Τα δεκαοχτώ διηγήματα της συλλογής «Όταν ο ήλιος μπήκε στο δωμάτιο» του Γιώργου Μολέσκη έχουν ως αφετηρία τους πραγματικές ιστορίες, που συνέβησαν στην Κύπρο και σε άλλα μέρη του κόσμου: Ελλάδα, Ρωσία, Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, Σουηδία, Γεωργία, Βέλγιο κ.λπ. Κάποιες αναφέρονται σ’ ένα μονάχα επεισόδιο, άλλες καλύπτουν μεγαλύτερες περιόδους της ζωής των ηρώων.

Οι ιστορίες αυτές είναι δοσμένες με περισσότερα ή λιγότερα στοιχεία φαντασίας και μυθοπλασίας. Παιδικές και εφηβικές μνήμες, ιστορίες από τη νεανική και ενήλικη ζωή που διαδραματίζονται σε διαφορετικές χρονικές περιόδους και μιλούν για ανθρώπους της Κύπρου και του κόσμου και που παρά τη διαφορετική τους θεματική, συνδέονται στο τέλος μεταξύ τους ως μέρη μιας, με την ευρεία έννοια, αυτοβιογραφίας.

Μέσα από τα διηγήματα της συλλογής παρουσιάζονται άνθρωποι απλοί, καθημερινοί, που ωστόσο έχουν κάτι το ιδιαίτερο στον χαρακτήρα ή στη συμπεριφορά τους ή που τους διακρίνει ένα ξεχωριστό πάθος, πράγματα για τα οποία έγιναν οι ήρωες κάποιας ιστορίας στο βιβλίο. Σε άλλα διηγήματα πάλι οι ήρωες απουσιάζουν εντελώς. Είναι μόνο το γεγονός, το τοπίο, η ατμόσφαιρα της στιγμής και ο συγγραφέας που τα παρακολουθεί, τα σχολιάζει και τα καταγράφει με μια ποιητική συχνά διάθεση.

Ο Γιώργος Μολέσκης γεννήθηκε το 1946 στο χωριό Λύση της Κύπρου. Φοίτησε στο Αγγλικό Κολέγιο Λευκωσίας και στο Πανεπιστήμιο Λομονόσοφ της Μόσχας, από το οποίο απέκτησε πτυχίο (Μ.Α.) στη ρωσική λογοτεχνία και διδακτορικό δίπλωμα (Ph.D.) στη λογοτεχνία.

Εργάστηκε στις Πολιτιστικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου, όπου κατείχε τη θέση του Ανώτερου Μορφωτικού Λειτουργού και διετέλεσε Εκτελεστικός Σύμβουλος του Ιδρύματος Συμφωνική Ορχήστρα Κύπρου. Την περίοδο 2013 – 2017 διετέλεσε Πρόεδρος της Ένωσης Λογοτεχνών Κύπρου.

Έχει τιμηθεί με Κρατικό Έπαινο και Κρατικό Βραβείο Ποίησης στην Κύπρο, καθώς και με το Μετάλλιο Πούσκιν της Ένωσης Ρώσων Συγγραφέων. Είναι, επίσης, επίτιμο μέλος της Κρατικής Ακαδημίας Σλαβικού Πολιτισμού της Ρωσικής Ομοσπονδίας.

Από το 1967 μέχρι σήμερα έχει εκδώσει δεκατρείς ποιητικές συλλογές, δυο συγκεντρωτικούς τόμους ποιημάτων και πέντε βιβλία με μεταφράσεις ποίησης.

Στην Ελλάδα κυκλοφορούν τα βιβλία του: Βλαντίμιρ Μαγιακόφσκι. Σύννεφο με παντελόνια, εισαγωγή-μετάφραση-σχόλια, εκδόσεις Τα τραμάκια 1995, Ρώσοι ποιητές του 20ού αιώνα, εισαγωγή-μετάφραση-σχόλια, εκδόσεις Μεσόγειος (Πανεπιστήμιο Κύπρου και Ελληνικά Γράμματα) 2004, Αναμονή βροχής, ποιήματα, εκδόσεις Μεταίχμιο 2008, Σύγχρονοι Τουρκοκύπριοι ποιητές. Απόπειρα επικοινωνίας, μετάφραση-επιμέλεια, εκδόσεις Τόπος 2010, Το ημιτελές ποίημα, εκδόσεις Μεταίχμιο 2014.

Βιβλία του μεταφράστηκαν και εκδόθηκαν σε ξεχωριστούς τόμους στη Γαλλία, την Ιταλία, τη Σερβία, τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία και την Αλβανία. Ποιήματά του μεταφράστηκαν και δημοσιεύτηκαν σε λογοτεχνικά περιοδικά στη Ρωσία, τη Γερμανία, τη Γαλλία, τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Τουρκία, τη Φινλανδία, την Αρμενία, την Εσθονία και αλλού.

Σε α’ ενικό για το «Όταν ο ήλιος μπήκε στο δωμάτιο»

Στο βιβλίο περιλαμβάνονται δεκαοκτώ διηγήματα, δεκαοκτώ ιστορίες. Όλες οι ιστορίες έχουν ως αφετηρία τους πραγματικά γεγονότα. Και θα πρέπει εδώ να ξεκαθαρίσω ότι δεν πρόκειται για γεγονότα ή ιστορίες που συνέβηκαν σε τρίτα πρόσωπα και τα οποία μου αφηγήθηκαν ή που άκουσα από κάποιους άλλους, αλλά για ιστορίες που έζησα ο ίδιος. 

Φυσικά σε όλους μας συμβαίνουν καθημερινά πολλά πράγματα, εμπλεκόμαστε σε πολλές ιστορίες, βιώνουμε καταστάσεις, οι οποίες φεύγουν και τις ξεχνούμε. Αυτές στο βιβλίο είναι ιστορίες που έμειναν για κάποιο λόγο, είτε γιατί έχουν κάτι το ιδιαίτερο, είτε γιατί οι άνθρωποι που εμπλέκονται διακρίνονται από ένα ξεχωριστό πάθος είτε ακόμη γιατί τα ίδια τα γεγονότα και η ατμόσφαιρα που τα περιβάλλει παρουσιάζουν μια ποιητική διάσταση. Και αυτό το τελευταίο με ενδιαφέρει ιδιαίτερα, αφού σε όλη μου τη ζωή ασχολούμαι με την ποίηση, γράφω ποιήματα ή μεταφράζω ποιητές που με αγγίζουν για κάποιο λόγο. 

Την ποίηση ή την έμπνευση για κάθε ποίημα την αντλώ από την ίδια τη ζωή και τα προσωπικά μου βιώματα, τις σκέψεις, τα όνειρα, τις συγκινήσεις. Κάπως έτσι και με αυτές τις ιστορίες, οι οποίες συνέβηκαν σε διάφορες χρονικές περιόδους και σε διάφορα μέρη του κόσμου όπου έζησα ή ταξίδεψα, στη Ρωσία στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, στη Σουηδία, τη Γεωργία, το Βέλγιο και φυσικά στην Κύπρο, τη Λύση, που είναι το χωριό μου, την Αμμόχωστο, τη Λευκωσία… 

Είμαι άνθρωπος που εκτός από το γράψιμο μου αρέσει να διηγούμαι διάφορες  ιστορίες, στους φίλους, τους συναδέλφους, τους δικούς μου ανθρώπους. Τις ιστορίες  που περιλαμβάνονται στο βιβλίο τις διηγήθηκα πολλές φορές πριν τις γράψω στο χαρτί, έτσι που με τον καιρό και με την επανάληψη μυθοποιήθηκαν κατά κάποιο τρόπο, απέχτησαν κάποια στοιχεία μυθοπλασίας, έγιναν διηγήματα με τη λογοτεχνική έννοια του όρου. Οι ήρωές τους, άνθρωποι απλοί και συνηθισμένοι, αλλά και με κάποιο ιδιαίτερο πάθος, όπως είπα και πιο πριν, απέχτησαν μια λογοτεχνική διάσταση.

Με όλα αυτά ωστόσο τα διηγήματα του βιβλίου δεν παύουν να αποτελούν κεφάλαια μιας, με την ευρεία έννοια του όρου, αυτοβιογραφίας, μέσα από τα οποία παρουσιάζονται οι δικές μου σχέσεις με ανθρώπους, με τόπους και με γεγονότα. 

Η επιρροή της οικονομικής κρίσης 

Η οικονομική κρίση επηρέασε, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, την καθημερινή ζωή όλων μας, έφερε στην επιφάνεια ιστορίες, τραγικές πολλές φορές, μας έκανε να προβληματιστούμε πάνω σε διάφορα πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα. Όλα αυτά επηρεάζουν σίγουρα τη λογοτεχνία. Ωστόσο, όσον αφορά εμένα προσωπικά, δεν βλέπω να με έχει επηρεάσει άμεσα, τουλάχιστον σε ότι έχω γράψει μέχρι σήμερα. Ίσως γιατί ο τρόπος που βλέπω τα πράγματα και οι αναζητήσεις μου, τόσο στην ποίηση, όσο και στην πεζογραφία, με οδηγούν σε άλλους χώρους.

Η επιρροή του κυπριακού ζητήματος 

Όταν μιλούμε για το κυπριακό ζήτημα μιλούμε για μια τραγωδία με τεράστιες και καθοριστικές συνέπειες για τον τόπο, την ιστορία του, τον πολιτισμό του. Στη διάρκεια της μακρόχρονης ιστορίας της Κύπρου πέρασαν από το νησί πολλοί κατακτητές, αυτό όμως που συνέβηκε το 1974 με το πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή και συνεχίζεται και μέχρι σήμερα δεν έχει προηγούμενο. Μοίρασε γεωγραφικά τον τόπο και διαχώρισε  τους ανθρώπους με βάση τη θρησκεία και την εθνικότητά τους ξεριζώνοντάς τους από τους τόπους όπου ζούσαν για αιώνες με τα ήθη, τα έθιμα και τα μνημεία της πολιτιστικής τους κληρονομιάς.

Αυτή η ανοιχτή πληγή και η απειλή που επικρέμεται πάνω από τον τόπο, σε συνδυασμό με όσα τραγικά γεγονότα έζησα εκείνο τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, όταν ως φοιτητής στο εξωτερικό ήρθα στην Κύπρο για διακοπές, βρέθηκα έφεδρος στρατιώτης στον πόλεμο και στη συνέχεια πρόσφυγας, επηρέασαν με πολλούς τρόπους την ποιητική μου δημιουργία, τόσο θεματικά όσο και ιδεολογικά, όπως συνέβηκε με όλους τους λογοτέχνες της γενιάς μου. Μετά από μια τέτοια τραγωδία αναζητάς το διαχρονικό μέσα στο πρόσκαιρο, το σταθερό μέσα στο ρευστό και το μεταβαλλόμενο, καταφεύγεις στην ιστορία και τη μυθολογία να βρεις στηρίγματα. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο ακόμη και τα διαχρονικά θέματα της λογοτεχνίας, τα υπαρξιακά τα φιλοσοφικά, τα ερωτικά και άλλα αποχτούν έναν ιδιαίτερο χρωματισμό. 

Η σχέση με τη λογοτεχνία 

Η ενασχόλησή μου με τη λογοτεχνία διαδραμάτισε πολύ αποφασιστικό ρόλο στη ζωή μου γενικά, που για να τον εξηγήσω θα πρέπει να επικαλεστώ και κάποια προσωπικά, αυτοβιογραφικά στοιχεία. Αν δεν ήταν η λογοτεχνία σίγουρα θα ήμουν  άλλος άνθρωπος. 

Όταν άρχισα να γράφω ποιήματα στα δεκατέσσερα – δεκαπέντε μου χρόνια εργαζόμουν ως υδραυλικός και συγκολλητής στην Αμμόχωστο. Αυτό ήταν το επάγγελμα που ακολούθησα αμέσως μετά το δημοτικό σχολείο. Ο ερχομός της ποίησης στη ζωή μου και η προσπάθεια να ανακαλύψω τα μυστικά της γραφής της, στάθηκε η αιτία να αρχίσω να μελετώ διάφορα βιβλία, να αναζητώ τρόπους μόρφωσης και να προσπαθώ να γνωρίσω τον κόσμο και τους ανθρώπους. Αυτό με οδήγησε πρώτα σε νυχτερινά σχολεία, ύστερα σε αγγλικό κολλέγιο και τελικά στο Πανεπιστήμιο Λομονόσοφ της Μόσχας, όπου σπούδασα ρωσική φιλολογία και υποστήριξα και τη διδακτορική μου διατριβή στη λογοτεχνία. 

Από τότε που έγραψα τους πρώτους στίχους δεν σταμάτησα ποτέ να διαβάζω λογοτεχνία, ελληνική και ξένη, καθώς και μελέτες για τη λογοτεχνία. Δεν σταμάτησα ούτε και να γράφω, ποίηση, κατά κύριο λόγο, αλλά και πεζογραφία, μελέτες και δοκίμια, να μεταφράζω ποίηση από την αγγλική και τη ρωσική γλώσσα. Μου αρέσει επίσης να μιλώ για τη λογοτεχνία, γι’ αυτό και συμμετείχα σε πολλά συνέδρια και ημερίδες κι έκανα διαλέξεις σε πανεπιστήμια στην Κύπρο και σε άλλες χώρες.

Επόμενα συγγραφικά σχέδια 

Πρόσφατα ξανακοίταξα το ελληνικό μέρος μιας ανθολογίας ρωσικής ποίησης του εικοστού αιώνα, η οποία εκδόθηκε σε δίγλωσση μορφή το 2004 από το Πανεπιστήμιο Κύπρου και τις εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα στη σειρά ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ και στην οποία  έκανα την ανθολόγηση, τη μετάφραση και έγραψα την εισαγωγή και τα βιογραφικά των είκοσι τεσσάρων ποιητών που ανθολογούνται. Το βιβλίο αυτό είναι από καιρό  εξαντλημένο και ελπίζω να κυκλοφορήσει σύντομα σε μια καινούρια ελληνική έκδοση.

Το άλλο είναι ένα πεζό αφήγημα με μυθιστορηματική διάσταση, το οποίο αναφέρεται στα γεγονότα της περιόδου του 1974 στην Κύπρο. Έχει τον τίτλο Κάθε Ιούλιο επιστρέφω, δηλώνοντας με αυτόν τις διάφορες επιστροφές στον τόπο και στον χρόνο, οι οποίες ξεκινούν το 2003, με το άνοιγμα των οδοφραγμάτων, και συνεχίζονται, πότε μπροστά και πότε πίσω στο χρόνο και στον τόπο.

Είναι κι ένα καινούριο βιβλίο ποίησης, το οποία άρχισε να διαμορφώνεται, καθώς και κάποιες σκέψεις για δοκίμια και νέες μεταφράσεις ποίησης.