Έκθεση φωτογραφίας του Εβραϊκού Μουσείου με θέμα «Έλληνες Εβραίοι αθλητές και αθλήτριες. Η συμβολή της Θεσσαλονίκης» με εικόνες που ξεκινούν από το 1925 και ακολουθούν χρονολογική σειρά, αφηγείται ιστορίες ερασιτεχνικού αθλητισμού, άμιλλας και ήθους μιας κοινότητας που σημάδεψε τη Θεσσαλονίκη, αυτής των Εβραίων κατοίκων της.

Ads

Στη Θεσσαλονίκη το 1935 ζούσαν περίπου 60.000 Εβραίοι. Τα παιδιά μετά από νόμο του 1931 φοιτούσαν υποχρεωτικά σε ελληνικά σχολεία στα οποία είχαν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν και μαθήματα εβραϊκής γλώσσας. Ζούσαν στις ίδιες περιοχές με τους Χριστιανούς και διατηρούσαν κοινωνικές σχέσεις και φιλίες μαζί τους. Η κύρια διασκέδαση τους ήταν ο κινηματογράφος και δύο από τις πιο γνωστές αίθουσες της εποχής το ‘Ολύμπια’ και το ‘Παλλάς’ ήταν εβραϊκής ιδιοκτησίας.

Μέσα σε αυτό το κοινωνικό πλαίσιο, δημιουργήθηκαν τα δύο μεγάλα εβραϊκά αθλητικά σωματεία: η Μακκαμπή που πήρε το όνομα της από τους Μακκαβαίους και με έτος ίδρυσης το 1908. Μαζί με τον Ηρακλή, η Μακκαμπή είναι από τα αρχαιότερα σωματεία της πόλης. Και τα δύο σωματεία παράλληλα με τα αθλητικά διατηρούσαν και προσκοπικά τμήματα. Στα τελευταία από τα μέσα της δεκαετίας του ’20 άρχισε να καλλιεργείται η ενασχόληση με την ποδηλασία ως μέσο σωματικής άσκησης και η διοργάνωση εκδρομών των νεαρών προσκόπων σε γειτονικές πόλεις με αποτέλεσμα τη διάδοση του ποδήλατου.

Στην έκθεση, μάλιστα, υπάρχει στιγμιότυπο μιας ομάδας παιδιών που με τις χαρακτηριστικές στολές τους ποζάρουν σε πρώτο πλάνο πάνω στα ποδήλατα με φόντο ένα κατάφυτο τοπίο και δίπλα η λεζάντα διευκρινίζει ότι η συγκεκριμένη τοποθεσία είναι ο Λαγκαδάς.

Ads

Λίγα χρόνια αργότερα, στο 1940, οι φωτογραφίες της έκθεσης αλλάζουν. Οι αθλητικές ενδυμασίες δίνουν τη θέση τους στο άστρο του Δαυίδ που υποχρεωτικά φέρουν στο στήθος τους. Τα ενσταντανέ από τα γήπεδα και τα προπονητήρια έχουν εξαφανιστεί. Στη θέση τους υπάρχει ένα στιγμιότυπο από τη συγκέντρωση των Εβραίων ανδρών από τις ναζιστικές δυνάμεις κατοχής στην πλατεία Ελευθερίας. Πολλοί, εξάλλου, από τους πρωταγωνιστές της έκθεσης απεβίωσαν στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκεντρώσεων.

Στη διάρκεια του πολέμου έχασε τη ζωή του το 96% του εβραϊκού πληθυσμού της Θεσσαλονίκης, ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά πανευρωπαϊκά. Από τους 60.000 περίπου κατοίκους στην πόλη κατάφεραν να επιστρέψουν λιγότεροι από 2.000. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, η Μακκαμπή κατάφερε να αναγεννηθεί μετά τα μέσα της δεκαετίας του’60 συμπεριλαμβάνοντας στις τάξεις της και μη Εβραίους αθλητές. Η ελληνική εβραϊκή αποστολή επέστρεψε στη Μακαμπιάδα- αθλητική διοργάνωση παρόμοια των Ολυμπιακών αγώνων αποκλειστικά για Εβραίους αθλητές από όλο τον κόσμο- το 1969.

Με τη βοήθεια του επιμελητή της έκθεσης Νίκου Ζάικου, το μουσείο δίνει την ευκαιρία στους επισκέπτες του να γνωρίσουν ένα ανεξερεύνητο πεδίο της ιστορίας της εβραϊκής κοινότητας, αλλά και γενικότερα της πόλης φέρνοντας στο φως στοιχεία για την καθημερινότητα των κατοίκων της παλαιότερα.
πληροφορίες

Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης, Αγίου Μηνά 13 Θεσσαλονίκη

Έκθεση φωτογραφίας, «Έλληνες Εβραίοι αθλητές και αθλήτριες. Η συμβολή της Θεσσαλονίκης» έως τον Αύγουστο 2011

Πηγή: elculture.gr