Η Ταινιοθήκη της Ελλάδος παρουσιάζει από το Σάββατο 16 έως και την Τετάρτη 27 Μαΐου, την εκδήλωση «Εικόνες της Κρίσης». Η διοργάνωση πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Goethe-Institut Athen, το Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ, το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος και το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ CineDoc. Σκοπός της είναι να παρουσιάσει την αναπαράσταση της οικονομικής, πολιτικής και κοινωνικής κρίσης στον κινηματογράφο, από την περίοδο του βωβού κινηματογράφου της δεκαετία του ’20 έως σήμερα, περιλαμβάνοντας ταινίες μυθοπλασίας, αλλά και ντοκιμαντέρ.

Η εκδήλωση «Εικόνες της Κρίσης», θα ανοίξει το Σάββατο 16 και την Κυριακή 17 Μαΐου, με μια διημερίδα με τίτλο «Αναπαραστάσεις της κρίσης;», στην οποία θεωρητικοί του κινηματογράφου, visual artists, κινηματογραφιστές, σκηνοθέτες, συγγραφείς, curators, κοινωνιολόγοι και ιστορικοί, θα επιχειρήσουν να αναλύσουν πώς οι μεγάλες διαμάχες, σχετικά με τη σχέση της Τέχνης με την πολιτική που διεξήχθησαν στην περίοδο του μεσοπολέμου, επανακαθορίζονται στη διάρκεια της νέας παγκόσμιας οικονομικής και κοινωνικής κρίσης.

Πόσο επιδραστικός μπορεί να είναι ο ρόλος του κινηματογράφου και των ψηφιακών τεχνών και πώς επαναπροσδιορίζεται στη νέα ψηφιακή εποχή; Ή μήπως πρόκειται πλέον για ιδεολογικούς μηχανισμούς του κράτους; Καθώς το cyberspace γίνεται ολοένα και πιο κυρίαρχο, πόσο ισχυρό είναι πλέον το γνήσιο πρωτότυπο στην τέχνη; Υπάρχει δημόσια σφαίρα στην Ευρώπη; Ή μόνο εθνικές δημόσιες σφαίρες που επιδίδονται σε ανελέητο ανταγωνισμό;

Σκοπός της διοργάνωσης είναι να καταγράψει μέσα από τις ταινίες του προγράμματος τις όποιες μεταβολές προκύπτουν στη βιομηχανία του κινηματογράφου στη διάρκεια μιας τόσο έντονης οικονομικο-κοινωνικο-πολιτικής κρίσης και αφενός, να προτείνει ενδεχόμενες εναλλακτικές χρηματοδότησης και παραγωγής κινηματογραφικών ταινιών από νεότερες γενιές κινηματογραφιστών (crowd funding, κολεκτίβες κ.ά.).

Παράλληλα θα προσπαθήσει να τονίσει την σπουδαιότητα της ανάκαμψης ενός πολιτικού κινηματογράφου και ενός κινηματογράφου ακτιβισμού. Στο πλαίσιο της εκδήλωσης θα παρευρεθούν εκλεκτοί καλεσμένοι, ενώ η Ταινιοθήκη θα φιλοξενήσει στον χώρο του Μουσείου Κινηματογράφου και έκθεση εικαστικών με τίτλο «Εικόνα και Χρόνος. Εικόνες της Κρίσης» σε επιμέλεια Χριστίνας Ανδρουλιδάκη. Συμμετέχουν καλλιτέχνες από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Η έκθεση θα περιλαμβάνει μια εγκατάσταση, βιντεο-έργα και φωτογραφίες.

Αξίζει επίσης να σημειώσουμε ότι στο πλαίσιο της εκδήλωσης «Εικόνες της Κρίσης», θα πραγματοποιηθούν και δύο αφιερώματα σε δύο ξεχωριστούς δημιουργούς. Στον σπουδαίο Κεν Λόουτς, τον κύριο εκφραστή του κοινωνικού ρεαλισμού στον βρετανικό κινηματογράφο, ο οποίος συμμετέχει στην εκδήλωση με τρεις ταινίες του:
– Το ντοκιμαντέρ “Εσύ με ποιούς είσαι; / Which Side Are You On?” (1985, έγχρ., 53΄), ένα εξαιρετικό δείγμα γραφής από τον Λόουτς για την μεγάλη απεργία των ανθρακωρύχων το οποίο απέσπασε το πρώτο βραβείο στο Φεστιβάλ των Λαών της Φλωρεντίας το 1984.
– Το πιο πρόσφατο ντοκιμαντέρ του “Το πνεύμα του ’45 / The spirit of 45” (2013, έγχρ., 94΄), όπου ο Λόουτς με την εξαιρετικά ανθρωπιστική του ματιά καταδεικνύει πώς το επιτυχημένο μοντέλο της διακυβέρνησης του Κόμματος των Εργατικών στη Μεγάλη Βρετανία μετά τις εκλογές του ’45, που οδήγησε στην κρατικοποίηση σημαντικών βιομηχανιών και υπηρεσιών, είναι ένα μοντέλο στο οποίο η Ευρώπη της κρίσης οφείλει να ξαναστρέψει το βλέμμα.
– Την ταινία μυθοπλασίας “To μερίδιο των αγγέλων / The Angel’s Share” (Αγγλία-Γαλλία-Βέλγιο-Ιταλία,  2012,  έγχρ., 101΄), βραβευμένη με το Βραβείο Κριτικής Επιτροπής στο Φεστιβάλ των Καννών, όπου παρακολουθούμε τις περιπέτειες ενός μικροαπατεώνα, ο οποίος καταδικάζεται από το δικαστήριο σε κοινωνική εργασία, αλλά το απροσδόκητο ταλέντο του στη γευσιγνωσία θα αποδειχτεί σωτήριο για την επανένταξή του.

Το αφιέρωμα στον φωτογράφο-video-artist-σκηνοθέτη Ταρίκ Τεγκιά (Tariq Teguia – φώτο), το οποίο στοχεύει να μας συστήσει το έργο ενός από τους σημαντικότερους σύγχρονους κινηματογραφιστές της Αλγερίας, που τιμήθηκε το 2015 σε αφιέρωμα του Centre Pompidou στο Παρίσι, αλλά παραμένει άγνωστο στο ελληνικό κοινό παρότι ο Τεγκιά ζει στη Θεσσαλονίκη εδώ και καιρό.

Ο Ταρίκ Τεγκιά θα παρευρεθεί στην Ταινιοθήκη για να παρουσιάσει τις ταινίες του.  Θα προβληθούν:
– Το ντοκιμαντέρ του “Τα τείχη / La clôture” (Αλγερία-Γαλλία, 2003, έγχρ., 24΄) που καταγράφει οργισμένες φωνές των νέων του Αλγερίου και το πορτραίτο μιας πόλης ασφυκτικής και κλεισμένης στον εαυτό της που δεν μπορεί να προσφέρει διέξοδο.
– Η ταινία του “Προτιμώ τη Ρώμη από εσένα / Rome plutôt que vous” (Αλγερία-Γαλλία-Γερμανία, 2006, έγχρ., 111΄), μια ιστορία που φέρνει στο επίκεντρο το άκρως επίκαιρο θέμα της παράνομης διακίνησης μεταναστών, μέσα από την ιστορία δύο ανέμελων νέων που τριγυρνούν στους δρόμους του Αλγερίου και των προαστίων ψάχνοντας τον Bosco, έναν ναυτικό που έχει στήσει μια «επιχείρηση» μεταφοράς ανθρώπων στην Ευρώπη.
– Η ταινία του “Επανάσταση Ζέντζ / Révolution Zendj” (Αλγερία-Γαλλία-Λίβανος-Κατάρ, 2013, έγχρ., 133΄), όπου μέσα από την έρευνα ενός δημοσιογράφου για τις συγκρούσεις μεταξύ διαφόρων κοινοτήτων στον Αλγερινό νότο τον οδηγεί στα ίχνη μιας εξέγερσης των Zendj εναντίον του Χαλιφάτου των Αμπασιδών  στον 8ο και 9ο αιώνα στο Ιράκ.

Παράλληλα στο θεματικό αφιέρωμα «Εικόνες της κρίσης», θα δούμε πώς αποτυπώθηκε το οικονομικό κραχ στον κινηματογράφο, μέσα από σημαντικές κλασικές ταινίες που προβάλλονται σπάνια στη χώρα μας. Πώς διαχειρίστηκαν κορυφαίοι σκηνοθέτες θέματα μιας κοινωνίας σε κρίση σε πιο πρόσφατες δεκαετίες; Αναλυτικά όλες που θα προβληθούν στην εκδήλωση, είναι οι εξής:

Αφιέρωμα Κεν Λόουτς

• Εσύ με ποιούς είσαι; / Which side are you on? (Μεγ. Βρετανία, 1985, doc., 53΄)
• Το πνεύμα του ’45 / The spirit of ’45 (Μεγ. Βρετανία, 2013, doc., 94΄)
• To μερίδιο των αγγέλων / The angel’s share (Μεγ. Βρετανία, 2011, 101΄)

Αφιέρωμα Ταρίκ Τεγκιά / Tariq Teguia

• Τα τείχη / La clôture (Αλγερία-Γαλλία, 2004, 13΄)
• Προτιμώ τη Ρώμη από εσένα / Rome plutôt que vous (Αλγερία-Γαλλία, 2006, 111΄)
• Επανάσταση Ζέντζ / Révolution Zendj (Αλγερία-Γαλλία, 2013, 137΄)

Ταινίες Μυθοπλασίας

• Η μάνα Κράουζεν ταξιδεύει στην ευτυχία / Mutter Krausens Fahrt ins Glueck του Phil Jutzi (Γερμανία, 1929, 133΄, α/μ, βωβή). Η ταινία θα προβληθεί με μουσική υπόκρουση.
• Κοινωνική Σαπίλα / Social Decay του Στέλιου Τατασόπουλου (Ελλάδα, 1932, α/μ, 90΄) Η ταινία είναι βωβή και θα προβληθεί με ζωντανή μουσική υπόκρουση από τον Κωνσταντίνο Βήτα.
• Τον άρτον ημών τον επιούσιον / Our Daily Bread  του King Vidor (ΗΠΑ, 1934, α/μ, 80΄)
• Η κωμωδία του χρήματος / Komödie ums Geld του Max Ophüls (Ολλανδία, 1936, 81΄)
• Το έγκλημα του κυρίου Λανζ / Le crime de Monsieur Lange του Jean Renoir (Γαλλία, 1936, 80΄)
• Τα σταφύλια της οργής / Grapes of Wrath του John Ford (ΗΠΑ, 1940, 129΄) – φώτο
• Μαύρη γη / Black Soil του Στέλιου Τατασόπουλου (Ελλάδα, 1952, 83΄, α/μ)
• Ο Έλληνας γείτονας / Katzelmacher του Rainer Werner Fassbinder (Γερμανία, 1969, 88΄)
• Η μάνα Κιούστερς ανεβαίνει στον ουρανό / Mutter Küsters Fahrt zum Himmel του Rainer Werner Fassbinder (Γερμανία, 1975, 91΄)
• Μακριά πετούν τα σύννεφα / Drifting Clouds του Aki Kaurismaki (Φινλανδία, 1996, 96΄)
• Το τσεκούρι / Le Couperet του Κώστα Γαβρά (Γαλλία, 2005, 112΄)
• Το χθες δεν τελειώνει ποτέ / Ayer no termina nunca της Isabel Coixet (Ισπανία, 2013, 108΄)
• Στο Σπίτι / At home του Αθανάσιου Καρανικόλα (Γερμανία-Ελλάδα, 2013, 103΄)
• Δύο μέρες μια νύχτα / 2 jours 1 nuit των αδελφών Νταρντέν (Γαλλία, 2014, 95΄)
• ΟΧΙ: Μια πράξη αντίστασης / OXI: An Act of Resistance του Ken MacMullen (Ελλάδα-Μεγ.Βρετανία, 2014, 105΄)
• Εδώ μιλάνε οι τιμές / Hier sprach der preis της Sabrina Jager (Γερμανία, 2014, 72΄)
• Xenia του Πάνου Χ. Κούτρα (Ελλάδα-Γαλλία-Βέλγιο, 2014, έγχρ., 134΄) 

Ντοκιμαντέρ

• Για το καθημερινό μας ψωμί / Um’s tägliche Brot του Phil Jutzi (Γερμανία, 1929, α/μ, βωβή, 61΄)
• Προβλήματα στέγασης / Housing Problems του Edgar Anstey και του Sir Arthur Elton (Μεγ. Βρετανία, doc., 1935, 16΄)
• Acropolis της Εύας Στεφανή (Ελλάδα, 2001, 50΄)
• Ειδήσεις από την ιδεολογική αρχαιότητα – Ο Μαρξ – Ο Αϊζενστάιν – Το Κεφάλαιο / Nachrichten aus der ideologischen Antike – Marx – Eisenstein – Das Kapital του Alexander Kluge (Γερμανία, 2008, απόσπασμα: Ήταν ζόρικοι καιροί (23΄)
• Στα δικά μας χέρια / Entre nos mains της Mariana Otero (Γαλλία, 2010, 87΄)
• Docville – Λασκάρεως 99 της Κατερίνας Πατρώνη (Ελλάδα, 2011, 47΄)
• Πρώτη ύλη / Raw Material του Χρήστου Καρακέπελη (Ελλάδα, 2011, 78΄)
• Detropia των Heidi Ewing και Rachel Grady (ΗΠΑ, 2012, 95΄)
• Η δημοκρατία δέχεται επίθεση – Μια παρέμβαση / Angriff auf die Demokratie – Eine Intervention του Romuald Karmakar (Γερμανία, 2012, 102΄)
• The Red Bank. Τζέιμς Τζόυς: Τα τετράδια των Ελληνικών του της Βουβούλας Σκούρα (Ελλάδα, 2013, έγχρ., 30΄)
• Η δημιουργία του νοήματος / La creazione di significato του Simone Rapisarda Casanova (Ιταλία, 2014, έγχρ, 95΄)
• Non Omnis Moriar της Θεοδοσίας Γραμματικού (Ελλάδα, 2014, 67΄)
• Ημερολόγια Αμνησίας της Στέλλας Θεοδωράκη (Ελλάδα, 2012, 104’)
• Emery Tales των Στέλιου Ευσταθόπουλου και Susanne Bausinger (Ελλάδα, 2015, 66΄)
• Θα ρίξουμε πίσω σας τη θάλασσα / Et nous jetterons la mer derrière vous των Noémi Aubry, Clément Juillard, Anouck Mangeat, Jeanne Gomas (Γαλλία, 2015, 72΄)
• Ανεξέλεγκτη εξουσία – Η τρόικα / Macht ohne Kontrolle – Die Troika των Árpád Bondy και Harald Schumann (Γερμανία, 2015, 90΄)

Το αναλυτικό πρόγραμμα προβολών του Αφιερώματος, «Εικόνες της Κρίσης», έχει διαμορφωθεί ως εξής:

Σάββατο 16 Μαΐου
ΑΙΘΟΥΣΑ Α
19.00 Διημερίδα Ημέρα 1η Μπορεί η τέχνη να αναπαραστήσει την κρίση;
21.30 Κοκτέιλ

Κυριακή 17 Μαΐου
ΑΙΘΟΥΣΑ Α
18.30 Διημερίδα Ημέρα 2η Μπορεί η τέχνη να αναπαραστήσει την κρίση;
21.00 Η δημοκρατία δέχεται επίθεση–Μια παρέμβαση Angriff auf die Demokratie-Eine Intervention R. Karmakar (2012) 102΄
Παρουσία σκηνοθέτη

Δευτέρα 18 Μαΐου
ΑΙΘΟΥΣΑ Α
19.30 Ανεξέλεγκτη εξουσία–Η τρόικα  Macht ohne Kontrolle – die Troika Á. Bondy, H. Schumann (2015) 90΄
Ο H. Schumann συζητά με τον δημοσιογράφο Τάσο Τέλλογλου και το κοινό
22.00 Το χθες δεν τελειώνει ποτέ Ayer no termina nunca (2013) I. Coixet 95΄ (*)

ΑΙΘΟΥΣΑ Β
19.30 Δυο μέρες, μια νύχτα Deux jours, une nuit J.-P.  Dardenne, L. Dardenne (2014) 95’
21.15 Το τσεκούρι Le couperet Κ.Γαβράς (2005) 122΄ (•)

Τρίτη 19 Μαΐου
ΑΙΘΟΥΣΑ Α
19.00 Επανάσταση Ζεντζ Révolution Zendj T. Teguia (2013) 134΄
Παρουσία  σκηνοθέτη
21.30 OXI-Μια πράξη αντίστασης OXI– An Act of Resistance K. McMullen (2014) 97’(•) Παρουσία σκηνοθέτη
The Red Bank. Τζέιμς Τζόυς: Τα τετράδια των Ελληνικών του Β. Σκούρα (2013) 30’ (•) Παρουσία σκηνοθέτιδος

ΑΙΘΟΥΣΑ Β
20.30 Ακρόπολις Ε. Στεφανή (2001) 26’(*)
Παρουσία σκηνοθέτιδος
Ημερολόγια αμνησίας  Σ. Θεοδωράκη (2012) 104’ (*)
Παρουσία σκηνοθέτιδος

Τετάρτη 20 Μαΐου
ΑΙΘΟΥΣΑ Α
19.30 Προτιμώ τη Ρώμη από εσένα Rome plutôt que vous T. Teguia (2006) 111΄ (•) (*) Παρουσία σκηνοθέτη
22.00 Στα δικά μας χέρια Entre nos mains M. Otero (2010) 87΄ (•) (*)

ΑΙΘΟΥΣΑ Β
19.30 Στο σπίτι Α. Καρανικόλας (2014) 103’
Παρουσία ηθοποιού Μαρίας Καλλιμάνη
21.30 Xenia Π. Χ. Κούτρας (2014) 128’

Πέμπτη 21 Μαΐου
ΑΙΘΟΥΣΑ Α
19.30 Το πνεύμα του ’45 The spirit of ’45 K. Loach (2013) 94΄ (*)  
21.30 Ήταν ζόρικοι καιροί Es waren ungemütliche Zeiten Hans Magnus Enzensberger, Alexander Kluge (2008) 23’
Τον άρτον ημών τον επιούσιον Our Daily Bread K. Vidor (1934) 80΄

ΑΙΘΟΥΣΑ Β
20.30 Τα τείχη La clôture T. Teguia (2003) 24΄(•) (*)
Παρουσία σκηνοθέτη
Λασκάρεως 99, Αθήνα – Docville Κ. Πατρώνη (2011) 47΄ (•) (*)
Παρουσία σκηνοθέτιδος και παραγωγού
22.00 To μερίδιο των αγγέλων The Angel’s Share K. Loach (2012) 101΄

Παρασκευή 22 Μαΐου
ΑΙΘΟΥΣΑ Α
19.30 Τα σταφύλια της οργής The Grapes of Wrath J. Ford (1940) 129΄
22.00 Detropia H. Ewing, R. Grady (2012) 90΄

ΑΙΘΟΥΣΑ Β
20.00 Emery Tales Σ. Ευσταθόπουλος, Σ. Μπάουζινγκερ (2015) 66΄      
Παρουσία σκηνοθετών
22.00 Μαύρη γη Σ. Τατασόπουλος (1952) 72΄

Σάββατο 23 Μαΐου
ΑΙΘΟΥΣΑ Α
19.00 Εσύ με ποιούς είσαι; Which Side Are You On? K. Loach (1958) 53΄
20. 00 Το έγκλημα του κυρίου Λανζ Le crime de Monsieur Lange J. Renoir (1936) 80΄ (*)
21.30 Κοινωνική σαπίλα Σ. Τατασόπουλος (1932) βωβή 42’
Συνοδεύει ζωντανά ο Κωνσταντίνος Βήτα

ΑΙΘΟΥΣΑ Β
19.30 Non Omnis Moriar Θ. Γραμματικού (2014) 67΄
Παρουσία σκηνοθέτιδος
21.00 Πρώτη ύλη Χ. Καρακέπελης (2011) 78΄ (*)
Παρουσία σκηνοθέτη

Κυριακή 24 Μαΐου
ΑΙΘΟΥΣΑ Α
19.00 Η κωμωδία του χρήματος Komedie om Geld M. Ophüls (1936) 81΄ (*)
20.30 Προβλήματα στέγασης Housing Problems E. Anstey, A. Elton (1935) 16΄
Για το καθημερινό μας ψωμί Um’s tägliche Brot P. Jutzi (1929) βωβή 61’
22.00 Ο Έλληνας γείτονας Κatzelmacher R. W. Fassbinder (1969) 88΄ (•)

Δευτέρα 25 Μαΐου
ΑΙΘΟΥΣΑ Α
19.30 Θα ρίξουμε πίσω σας τη θάλασσα Et nous jetterons la mer derrière vous
N. Aubry, J. Gomas, C. Juillard, A. Mangeat (2014) 72΄ (•)
Παρουσία σκηνοθέτη
21.30 Η δημιουργία του νοήματος La creazione di significato S. R. Casanova (2014) 95΄

Τρίτη 26 Μαΐου
ΑΙΘΟΥΣΑ Α
19.30 Μακριά πετούν τα σύννεφα Drifting Clouds A. Kaurismäki (1996) 120΄
21.45 Εδώ μιλάνε οι τιμές / Hier sprach der preis S. Jäger (2014) 72΄ (*)

Τετάρτη 27 Μαΐου
ΑΙΘΟΥΣΑ Α
19.00 Η μάνα Κράουζεν ταξιδεύει στην ευτυχία Mutter Krausens Fahrt ins Glück P. Jutzi (1929) 119΄
Βωβή ταινία με μουσική του Joachim Baerenz
21.30 Η μάνα Κιούστερς ανεβαίνει στον ουρανό Mutter Küsters Fahrt zum Himmel R. W. Fassbinder (1975) 120΄

(•) Είσοδος ελεύθερη

Όλες οι ταινίες θα προβληθούν με ελληνικούς υπότιτλους και όσες σημειώνονται με (*) και με αγγλικούς. Οι ταινίες “Προβλήματα εστίασης” (Housing Problems) και “Η δημιουργία του νοήματος” (La creazione di significato) θα προβληθουν μόνο με αγγλικούς.

To αφιέρωμα «Εικόνες της Κρίσης» διοργανώνεται από την Ταινιοθήκη της Ελλάδος στo πλαίσιο της πράξης «Η Κινηματογραφοφιλία στη Νέα Εποχή που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση – Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και εντάσσεται στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα ΠΕΠ ΑΤΤΙΚΗ του ΕΣΠΑ 2007-2013. Όλες οι δράσεις πραγματοποιούνται υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.

Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί από το Σάββατο 16 έως και την Τετάρτη 27 Μαΐου, στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος (Ιερά Οδός 48 & Μεγάλου Αλεξάνδρου 134-136 – Μετρό Κεραμεικός). Για περισσότερες πληροφορίες, παραθέτουμε και τον επίσημο ιστότοπο της εκδήλωσης: «Εικόνες της Κρίσης»