Εάν κάποιος έπρεπε να περιγράψει τη ζωή και το έργο του Πιερ Ετέξ με μία λέξη, η πρώτη που έρχεται στο μυαλό είναι κλόουν. Έστω κι αν συχνά πυκνά χρησιμοποιείται υποτιμητικά από τους συγχρόνους μας. Το έργο του Ετέξ στο τσίρκο, στο μιούζικ χολ, στις ταινίες του, στα γραπτά του και στη ζωγραφική μαρτυρούν το ότι είναι άξιος κληρονόμος της μακράς παράδοσης των κλόουν. Ο σπουδαίος Γάλλος καλλιτέχνης πέθανε σήμερα το πρωί σε ηλικία 87 ετών και τιμώντας την μνήμη, στην Κινηματογραφική Στήλη του Tvxs.gr θυμόμαστε δύο χαρακτηριστικές και αγαπημένες δημιουργίες του.

«Αγαπημένε φίλε. Σ’ ευχαριστώ για τα γραπτά σου. Από καιρό σε καιρό έχουμε ανάγκη έναν λόγο όπως ο δικός σου, ώστε να μην χάσουμε την εμπιστοσύνη στον εαυτό μας. Λειτουργεί θετικά. Είσαι πραγματικά σπάνιος… Φιλικά.» – Ρομπέρ Μπρεσόν

Γιο-Γιο / Yoyo
Σκηνοθεσία: Πιερ Ετέξ
Σενάριο: Pierre Étaix, Jean-Claude Carrière
Με τους: Pierre Étaix, Claudine Auger, Philippe Dionnet
Χώρα Παραγωγής: Γαλλία
Έτος Παραγωγής: 1965
Διάρκεια: 92 λεπτά
Φορμά: 35 mm / Ασπρόμαυρη

O Γιο-Γιο είναι ένας δισεκατομμυριούχος o οποίος, αν και έχει όλα όσα κάποιος μπορεί να φανταστεί και ζει σ’ ένα υπέροχο τεράστιο κάστρο, δεν είναι ευτυχισμένος. Ερωτεύεται μια όμορφη χορεύτρια ενός τσίρκου αλλά δυστυχώς δεν μπορούν να είναι μαζί. Όμως η επικείμενη κατάρρευση στο χρηματιστήριο έχει ως αποτέλεσμα την πτώχευσή του ήρωά μας.

Πλέον ο Γιο-Γιο είναι πια ελεύθερος να ακολουθήσει το τσίρκο και να βρει την αγαπημένη του. Οι δυο τους αποκτούν έναν γιο που αργότερα γίνεται διάσημος σταρ και χρησιμοποιεί την περιουσία του για να αγοράσει το κάστρο του πατέρα του. Αυτή τη φορά όμως ο πατέρας του αποφασίζει να παραμείνει στο τσίρκο…

Ο Πιερ Ετέξ γεννήθηκε στις 23 Νοεμβρίου του 1928 στην πόλη Ροάν στο Λίγηρα και υπήρξε ένας σπουδαίος κωμικός, κλόουν και σκηνοθέτης. Συνεργάστηκε στενά με τον σπουδαίο σεναριογράφο Ζαν-Κλοντ Καριέρ σε πολλές ταινίες μικρού και μεγάλου μήκους. Μάλιστα το 1962 κέρδισαν από κοινού το βραβείο Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας Μικρού Μήκους για το «Feliz Aniversario».

Ο Πιερ Ετέξ έχει συνεργαστεί είτε ως ηθοποιός, είτε ως βοηθός σκηνοθέτη, είτε ως υπεύθυνος για τις κωμικές σκηνές, με σπουδαίες προσωπικότητες της Έβδομης Τέχνης. Μεταξύ των οποίων αναφέρουμε χαρακτηριστικά τους: Ρομπέρ Μπρεσόν, Ναγκίσα Οσίμα, Οτάρ Ιοσελιάνι, Τζέρι Λιούις και φυσικά ο Ζακ Τατί, ο οποίος είχε και μεγάλη επιρροή στο έργο του.

Η ταινία «Γιο-Γιο», είναι γυρισμένη στο ύφος των ταινιών του Ζακ Τατί και του Τσάπλιν, με άψογο στυλιζάρισμα και σπουδαία ασπρόμαυρη φωτογραφία. Δικαίως θεωρείται ως ένα από τα αριστουργήματα του Γαλλικού Σινεμά και αποθεώθηκε το 1965 στις Κάννες όταν και ήταν υποψήφια για τον Χρυσό Φοίνικα.

Ο Μεγάλος Έρωτας / Le Grand Amour
Σκηνοθεσία: Πιερ Ετέξ
Σενάριο: Pierre Étaix, Jean-Claude Carrière
Με τους: Pierre Étaix, Annie Fratellini, Nicole Calfan
Χώρα Παραγωγής: Γαλλία
Έτος Παραγωγής: 1969
Διάρκεια: 87 λεπτά
Φορμά: 35 mm / Έγχρωμη

Ο Πιερ παντρεύεται τη Φλοράνς, μοναχοκόρη ενός εργοστασιάρχη. Όλα είναι εντάξει στη σχέση τους και στη δουλειά του, ο ίδιος έχει γίνει πια διευθυντής αλλά η μονότονη ζωή του έχει αρχίσει και τον κουράζει. Όταν προσλαμβάνεται μια νεαρή όμορφη γραμματέας στο εργοστάσιο, ο Πιερ την ερωτεύεται τρελά και αισθάνεται πως μπορεί να ονειρευτεί και πάλι…

Η ρομαντική κωμωδία «Ο Μεγάλος Έρωτας» είναι η τέταρτη ταινία του Ετέξ αλλά η πρώτη έγχρωμη και πάλι σε συνεργασία στο σενάριο με τον Ζαν-Κλοντ Καριέρ. Η ταινία έκανε πρεμιέρα το 1969 στις Κάννες στο επίσημο διαγωνιστικό πρόγραμμα.

Το έργο του Ετέξ σε όλους τους τομείς μαρτυρά ότι υπήρξε ένας μοναδικός χαρακτήρας, που διαμορφώθηκε από την ίδια τη φύση του καλλιτέχνη, ο οποίος σκιαγραφεί τον χαρακτήρα του μέσα από πολλαπλές εμπειρίες και γνώσεις που έχουν αποκτηθεί επάνω στο ταπί ή στη σκηνή.

«Αγαπητέ κύριε, συναντηθήκαμε φευγαλέα, όχι πολύ καιρό πριν, στο Cheval d’Or. Στο Τόκιο είδα και απόλαυσα την ταινία σας «Le Soupirant που μου έδωσε την εντύπωση ότι ήταν μόνο τρεις πράξεις! Μόλις είδα το «Yoyo» στο Παρίσι και αν με ρωτήσει κάποιος εάν μου αρέσει θα απαντούσα: είναι μια όμορφη ταινία στην οποία αγάπησα κάθε πλάνο και κάθε ιδέα και που μου έμαθε πολλά για το σινεμά. Με τις θερμότερες ευχές μου και τον θαυμασμό μου.» – Φρανσουά Τρυφώ