Το 1950, ο Ρομπέρτο Ροσελίνι σκηνοθετεί την Ίνγκριντ Μπέργκμαν στην ταινία «Στρόμπολι, Η Γη Του Θεού». Είναι η αρχή μίας εξαιρετικής συνεργασίας που θα καρποφορήσει έξι σπουδαίες κινηματογραφικές δημιουργίες, αλλά και μία θυελλώδης σχέση, εκτός πλατό. Με αφορμή την συμπλήρωση 70 χρόνων από την κυκλοφορία του φιλμ, αλλά και 43 χρόνια από τον θάνατο του Ιταλού σκηνοθέτη, είναι ευκαιρία να την θυμηθούμε.

Η Κάριν (Ίνγκριντ Μπέργκμαν), είναι μία Λιθουανή, η οποία βρίσκεται σ’ ένα στρατόπεδο προσφύγων στη μεταπολεμική Ιταλία του 1948 και προσπαθεί μάταια να ξεφύγει. Σκοπός της είναι να βγάλει βίζα για την Αργεντινή. Δεν τα καταφέρνει όμως και αποφασίζει να δεχτεί την πρόταση γάμου που της κάνει ο Αντόνιο (Μάριο Βιτάλε), ένας ψαράς από το Στρόμπολι.

Όταν όμως οι νεόνυμφοι θα έρθουν να ζήσουν στο νησί, η καλομαθημένη Κάριν πνίγεται στη σκληρή ζωή του νησιού, αλλά και του συντηρητισμού των λιγοστών κατοίκων. Παράλληλα οι συχνές καταστροφικές εκρήξεις του ηφαιστείου, δεν αφήνουν περιθώριο να γίνει εφικτή η ζωή της εκεί.

Ο σπουδαίος Ιταλός σκηνοθέτης, χρησιμοποιεί τους κατοίκους του νησιού για να ολοκληρώσει την ταινία του και τους καταγράφει σαν να κάνει ρεπορτάζ. Καταφέρνει και μας παραθέτει με αυτόν τον τρόπο, μια αλληγορική εκδοχή του μεταπολεμικού κόσμου γεμάτη από αδιέξοδα και συνεχείς ματαιώσεις. Ο Ροσελίνι κινηματογραφεί το φυσικό περιβάλλον του νησιού. Το ηφαίστειο που εμπεριέχει ταυτόχρονα τις έννοιες της καταστροφής και της αναγέννησης.

Ο Ρομπέρτο Ροσελίνι (Roberto Rossellini: 8 Μαΐου του 1906 – 3 Ιουνίου του 1977), υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους σκηνοθέτες στην ιστορία του ιταλικού, αλλά και του παγκόσμιου κινηματογράφου. Επηρέασε καθοριστικά την εξέλιξη της Έβδομης Τέχνης, ενώ παράλληλα διέδωσε με τον καλύτερο τρόπο το Ιταλικό Σινεμά σε όλο τον κόσμο, μέσα από τα μοναδικά του έργα. Το φιλμ «Στρόμπολι Γη του Θεού» (Stromboli – 1950), αποτελεί ένα χαρακτηριστικό δείγμα γραφής του Ροσελίνι, έχοντας ως πρωταγωνίστρια του, την αγαπημένη Ίνγκριντ Μπέργκμαν.

Σε ένα άρθρο με τίτλο «Γιατί επέλεξα την Ίνγκριντ Μπέργκμαν», ο Ροσελίνι δηλώνει ότι η ηθοποιός αισθάνεται: «ότι η κινηματογραφική ιστορία που ετοιμάζεται να ζήσει θα γίνει, κατά πολλούς τρόπους, η δική της προσωπική περιπέτεια». Σήμερα γνωρίζουμε ότι εκείνη τον επέλεξε, γράφοντάς του ένα, διάσημο πια, γράμμα στο οποίο προσφέρθηκε να δουλέψει μαζί του και επιβεβαίωσε ότι μπορούσε να πει «σ’ αγαπώ» στα ιταλικά.

Αξίζει να σημειώσουμε ότι υπάρχουν τρεις διαφορετικές εκδοχές της ταινίας: μια αμερικανική σε διανομή της RKO, μια διεθνής που παρουσιάστηκε στο 11ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας και τέλος, μια ιταλική βερσιόν που διαρκούσε περίπου έξι λεπτά λιγότερο από τη διεθνή, παρόλο που περιείχε μερικές επιπλέον λήψεις που έγιναν ειδικά για το φινάλε της.

Χαρισματικός στην παραγωγή εκπληκτικών ταινιών, ξεκινώντας συχνά από σχεδόν ανύπαρκτα σενάρια, ο Ροσελίνι δεν είχε πάντα σύμμαχο την κριτική και τον Τύπο που δεν τον δικαίωσαν ποτέ απόλυτα περιορίζοντας τον συχνά στο περιθώριο του λεγόμενου κατεστημένου κινηματογράφου. Ο Φρανσουά Τρυφώ αναφέρει χαρακτηριστικά για τον Ιταλό καλλιτέχνη:

«Ο Ρομπέρτο μου δίδαξε πως η υπόθεση ενός έργου είναι σημαντικότερη από την πρωτοτυπία του τίτλου, ότι ένα καλό σενάριο πρέπει να μην ξεπερνάει τις δώδεκα σελίδες, πως πρέπει να κινηματογραφούμε τα μικρά παιδιά με μεγαλύτερο σεβασμό από οτιδήποτε άλλο, ότι η κάμερα δεν είναι πιο σημαντική από ένα πιρούνι και ότι θα πρέπει να  μπορούμε να πούμε στον εαυτό μας πριν από κάθε γύρισμα: “ή κάνω αυτή την ταινία ή πεθαίνω…”».

Από τη συνεργασία της με τον Άλφρεντ Χίτσκοκ, μέχρι την γνωριμία της με τον Ρομπέρτο Ροσσελίνι και τις ταινίες της στην Ιταλία, αλλά και την «Φθινοπωρινή Σονάτα» (1978) του συμπατριώτη της και σπουδαίου δημιουργού, Ίνγκμαρ Μπέργκμαν, η Σουηδή καλλιτέχνης Ίνγκριντ Μπέργκμαν, αποτελεί αναμφισβήτητα μία από τις κορυφαίες και πιο ολοκληρωμένους ηθοποιούς, στην ιστορία της Έβδομης Τέχνης.

Το αστέρι της εξαπλώθηκε στα πέρατα του κόσμου με αξιοσημείωτες ενσαρκώσεις θρυλικών πλέον ρόλων. Από τη μοναδική «Καζαμπλάνκα» του 1942, μέχρι τα εξίσου συναρπαστικά και χιτσκοκικά «Spellbound» και «Notorious», του 1945 και 1946 αντίστοιχα, μέχρι τη «Φθινοπωρινή Σονάτα» (Autumn Sonata – 1978), του κορυφαίου, Ίνγκμαρ Μπέργκμαν. Ενώ αξίζει να σημειώσουμε ότι η Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου την έχει ανακηρύξει ως την τέταρτη σημαντικότερη σταρ του αμερικανικού σινεμά, όλων των εποχών.

Στη δεκαετία του ’50, έχοντας απολαύσει μία περίοδο εκπληκτικής δραστηριότητας στο Χόλιγουντ, η Μπέργκμαν τους εκπλήσσει όλους πρωταγωνιστώντας στο Ιταλικό δράμα «Στρόμπολι» του Ρομπέρτο Ροσελίνι, με τον οποίο ξεκίνησε μια θυελλώδη σχέση (καρπός του έρωτα τους, είναι τρία παιδιά, ανάμεσα τους και η επίσης πανέμορφη ηθοποιός, Ιζαμπέλα Ροσελίνι). Παρέμεινε στην Ευρώπη και γύρισε μια σειρά ταινιών με τον Ροσελίνι, από τις οποίες ξεχώριζαν το «Ταξίδι στην Ιταλία», και «Ο Φόβος» ενώ πρωταγωνίστησε και στο αριστούργημα του Ζαν Ρενουάρ, «Η Έλενα και οι Άντρες της».

Επιστρέφει στο Χόλιγουντ με την ταινία «Αναστασία», όπου υποδύεται τη χαμένη κόρη των Ρομανόφ. Ερμηνεία για την οποία τιμήθηκε με το δεύτερο Όσκαρ της καριέρας της. Την Μπέργκμαν τη θυμόμαστε επίσης από την κομψή κομεντί «Αδιακρισίες», δίπλα στον Κάρι Γκραντ, τη δεκαετία του ’50, «Το Αγκάθι», «Αντίο για Πάντα» και «Η Κίτρινη Ρολς-Ρόις» τη δεκαετία του ’60. Ακολουθούν δύο επίσης σημαντικοί ρόλοι τη δεκαετία του ’70, το «Έγκλημα στο Οριάν Εξπρές», που της χάρισε το τρίτο της Όσκαρ και βέβαια η συγκλονιστική ερμηνεία της στην ταινία του συμπατριώτη της, Ίνγκμαρ Μπέργκμαν, «Φθινοπωρινή Σονάτα». Το 1980 η Μπέργκμαν εξέδωσε την αυτοβιογραφία της, που έγινε μπεστ σέλερ και πέθανε δύο χρόνια μετά, στα 67α γενέθλιά της, στο Λονδίνο, στις 29 Αυγούστου του 1982.

Διαβάστε Επίσης:

• Ο νεορεαλισμός του Ρομπέρτο Ροσελίνι
• Η κορυφαία ηθοποιός της Έβδομης Τέχνης: Ίνγκριντ Μπέργκμαν

Στρόμπολι, Η Γη Του Θεού / Stromboli, Terra Di Dio / Stromboli
Σκηνοθεσία: Ρομπέρτο Ροσελίνι
Σενάριο: Ρομπέρτο Ροσελίνι, Σέρτζιο Αμιντέι, Τζιαν Πάολο Paolo Callegari Art Cohn Renzo Cesana Félix Morlión
Πρωταγωνιστούν: Ινγκριντ Μπέργκμαν, Μάριο Βιτάλε, Ρένζο Κεζάνα, Μάριο Σπόνζο
Φωτογραφία: Οτέλο Μαρτέλι
Μοντάζ: Ρολάντ Γκρος, Αλφρεντ Λ. Βέρκερ
Μουσική: Ρέντζο Ροσελίνι
Έτος Παραγωγής: 1950
Χώρα Παραγωγής: Ιταλία
Διάρκεια: 107 λεπτά