Τα δυο παιδιά από το Dartford σφράγισαν τη μοίρα τους με μια φιλία που ξεκίνησε το 1961 στον σταθμό των τρένων. Τους ένωσε η λατρεία τους για τα μπλουζ τους. Αποτέλεσμα; Ένας θρύλος  που μετρά εξήντα χρόνια: οι Rolling Stones.

Όμως πριν από αυτήν, μια άλλη μοιραία συνάντηση σφράγισε την ιστορία της μουσικής.  Επειδή τίποτα δεν είναι τυχαίο, η Liberation σε ένα αφιέρωμα για τις μεγάλες συναντήσεις που με κάποιο τρόπο σημάδεψαν την ιστορία, μας ταξιδεύει στη μαγεία των μπλουζ από τον Μισισιπή στο Λονδίνο. .

Μια νύχτα στον Μισισιπή

Είμαστε το 1930. Η νύχτα στο Δέλτα του Μισισιπή μοιάζει τεράστια και γεμάτη σκόνη. Ένα αεράκι θροΐζει μέσα από τα κυπαρίσσια, συμπληρώνοντας το βραδινό τραγούδι των πουλιών. Κάπου στο Rosedale, ή ίσως στο Clarksdale, δίπλα σε μια φυτεία, ένας νεαρός σε ένα σταυροδρόμι, ακριβώς δίπλα από μία φυτεία, ζητά από έναν μαύρο άντρα να του κουρδίσει την κιθάρα. Είναι από εκείνες τις μαγικές στιγμές όπου όλα μπορούν να συμβούν. Είναι οι στιγμές που η πραγματικότητα μπερδεύεται με τη φαντασία και ο διάβολος έχει πάρει τη μορφή ενός μεγαλόσωμου μαύρου άντρα. Ο νέος μουσικός παίρνει το όργανό του και βαδίζει προς το πεπρωμένο του. Μπροστά του έχει μόνο λίγα χρόνια ζωής.

Εκείνο το βράδυ ο Robert Johnson μεταμορφώθηκε ως μουσικός και τα τριάντα περίπου τραγούδια που ηχογράφησε, ενέπνευσαν γενιές μπλουζμαν που συνέρρεαν στα στούντιο των αδερφών Chess, στο 2120 South Michigan Avenue στο Σικάγο. Θαρρείς κι ο διάβολος ήρθε να πάρει τα οφειλόμενα, ο Johnson  πέθανε το 1938 σε ηλικία  μόλις 27 ετών, κάτω από μυστηριώδεις συνθήκες με δηλητηριασμένο αλκοόλ και ρομαντισμό (το sex,drugs and rock ‘n’ roll υπήρχε από τότε).  Αποκρυφισμός και ροκ. Μήπως αυτή ήταν η αρχή ενός κλισέ αναπόσπαστου από την ιστορία του ροκ που κάνει αισθητή την παρουσία του στο γύρισμα μιας συγχορδίας, σ’ έναν τραγικό θάνατο, στα τεντωμένα δάχτυλα – κέρατα πάνω στη σκηνή.

Πέντε χρόνια αργότερα, δύο παιδιά γεννιούνται στις όχθες ενός άλλου ποταμού στην Αγγλία. Το ένα τον Ιούλιο, το άλλο τον Δεκέμβριο. Φωλιασμένο ανάμεσα σε δύο μαιάνδρους του Τάμεση, το Dartford είναι ένα διαμετακομιστικό κέντρο.  Βρίσκεται πάνω σε έναν αρχαίο ρωμαϊκό δρόμο που χρησιμοποιούσαν οι προσκυνητές των μύθων του Καντέρμπουρι και οι έμποροι από το Ντόβερ.  Στα δυτικά, απλώνεται το Λονδίνο με τις υποσχέσεις του. Στα ανατολικά, πίσω από το λόφο, υπάρχουν τοπία με οπωρώνες, μεσαιωνικές πόλεις και ξεθωριασμένα παραθαλάσσια θέρετρα που απλώνονται κατά μήκος των εκβολών του ποταμού.

Οι βόμβες που έπεσαν κατά τη διάρκεια του πολέμου, άλλαξαν κάποιους από τους δρόμους. Τα δύο αυτά παιδιά μεγάλωσαν με τον ήχο από τις σειρήνες να αναγγέλουν τις αεροπορικές επιδρομές και με δελτία τροφίμων. Ο Michael είναι ο μεγαλύτερος γιος ενός καθηγητή φυσικής αγωγής που τον βάζει να γυμνάζεται στον κήπο του σπιτιού και μιας Αυστραλής κομμώτριας που είναι πιο Αγγλίδα από τους Άγγλους.  Ο Kieth -που αυτοαποκαλείται Κief- είναι το μοναχοπαίδι ενός εργάτη σε εργοστάσιο λαμπτήρων και της Ντόρις, της οποίας ο τζαζίστας πατέρας εκπαίδευσε το άψογο μουσικό αυτί.  Τα δύο αγόρια πήγαν στο ίδιο δημοτικό. Τα ονόματά τους φιγουράρουν στην ίδια σελίδα του καταλόγου των μαθητών της τάξης. Φορώντας σορτσάκια ποζάρουν μαζί στην ετήσια φωτογραφία της τάξης. Για λίγο καιρό ζουν σε πολύ κοντινούς δρόμους και οι μητέρες τους γνωρίζονται.

Κάποια στιγμή οι δρόμοι τους χωρίζουν, αφού ο Keith μετακόμισε από την άλλη πλευρά των σιδηροδρομικών γραμμών και η οικογένεια του Michael σε ένα χωριό 4 χιλιόμετρα μακριά. Τα χρόνια του δημοτικού έφτασαν στο τέλος τους και ο Keith παίρνει τον δρόμο για το τεχνικό λύκειο, ενώ ο Μichael, που πηγαίνει σε ιδιωτικό σχολείο, γίνεται ένας από τα 2% των Βρετανών που περνούν το πανεπιστήμιο. Κατά καιρούς πέφτουν ο ένας πάνω στον άλλον στο παγωτατζίδικο. Άλλωστε, το Dartford δεν είναι μεγάλη πόλη – αλλά δεν ωφελεί. Η σπίθα δεν υπάρχει. Τους λείπει το σπρώξιμο, η διαβολική σύμπτωση που θα τους φέρει κοντά.

Το καλό παιδί και ο επαναστάτης

Στα μεταπολεμικά χρόνια, λίγα κλαμπ του Λονδίνου έπαιζαν τα μπλουζ που ήταν μόνο για τους μυημένους. Οι δίσκοι βινυλίου αποτελούσαν συλλεκτικά αντικείμενα όπως τα σπάνια γραμματόσημα. Με πολύ ψάξιμο, ο Michael κατάφερε να βρει τη διεύθυνση των Chess Studios στο Σικάγο. Έτσι αγόραζε τους δίσκους του απευθείας από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Είναι περήφανος γι αυτούς και τους επιδεικνύει σε κάθε ευκαιρία. Ο Keith, από την πλευρά του δεν μπορεί να αποχωριστεί την  κιθάρα του. Οι δρόμοι τους μπορεί να έχουν χωρίσει , όμως, τα μπλουζ θα τους ενώσουν.

Η μοίρα τους σφραγίζεται τον Οκτώβριο του 1961 στην αποβάθρα των τρένων. Ανάμεσα στους εργαζόμενους που πηγαίνουν στις δουλειές τους, οι ματιές του συναντιούνται. Αναγνωρίζουν ο ένας τον άλλον. Το βλέμμα του κιθαρίστα πέφτει στους δίσκους που κρατά περήφανα κάτω από το μπράτσο ο Michael. Τότε γίνεται το κλικ. «Όχι κι άσχημα, αυτοί οι δίσκοι…» τραυλίζει ο Kieth. Στα εξώφυλλα, ο Chuck Berry και ο Muddy Waters ανταλλάσσουν ένα γνώριμο κλείσιμο του ματιού – η συμφωνία έχει κλείσει. Η μοιραία συνάντηση έχει γίνει.

Στο Dartford του 2024, ο σταθμός παραμένει ο ίδιος. Στην πλατφόρμα 2 έχει προστεθεί μια πλάκα που αναφέρει ότι οι δύο μουσικοί συναντήθηκαν εκεί και στη συνέχεια δημιούργησαν τους Rolling Stones. Η διατύπωση προκάλεσε σκάνδαλο – ούτε ο Richards, αλλά ούτε και  ο Jagger ίδρυσαν το συγκρότημα. But, who cares?

Τα τουρ και η Ντισνεϊλαντ του ροκ

Στο σημείο που ο Robert Johnson λέγεται ότι συναντήθηκε με τον διάβολο η Πολιτεία του Μισισιπή έχει στήσει τρεις διαφορετικές επιτύμβιες στήλες, οι θρύλοι του συγκρούονται και συναρπάζουν. Το Dartford, από την άλλη παραμένει πιο συντηρητικό. Ένας τυπικά εγγλέζικος προορισμός για τους γνώστες. Ένα άγαλμα των Glimmer Twins εμφανίστηκε το 2023 στον κεντρικό δρόμο, όχι μακριά από την εκκλησία όπου βαφτίστηκε ο Jagger και όπου ο Richards έψελνε στη χορωδία. Είναι στημένο ανάμεσα σε ένα γραφείο στοιχημάτων, ένα καφέ και ένα κατάστημα μεταχειρισμένων ρούχων, σε μια πλατεία όπου καλλιτέχνες του δρόμου έρχονται μερικές φορές να τραγουδήσουν. «Αυτό που θέλαμε ήταν να εμπνεύσουμε τους νέους ανθρώπους και να τους δείξουμε ότι επειδή κατάγονται από το Dartford δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν να είναι οι καλύτεροι σε αυτό που κάνουν, ό,τι κι αν είναι αυτό», εξηγεί ο Jeremy Kite από το νομαρχιακό συμβούλιο. Η πόλη μας δεν έχει κάνει τίποτα για την καριέρα τους, αλλά μπορούμε να επωφεληθούμε λίγο από τη φήμη τους».

Υπάρχουν κι άλλα σημεία: ένα πολιτιστικό κέντρο με το όνομα Mick Jagger στο παλιό του σχολείο, κάποια γκράφιτι, μαθήματα μουσικής που χρηματοδοτούνται από τον τραγουδιστή, ονόματα δρόμων στην περιοχή Bridge – Satisfaction Street, Little Red Walk, Angie Mews… «Ένας κάτοικος μας ζήτησε να σταματήσουμε να δίνουμε τις παλιές διευθύνσεις των δύο superstar, επειδή κάποιοι παίρνουν τούβλα από τον κήπο τους για αναμνηστικά», εξηγεί ο έφορος ενός ταπεινού μουσείου δίπλα από τη δημοτική βιβλιοθήκη, όπου τακτικά καταφθάνουν ομάδες επισκεπτών ακολουθώντας τα χνάρια των ειδώλων τους.

Η πόλη διαθέτει τους δικούς της ειδικούς πάνω στο διάσημο δίδυμο και τα πρώτα βήματά του. Ένας πρώην ταχυδρόμος από το Λονδίνο έκανε τουρ από το νοσοκομείο «όπου ξεκίνησαν όλα» στις διάφορες κατοικίες των οικογενειών Richards και Jagger. Όταν συνταξιοδοτήθηκε, κανείς δεν ανέλαβε το μαγαζί – ένα μυστήριο που δεν μπορεί να εξηγήσει. Η πόλη αισθάνεται ότι έχει κάνει αρκετά. «Αν συνεχίσουμε έτσι, θα καταλήξουμε σαν το Λίβερπουλ», προειδοποιεί ο Jeremy Kite, αναφερόμενος στους Beatles, ο οποίος δεν επιθυμεί να δει το Dartford να μετατρέπεται σε υπαίθρια ροκ Ντίσνεϋλαντ. ο λόγος που συναντήθηκαν εκείνο το πρωί… είναι ότι ήταν έτοιμοι να φύγουν για το Λονδίνο». Ως συνήθως, η πρωτεύουσα θα πάρει όλα τα εύσημα.

Κλεμμένοι έρωτες, μουσική και αντιπαλότητα

Γιατί στο Λονδίνο γράφτηκε η υπόλοιπη ιστορία, η συνέχεια εκείνου του πρωινού του 1961. Ούτε έναν χρόνο μετά, βρέθηκαν να συγκατοικούν στο Τσέλσι για να γνωρίσουν τους άλλους μουσικούς που έμελλε να σχηματίσουν τους Rolling Stones. Τρία χρόνια αργότερα έκαναν περιοδεία στις Ηνωμένες Πολιτείες. Τα υπόλοιπα ήρθαν σαν ανεμοστρόβιλος από κλεμμένες φιλενάδες, μουσική όσμωση και αντιπαλότητα. Μια μουσική συνεργασία που καλύπτει περισσότερες από έξι δεκαετίες και η οποία αρνείται να κλείσει.

Κλισέ ή όχι, ο αποκρυφισμός τους είχε από κοντά, απαιτώντας κατά καιρούς την προσοχή τους: ο θάνατος του πρώην κιθαρίστα τους Brian Jones σε ηλικία 27 ετών, η διασκευή του Mick Jagger στο Me and the Devil Blues του Robert Johnson και ο μυστικιστικός συμβολισμός που υιοθέτησε ο διεστραμμένος τραγουδιστής στο άλμπουμ Their Satanic Majesties Request. Ο διάβολος παίζει με τα κρουστά στο ρυθμό της σάμπα και τους στίχους ενός δαιμονισμένου Jagger, που χλευάζει το κοινό του σε μια επικίνδυνη αποπλάνηση στο  Sympathy for the Devil. Οι φήμες λένε ότι από αυτό το τραγούδι ξεκίνησαν τα προβλήματα, στη συμβολή των εθνικών οδών 205 και 580 στην Καλιφόρνια, κατά τη διάρκεια ενός φεστιβάλ στο Altamont που είχε τέσσερις γεννήσεις και τέσσερις θανάτους, μεταξύ των οποίων και εκείνον ενός νεαρού μαύρου οπαδού που δολοφονήθηκε από έναν από τους Hells Angels που ήταν υπεύθυνοι για την ασφάλεια σε απόσταση αναπνοής από τη σκηνή.

Ο Keith Richards δήλωσε στο περιοδικό Rolling Stone ότι την πρώτη φορά που άκουσε δίσκο του Robert Johnson, ρώτησε ποιος ήταν ο δεύτερος κιθαρίστας που έπαιζε μαζί του.  Όπως και ο μπλουζίστας του Μισισιπή, έτσι και τα παιδιά από το Dartford έκαναν συμφωνία με τον διάβολο. Αν, πράγματι, υπήρξε συμφωνία, πρέπει να παραδεχτούμε ότι ένα από τα μέρη ξεγελάστηκε. Παρά την ηρωίνη, την ηλεκτροπληξία και τις ψευδαισθήσεις μεγαλείου, ο Κιθ και ο Μάικλ επιβίωσαν, ενάντια σε όλες τις πιθανότητες, με επιτυχία.

Πηγή: Liberation