Πέντε χρόνια μετά την ταινία Joker του 2019 που σημείωσε τεράστια εισπρακτική επιτυχία σε όλο τον κόσμο, ξεπερνώντας τα 1 δις εκατομμύρια δολάρια (1,078,958,629 δολάρια παγκοσμίως), έρχεται το σίκουελ Joker: Folie à Deux για να συνεχίσει την ιστορία του Άρθουρ Φλεκ.

Η έκπληξη του Joker ήρθε με το καλημέρα, ήδη από την προώθηση. Η νέα ταινία κατατάχθηκε στο είδος του μιούζικαλ, δημιουργώντας ερωτήματα στους φαν αλλά και γενικότερα στο κινηματογραφικό κοινό.

Η έκπληξη συνεχίστηκε με την προβολή, όπου στην αρχή βλέπουμε μια σεκανς στο στυλ animation τύπου Looney Toons (ανήκει στην Warner Bros όπως και τα δικαιώματα του χαρακτήρα της DC) που αναδεικνύει και την θεματική της ταινίας, δηλαδή το διχασμό του πρωταγωνιστή ανάμεσα στον Άρθουρ Φλεκ και στην περσόνα του Τζόκερ (την σκιά του) που μετά τις δολοφονίες στην πρώτη ταινία βρήκε φανατικούς υποστηρικτές.

Στο πρώτο μέρος βλέπουμε τον Άρθουρ στο άσυλο Άρκαμ. Ένα εναρκτήριο μονοπλάνο μάς δείχνει την καθημερινότητα του με ανάλογη μουντή αισθητική, που ενισχύεται εκτός από την χαλεπή κατάσταση του πρωταγωνιστή και από την φωτογραφία των σκηνών. Ο Άρθουρ δεν θυμίζει σε τίποτα τον Τζόκερ που αφήσαμε στην πρώτη ταινία με την έπαρση και την απελευθέρωση που ένιωσε μετά τις δολοφονίες που διέπραξε. Είναι σκυθρωπός και αμίλητος.

Και τότε γνωρίζει την Χάρλεϊ Λι Κουίν, η οποία γοητευμένη, του εκφράζει το θαυμασμό της για όσα έκανε ως Τζόκερ και δείχνει ενδιαφέρον για εκείνον. Επιτέλους κάποιος νοιάζεται γι’ αυτόν. Ετσι, αρχίζει ο έρωτας του για αυτήν και η περσόνα του Τζόκερ αρχίζει να διογκώνεται και πάλι μέσα του, ενώ ένα μιούζικαλ γεννιέται. Μιούζικαλ, καθόλου τυπικό, υπάρχει ισορροπία δράσης και τραγουδιών.

Οπτικά το θέαμα γίνεται εντυπωσιακό. Οι σκηνές των τραγουδιών -επίτηδες λίγο φάλτσες όσον αφορά τον Χοακίν Φοίνιξ– είναι οι περισσότερες γυρισμένες ως ονειρικές με αρκετές αναφορές στην αισθητική της εποχής (κάπου στα 80s) και σκηνογραφικά πολύ ενδιαφέρουσες.

Επί της πλοκής… Ο Άρθουρ οδηγείται στη δίκη για τα εγκλήματά του και στη συνέχεια παρακολουθούμε ένα τύπου δικαστικό δράμα, το οποίο λειτουργεί επαρκώς αλλά έχει άνευρη κορύφωση, άψυχο αφήγημα, που δεν ολοκληρώνεται ποτέ.

Στα πολύ θετικά του Joker: Folie à Deux είναι και η Lady Gaga, η οποία συνεχίζει να εντυπωσιάζει ερμηνευτικά δίπλα σε έναν και πάλι εξαιρετικό Xοακίν Φοίνιξ. Ωστόσο, η ανάπτυξη του χαρακτήρα της Χάρλεϊ Κουίν γίνεται σε απόλυτα επιφανειακό βαθμό -οριακά δεν γνωρίζουμε επαρκώς τα κίνητρα της- και λειτουργεί μόνο ως στήριξη στην συνεχιζόμενη από την πρώτη ταινία, ανάπτυξη του κεντρικού ρόλου του Άρθουρ.

Όσον αφορά τώρα την πολιτική οπτική της ταινίας συνεχίζει εκεί που σταματάει η προηγούμενη, δηλαδή στο κενό. Στο πρώτο Joker το πρόβλημα είναι ότι δεν υπήρχε καθαρός χαρακτήρας, ένα καθαρό statement σε μία υπόθεση που όπως αναπτύσσεται σχεδόν το απαιτεί. Το σύστημα και η κοινωνία που έχει ρίξει τον Άρθουρ στο περιθώριο, ωθώντας τον στις δολοφονίες, στο σίκουελ μετατρέπεται στο κακοποιητικό από την μητέρα του παρελθόν και την ψύχωση που του δημιούργησε. Οι οπαδοί του είναι κοινοί μπαχαλάκιδες, αφελείς, που πρακτικά πανηγυρίζουν για ψυχρές δολοφονίες και «ερωτεύονται» φανατικά τον δολοφόνο, βγαίνοντας γι’αυτόν μαζικά στους δρόμους.

Στην πλευρά τώρα της κεντρικής θεματικής, δεν μπορεί κανείς να πει ότι είναι εντελώς αδιάφορη. Σε μία εποχή και κοινωνία (όπως άλλωστε λέει και το άτυπο -καθώς δεν λέχθηκε ποτέ στην ταινία- meme που συνόδευσε το Joker “We live in a society”) που οι περσόνες κυριαρχούν, οι προσωπικότητες των reels και γενικότερα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης θωρούνται και πραγματικότητα, ενώ υπάρχει άμεση σύγκρουση μεταξύ της ιδιωτικής και δημόσιας εικόνας ενός ατόμου. Αυτή η επί της οθόνης «σύγκρουση» είναι επίκαιρη. Είμαστε εμείς ή αυτό που αγαπάνε οι άλλοι σε εμάς και τι διαχωρισμός υπάρχει ανάμεσα στα δύο; Η συγκεκριμένη προσπάθεια δεν πέφτει εντελώς στο κενό, αλλά σίγουρα δεν ικανοποιεί, καθώς την πλήρη έπαρση του Joker τη βιώνουμε σε μόνο μία σκηνή (στην μαρτυρία του Γκάρι Παντλς) και έτσι απλώς επαναλαμβάνονται πληροφορίες που ήδη γνωρίζουμε.

Γενικά, στα αξιόλογα μέρη του Joker: Folie à Deux βρίσκεται σίγουρα η φωτογραφία του Λώρενς Σερ, αλλά και το σύνολο των ερμηνειών, από τους πρωταγωνιστικούς ρόλους των Χοακίν Φίνιξ, Lady Gaga, μέχρι τους β’ ρόλους των Μπρένταν Γκλίσον και Στηβ Κούγκαν..

Εν τέλει, όσο αξιόλογη και να είναι η πρόθεση του σκηνοθέτη Τοντ Φιλιπς να μην δώσει στο κοινό αυτό που περίμενε, ειδικά σε μία περίοδο που οι απέναντι (Marvel) υπηρετούν τυφλά το fan service, το αποτέλεσμα σε κάνει να αναρωτιέσαι αν ένα σίκουελ ήταν τελικά χρήσιμο, καθώς απλώς διογκώνει άνευρα κάτι το οποίο γνωρίζουμε ήδη από την πρώτη ταινία για την ψυχική κατάσταση του χαρακτήρα.