Το «Sweet Movie» είναι μια ταινία περιπλάνησης, χωρισμένη σε δύο μέρη και δομημένη εντελώς ελεύθερα, χωρίς συγκεκριμένο σεναριακό πλαίσιο. Το φιλμ, περιστρέφεται γύρω από την Οδύσσεια δύο γυναικών, ενώ ξεχωρίζει η εξαιρετική μουσική του Μάνου Χατζιδάκι, με φόντο μία αναρχική και απόλυτα μηδενιστική ταινία. Ένα έργο σοκ που χλευάζει και καταρρίπτει κάθε μορφής ιδεολογία. Κυκλοφορεί σε επανέκδοση στους Κινηματογράφους από την Πέμπτη 10 Αυγούστου.

Ads

Aπό τη μια μεριά, η Μις Κόσμος 1984 από τον Καναδά, σύζυγος του Μίστερ Κεφάλαιο και από την άλλη η Άννα Πλανέτα, η οποία, αναζητώντας την χαμένη χώρα της Ουτοπίας, περιπλανιέται χωρίς τελικό προορισμό, με την «Κιβωτό της Επανάστασης». Ένα πλοίο που έχει αντί για γοργόνα στην πλώρη, τον Καρλ Μαρξ να κλαίει και στο οποίο επιβιβάζεται ο τελευταίος ναύτης του «Θωρηκτού Ποτέμικιν».

Ο Ντούσαν Μακαβέγιεφ, εμφανώς επηρεασμένος από τις θεωρίες του Βίλχελμ Ράιχ, στήνει ένα αντι-αφηγηματικό φιλμικό περιβάλλον, με εικόνες σουρεαλιστικές και υπερρεαλιστικά διαλογικά μέρη, παραθέτοντας ένα μοναδικό σχόλιο πάνω στη σχέση σεξουαλικής απελευθέρωσης και επανάστασης.

Ads

Ο Μακαβέγιεφ υπήρξε μέλος του Novi Film, ενός τολμηρού κινηματογραφικού κύματος, που άνθισε στη Γιουγκοσλαβία τη δεκαετία του 1960. Το έργο του συνδυάζει το ερωτικό με το πολιτικό, αναφέρεται στην πολιτική της σεξουαλικότητας και αντιμετωπίζει την απελευθέρωση της λίμπιντο ως επαναστατική πράξη. Παράλληλα, ασκεί κριτική τόσο στη σοσιαλιστική κοινωνία όσο και στον καπιταλισμό.

Ο Σέρβος σκηνοθέτης γεννήθηκε το 1932 στο Βελιγράδι. Το ενδιαφέρον του για τον Κινηματογράφο ξεκίνησε νωρίς και γύρισε τις πρώτες του ταινίες ενώ σπούδαζε ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο του Βελιγραδίου. Οι πρώτες του μικρού μήκους είναι πειραματικές, όπως το «The Seal» του 1955, στο οποίο παρακολουθούμε έναν νεκρό άνδρα να θυμάται όλες τις φώκιες που συνάντησε στη ζωή του. Τα πρώτα φιλμάκια του Μακαβέγιεφ χαρακτηρίζονται από μια σουρεαλιστική και σατιρική διάθεση που τον ακολουθεί και στις μεγάλου μήκους ταινίες του.

Στην πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία, «Ο Άνθρωπος δεν Είναι Πουλί» (1965), ο αντικομφορμιστής σκηνοθέτης αφηγείται την ερωτική ιστορία ενός μηχανικού και μιας κομμώτριας. Η ταινία εκτυλίσσεται σε μια γιουγκοσλαβική βιομηχανική πόλη που μοιάζει να έχει ξεπηδήσει μέσα από όνειρο. Ο Μακαβέγιεφ σχολιάζει τη ζωή στη Γιουγκοσλαβία του Τίτο, απομυθοποιώντας το μοντέλο του εργάτη (αλλά και τις εναλλακτικές του).

Στις δύο επόμενες ταινίες του, «Love affair, or the Case of the Missing Switchboard Operator» και «Innocence Unprotected» επιλέγει μη παραδοσιακές κινηματογραφικές φόρμες: χρησιμοποιεί τεχνική «κολάζ» για να δημιουργήσει συσχετισμούς, να ασκήσει κριτική και να σχολιάσει, καλώντας παράλληλα τον θεατή να συμμετάσχει σε μια δημιουργική συζήτηση.

Οι ταινίες του αυτές τον καθιερώνουν ως τον κορυφαίο εκπρόσωπο του Novi Film (γνωστού ως «Μαύρου Κύματος»), βασικοί εκπρόσωποι του οποίου ήταν νέοι Γιουγκοσλάβοι σκηνοθέτες όπως οι Ζίκα Πάβλοβιτς, Σάσα Πέτροβιτς και Ζέλιμιρ Ζίλνικ. Οι ταινίες τους έρχονται σε σύγκρουση με τον σοσιαλιστικό ρεαλισμό και δίνουν έμφαση σε προσωπικές ιστορίες και υπαρξιακά θέματα.

Μετά την προβολή του φιλμ «WR: Mysteries of the Organism» ο Μακαβέγιεφ αναγκάζεται να βρει καταφύγιο στη Δύση. Ο Φράνσις Φορντ Κόπολα τον καλεί να γυρίσει την ταινία «Αποκάλυψη Τώρα», αλλά εκείνος αποφασίζει να σκηνοθετήσει το «Sweet Movie» (1974) και συνεργάζεται με τον Μάνο Χατζιδάκι που υπογράφει τη μουσική. Μια προκλητική, θαρραλέα και εκρηκτική ταινία που ασκεί κριτική και στον σοσιαλισμό και στον καπιταλισμό.

Το «Sweet Movie» αποτελείται από δύο ιστορίες που καταλήγουν σε δύο αδιέξοδα, προβάλλεται και διχάζει. Σκηνές κοπρολαγνείας και παιδικής κακοποίησης προκαλούν θύελλα αντιδράσεων, οδηγώντας στην απαγόρευσή της ή στη λογοκριμένη προβολή της σε αρκετές χώρες. Ο σκηνοθέτης αδυνατεί να βρει χρηματοδότηση για τα επόμενα πρότζεκτ του.

Διδάσκει Κινηματογράφο σε Πανεπιστήμια, όπως το Χάρβαρντ και επανέρχεται στη σκηνοθεσία επτά χρόνια αργότερα, με την ταινία «Μοντενέγκρο: Γουρούνια και Μαργαριτάρια». Εδώ, ο Μακαβέγιεφ εξακολουθεί να εξερευνά την πολιτική της σεξουαλικότητας μέσα από την ιστορία μιας παντρεμένης Σουηδής που απελευθερώνεται σεξουαλικά μέσα από την ερωτική της επαφή με έναν Σέρβο μετανάστη.

Ο Ντούσαν Μακαβέγιεφ, έφυγε από τη ζωή την Παρασκευή 25 Ιανουαρίου του 2019, σε ηλικία 86 ετών. Ο αναρχικός του Γιουγκοσλαβικού Σινεμά και σπουδαίος σκηνοθέτης, αγαπήθηκε ιδιαίτερα από το ελληνικό κοινό, ενώ συνεργάστηκε και με τον Μάνο Χατζιδάκι στο υπέροχο «Sweet Movie». Οι δυο τους έγραψαν Ιστορία, δίνοντας πνοή σε μια εποχή όπου οι έννοιες της ελευθερίας και της απελευθέρωσης, αποκτούσαν νέες διαστάσεις.

Διαβάστε Επίσης:
Ντούσαν Μακαβέγιεφ: Αφιέρωμα στον αναρχικό του Γιουγκοσλαβικού Σινεμά

Sweet Movie
Σκηνοθεσία: Ντούσαν Μακαβέγιεφ
Σενάριο: Dusan Makavejev,France Gallagher, Martin Malina
Πρωταγωνιστούν: Carole Laure, Pierre Clémenti, Anna Prucnal
Έτος Παραγωγής: 1974
Χώρα Παραγωγής: Καναδάς, Γαλλία, Δυτική Γερμανία
Διάρκεια: 98 λεπτά
Κυκλοφορεί σε επανέκδοση στους Κινηματογράφους από την Πέμπτη 10 Αυγούστου

https://www.youtube.com/watch?v=sX-z7iSyJdU