Στο φιλμ «Ο Καθρέφτης», παρακολουθούμε έναν άντρα, γύρω στα σαράντα, ο οποίος καθώς πεθαίνει, θυμάται το παρελθόν του. Την παιδική του ηλικία, τη μητέρα του, τον πόλεμο, προσωπικές του στιγμές αλλά και πράγματα που αφηγούνται την ιστορία του ρωσικού έθνους. Ο κορυφαίος Ρώσος σκηνοθέτης, Αντρέι Ταρκόφσκι, συνδυάζει φλασμπακ, ιστορικά ντοκουμέντα και πρωτότυπη ποίηση για να απεικονίσει τις αναμνήσεις του, με το κινηματογραφικό αποτέλεσμα να είναι εξαιρετικό. Η ταινία προβάλλεται με ελεύθερη είσοδο για το κοινό, την Παρασκευή 11 Ιανουαρίου, στο πλαίσιο του Αφιερώματος, «Σιωπές και Όνειρα / Εικόνες μετά τον Πόλεμο», δίνοντας μας την ευκαιρία να την απολαύσουμε και πάλι επί της μεγάλης οθόνης.

«Όταν τελείωσα την πρώτη εκδοχή του «Καθρέφτη», που αρχικά είχε τον τίτλο «Μια άσπρη, κάτασπρη μέρα», συνειδητοποίησα ότι από κινηματογραφική άποψη η συλλογή δεν ήταν διόλου σαφής, ήταν απλώς μια αναπόληση, γεμάτη ελεγειακή θλίψη και νοσταλγία για τα παιδικά μου χρόνια και δεν είχα αυτό στον νου μου. Ολοφάνερα κάτι έλειπε από το σενάριο, κι αυτό που έλειπε ήταν κρίσιμο. Οπότε, ακόμα κι όταν πρωτομελετούσα το σενάριο η ψυχή της ταινίας δεν είχε έρθει ακόμα να κατοικίσει το σώμα της. Συνειδητοποιούσα έντονα την ανάγκη να βρω μια λέξη-κλειδί που θα υψώσει την ταινία πάνω από το επίπεδο της λυρικής βιογραφίας…» – Αντρέι Ταρκόφσκι

Ο Καθρέφτης / Zerkalo / The Μirror
Σκηνοθεσία: Αντρέι Ταρκόφσκι
Σενάριο: Αντρέι Ταρκόφσκι, Aleksandr Misharin
Πρωταγωνιστούν: Μαργαρίτα Τερέχοβα, Ιγκνατ Ντανίλτσεβ, Λαρίσα Ταρκόφσκαγια, Ολεγκ Γιανκόφσκι, Φίλιπ Γιανκόφσκι
Φωτογραφία: Georgi Rerberg
Μοντάζ: Lyudmila Feiginova
Μουσική: Eduard Artemiev
Παραγωγή: Σοβιετική Ένωση, 1975, Έγχρωμο φιλμ
Διάρκεια: 108 λεπτά
Παρασκευή 11 Ιανουαρίου στις 20:00, στον Κινηματογράφο «Νέα Ελβετία» (Ν. Ελβετίας 34 και Σεβαστείας)
Με ελεύθερη είσοδο για το κοινό

Πρόκειται για μία από τις σημαντικότερες κινηματογραφικές δημιουργίες όλων των εποχών, που δυστυχώς σπάνια έχουμε την ευκαιρία να την απολαύσουμε στην μεγάλη οθόνη. Το έργο του Ταρκόφσκι είναι ανεξίτηλα επηρεασμένο από την παράδοση του σοβιετικού κινηματογράφου, και ιδιαίτερα των κορυφαίων εκφραστών του: Ρομ, Ντοβζένκο και Αϊζενστάιν.

Ο Αντρέι Ταρκόφσκι (4 Απριλίου 1932 – 28 Δεκεμβρίου 1986) υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες της 7ης Τέχνης. Αν και δυστυχώς μας προσέφερε μόλις οκτώ μεγάλου μήκους ταινίες του, ωστόσο κάθε μία από αυτές αποτέλεσε ειδική αναφορά στην ιστορία όχι μόνο του ρωσικού αλλά και του παγκόσμιου κινηματογράφου. Ο «Καθρέφτης», αποτελεί την πέμπτη κατά σειρά μεγάλου μήκους ταινία του Ρώσου σκηνοθέτη.

Το έργο του Ταρκόφσκι χαρακτηρίζεται από έντονα προσωπικά και μεταφυσικά στοιχεία, με επιρροές από τη λογοτεχνία και τη ζωγραφική. Αργοί ρυθμοί, εικόνες εξαιρετικής αισθητικής και σταθερά απόμακρα και μακράς διάρκειας πλάνα είναι μερικά από τα κύρια χαρακτηριστικά των ταινιών του. Ο Ταρκόφσκι, άλλαξε την κινηματογραφική εμπειρία σμιλεύοντας τον χρόνο και διευρύνοντας την εικόνα με ταινίες – σύμβολα, για την πίστη, την εξορία, αλλά και τη μνήμη.

Παράλληλα όμως ο Ρώσος σκηνοθέτης συνθέτει μία απολύτως προσωπική κινηματογραφική γραφή που κατατάσσει δικαίως τον δημιουργό, ανάμεσα στους κορυφαίους όλων των εποχών. Η μεταφυσική, η πολυσήμαντη φύση της καλλιτεχνικής δημιουργίας, ζητήματα πίστης και θυσίας, το νόημα της ανθρώπινης ύπαρξης μέσα στο πέρασμα του χρόνου, αποτελούν μερικές από τις βασικές θεματικές που διαπότισαν τη φιλμογραφία του Αντρέι Ταρκόφσκι και καθόρισαν τη διαρκή και εναγώνια προσπάθειά του να συνθέσει την απόλυτη κινηματογραφική εικόνα, μαχόμενος την εξοντωτική ρωσική γραφειοκρατία.

Το φιλμ, κουβαλάει τη φήμη ως μία από τις πιο “δύσκολες” προς ερμηνεία δημιουργίες στην ιστορία του παγκόσμιου κινηματογράφου, αλλά ο δημιουργός της, αναφέρει χαρακτηριστικά:

«Δυσκολεύτηκα αφάνταστα να εξηγήσω σε πολλούς ανθρώπους ότι δεν υπάρχει κρυμμένο, κρυπτογραφημένο νόημα στην ταινία, ότι δεν υπάρχει τίποτα πέρα από την επιθυμία μου να πω την αλήθεια. Συχνά οι διαβεβαιώσεις μου προκαλούσαν δυσπιστία, ακόμα και απογοήτευση. Προφανώς ορισμένοι ήθελαν περισσότερα, χρειάζονταν μυστικά σύμβολα και κρυφά νοήματα. Δεν ήταν συνηθισμένοι στην ποιητική της κινηματογραφικής εικόνας… Ήθελα να διηγηθώ την ιστορία του πόνου που βασανίζει έναν άνθρωπο όταν νιώθει πως δεν μπορεί να ξεπληρώσει τους δικούς του για όσα του έχουν δώσει. Νιώθει ότι δεν τους αγάπησε αρκετά, κι αυτή η εντύπωση τον βασανίζει.» – Αντρέι Ταρκόφσκι

Το φιλμ «Ο Καθρέφτης» (Zerkalo – 1975) του Αντρέι Ταρκόφσκι, προβάλλεται την Παρασκευή 11 Ιανουαρίου με ελεύθερη είσοδο για το κοινό, στο Αφιέρωμα «Σιωπές και Όνειρα / Εικόνες μετά τον Πόλεμο», στην Κινηματογραφική Λέσχη του Δήμου Βύρωνα, όπου τις ταινίες επιλέγει και παρουσιάζει ο καταξιωμένος σκηνοθέτης, Στέλιος Χαραλαμπόπουλος.