως είναι διαρκής ο αγώνας. Επομένως, πάντα θα υπάρχουν μάχες να αναμετρηθεί κανείς και πληγές που θα γιατρέψει με τσιρότα. Αυτά που όταν βγούνε θα τις αφήσουν ακάλυπτες μα όχι ανοιχτές.

Μια παθιασμένη κραυγή ελπίδας και ανεξαρτησίας τρομακτικά αληθινή.

ΤΣΙΡΟΤΟ /ΕΛΕΝΗ ΖΑΧΑΡΑ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΕΝΥΠΝΙΟ