Από το Ιράν, με το ξεκίνημα της Ισλαμικής Επανάστασης ξεκινά η παράδοξη περιπέτεια της… ενηλικίωσης της μικρής κι άφοβης Μαρζάν, φτάνοντας ως το Παρίσι του σήμερα. Με αυτοσαρκασμό και αιχμηρό χιούμορ ζωντανεύουν οι εικόνες της σύγχρονης Περσίας μέσα από την αυθάδη, αστεία και τόσο αληθινή διήγηση της Marjane Satrapi.

 

Τεχεράνη 1978. Τελευταίες μέρες του Σάχη. Η εννιάχρονη Μαρζάν έχει αποφασίσει τι θα γίνει όταν μεγαλώσει. Θα γίνει προφήτης και Μπρους Λη! Στο μεταξύ ο Αγιατολάχ Χομεϊνί θα ανατρέψει το Σάχη, στη χώρα θα επιβληθεί θρησκευτικός νόμος, οι γυναίκες θα αναγκαστούν να φορέσουν τη μπούργκα και χιλιάδες αντικαθεστωτικοί θα φυλακιστούν. Μέσα σ’ αυτό το κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο και μέσα σε μια αστική οικογένεια διανοούμενων, η ασυμβίβαστη Μαρζάν ακούει πάνκ, Άιρον Μέιντεν και Άμπα, πλακώνει στο ξύλο τα ξαδέρφια της και έχει «ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας» με τον Θεό. Όμως, μετά τη δολοφονία του αγαπημένου της θείου, και με το ξέσπασμα του πολέμου Ιράν-Ιράκ, η ζωή γίνεται αφόρητη και ο ατίθασος χαρακτήρας της τη βάζει σε μεγάλους κινδύνους.

 

Η μόνη σωτηρία για τη, δεκατετράχρονη πια, μοναχοκόρη τους είναι η Ευρώπη, οπότε οι γονείς της τη στέλνουν να συνεχίσει το σχολείο στην Αυστρία. Για τους συμμαθητές της είναι η μουσουλμάνα εκπρόσωπος του φανατικού καθεστώτος του Χομεϊνί. Για τους ενήλικες είναι ένας ιρανικός βραχνάς. Η Βιέννη είναι πολύ αφιλόξενη για τη μικρή εξόριστη. Μόνη, ευάλωτη, με τις εφηβικές της κρίσεις και ένα σωρό παράξενους τύπους γύρω της, αλλά κυρίως με το πείσμα της, θα τα καταφέρει, τελικά, να γίνει αποδεκτή. Θα κάνει φίλους και θα ερωτευτεί, θα μπλέξει με περιθωριακούς, θα κινδυνέψει και, τελικά, θα επιστρέψει απογοητευμένη στην οικογενειακή αγκαλιά και στην τυραννία του τσαντόρ και της βάναυσης αστυνόμευσης. Η δυσκολία της επανένταξης είναι σαν δεύτερη ξενιτιά. Μπαίνει στο πανεπιστήμιο και παντρεύεται. Μαζί με το πτυχίο παίρνει και το διαζύγιό της.

 

Στα 24, συνειδητοποιεί πως όσο βαθιά νιώθει Ιρανή, άλλο τόσο της είναι αδύνατο να συνεχίσει να ζει στην πατρίδα της. Η επαναστάτρια γιαγιά, που μοσχοβολά γιασεμί και καπνίζει σα φουγάρο, της συμπαραστέκεται στη δύσκολη απόφαση να ξαναφύγει, ίσως για πάντα. Το ίδιο κι οι προοδευτικοί και τρυφεροί γονείς της. Φεύγει για τη Γαλλία. Παρίσι 1994. Πρώτη μέρα αισιοδοξίας για το αύριο.

 

Η ταινία κινουμένων σχεδίων «Περσέπολις» είναι η κινηματογραφική μεταφορά ομώνυμης, αυτοβιογραφικής, κόμικς ιστορίας της Ιρανής σκηνοθέτιδας και εικονογράφου Μαριάν Σατραπί. Επιστρέφοντας στα μονοπάτια μιας σκληρής εφηβείας και καταγράφοντας ταυτοχρόνως την καθημερινότητα στο Ιράν, η Σατραπί,  προσφέρει στον θεατή πληροφορίες  που σπάνια θʼ ακούγονταν στα δελτία ειδήσεων.

 

Μέσω μιας λιτής αφήγησης, αποφεύγοντας τους μελοδραματισμούς, παρά την τραγικότητα των καταστάσεων που περιγράφονται, η ταινία εξελίσσεται σε μια ιρανική ιστορικοπολιτική τοιχογραφία τριών και πλέον δεκαετιών. 

 

Ταυτοχρόνως, η χρήση δωρικού, σχεδόν πένθιμου, κινουμένου σχεδίου καταφέρνει να ενεργοποιήσει  ένα ισχυρό πολιτικό όπλο: το χιούμορ. Καταφέρνει έτσι να εξασφαλίσει ισορροπίες που δύσκολα θα μπορούσαν να επιτευχθούν σε μια live action εκδοχή της ιστορίας. 

 

Σενάριο – Σκηνοθεσία: Μαργιάν Σατραπί, Βινσέντ Παρονό

 

Μουσική: Ολιβιέ Μπερνέτ

 

Καλλιτεχνική διεύθυνση: Χικάμ ΚαντιρίΧώρα: Ιράν Διάρκεια: 96 λεπτά

 

Με τις φωνές των: Κατρίν Ντενέβ, Ντανιέλ Νταριέ, Κιάρα Μαστρογιάννι

 

Όποιοι ισχυρίζονται ότι το κινούμενο σχέδιο δεν μπορεί να είναι ένα συναρπαστικό μέσο για ενήλικους και παιδιά ταυτόχρονα, θα χάσουν κάθε επιχείρημα μπροστά στο “Περσέπολις”.

 

Όπως η σειρά των τεσσάρων τόμων κόμικ στο οποίο βασίζεται, αυτός ο αυτοβιογραφικός άθλος είναι απόλυτα προσβάσιμος και συγχρόνως υψηλή μορφή τέχνης. Η καθόλου ναρκισσιστική αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο της “ατίθασης” Μαρζάν Σατραπί, που ήταν 8 ετών όταν η Ισλαμική επανάσταση άλλαξε την Τεχεράνη στην οποία γεννήθηκε, αναδίδει έναν έντονο λυρισμό, που εκρήγνυται με στιγμές ανείπωτης γλύκας και απέραντης μελαγχολίας.

 

Γενναιόδωρο, ανθρώπινο, αστείο και συγκινητικό, το “Περσέπολις” αποτελεί μια κινηματογραφική απόλαυση σε όλα τα επίπεδα.

 

Για την ιστορία, να αναφέρουμε ότι το «Περσέπολις» των Μαργιάν Σατραπί και Βινσέντ Παρονό, κέρδισε το Βραβείο της Επιτροπής του 60ου Φεστιβάλ των Καννών το 2007, ενώ παράλληλα υπήρξε και η επίσημη πρόταση της Γαλλίας για την τελετή απονομής των Όσκαρ, το 2008.

 

Η προβολή της βραβευμένης ταινίας κινουμένων σχεδίων «Περσέπολις», θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 4 Οκτωβρίου στις 21:00 στο σινεμά του Ραδιομεγάρου της ΕΡΤ.