Το περσινό φεστιβάλ Κινηματογράφου είχε πιο ποιητικό στίγμα: It is not all black and white. Tο φετινό ήταν πιο επικό: We are here in the galaxy of winners. Είμαστε εδώ, λοιπόν στο γαλαξία των νικητών. Και στο φετινό 43ο Φεστιβάλ, όπου νικητές ήταν και κάποιοι λύκοι.. 

«Καλημέρα, ΣΥΡΙΖΑ, Τσίπρας, είμαστε μαζί σας, ο κόσμος αλλάζει..» λένε οι περισσότεροι όταν απευθύνονται σε Έλληνα. Μερικοί το προχωράνε ακόμα. «Η Αμερική, η Γερμανία, η Βρετανία κάνουν το μεγαλύτερο κακό. Η Ρωσία πρέπει να κάνει κάτι, εμείς εκεί ελπίζουμε, όλα αλλάζουν.» Η γενιά του πολέμου μιλάει κυρίως για πολιτική, η προηγούμενη και η επόμενη είναι πιο σιωπηλές. Σκεπτόμενος λαός, ποιητικός,,μαχητικός, ανοικτός σε προκλήσεις. Το σινεμά είναι μια απο αυτές.

Δέκα ημέρες, 133 ταινίες, οι 90 πρεμιέρες, συνολικά 242 προβολές σε πέντε χώρους, στο παλιό και το νέο Βελιγράδι, πολλά sold out, αρκετές μεταμεσονύκτιες προβολές και πάρτι (στην πόλη που σύμφωνα με το National Geographic είναι δεύτερη στο top 10 των πόλεων με την πιο έντονη νυχτερινή ζωή στον κόσμο, με πρώτο το Δουβλίνο και 9η τη Θεσσαλονίκη..), μια ελληνική ταινία στις 15 που συμμετείχαν στο διαγωνιστικό τμήμα, το «Ξενία» του Πάνου Κούτρα, τιμώμενα πρόσωπα τον Ρώσο σκηνοθέτη Αλεξάντερ Σοκούροφ και τον Αμερικανό ηθοποιό Ρίτσαρντ Ντρέιφους και δυο βραβεία.

Καλύτερης ταινίας για το «Vuk» («Λύκος»), ένα οδοιπορικό στην έρημο της Αραβίας, σκηνοθετικό ντεμπούτο του Ιορδανού γεννημένου στην Αγγλία Nadzi Abu Novar και καλύτερης σερβικής ταινίας για το «No one’s child», μια συγκλονιστική βασισμένη σε αληθινή ιστορία ταινία με ήρωα ένα άγριο παιδί που βρέθηκε να μεγαλώνει με τους λύκους στα βουνά της Βοσνίας το 1988, επίσης σκηνοθετικό ντεμπούτο του του Σέρβου Vuk Rsumovic.

Και στο παρασκήνιο, συνεντεύξεις τύπου που συζητήθηκαν, εκδηλώσεις, συζητήσεις γύρω και με αφορμή τον κινηματογράφο που δεν έχει σύνορα…

^{_{Αλεξάντερ Σοκούροφ (Χρυσός λέοντας στο Φεστιβάλ Βενετίας το 2011 για τον «Φάουστ»): «Ο δικός μου τρόπος εργασίας βρίσκεται στην ανθρωπιά» Η Τέχνη είναι πάντα στο πλευρό του ήρωα» και «Όταν οι φίλοι μου άκουγαν Μπιτλς εγω ήμουν πιο κοντά συναισθηματικά στον Μότσαρτ και τον Σοστακόβιτς..»}}

^{_{Ρίτσαρντ Ντρέιφους (Όσκαρ πρώτου αντρικού ρόλου το 1977 για το «Κορίτσι του αποχαιρετισμού»): «Είχα την ευκαιρία να παίξω τον τέλειο πατέρα πριν γίνω πατέρας, τον τέλειο εραστή πριν γίνω ένας πολύ καλός εραστής , αυτό είναι κάτι που μου δίνει πολύ μεγάλη ικανοποίηση…»}}

^{_{Πάνος Κούτρας: «Το διαφορετικό μας δίνει τροφή για σκέψη. Είναι καλύτερα να βοηθάμε τους μετανάστες παρά να τους πολεμάμε. Ο Ντάνι (ο 16χρονος ήρωας) είναι μειοψηφία στη μειοψηφία, είναι γκει και είναι Αλβανός και αγωνίζεται γι αυτό που είναι, είναι πολύ νέος και λίγο τρελός, ίσως γι αυτό..»}}

^{_{Ντράγκαν Μαρίνκοβιτς, διευθυντής του περσινού Φεστιβάλ. «Το σερβικό και το ελληνικό σινεμά είναι και τα δύο με περιορισμένη εγχώρια αγορά. Αυτό σημαίνει πως μόνο λίγες ταινίες με οικουμενικά μηνύματα μπορούν να έχουν επιτυχία σε διεθνή φεστιβάλ και διανομές. Το σύγχρονο σινεμά είναι ένα κράμα- απο τη μια μεριά αμερικάνικες ταινίες για νέους, απο την άλλη ιδιαίτερες ταινίες που έχουν γίνει για φεστιβάλ. Σπάνια βλέπεις ταινίες που θα τις θυμάσαι μετά απο μήνες και χρόνια. Μια τέτοια είναι το «Λεβιάθαν- το σινεμά στα καλύτερα του..»}}

Lovely Χριστίνα

H Χριστίνα Χατζηχαραλάμπους σπούδασε σκηνοθεσία στην Αθήνα και την Πράγα. Η πρώτη της ταινία μεγάλου μήκους “Loveless Zoritsa”, διεθνής συμπαραγωγή Σερβίας, Ελλάδας, Κύπρου και Πολωνίας,  κέρδισε το βραβείο Καλύτερης Ξένης Ταινίας , στο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ CINEQUEST στο Σαν Χοσέ στην Καλιφόρνια, το βραβείο “COTTBUS DISCOVERY AWARD” στο Film Festival Cottbus στη Γερμανία και το Βραβείο Καλύτερης Σκηνογραφίας  της Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου Σερβίας, ενώ έχει προβληθεί μέχρι στιγμής σε πάνω από 25 φεστιβάλ παγκοσμίως.

Η μικρού μήκους ταινία της  “Trip to Venice”, συμπαραγωγή Ελλάδας, Κύπρου και Τσεχίας, προβλήθηκε σε πολλά σημαντικά φεστιβάλ σε Ευρώπη, Αυστραλία, Αμερική και Ασία και η ταινία της ” Timeless” απέσπασε το βραβείο καλύτερης σπουδαστικής ταινίας στο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους της Δράμας. Η νέα της ταινία μεγάλου μήκους “Domino Effect”, βρίσκεται σε στάδιο ανάπτυξης.

«Η “Ξενία” άρεσε. Ο κόσμος συμμετείχε,γελούσε. .Μπορεί να μήν έχει την δύναμη της “Στρέλλα”, αλλά είναι πολυ γοητευτική  ταινία. Αυτό που σε κερδίζει είναι ο αυθορμητισμός του κεντρικού ήρωα, η παιδικότητα του. Γεννικά αγαπώ της ταινίες δρόμου. Μου αρέσει το γεγονός ότι ο Κούτρας μας κάνει να βλέπουμε τον κόσμο μέσα από τα μάτια ενός αφελή, ξεροκέφαλου γκέι εφήβου και μας υποβάλλει σε μικρές μαγικές στιγμές…

Το σερβικό σινεμά έχει πληθώρα νέων ταλαντούχων σκηνοθετών! Ταινίες κοινωνικού προβληματισμού γυρισμένες  με ένα ντοκιμαντερίστικο τρόπο. Πολλές απο αυτές συμμετέχουν σε μεγάλα φεστιβάλ, αλλά το κοινό όλο και περισσότερο απομακρύνεται . Νομίζω πως η νέα γενιά δεν έχει χιούμορ. Κάτι πρέπει να γίνει ούτως ώστε το ξακουστό Σερβικό μαύρο χιούμορ να μείνει ζωντανό..

Το Ελληνικό σινεμά έχει πάρει τα πάνω του. Επι δεκαετίες οι νέοι δημιουργοί δεν χρηματοδοτούνταν απο το Ε.Κ.Κ,  που έδειχνε να προτιμά πεπαλαιωμένες αισθητικές και φτασμένους σκηνοθέτες. Η κρίση έδωσε τόπο στα νιάτα! Επιτέλους δημιουργήθηκε  ένα φρέσκο νέο κύμα Ελληνικού σινεμά που επιβραβεύτηκε απο τα πιό σημαντικά φεστιβάλ. Νιώθω περήφανη κάθε φορά που βλέπω μια καλή Ελληνική ταινία να προβάλλεται σε κάποιο φεστιβάλ στο Βελιγράδι. ..

Οι ελληνικές ταινίες κατά τη γνώμη μου είναι πιο τολμηρές. Δε φοβούνται να πειραματιστούν με την φόρμα, το σενάριο ή ακόμα και το παίξιμο των ηθοποιών. Πολλές φορές χρησιμοπούν το συμβολισμό για να μιλήσουν για πράγματα καθημερινά, ενώ αρκετές σερβικές ταινίες υιοθετούν ένα σχεδόν ντοκιμαντερίστικο στυλ. Οι Ελληνικές ταινίες χρησιμοποιούν το κόστος χαμηλού προϋπολογισμού σαν όπλο, δημιουργώντας νέες αισθητικές. Απο την άλλη, οι σερβικές ταινίες ασχολούνται με τις πληγές και τα  προβλήματα που τους άφησαν “κληρονομιά” οι πρόσφατοι πόλεμοι και η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας…

Το Ευρωπαϊκό σινεμά “χορεύει” όπως του υπαγορεύουν οι πολιτικές των μεγάλων φεστιβάλ. Πολλές ταινίες φτιάχνονται με γνώμονα το τι αρέσει στα φεστιβάλ, με αποτέλεσμα ο ευρωπαϊκός κινηματογράφος  να έχει χάσει τον αυθορμητισμό και την φρεσκάδα που είχε στο παρελθόν. Οι δημιουργοί μοιάζουν να στερούνται φαντασίας, αλλά και φιλοσοφίας. Η εικόνα έχει χάσει την δύναμή της μέσα από μια υπερπροβολή της καθημερινότητας.  Η κωμωδία είναι πλέον απαγορευμένο είδος..

Το σινεμά δεν έχει σύνορα! Η εικόνα είναι μια διεθνής γλώσσα. Μια ταινία σε μεταφέρει στο “χωρόχρονο” της δράσης. Όση ώρα διαρκεί η ταινία, διαρκεί και το ταξίδι σου σε άλλους τόπους και κουλτούρες. Σε τελική ανάλυση τα αισθήματα, τα πιστεύω και τα θέλω των ανθρώπων είναι σε κάθε τόπο τα ίδια. Το μόνο που διαφέρει είναι το περιβάλλον όπου εκτυλίσσεται η ιστορία.»