Ο σπουδαίος δημιουργός Μιγκέλ Γκόμες, υπεύθυνος για κινηματογραφικά αριστουργήματα όπως το ασπρόμαυρο «Tabu» (Χαμένος Παράδεισος) και το μαγευτικό φιλμ «Αραβικές Νύχτες», επιστρέφει με τη νέα του ταινία. Ο κορυφαίος Πορτογάλος σκηνοθέτης της εποχής μας, καταθέτει μία ακόμα σαγηνευτική εμπειρία στην μεγάλη οθόνη, η οποία τιμήθηκε με το Βραβείο Σκηνοθεσίας στις Κάννες. Το «Γκραν Τουρ / Grand Tour» κυκλοφορεί στις εγχώριες Κινηματογραφικές Αίθουσες.

Ads

Το 1918 στη Ρανγκόν ο Έντουαρντ, υπάλληλος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, πανικοβάλλεται και εγκαταλείπει την αρραβωνιαστικιά του, τη Μόλι, τη μέρα του γάμου τους. Διασχίζει την Ασία, κυριευμένος από υπαρξιακές αμφιβολίες, ενώ η αποφασιστική Μόλι τον καταδιώκει απτόητη, ταξιδεύοντας από το Μανταλέι στη Μπανγκόκ και από εκεί, στη Σαγκάη.

H κινηματογραφική αυτή οδύσσεια συνδυάζει σκηνοθετημένες σκηνές, οι οποίες είναι μαεστρικά τραβηγμένες από τον διευθυντή φωτογραφίας και στενό συνεργάτη του Γκόμες Ρούι Πόσας, με λήψεις ντοκιμαντέρ από τον Σαγιόμπου Μουκντίπρομ, συνεργάτη του Απίτσατπονγκ Βεερασεθάκουλ.

Η ταινία μοιάζει με ένα παιχνιδιάρικο ταξιδιωτικό ημερολόγιο που ενσωματώνει διαφορετικές εποχές, πολιτισμούς και είδη αφήγησης, όπου ασπρόμαυρες εικόνες μιας αποικιοκρατικής εποχής συνυπάρχουν με έγχρωμες εικόνες του σήμερα, αλλά και με πολύ ασιατικό θέατρο. Μάλιστα σε κάθε περιοχή από όπου περνάνε οι δυο χαρακτήρες το voice over είναι και σε διαφορετική γλώσσα.

Ads

Αναμειγνύοντας με γοητευτικό τρόπο διαφορετικά οπτικά στιλ, το «Γκραν Τουρ / Grand Tour» αποτυπώνει με βάθος και συναισθηματική ένταση την αναζήτηση της αγάπης σε έναν απέραντο και χαοτικό κόσμο. Πρόκειται αναμφίβολα για μία σαγηνευτική κινηματογραφική εμπειρία από έναν σπουδαίο οτέρ των καιρών μας.

«Η ταινία αυτή άρχισε να παίρνει μορφή μέσα μου την παραμονή του γάμου μου», λέει ο Μιγκέλ Γκόμες. «Διάβαζα ένα βιβλίο για ταξίδια με τίτλο «The Gentleman in the Parlor» του Somerset Maugham. Σε δύο σελίδες αυτού του βιβλίου ο Maugham περιγράφει μια συνάντηση με έναν Άγγλο στη Βιρμανία. Αυτός ο άντρας το είχε σκάσει από την αρραβωνιαστικιά του σε μακρινά μέρη της Ασίας, προτού πιαστεί και στη συνέχεια ξεκινήσει έναν ευτυχισμένο γάμο. Βασικά ήταν μια ιστορία που έπαιζε με στερεότυπα: Το πείσμα των γυναικών που θριαμβεύει πάνω στη δειλία των ανδρών».

Ο παρ’ ολίγον γαμπρός του Γκόμες ακολούθησε τη διαδρομή της «μεγάλης περιοδείας» (γκραν τουρ). Στις αρχές του εικοστού αιώνα το ασιατικό γκραν τουρ, που ξεκινούσε σε μια από τις μεγαλύτερες χώρες της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, την Ινδία, και ολοκληρωνόταν στην Άπω Ανατολή (Κίνα ή Ιαπωνία), ήταν μακράν το ταξίδι με τη μεγαλύτερη ζήτηση. Πολλοί ήταν οι Ευρωπαίοι ταξιδιώτες που έκαναν αυτό το μεγάλο ταξίδι – κάποιοι από αυτούς μάλιστα έγραψαν βιβλία για την εμπειρία τους.

«Και οι δύο βασικοί χαρακτήρες καλύπτουν αυτή την τεράστια περιοχή, αλλά για διαφορετικούς λόγους» εξηγεί ο σκηνοθέτης. «Ο Έντουαρντ για να δραπετεύσει από την αρραβωνιαστικιά του. Και η Μόλι για να καταδιώξει τον αρραβωνιαστικό της. Αυτός θέλει να αποφύγει, ή τουλάχιστον να αναβάλει, τον γάμο, ενώ εκείνη είναι αποφασισμένη να τον παντρευτεί. Οι περιπέτειες τους είναι, στην ουσία, η ταινία. Όπως και στις αμερικανικές κωμωδίες screwball του τριάντα και του σαράντα, η γυναίκα είναι η κυνηγός και ο άντρας το θήραμα. Η εναλλαγή μεταξύ ανδρικής και γυναικείας οπτικής είναι αυτό που μετατρέπει την κωμωδία σε μελόδραμα».

Υπάρχουν πολλά γκραν τουρ στην ταινία του: «Αφενός η γεωγραφική περιήγηση μέσα από τις εικόνες της σύγχρονης Ασίας, που παντρεύεται με την περιοδεία που ακολουθούν οι χαρακτήρες σε μια φανταστική Ασία που γυρίστηκε στο στούντιο. Αλλά υπάρχει και η συναισθηματική περιπλάνηση που βιώνουν με διαφορετικούς τρόπους ο Έντουαρντ και η Μόλι: και οι δύο κινούνται σε αυτή τη συναισθηματική περιοχή που δεν είναι λιγότερο απέραντη από αυτήν στην οποία βρίσκονται σωματικά. Πάνω από όλα όμως υπάρχει αυτή η τεράστια περιοδεία που ενώνει ό,τι είναι χωρισμένο – χώρες, φύλα, εποχές, πραγματικό και φανταστικό, κόσμο και κινηματογράφο. Πάνω από οτιδήποτε άλλο, θέλω να προσκαλέσω τους θεατές να κάνουν αυτή την τελευταία μεγάλη περιπλάνηση. Νομίζω ότι αυτό είναι το Σινεμά».


Η Ελοντί Ταμαγιό γράφει για το «Γκραν Τουρ» στα Cahiers du cinéma: «Η αναπαράσταση σε στούντιο εναλλάσσεται με λήψεις της πραγματικότητας. Τα πλάνα σε φιλμ 16, πότε σε ασπρόμαυρο και πότε σε χρώμα, φέρνουν στη μνήμη τον Μουρνάου, τον Στέρνμπεργκ, τον Μιζογκούτσι, τον Φελίνι, τον Ρουίζ και τον Βεερασεθάκουλ. Άσματα ακαπέλα, καραόκε στο μικρόφωνο και παλιά γραμμόφωνα αντηχούν. Είμαστε ξύπνιοι. Κοιμόμαστε. Τα φέιντ άουτ στο μαύρο λειτουργούν σαν βαριά βλέφαρα, σαν τούνελ όπου η συνείδηση χάνεται».

Η ταινία «Γκραν Τουρ / Grand Tour», πραγματοποίησε την παγκόσμια πρεμιέρα της, τον Μάιο του 2024, στο επίσημο διαγωνιστικό τμήμα του 77ου Διεθνούς Κινηματογραφικού Φεστιβάλ των Καννών, όπου και τιμήθηκε με το Βραβείο Καλύτερης Σκηνοθεσίας. Η πανελλήνια πρεμιέρα του, πραγματοποιήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου του 2024, όντας η ταινία έναρξης του 13ου Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Αθήνας. Ενώ από την Πέμπτη 30 Ιανουαρίου του 2025, κυκλοφορεί στις εγχώριες Κινηματογραφικές Αίθουσες, σε διανομή της εταιρείας Weird Wave.

Ο Πορτογάλος σκηνοθέτης, Μιγκέλ Γκόμεζ / Miguel Gomes, γεννήθηκε στη Λισαβόνα το 1972. Σπούδασε κινηματογράφο και εργάστηκε ως κριτικός κινηματογράφου για τον πορτογαλικό τύπο μέχρι το 2000. Έχει σκηνοθετήσει αρκετές μικρού μήκους ταινίες και γύρισε την πρώτη του μεγάλου μήκους, «The Face You Deserve», το 2000.

Οι ταινίες του «Our Βeloved Month of August» (2008) και «Tabu» (2012) επιβεβαίωσαν την επιτυχία του και τη διεθνή του αναγνώριση. Το «Tabu» έκανε πρεμιέρα στο διαγωνιστικό της Μπερλινάλε, όπου κέρδισε τα βραβεία Alfred Bauer και FIPRESCI. Η ταινία πουλήθηκε σε 50 χώρες και κέρδισε δεκάδες βραβεία.

Ρετροσπεκτίβες στο έργο του έχουν προγραμματιστεί στη Viennale της Αυστρίας, στο Φεστιβάλ BAFICI στην Αργεντινή, στο Φεστιβάλ του Τορίνου, στη Γερμανία και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η μικρού μήκους ταινία του, με τίτλο «Redemption», έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Βενετίας το 2013.

Το 2015 ολοκλήρωσε την ταινία του «Χίλιες και μία Νύχτες» (Arabian Nights), η οποία χωρίζεται σε τρία μέρη: Volume I – Ο Ανήσυχος, Volume II – Ο Έρημος και Volume III – Ο Μαγεμένος. Το δεύτερο μέρος, αποτέλεσε και την επίσημη πρόταση της Πορτογαλίας για το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας.

Ο Μιγκέλ Γκόμες είναι διακεκριμένος Πορτογάλος σκηνοθέτης, γνωστός για την καινοτόμο αφήγηση και το υβριδικό κινηματογραφικό του στυλ. Το «Grand Tour», είναι η έκτη μεγάλου μήκους ταινία του, η οποία έκανε πρεμιέρα στο Διαγωνιστικό Τμήμα του Φεστιβάλ Καννών το 2024 και κέρδισε το Bραβείο Καλύτερης Σκηνοθεσίας.

Ο Γκόμες, που μας έδωσε σημαντικές ταινίες όπως το «Tabu» (Χαμένος Παράδεισος) και οι «Αραβικές Νύχτες», είναι γνωστός για την ικανότητά του να συνδυάζει τη μυθοπλασία και το ντοκιμαντέρ, ερευνώντας θέματα προσωπικής και συλλογικής μνήμης και ιστορίας με νοσταλγικό και παιχνιδιάρικο τόνο, παίζοντας με τις αφηγηματικές συμβάσεις. Όπως χαρακτηριστικά έχει πει: «Θέλω το Σινεμά να μοιάζει με Σινεμά κι όχι με κάτι που προσποιείται την πραγματική ζωή»!

Διαβάστε Επίσης:
Αφιέρωμα στον Μιγκέλ Γκόμεζ: Από τον «Χαμένο Παράδεισο» στις «Χίλιες και μία Νύχτες»

Γκραν Τουρ / Grand Tour
Σκηνοθεσία: Μιγκέλ Γκόμες
Σενάριο: Μιγκέλ Γκόμες, Τέλμο Τσούρο, Μαουρίν Φαζεντέιρο, Μαριάνα Ρικάρντο, Μπάμπου Ταργκίνο
Πρωταγωνιστούν: Γκονσάλο Γούντινκγτον, Κρίστα Αλφαϊάτε, Κλαούντιο ντα Σίλβα
Φωτογραφία: Γκουό Λιάνγκ, Σαγιόμπου Μουκντίπρομ, Ρουί Πόκας
Μοντάζ: Τέλμο Τσούρο, Πέδρο Φιλίπε Μάρκες
Έτος Παραγωγής: 2024
Χώρα Παραγωγής: Πορτογαλία
Διάρκεια: 128 λεπτά
Κυκλοφορεί στις εγχώριες Κινηματογραφικές Αίθουσες, από την Πέμπτη 30 Ιανουαρίου, σε διανομή της εταιρείας Weird Wave