Αν και η ηπατίτιδα στα παιδιά δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο, ωστόσο τα κρούσματα τους τελευταίους μήνες σε Ευρώπη, ΗΠΑ και Ασία δείχνουν να είναι σοβαρά. Οι λοιμώξεις αυτές όχι μόνο εμφανίστηκαν σε υγιή παιδιά, αλλά σε ορισμένα χρειάστηκε μεταμόσχευση ήπατος. Εύλογα, η μυστηριώδης γνωστή-άγνωστη ασθένεια έχει προκαλέσει ανησυχία στην παγκόσμια επιστημονική κοινότητα.

Σημειώνεται ότι η φλεγμονή του ήπατος (ηπατίτιδα) επηρεάζει κάποιες από τις πάνω από 500 γνωστές λειτουργίες του (συκωτιού), βοήθεια πέψης, βοήθεια στη διαχείριση επιπέδων γλυκόζης στο αίμα, ρύθμιση και παραγωγή πρωτεϊνών, καθαρισμός αίματος, διαχείριση επιπέδων σιδήρου στο αίμα και αντίσταση σε λοιμώξεις του ανοσοποιητικού, απομάκρυνση βακτηρίων από το αίμα κτλ.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), έως τις 21 Απριλίου 2022, έχουν αναφερθεί τουλάχιστον 169 περιπτώσεις οξείας ηπατίτιδας άγνωστης προέλευσης σε Ην.Βασίλειο, ΗΠΑ, Ισπανία, Ισραήλ, Δανία, Ιρλανδία, Ολλανδία, Ιταλία, Νορβηγία, Γαλλία, Ρουμανία και Βέλγιο. Τη Δευτέρα 25 Απριλίου, η Ιαπωνία ανακοίνωσε το πρώτο κρούσμα και ο Καναδάς κάνει λόγο για παρόμοιες περιπτώσεις. Τα επιβεβαιωμένα κρούσματα αφορούν ασθενείς ηλικίας ενός μηνός έως 16 ετών. Μέχρι τώρα ένα παιδί έχει χάσει τη ζωή του ενώ σε 17 -10% των περιπτώσεων- χρειάστηκε μεταμόσχευση ήπατος.

Αν και αριθμός των κρουσμάτων φαίνεται μικρός, ωστόσο εξακολουθεί να είναι μεγαλύτερος από αυτό που έχουν συνηθίσει να βλέπουν οι επιστήμονες και έχει θέσει επί ποδός του φορείς υγείας για να διεξάγουν έρευνες.

Είναι κάτι καινούργιο;

Επιχειρώντας να εξηγήσει τους λόγους του ξεσπάσματος του ιού ο Δρ. Amir Khan, γιατρός και Λέκτορας στη Σχολή Ιατρικής του Πανεπιστημίου του Leeds και του Πανεπιστήμιου του Μπράντφορντ στο Ην.Βασίλειο, αναφέρει σε άρθρο του στο Aljazeera ότι τα πρόσφατα κρούσματα δεν συνδέονται με κανένα από τα πέντε -γνωστά- τυπικά στελέχη ηπατίτιδας – A, B, C, D και E.

Στις κλασικές αυτές ηπατίτιδες, συνήθως, η βλάβη προέρχεται από κατανάλωση αλκοόλ ή και από επίθεση του ίδιου του ανοσοποιητικού στα ηπατικά κύτταρα. «Ορισμένοι τύποι ηπατίτιδας θα περάσουν χωρίς σοβαρά προβλήματα, ενώ άλλοι μπορεί να είναι μακροχρόνιοι και να προκαλέσουν ουλές στο ήπαρ (κίρρωση), απώλεια ηπατικής λειτουργίας και, σε ορισμένες περιπτώσεις, καρκίνο του ήπατος» αναφέρει.

«Στα πρώιμα ή οξέα στάδια, τα παιδιά και οι ενήλικες που πάσχουν από ηπατίτιδα μπορεί να μην έχουν συμπτώματα και να μην συνειδητοποιούν ότι την έχουν» λέει ο διδάκτορας ιατρικής και επισημαίνει πως αν εμφανιστούν συμπτώματα αυτά περιλαμβάνουν:

• Πόνο μυών και αρθρώσεων
• Υψηλή θερμοκρασία
• Αίσθημα αρρώστειας
• Λήθαργος
• Πόνος στο στομάχι
• Σκούρα ούρα
• Γκρί κόπρανα
• Κιτρίνισμα των ματιών και του δέρματος (ίκτερος)

Ο Amir Khan τονίζει πως τα παιδιά με αυτά τα συμπτώματα, χρειάζονται γιατρό. «Οι περισσότεροι τύποι ηπατίτιδας μπορούν να αντιμετωπιστούν ή να θεραπευτούν από μόνοι τους, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις η ασθένεια μπορεί να εξελιχθεί και να προκαλέσει ηπατική ανεπάρκεια, όπου το ήπαρ σταματά να λειτουργεί εντελώς. Εάν συμβεί αυτό, απαιτείται μεταμόσχευση ήπατος».

Τι προκαλεί αυτή την ξαφνική αύξηση της ηπατίτιδας στα παιδιά;

Εφόσον, οι περιπτώσεις ηπατίτιδας που έχουν παρατηρηθεί σε παιδιά μέχρι στιγμής δεν έχουν προκληθεί από τους συνήθεις ιούς της ηπατίτιδας, ο Amir Khan αναφέρει πως οι ειδικοί πιστεύουν ότι η ασθένεια προκαλείται από μια ομάδα ιών γνωστών ως αδενοϊοί – μια κοινή ομάδα ιών που είναι γνωστό ότι προκαλούν μια σειρά από ασθένειες από κοιλιακές διαταραχές έως λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος, κυρίως στα παιδιά.

«Υπάρχουν 88 τύποι αδενοϊών που είναι γνωστό ότι μολύνουν τους ανθρώπους και αυτοί ομαδοποιούνται σε επτά διαφορετικά είδη, από το A έως το G. Μεταδίδονται μέσω στενής προσωπικής επαφής, σταγονιδίων του αναπνευστικού συστήματος και μολυσμένων επιφανειών».

Οι περισσότερες λοιμώξεις από αδενοϊό αυτοπεριορίζονται σε υγιή παιδιά και ενήλικες και αντιμετωπίζονται με υποστηρικτικά μέτρα όπως υγρά και ανάπαυση. Θανατηφόρες λοιμώξεις μπορεί να εμφανιστούν σε ανοσοκατεσταλμένα παιδιά και ενήλικες και λιγότερο συχνά σε υγιείς. Γενικά δεν προκαλούν τόσο σοβαρές λοιμώξεις όσο η ηπατίτιδα σε κατά τα άλλα υγιή παιδιά, αν και έχουν τεκμηριωθεί μεμονωμένες αναφορές περιπτώσεων που συνέβησαν στο παρελθόν.

Σύμφωνα με τον Λέκτορα του Leeds οι έρευνες θα επικεντρωθούν στο εάν μια ομάδα ιών που συνήθως προκαλούν μια ήπια λοίμωξη στους περισσότερους ανθρώπους έχει αλλάξει ή αν έχει αλλάξει η απόκριση του ξενιστή στον ιό.

«Οι επιστήμονες και οι κλινικοί γιατροί διερευνούν τώρα εάν υπήρξε μια αλλαγή στη γενετική σύνθεση του ιού που θα μπορούσε να προκαλέσει φλεγμονή του ήπατος πιο εύκολα. Η Υπηρεσία Ασφάλειας Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου (UKHSA) λέει ότι ένα στέλεχος αδενοϊού που ονομάζεται F41 μοιάζει με την πιο πιθανή αιτία. Αυτό δεν είναι νέο στέλεχος αδενοϊού και συνήθως προκαλεί διάρροια στα παιδιά και συνήθως μεταδίδεται μέσω της κοπράνων και της στοματικής οδού. Προς το παρόν είναι άγνωστο εάν υπάρχει μια νέα παραλλαγή του αδενοϊού F41 που τον καθιστά πιο επικίνδυνο για το ήπαρ στα παιδιά ή εάν ορισμένα παιδιά ανταποκρίνονται σε αυτόν με ασυνήθιστο τρόπο.

Μια πιθανή υπόθεση που εξετάζεται είναι ο ρόλος που μπορεί να έπαιξε η καραντίνα, κατά τον επιστήμονα. «Τα παιδιά εκτέθηκαν λιγότερο σε αυτούς τους κοινούς ιούς όσο ίσχυαν περιορισμοί για τον κορονοϊό, αποτρέποντας τις κοινωνικές επαφές. Τώρα, καθώς τα πράγματα ανοίγουν και τα παιδιά αρχίζουν να ανακατεύονται ξανά, ξαφνικά εκτίθενται σε διάφορους ιούς διαδοχικά και το ανοσοποιητικό τους σύστημα ανταποκρίνεται υπερβολικά, γεγονός που οδηγεί τελικά σε φλεγμονή του ήπατος.

»Αν και τα περισσότερα από τα παιδιά που είχαν τη μυστηριώδη ηπατίτιδα ήταν κάτω των πέντε ετών, μερικά ήταν μεγαλύτερα και αυτή η θεωρία, αν και ευρέως αναφερόμενη, δεν έχει ουσία για αυτά καθώς είναι πιθανό να έχουν εκτεθεί σε αδενοϊούς όταν ήταν νεότεροι – πριν ξεκινήσει η πανδημία.

»Μια άλλη πιθανή υπόθεση είναι ότι μια προηγούμενη μόλυνση με τον κορονοϊό θα μπορούσε να συνδεθεί με την αύξηση των περιπτώσεων ηπατίτιδας στα παιδιά. Ορισμένα, αν και όχι όλα, από τα παιδιά στο Ηνωμένο Βασίλειο που διαγνώστηκαν με ηπατίτιδα βρέθηκαν θετικά στον κορονοϊό. Η θεωρία που εξετάζεται θέτει το ερώτημα εάν μια προηγούμενη ή τρέχουσα λοίμωξη με κορονοίό θα μπορούσε να κάνει τα παιδιά πιο ευαίσθητα στην ηπατίτιδα όταν στη συνέχεια μολυνθούν από έναν αδενοϊό. Ενώ έχουν αναφερθεί μεμονωμένα περιστατικά ηπατίτιδας σε ασθενείς με σοβαρό κορονοϊό, αυτό είναι σπάνιο».

Με βάση την εμπειρία στο Ηνωμένο Βασίλειο ο Amir Khan αποκλείει τη σύνδεση μεταξύ της νόσου και των εμβολίων κατά του κορονοϊού καθώς κανένα παιδί με ηπατίτιδα δεν κάνει το εμβόλιο κατά του κορονοίού.