Δεν είναι μόνο το ότι η Νατάσσα Μποφίλιου ερμήνευσε υπέροχα τα τραγούδια του Θεοδωράκη χθες βράδυ στο Ηρώδειο.

Η παράσταση έγινε ακόμα πιο επιδραστική και βαθιά συγκινητική, γιατί οι συντελεστές  της από την ενορχήστρωση έως τη σκηνοθεσία και την κίνηση,  έκαναν περισσότερο από ποτέ σαφή τη σχέση των τραγουδιών του μεγάλου συνθέτη με το τετράπτυχο Γη- Αγώνας- Ελευθερία- Αλληλεγγύη.

Από την είσοδο του μουσικού συνόλου στη σκηνή με γυμνά πόδια, τα βαριά χτυπήματα της πέτρας στη γη τα ταυτισμένα με μια απαγγελία που είχε όλες τις δονήσεις του χορικού αρχαίου δράματος, έως την επιλογή του Θέμη Καραμουρατίδη να μπολιάσει τα τραγούδια με ήχους που συνδέονται με τη μεσογειακή κουλτούρα, σαν να απλώνει τα τραγούδια πέρα από τον φυσικό χώρο τους.

Από  την έντονη σωματικότητα στην κινησιολογία της Σεσίλ Μικρούτσικου, με αποκορύφωμα την ερμηνεία του Romancero Gitano του Λόρκα από την Μαρία Διακοπαναγιώτου να μοιάζει να σκίζει τη γη με το σώμα για να βγει η βαθιά φωνή της σε ένα αδιανόητα εκρηκτικό φλαμέγκο και  τα βαριά πατήματα της Μποφίλιου που κάρφωναν το έδαφος καθώς έσκυβε ξανά και ξανά σε μια υπόκλιση στη γη  έως τις γήινες αποχρώσεις  στα χρώματα του σκηνικού και τα δεμάτια από στάχια, ο στίχος «αυτό το χώμα είναι δικό τους και δικό μας» διαπερνούσε όλα τα τραγούδια. Μια γη μητέρα, μια γη των εργατών, μια γη ζωοδότρα, η ποτισμένη με το αίμα των νεκρών της.

Τα σώματα τραγουδιστών και μουσικών επί σκηνής ήταν ένα ομαδικό γλυπτό καθόλη τη διάρκεια της παράστασης που κινούνταν με την ελευθερία που έτρεχαν άλλοτε τα παιδιά στις γειτονιές, γύρω από μια σπειροειδή σκάλα που συνέδεε τη γη του αγώνα με τον ουρανό της ελευθερίας. Συχνά δε άγγιζαν ο ένας τον άλλο, σαν να μην άφηναν την κορυφαία του χορού Νατάσσα Μποφίλιου μόνη. Κι εκείνη με τη σειρά, της απέφευγε να λειτουργήσει ως κορυφαία. Γονάτιζε δίπλα τους, τους κοιτούσε στα μάτια όταν τραγουδούσαν, βρέθηκε ελάχιστες φορές να εξέχει, να λειτουργεί εκτός της ομάδας της είτε αυτή μετακινούταν ως περιοδεύον θίασος, είτε καρφωνόταν στο κέντρο ως λαϊκή ορχήστρα. Εξάλλου παραχώρησε κάποια από τα πολύ γνωστά τραγούδια που περίμενες να ακούσεις με τη φωνή της, στους συναδέλφους της. Γιατί τα τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη είναι αυτή η αλληλεγγύη, είναι η συλλογική μνήμη, ο πρώτος πληθυντικός του κάθε μεγάλου αγώνα.

Ο Θέμης Καραμουρατίδης πέτυχε μια δύσκολη ακροβασία. Να τα κάνει δικά του τα τραγούδια χωρίς να αφαιρέσει το αίμα τους, χωρίς να τα φορτώσει με περιττούς εντυπωσιασμούς, χωρίς να αισθανθούμε πως δεν είναι πια δικά μας ή ακούγονται ξένα στους γονείς μας. Άφησε γυμνό το «Άσμα Ασμάτων», υπογράμμισε με τα πνευστά τη βαλκανική κληρονομιά, με το μαντολίνο τη δυτική και το μπουζούκι τη λαϊκή μας βάση. Η εκδοχή του λιτή και δυναμική αντάμα,  είχε μια διάχυτη ελευθερία που έδινε την εντύπωση πως ως συνθέτης της νεότερης γενιάς, δεν ένιωσε την ανάγκη να κάνει κάποιου είδους πατροκτονία προκειμένου να χειριστεί αυτό το σπουδαίο υλικό. Σαν να κληρονόμησε ένα σπίτι κι αντί να καλέσει τους εργολάβους να αναλάβουν την προέκταση, κάθισε με τις ώρες και πότιζε τα λουλούδια του κήπου του.

Όσο για τη Νατάσσα Μποφίλιου, είναι σαν να γεννήθηκε με τα τραγούδια αυτά στο αίμα της. Εξάλλου δεν είναι πολλές οι ερμηνεύτριες της γενιάς της που θα μπορούσαν να τα υποστηρίξουν όχι μόνο με τις φωνητικές τους ικανότητες αλλά κυρίως με την ψυχή τους, εννοώντας κάθε λέξη. Δεν κάλεσε τυχαία τον πατέρα της Νίκο Μποφίλιο, τον οποίο κοίταζε στα μάτια την ώρα που της τραγουδούσε το «Κάποτε θα’ρθουν», δεν μετέτρεψε σε μνημόσυνο τη συναυλία αλλά σε γιορτή, δεν επέτρεψε ούτε τον στόμφο ούτε τη σοβαροφάνεια, ούτε μελοδραματισμούς.

Στις ιδιαίτερες εκπλήξεις της βραδιάς, το άκουσμα των ονομάτων Λουκμάν, Αλέξη, Παύλο, στην αναφορά των νεκρών, η ενορχήστρωση στο τραγούδι «Το τρένο φεύγει στις 8», η μοναδική ερμηνεία της Μποφίλιου στο όχι πολύ γνωστό «Στο μπλόκο της Καισαριανής» και τα δεκάδες δακρυσμένα μάτια στο τραγούδι «Της δικαιοσύνης Ήλιε νοητέ». Μακάρι η συναυλία που διοργάνωσε ο Μελωδία FM, να συνεχίσει το ταξίδι της και σε άλλες πόλεις. Το έχουμε τόσο ανάγκη στους άνυδρους καιρούς.

Συντελεστές

Ενορχηστρωτική σύλληψη/ενορχηστρώσεις Θέμης Καραμουρατίδης

Ερμηνευτικό σύνολο:
Μαρία Διακοπαναγιώτου
Ηλίας Βαμβακούσης
Μυρτώ Βασιλείου
Βασίλης Προδρόμου
Μιχάλης Ατσάλης
Ματθαίος Μπουμπάρης
Γιάννης Δάφνος

Συμμετέχει ο Νίκος Μποφίλιος

Σκηνοθετική και σκηνογραφική επιμέλεια: Άγγελος Τριανταφύλλου
Σκηνικό: Κωνσταντίνος Λαμπρίδης
Σχεδιασμός φώτων: Περικλής Μαθιέλλης
Κινησιολογία: Σεσίλ Μικρούτσικου
Ενδυματολογική επιμέλεια: Σάσα Χαραρά, Νατάσσα Μποφίλιου

Κείμενα: Θύμιος Καλαμούκης
Επιμέλεια ρεπερτορίου: Χρήστος Κορτσέλης
Σχεδιασμός ήχου/ηχοληψία: Γιάννης Παξεβάνης
Ηχολήπτης σκηνής: Αντώνης Ζαχόπουλος

Παίζουν οι μουσικοί:
Μανώλης Γιαννίκιος τύμπανα
Γιώργος Μπουλντής κόντραμπασο
Γιώργος Κάστανος σαξόφωνο/ κλαρινέτο
Ευάγγελος Χαμρίστσακ τρομπόνι
Κωνσταντίνος Σαπούνης τρομπέτα

Παρτιτούρες: Άρης Ζέρβας
Σχεδιασμός αφίσας: Αιμιλία Μιχαηλίδου

Σύλληψη / Καλλιτεχνική διεύθυνση: Νατάσσα Μποφίλιου

Ευχαριστούμε για τη συμβολή της την Ρένα Παρμενίδου

ΠΑΡΑΓΩΓΗ: FRONTSTAGE ENTERTAINMENT – PROSPERO