Από τον απαγορευμένο έρωτα της Κέιτ Μπλάνσετ, για την Ρούνεϊ Μάρα, στο «Carol» του Τοντ Χέινς, μέχρι το «Φάννυ και Αλέξανδρος» του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν και την «Μία Υπέροχη Ζωή» του Φρανκ Κάπρα. Μαζί με τις ευχές της Κινηματογραφικής Στήλης για καλά Χριστούγεννα και ευτυχισμένες γιορτές με υγεία, παρουσιάζουμε δέκα διαχρονικές Χριστουγεννιάτικες Ταινίες.

Δεκαετία του 1970. Είναι Χριστούγεννα και στο στρατόπεδο Βάτη, στον Έβρο, προετοιμάζονται για την καθιερωμένη χριστουγεννιάτικη γιορτή. Οι σκέψεις, όμως, του υπολοχαγού Στέφανου Καραμανίδη είναι κάπου αλλού. Άνθρωπος κλειστός, χωρίς χαμόγελο, αγρίμι, έχει μόνο μια επιθυμία: να ζητήσει σε χορό τον κρυφό του έρωτα, την Ζωή, σύζυγο του Συνταγματάρχη, Μανώλη Λόγγου.
image
Δεν ξέρει όμως να χορεύει. Θα ζητήσει την βοήθεια ενός φαντάρου, του Λάζαρου Λαζάρου, ενός συνεσταλμένου νεαρού, από τους λίγους που ξεχώριζαν στο στρατόπεδο για την μόρφωση και καλλιέργεια τους. Η γνωριμία τους, σύντομη αλλά καταλυτική, θα είναι η αφορμή για μια σειρά γεγονότων που θα κορυφωθούν με ένα Τανγκό. Το Τανγκό των Χριστουγέννων, σε μια ημέρα που θα αλλάξει τις ζωές των τριών ηρώων μας, μια για πάντα.
Ένα από τα πιο αναγνωρισμένα βιβλία του Γιάννη Ξανθούλη (Εκδόσεις: Καστανιώτη) ζωντανεύει στο Σινεμά, από τον σκηνοθέτη Νίκο Κουτελιδάκη, ο οποίος αναφέρει χαρακτηριστικά: «Η μεταφορά του βιβλίου του κ. Ξανθούλη στην μεγάλη οθόνη, ξεκίνησε από μια ιδέα του Γιάννη Μπέζου, όταν ένα Σάββατο του 2007, μου πρότεινε το βιβλίο και συζητήσαμε τις δυνατότητες κινηματογραφικής μεταφοράς του. Το βιβλίο μας αφηγείται μια ιστορία με πολλές ανατροπές, με καθαρούς χαρακτήρες, με αρχή, μέση και τέλος, ένα στοιχείο δηλαδή που χρειάζεται ένα καλό σενάριο.»
«Carol» (2015) του Τοντ Χέινς (Ηνωμένο Βασίλειο, Η.Π.Α.)

Χριστούγεννα στη Νέα Υόρκη, στις αρχές της δεκαετίας του ’50. Η Τερέζ Μπέλιβετ (Ρούνεϊ Μάρα) εργάζεται σ’ ένα πολυκατάστημα του Μανχάταν και ονειρεύεται μια πιο συναρπαστική ζωή, όταν γνωρίζει την Κάρολ Άιρντ (Κέιτ Μπλάνσετ), μία γοητευτική γυναίκα παγιδευμένη σ έναν αποτυχημένο γάμο. Είναι η αρχή μίας τρυφερής σχέσης που εξελίσσεται σ’ έναν απαγορευμένο έρωτα, στο εξαιρετικό «Carol του Τοντ Χέινς.

Ads

image

Οκτώ χρόνια μετά το βιογραφικό δράμα «I’m Not There» (2007), για τη ζωή και το έργο του Μπομπ Ντίλαν, ο Τοντ Χέινς, επιστρέφει δυναμικά με την έκτη μεγάλου μήκους δημιουργία του: «Carol» (2015). Ο Αμερικανός σκηνοθέτης, μεταφέρει στην μεγάλη οθόνη το μυθιστόρημα της Πατρίσια Χάισμιθ, σε μία υπέροχη και συγκινητική ιστορία, με πρωταγωνίστρια την Κέιτ Μπλάνσετ, να μας χαρίζει μία σπουδαία ερμηνεία και τη Ρούνεϊ Μάρα να στέκεται απένταντι της επάξια.

«Μια Νύχτα Χριστουγέννων» (A Christmas Tale / Un conte de Noël – 2008) του Αρνό Ντεπλεσέν (Γαλλία)

Η ταινία αρχίζει με την επανεμφάνιση της αρρώστιας που πήρε από τη ζωή τον Τζόζεφ: η Ζινιόν μαθαίνει ότι πάσχει από λευχαιμία και ότι η χημειοθεραπεία δεν θα αποδώσει. Μόνη της ελπίδα είναι να βρει έναν δότη μυελού ανάμεσα στα παιδιά της. Τα παιδιά και τα εγγόνια της έχουν κάνει όλες τις απαραίτητες εξετάσεις. Και ο Πολ, γιος της Ελίζαμπεθ, το μεγαλύτερο από τα εγγόνια της Ζινιόν και βασανισμένος έφηβος, κατακλύζεται από αγωνία.

Ads

image

Στην ταινία «A Christmas Tale», ο Ντεπλεσέν στήνει ένα υπέροχο γαϊτανάκι χαρακτήρων και εξερευνά τις εξαιρετικά εύθραυστες, αλλά και ανθεκτικές οικογενειακές σχέσεις, μέσα από ένα φιλμ διάρκειας δυόμιση ωρών το οποίο έχει την τύχη να διαθέτει ένα σπουδαίο σύνολο, αξιόλογων Ευρωπαίων ηθοποιών. Πρωταγωνιστούν: Κατρίν Ντενέβ, Ματιέ Αμαλρίκ, Εμανουέλ Ντεβός.

«Καλά Χριστούγεννα» (Joyeux Noel – 2005) του Κριστιάν Καριόν (Γαλλία, Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Βέλγιο, Ρουμανία, Νορβηγία, Ιαπωνία, Η.Π.Α.)

H υποψήφια για Όσκαρ ταινία του Κριστιάν Καριόν, «Καλά Χριστούγεννα» (Joyeux Noel – 2005), μεταφέρει στην μεγάλη οθόνη, μία συγκλονιστική ιστορία βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα. Τα πρώτα Χριστούγεννα από την έναρξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, τον χειμώνα του 1914, περισσότεροι από ένα εκατ. στρατιώτες, αψηφώντας τις εντολές των ανωτέρων τους, εγκατέλειψαν τα χαρακώματα και ανταλλάσσοντας ευχές γιόρτασαν με τον εχθρό, παίζοντας ποδόσφαιρο σε μια αυθόρμητη εκεχειρία που έμεινε στην παγκόσμια ιστορία.

Η ταινία δείχνει πώς οι άνθρωποι μπορούν να συμφιλιωθούν ακόμα και όταν πολεμούν σε αντίπαλους στρατούς. Μία εξαιρετική αντιπολεμική ταινία, η οποία αγαπήθηκε από κοινό και κριτικούς και απέσπασε μία Υποψηφιότητα για Όσκαρ και μία για Χρυσή Σφαίρα, στην Κατηγορία Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας.
Πέρα όμως από το ενδιαφέρον σενάριο, μέρος της επιτυχίας του έργου οφείλεται και στο εντυπωσιακό του καστ, με μία πλειάδα γνωστών και αξιόλογων ηθοποιών, εκ των οποίων ξεχωρίζει η τριπλέτα: του καταξιωμένου Γάλλου ηθοποιού και σκηνοθέτη Γκιγιόμ Κανέ, τον Ντάνιελ Μπρουλ, έναν από τους σημαντικότερους Γερμανούς ηθοποιούς της γενιάς του («Good Bye Lenin!» «Rush», «Άδωξοι Μπάσταρδη») και της επίσης Γερμανίδας ηθοποιού Νταϊάν Κρούγκερ (Troy – 2004), η οποία συνεργάστηκε και πάλι με τον Ντάνιελ Μπρουλ στο «Άδωξοι Μπάσταρδη» του Ταραντίνο το 2009, ενώ με τον Γκιγιόμ Κανέ γνωρίστηκαν το 1999, παντρεύτηκαν το 2001 και χώρισαν το 2006, με το φιλμ «Καλά Χριστούγεννα» (Joyeux Noel – 2005) να σηματοδοτεί την τρίτη και τελευταία κοινή εμφάνιση του ζευγαριού, στην μεγάλη οθόνη.

«Love Actually» (2003) του Ρίτσαρντ Κέρτις (Ηνωμένο Βασίλειο)

Δέκα διαφορετικές ιστορίες ανάμεσα σε πρόσωπα που συνδέονται μεταξύ τους και που συναντώνται στο Χριστουγεννιάτικο Λονδίνο με τη βοήθεια του έρωτα. Χιου Γκραντ, Έμα Τόμσον, Λιαμ Νίσον, Άλαν Ρίκμαν, Ρόουαν Άτκινσον, Λόρα Λίνεϊ, Κόλιν Φερθ, Κίρα Νάιτλι και πολλοί ακόμη Βρετανοί σταρ, πρωταγωνιστούν σε μία ευχάριστη ερωτική κομεντί, με αρκετές δόσεις, βρετανικού χιούμορ.

Ο γεννημένος το  1956 στη Νέα Ζηλανδία, σκηνοθέτης Ρίτσαρντ Κέρτις, θεωρείται παράλληλα κι ένας από πιο πετυχημένος Άγγλους σεναριογράφους, έχοντας υπογράψει ταινία όπως το «Notting Hill», και «Four Weddings and a Funeral». Το 2003 κάθεται για πρώτη φορά στην καρέκλα του σκηνοθέτη, για την ταινία «Love Actually». Θα ακολουθήσει το αρκετά καλό φιλμ «Pirate Radio» (Ράδιο Κύματα), με τους Μπιλ Νάι και Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν, ενώ το 2013 κυκλοφόρησε την τρίτη μεγάλου μήκους ταινία του: «Όσα Φέρνει Ο Χρόνος» (About Time – 2013), με τους Ρέιτσελ Μακάνταμς, Μπιλ Νάι και Ντόνολ Γκλίσον.

«Χριστουγεννιάτικος Εφιάλτης» (The Nightmare Before Christmas – 1993) του Χένρι Σέλικ (Η.Π.Α.)

Μεταφερόμαστε στο στοιχειωμένο σπίτι, σε μια πόλη μεταμφιέσεων του Βασιλιά Κολοκύθα, Τζακ Σκέλιγκτον, ο οποίος προσπαθεί να κυριαρχήσει πανηγυρικά στην περίοδο των Χριστουγέννων και να αλλάξει τους ρυθμούς της πόλης. Ενάντια στη συμβουλή της Σάλλι (Κάθριν Ο Χάρα), της μοναχικής ζαβολιάρας κούκλας, που έχει κρυφά αισθήματα για αυτόν, ο Τζακ βάζει σε δράση τρία άτομα για το έθιμο του Halloween – τους Λοκ, Σοκ και Μπάρελ – για να τον βοηθήσουν να απαγάγει τον Άγιο Βασίλη. Όμως, ακόμα και όταν ο Τζακ συνειδητοποιεί το λάθος του, θα πρέπει να παλέψει με τον κακό Ούγκι Μπούγκι, πριν επαναφέρει τα πράγματα και να αποκαταστήσει τη γιορτινή διάθεση της πόλης.

Επειδή Χριστούγεννα χωρίς animation, δεν γίνεται. Σε σκηνοθεσία του Χένρι Σέλικ και με την πολύτιμη βοήθεια του Τιμ Μπάρτον, η ταινία «Χριστουγεννιάτικος Εφιάλτης», ήταν Υποψήφια για Όσκαρ Καλύτερων Οπτικών Εφέ και αποτελεί μία κλασική πρόταση για την συγκεκριμένη θεματική ενότητα.

«Μόνος στο Σπίτι» (Home Alone – 1990) του Κρις Κολόμπου (Η.Π.Α.)

Ο 8χρονος Kevin αναγκάζεται να περάσει μόνος του τις άγιες μέρες των Χριστουγέννων μετά από μία τραγική αμέλεια των γονιών του. Καλείται όμως ταυτόχρονα να υπερασπιστεί και την οικογενειακή ιδιοκτησία από τα χέρια δύο «κακόμοιρων» διαρρηκτών, οι οποίοι περνούν κυριολεκτικά τα πάνδεινα, από τις απίθανες εμπνεύσεις του μικρού Kevin.

image

Απολαυστική κωμωδία, απλή μεν αλλά ευχάριστη και απενοχοποιημένη. Κανείς δεν μπορεί να αντισταθεί στο αθώο παιδικό πρόσωπο του 10χρονου τότε Κάλκιν Μακόλεϊ και των δύο γκαφατζήδων ληστών, του Ντάνιελ Στερν και του πολύ καλού Τζο Πέσι, γνωστού μέχρι τότε κυρίως μέσα από ταινίες με θέμα τη Μαφία. Η ταινία σημείωσε στην εποχή της τεράστια εμπορική επιτυχία με αποτέλεσμα να ακολουθήσουν κι άλλες που όμως δεν είχαν το ίδιο αισθητικό, ούτε εμπορικό αποτέλεσμα.

«Πάρτι Φαντασμάτων» (Scrooged – 1988) του Ρίτσαρντ Ντόνε (Η.Π.Α.)

Ο αντιπαθητικός διευθυντής ενός τηλεοπτικού καναλιού, δέχεται την παραμονή των Χριστουγέννων την επίσκεψη τριών φαντασμάτων, που τον καθοδηγούν ώστε να αναθεωρήσει τις απόψεις του για τη ζωή.

Εμπνευσμένο, από το σχετικό μυθιστόρημα του Τσαρλς Ντίκενς (A Christmas Carol), ο σκηνοθέτης Ρίτσαρντ Ντόνερ μεταφέρει στην σύγχρονη εποχή το περίφημο παραμύθι, σε μια υπέροχη κωμωδία, με τον απολαυστικό Μπιλ Μάρεϊ, σ’ έναν από τους ρόλους που τον καθιέρωσαν. Ευρηματικό χιούμορ σε μία δημιουργία που κατάφερε να αποσπάσει και μία Υποψηφιότητα για Όσκαρ, στην Κατηγορία Καλύτερου Makeup.

«Φάννυ και Αλέξανδρος» (1982) του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν (Σουηδία, Γαλλία, Δυτική Γερμανία)

Στις αρχές του 20ου αιώνα, δύο αδέλφια στη Σουηδία ζουν στο περιβάλλον της οικογένειας Έκνταλ. Μετά τον θάνατο του πατέρα τους, η μητέρα τους θα ξαναπαντρευτεί έναν επίσκοπο, ο οποίος όμως θα κάνει την ζωή των παιδιών πολύ δύσκολη. Ένα μείγμα παιδικότητας, ενήλικου μυστικισμού και μια απλής αλλά λαμπρής αφήγησης. Εδώ υπάρχουν πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία.

image

Το μωσαϊκό του Μπέργκμαν για την οικογένεια είναι ένα από τα σημαντικότερα ευρωπαϊκά κινηματογραφικά έπη που καταγράφει όλες τις ευρωπαϊκές παθογένειες: από τον αυταρχικό πατέρα και το συντηρητισμό της αστικής τάξης, έως τον ρόλο της θρησκείας και τον ορισμό της λέξης ελευθερία.

Ο σπουδαίος δημιουργός Ίνγκμαρ Μπέργκμαν, μεγαλουργεί ως ανατόμος της ανθρώπινης ψυχής και σε τρομάζει με τις αλήθειες του υποσυνειδήτου που αναδίδει στην επιφάνεια, τόσο άμεσα και αληθινά. Από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες του 20ού αιώνα, ο Σουηδός σκηνοθέτης άλλαξε μέσα από τις ταινίες του, τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε την Έβδομη Τέχνη.

«Μία Υπέροχη Ζωή» (It is a Wonderful Life – 1946) του Φρανκ Κάπρα (Η.Π.Α.)

«Κανείς δεν είναι φτωχός όταν έχει κοντά του άτομα που τον αγαπάνε…»

image

Ο Τζορτζ Μπέιλι (Τζέιμς Στιούαρτ) είναι ένας καλόκαρδος, συμπονετικός άνθρωπος που νοιάζεται πάντα για τους συνανθρώπους του. Την παραμονή των Χριστουγέννων, ο Μπέιλι, απογοητευμένος και πιεσμένος από οικονομικά χρέη είναι έτοιμος να θέσει τέλος στη ζωή του. Τότε εμφανίζεται ο φύλακας άγγελος του, για να δείξει στον Μπέιλι πόσο πολύτιμος είναι για τη ζωή πολλών ανθρώπων και ότι αξίζει πολλά περισσότερα από όσο ο ίδιος νομίζει.

Η ταινία του Φρανκ Κάπρα, ασπρόμαυρη και από το μακρινό 1946, είναι μία από τις καλύτερες ταινίες που έχουν γυριστεί στην ιστορία του Κινηματογράφου, με θέμα τα Χριστούγεννα, αγαπημένη και κλασσική. Παρότι ήταν Υποψήφια για πέντε  Όσκαρ – μεταξύ των οποίων για Καλύτερη Ταινία, Σκηνοθεσία και Ά Ανδρικού Ρόλου, για τον υπέροχο Τζέιμς Στιούαρτ – ωστόσο δεν κατάφερε να αποσπάσει κανένα χρυσό αγαλματίδιο, αλλά ούτε και να έχει ανάλογη εμπορική επιτυχία στις κινηματογραφικές αίθουσες της εποχής.

Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι μέσα σε όλα τα προβλήματα που αντιμετώπισε η διανομή της ταινίας, ήταν και το γεγονός, ότι το FBI και συγκεκριμένα η Επιτροπή Αντιαμερικανικών Ενεργειών, την χαρακτήρισε ως «μεταφέρουσα φιλο-κομμουνιστικά μηνύματα». Η αιτιολογία ήταν ότι το φιλμ του Φρανκ Κάπρα, απεικονίζει τον ήρωα της ταινίας να προσφέρει τα πάντα στην κοινότητα που ζει, ενώ ταυτόχρονα παρουσιάζει τον τραπεζίτη ως τσιγκούνη και φιλοχρήματο. Με τα χρόνια όμως η ταινία απέκτησε την προσοχή που της άξιζε και καθιερώθηκε.