Δυο νέες γυναίκες, μητέρες και οι δύο, ενώνουν τις αγωνίες και τις ευαισθησίες τους για τη νέα γενιά σε μια παράσταση για τον ψηφιακό εκφοβισμό και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι νέοι. Για την ξεχωριστή αυτή περίοδο της ζωής των ανθρώπων, την εφηβεία, αλλά και την ανάγκη κάθε ανθρώπου για ουσιαστική, αληθινή επικοινωνία.

Το θεατρικό έργο Μετά το πάρτι, που έγραψε η Μαρία Ζαβάκου και σκηνοθετεί η Γιολάντα Μαρκοπούλου, ανεβαίνει στις 8 Νοεμβρίου από το Εθνικό Θέατρο, στο θέατρο Rex – Σκηνή «Ελένη Παπαδάκη».

Η Γιολάντα Μαρκοπούλου, που έχει συνδέσει το όνομά της με το θέατρο-ντοκιμαντέρ, συνεχίζει να κάνει Τέχνη ό,τι αγγίζει την ψυχή της, ό,τι την πληγώνει και την κινητοποιεί, ό,τι αφορά την κοινωνία, ό,τι θέτει ερωτήματα, προκαλεί τη σκέψη και το διάλογο, την αλήθεια και την ουσιαστική επαφή και με αφορμή την τελευταία της σκηνοθεσία μας μιλάει για το έργο, τους νέους, τους φόβους και τις ελπίδες.

Γιολάντα Μαρκοπούλου
Μιλήστε, ζητήστε βοήθεια, μη φοβάστε!

Μια φράση από τη μαρτυρία ενός παιδιού που δέχθηκε bullying είναι η δική της στάση ζωής. Και η απάντησή της στο πως αντιμετωπίζεται η μάστιγα του εκφοβισμού. Πως με το θάρρος μπορεί να νικηθεί ο φόβος.

Ποια είναι
Σκηνοθέτρια που δημιουργεί διαθεματικά έργα, εστιάζοντας στη χρήση συγκεκριμένων τοποθεσιών και του δημόσιου χώρου. Έχει σκηνοθετήσει περισσότερες από είκοσι παραστάσεις και ταινίες μικρού μήκους. Το 2007 ίδρυσε το ΣΥΝΕΡΓΕΙΟ, ένα  χώρο τέχνης στο κέντρο της Αθήνας, όπου δημιουργήθηκε η θεατρική ομάδα προσφύγων και μεταναστών Station Athens. Η παράσταση Είμαστε οι Πέρσες! (Φεστιβάλ Αθηνών, ISPA–Νέα Υόρκη, Διεθνές Θέατρο Φινλανδίας) παρουσιάστηκε διεθνώς, ενώ η site-specific περφόρμανς Ε_ΦΥΓΑ εντάχθηκε στο πρόγραμμα της Ελευσίνας Πολιτιστικής Πρωτεύουσας 2023, μαζί με τα έργα Ε_ΦΥΓΑ Μικρασία, Ε_ΦΥΓΑ Πόντος καταλήγοντας στην έντυπη έκδοση Ε_ΦΥΓΑ Τριλογία με υλικό και από τις τρεις παραστάσεις  (2014-2024).

Το νέο έργο της ομάδας Station Athens Σφάλμα Σύνδεσης παρουσιάστηκε στο Φεστιβάλ Αθηνών 2024 στο πλαίσιο του Grape κερδίζοντας το 2ο Βραβείο Κοινού.

Το ντοκιμαντέρ Station Athens (βραβείο Agora Lab 2021, Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης) βρίσκεται στο στάδιο παραγωγής, ενώ η 360 VR ταινία και διαδραστική περφόρμανς Λευκός Νάνος παρουσιάστηκε το 2023-2024 στο Μουσείο Μπενάκη και σε κινηματογραφικά φεστιβάλ. Η mixed reality ταινία της με τίτλο Paradise Lost βρίσκεται στο στάδιο της προπαραγωγής με συμμετοχή στο Thessaloniki Documentary Pitching Forum, CPH:LAB 2023, το IDFA Forum 2023 και αλλού.

Ως συνιδρύτρια του Mind the Fact έχει συν-επιμεληθεί δύο φεστιβάλ, το 2017 και το 2020. Μέσω της εταιρίας Polyplanity Productions, αναλαμβάνει μεγάλες παραγωγές και διεθνή πρότζεκτ, όπως το The Walk with Amal (Good Chance Theater, 2021) ως δημιουργική παραγωγός. Είναι μέλος του Onassis ONX.

Συνέντευξη

Τι είναι αυτό που μέχρι σήμερα έχεις καταφέρει, για το οποίο νιώθεις περισσότερο περήφανη;
Δεν ξέρω αν έχω καταφέρει πολλά…εγώ πάντα νιώθω ότι ξεκινώ από το μηδέν σε κάθε έργο. Δεν σας κρύβω ότι αυτό με γοητεύει και παράλληλα με προκαλεί. Περήφανη είμαι γιατί έχω συνεργάτες που έχουν γίνει πλέον φίλοι και που δουλεύουμε μαζί πάρα πολλά χρόνια. Στο θέατρο αυτό είναι το πιο πολύτιμο πράγμα, να έχεις κοντά σου ανθρώπους που μπορείς να βασιστείς και μαζί τους να φανταστείς, να ονειρευτείς κι ας ακούγεται κάπως – δεν είναι καθόλου δεδομένο.

Από ποιες παραστάσεις- γενικότερα μορφές Τέχνης – έχεις επηρεαστεί και εμπνευστεί;
Έχοντας σπουδάσει κινηματογράφο και έχοντας μια αγάπη για την δημιουργία της εικόνας, σίγουρα είναι μια επιρροή που πιστεύω φαίνεται και στην δουλειά μου στο θέατρο. Τα τελευταία χρόνια ερευνώ και το πεδίο της εικονικής πραγματικότητας, φτιάχνοντας εμπειρίες που συνδυάζουν τους δύο κόσμους με έναν πολύ διαφορετικό τρόπο. Δημιουργείς μια μικτή πραγματικότητα όπου συνομιλούν ο ψηφιακός με τον φυσικό κόσμο προσφέροντας και ένα άλλο είδος εμπειρίας που δεν είναι ούτε θέατρο, ούτε σινεμά. Η ζυγαριά δεν γέρνει πάντα από την ίδια μεριά!

Το γεγονός πως είσαι μητέρα δύο κοριτσιών 13 και 8 χρονών πόσο σε επηρεάζει, σε ευαισθητοποιεί; Ήταν ένα ακόμα κίνητρο για την καινούργια σου δουλειά;
Σίγουρα είναι ένα τεράστιο κίνητρο! Οι δύο κόρες μου είναι πηγή συνεχούς έμπνευσης αλλά και ένας καθρέφτης, και σκληρός καμιά φορά.    Δε νομίζω ότι μπορώ να δουλέψω σε έργο χωρίς να έχω ένα πολύ σημαντικό λόγο για να το κάνω και έως τώρα αυτό δεν το έχω προδώσει.    Νιώθω ευθύνη και υποχρέωση απέναντι τους, θέλω να μοιραστώ κάτι που μπορεί να τις επηρεάσει, να τις κάνει να αναλογιστούν και κυρίως να μάθουν να μπαίνουν στα παπούτσια των άλλων.    Η επαφή των παιδιών με οποιαδήποτε μορφή τέχνης – και δυστυχώς δεν είναι καθόλου αυτονόητη– είναι από τις λίγες διεξόδους που υπάρχουν αυτή τη στιγμή. Το εφηβικό θέατρο – σπάνιο είδος στη χώρα μας- είναι μία τεράστια ευκαιρία να ανοίξει ένας διάλογος μεταξύ των νέων και των ενηλίκων. Γιατί, στην εφηβική ηλικία πιο πολύ από ποτέ ψάχνεις τρόπους να ταυτιστείς, να ερωτευτείς, να θυμώσεις αλλά και να συγχωρέσεις.

Τη Μαρία Ζαβάκου τη γνώρισες από το έργο;
Με τη Μαρία γνωριζόμαστε πολλά χρόνια. Η πρώτη μας συνεργασία ήταν το 2010, όταν εκείνη έγραψε το σενάριο για την ταινία μικρού μήκους “Οι Πυραμίδες της Αθήνας”. Η σύνδεσή μας, όμως, πάει ακόμα πιο πίσω, από το 2009, όταν συνεργαστήκαμε στη “Συνάντηση Νέων Δημιουργών” του Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών, όπου έγραψε το έργο “Στο Άλσος των Σεμνών”, με θέμα τον “Ξένο-Μέτοικο”, ένα θέμα που με έχει απασχολήσει πολύ.

Τώρα, 14 χρόνια μετά, της πρότεινα να συνεργαστούμε ξανά για το έργο που μου ανέθεσαν από το Εθνικό Θέατρο με θέμα τη βία στον κόσμο των νέων. Η Μαρία έχει γράψει πολλά βιβλία για εφήβους, οπότε γνωρίζει βαθιά αυτή τη θεματολογία. Είχαμε μια κοινή επιθυμία, να μοιραστούμε με το κοινό κάτι ουσιαστικό. Το έργο “Μετά το Πάρτι” προέκυψε μέσα από μια εντατική διαδικασία. Ξεκινήσαμε με εκτενή έρευνα στο πεδίο, συνεντεύξεις και πολλές πρόβες με τους ηθοποιούς. Είναι μεγάλη τύχη να έχεις δίπλα σου μία συγγραφέα που να είναι παρούσα στις πρόβες, να είναι ανοιχτή, ευέλικτη σε νέες προτάσεις. Έτσι γεννήθηκε το «Μετά το Πάρτι».

Ψηφιακός εκφοβισμός. Μαζί με την εφηβική (για να μην πω παιδική ) βία, οι μάστιγες της εποχής. Που αποδίδεις εσυ το φαινόμενο;
Παίρνοντας τον όρο «εκφοβισμός» από το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου, εννοούμε την επαναλαμβανόμενη επιθετική συμπεριφορά και βία στην οποία υπάρχει διαφοροποίηση της δύναμης και που έχει σκοπό την επιβολή και την πρόκληση σωματικού και ψυχικού πόνου. Ο διαδικτυακός εκφοβισμός συμβαίνει όταν κάποιος κακόβουλος παρενοχλεί ένα άτομο με τη χρήση της τεχνολογίας.

Το θέμα της βίας, του bullying, πάντα υπήρχε και είναι κομμάτι της παιδικής και εφηβικής ηλικίας.    Η μεγάλη διαφορά στην εποχή του ψηφιακού κόσμου είναι ότι έχουν χαθεί τα όρια, οι ταχύτητες είναι ραγδαίες και δεν μπορούμε αλλά και δεν ξέρουμε πάντα πως να αντιδράσουμε.    Υπάρχουν νέοι κανόνες στον ψηφιακό περιβάλλον οι οποίοι ανατρέπονται συνέχεια, αλλάζουν τόσο γρήγορα…

Πως μπορεί να αντιμετωπιστεί;
Θα πάρω μία φράση από μία μαρτυρία ενός παιδιού που δέχτηκε bullying: «Μιλήστε, ζητήστε βοήθεια, μη φοβάστε!».

Έχεις συνδέσει το όνομα σου με τη θεματική της προσφυγιάς. Σκέφτεσαι να επανέλθεις στο προσφυγικό;
Πάντα επανέρχομαι με διάφορους τρόπους. Είναι ένα τόσο ευρύ θέμα που αφορά διαφορετικούς ανθρώπους σε διαφορετικές στιγμές. Με την Τριλογία που ολοκλήρωσα στην Ελευσίνα το ένιωσα βαθιά. Ε_ΦΥΓΑ Πόντος, Μικρασία αλλά και Ε_ΦΥΓΑ με την ομάδα προσφύγων Station Athens που είμαστε μαζί από το 2010.    Και επί τη ευκαιρία, με την ομάδα παρουσιάσαμε στο Φεστιβάλ Αθηνών αυτό το καλοκαίρι στο πλαίσιο του grape το νέο μας έργο που λέγεται «Σφάλμα Σύνδεσης», με θέμα τις σχέσεις της ομάδας με τους αγαπημένους τους ανθρώπους που έχουν αφήσει πίσω. Συγχρόνως ετοιμάζω ένα έργο μεικτής πραγματικότητας ( VR και περφόρμανς) με αφορμή μία οικογενειακή ιστορία από την Σμύρνη του ‘22.

Στο Ε_ΦΥΓΑ τα ερωτήματα ήταν.. Γιατί έφυγες; Τι άφησες πίσω; Στο «Μετά το πάρτι» τα ερωτήματα είναι.. Πως σπάει ο κύκλος της σιωπής; Τι θέση παίρνουμε απέναντι στην εκδίκηση; Αλήθεια, πιστεύεις πως η εκδίκηση, κάτω από ειδικές συνθήκες, δικαιολογείται;
Πιστεύω ότι η εκδίκηση είναι μία πράξη που δεν έχει δικαιολογία αλλά μπορεί να ερμηνευτεί με πολλούς τρόπους. Και στην παράστασή μας υπάρχει ερμηνεία    της εκδικητικής πράξης, αλλά δεν σημαίνει ότι δικαιολογείται ή αθωώνεται κάποιος ή κάποια που έχει κάνει bullying. Στο «Μετά το πάρτι» οι χαρακτήρες ερωτεύονται, ματαιώνονται απογοητεύονται, εκδικούνται… Πόσο επηρεάζει η online ζωή μας την offline; Με ένα «κλικ» μπορούμε να επηρεάσουμε την αλήθεια σε τόσα επίπεδα.

Η Τέχνη οφείλει κατά τη γνώμη σου να θέτει ερωτήματα;
Πάντα. Πιστεύω ότι η Τέχνη πρέπει να θέτει πιο πολλά ερωτήματα από όσα απαντάει.
Υπάρχουν στιγμές που η εικονική πραγματικότητα σε τρομάζει; Ή έχει συμφιλιωθεί μαζί της;

Όχι δεν με τρομάζει και ο λόγος είναι το γεγονός ότι δουλεύω σε VR και έχω αρχίσει να εξοικειώνομαι.    Όσο γνωρίζω το μέσο και τις δυνατότητες του τόσο το απομυθοποιώ αλλά και το αγαπώ. Το τοπίο στον χώρο της εικονικής πραγματικότητας αλλάζει συχνά, τεχνικά αλλά και ηθικά.

Για τη νέα γενιά τι πιστεύεις;
Ελπίζω να έχουν την δυνατότητα να ζήσουν χωρίς φόβο.. ειδικά τώρα που η βία γύρω μας είναι τόσο αυξημένη και σε τοπικό αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο. Παρόλα αυτά θέλω να πιστεύω πολύ στη νέα γενιά.. Είμαι αισιόδοξη.

Η ταυτότητα της παράστασης

Θέατρο Rex – Σκηνή «Ελένη Παπαδάκη»

ΜΕΤΑ ΤΟ ΠΑΡΤΙ
της Μαρίας Ζαβάκου
Σκηνοθεσία: Γιολάντα Μαρκοπούλου

Ένα περιστατικό ψηφιακού εκφοβισμού θολώνει τα όρια μεταξύ φαντασίας και πραγματικότητας. Εσύ πόσο ασφαλής νιώθεις;

Από την Παρασκευή 8 Νοεμβρίου

Διαδικτυακός Εκφοβισμός: Δυο συζητήσεις
Το Εθνικό Θέατρο διοργανώνει την Παρασκευή 22 Νοεμβρίου και την Παρασκευή 13 Δεκεμβρίου, αμέσως μετά την παράσταση Μετά το πάρτι, δυο συζητήσεις -με αφορμή το έργο- για τον Διαδικτυακό Εκφοβισμό με τη συμμετοχή ειδικών επιστημόνων και εφήβων.

Περισσότερες πληροφορίες θα ανακοινωθούν σύντομα στο n-t.gr.

Κείμενο: Μαρία Ζαβάκου
Σκηνοθεσία: Γιολάντα Μαρκοπούλου
Σκηνικά-Κοστούμια: Αριστοτέλης Καρανάνος, Αλεξάνδρα Σιάφκου
Κίνηση: Πατρίσια Απέργη
Μουσική-Ηχητικός σχεδιασμός: David Blouin
Σχεδιασμός βίντεο: Ερατώ Τζαβάρα
Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου
Δραματολόγος παράστασης: Ειρήνη Μουντράκη
Βοηθός σκηνοθέτριας: Στέλλα Παπακωνσταντίνου
Βοηθός σκηνογράφων-ενδυματολόγων: Αφροδίτη Ψυχούλη

Παίζουν (με αλφαβητική σειρά):    Ασημίνα Αναστασοπούλου, Θεμιστοκλής Μαλεσάγκος, Μιχαήλ Μελίσσης, Ελένη Μιχαηλίδου, Βιβή Φωτοπούλου

Έναρξη παραστάσεων:
Μέρες και ώρες παραστάσεων: Παρασκευή, Σάββατο στις 20.00, Κυριακή στις 19.30
Τιμές εισιτηρίων: 10€ γενική είσοδος, ομαδικές κρατήσεις (άνω των 20 ατόμων) 8€, Μειωμένο 5€ (ΑμεΑ, Συνοδοί ΑμεΑ, Άνεργοι)

Προπώληση εισιτηρίων: ticketservices.gr & 2107234567 (με χρήση πιστωτικής/χρεωστικής κάρτας)
Κρατήσεις για σχολεία: 2107001468 (Δευτέρα έως Παρασκευή: 09.00-15.00)