Η σχιζοφρένεια αποτελεί νευροψυχιατρική νόσο που ανήκει στην ομάδα τωνψυχώσεων που παρατηρείται κυρίως σε εφήβους και νεαρούς ενήλικες. Πρόκειται για μια ψυχική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από διαταραχές της αντίληψης της πραγματικότητας, μη φυσιολογική συμπεριφορά, και αντικοινωνικές συμπεριφορές.

Συνήθως τα άτομα με σχιζοφρένεια έχουν ακουστικές ψευδαισθήσεις, λιγότερο συχνά οπτικές ψευδαισθήσεις, παρανοϊκές ιδέες και αποδιοργανωμένη ομιλία και σκέψη («φυγή ιδεών»), γεγονός που τους δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στην κοινωνική τους αλληλεπίδραση.

Τα συμπτώματα της σχιζοφρένειας συνήθως εμφανίζονται κατά τη νεαρή ηλικία και επηρεάζουν περίπου 0,4%-0,6% του πληθυσμού. Ακόμα, τα άτομα που πάσχουν από αυτή τη διαταραχή εμφανίζουν έντονη εσωστρέφεια και γενική αποδιοργάνωση του Εγώ. Η έναρξη των συμπτωμάτων συμβαίνει συνήθως στη νεαρή ενήλικη ζωή.

Υπάρχουν πέντε τύποι της σχιζοφρένειας. Αυτοί κατηγοριοποιούνται με βάση τα συμπτώματα που επιδεικνύει το άτομο, όταν αξιολογείται η περίπτωσή του από έναν εξειδικευμένο ψυχίατρο. Έτσι, σύμφωνα με το emedicinehealth η σχιζοφρένεια κατηγοριοποιείται σε:

Παρανοϊκή

Η σχιζοφρένεια αυτού του τύπου διακρίνεται από παρανοϊκή συμπεριφορά, συμπεριλαμβανομένου του παραληρήματος και των ακουστικών ψευδαισθήσεων. Το άτομο παρουσιάζει συνήθως συμπτώματα αισθήματος καταδίωξης, ότι τον/την παρακολουθούν, ή μερικές φορές η συμπεριφορά αυτή σχετίζεται με ένα διάσημο πρόσωπο ή μια πολύ μεγάλη εταιρεία. Οι άνθρωποι με παρανοϊκή σχιζοφρένεια μπορεί να εμφανίσουν θυμό, άγχος και επιθετικότητα. Πάραυτα, το άτομο έχει συνήθως φυσιολογική πνευματική λειτουργία και έκφραση των συναισθημάτων του.

Αποδιοργανωτική

Ένα άτομο με αποδιοργανωτική σχιζοφρένεια επιδεικνύει συμπεριφορές που δεν έχουν καμία οργάνωση/δομή ή μιλάει με τρόπο παράξενο, δύσκολο να κατανοηθεί. Μπορεί να εκδηλώσουν ακατάλληλα συναισθήματα ή αντιδράσεις που δεν έχουν σχέση με τα όσοα συμβαίνουν εκείνη τη στιγμή μπροστά τους. Είναι επίσης πολύ πιθανό ένα άτομο με αποδιοργανωτική σχιζοφρένεια να αμελεί τελείως καθημερινές δραστηριότητες όπως η προσωπική του υγιεινή, η διατροφή και η εργασία του.

Κατατονική

Οι διαταραχές στον τρόπο κίνησης είναι τα πιο εμφανή σημάδια στην κατατονική σχιζοφρένεια. Οι άνθρωποι με αυτόν τον τύπο της σχιζοφρένειας μπορεί να παραμείνουν ακίνητοι ή μπορούν να κινούνται συνεχώς. Μπορεί επίσης να μην πουν τίποτα για ώρες, ή μπορεί να επαναλαμβάνουν διαρκώς ό,τι λένε ή κάνουν. Αυτές οι συμπεριφορές θέτουν αυτούς τους ανθρώπους με κατατονική σχιζοφρένεια σε υψηλό κίνδυνο, επειδή δεν είναι σε θέση να φροντίσουν τον εαυτό τους ή να εκτελέσουν τις καθημερινές τους δραστηριότητες.

Αδιαφοροποίητη

Είναι μια ταξινόμηση που χρησιμοποιείται για να περιγράψει ένα άτομο που παρουσιάζει συμπεριφορές που ταιριάζουν σε δύο ή περισσότερους από τους άλλους τύπους σχιζοφρένειας, συμπεριλαμβανομένων συμπτωμάτων, όπως παραισθήσεις, ψευδαισθήσεις, αποδιοργανωμένη ομιλία ή συμπεριφορά και ακόμα και κατατονική συμπεριφορά.

Υπολειμματική

Όταν ένα άτομο έχει περάσει στο παρελθόν τουλάχιστον μία περίοδο σχιζοφρένειας, αλλά πλέον δεν έχει συμπτώματα (ψευδαισθήσεις, παραισθήσεις, αποδιοργανωμένο λόγο ή συμπεριφορά) τότε θεωρείται ότι έχει υπολειμματικού τύπου σχιζοφρένεια. Η ασθένεια δηλαδή μπορεί να είναι σε πλήρη ύφεση, ή μπορεί σε κάποια φάση να προκαλέσει και πάλι συμπτώματα.

Ποιες είναι οι αιτίες της σχιζοφρένειας;

Τα ακριβή αίτια δεν είναι εκτενώς κατανοητά, αλλά πιθανώς περιλαμβάνουν:

• Γενετική προδιάθεση: Έρευνες δείχνουν ότι η σχιζοφρένεια μπορεί να οφείλονται σε μια κοινή γενετική αιτία.
• Αλλαγές στον εγκέφαλο: Αλλαγές στη δομή του εγκεφάλου και αλλαγές σε ορισμένες χημικές εγκεφαλικές ουσίες έχουν εντοπιστεί σε άτομα που έχουν ψύχωση. Εγκεφαλικές τομογραφίες έχουν δείξει μειωμένη φαιά ουσία σε άτομα με ιστορικό ψύχωσης.

Συμπτώματα σχιζοφρένειας

Το έντονο άγχος είναι ένα σύμπτωμα της σχιζοφρένειας. Πολλοί άνθρωποι με σχιζοφρένεια δεν φαίνονται άρρωστοι. Ωστόσο, πολλές συμπεριφορικές αλλαγές θα προκαλέσουν το πρόσωπο να φαίνεται «διαφορετικό» καθώς η ασθένεια εξελίσσεται. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Κοινωνική απόσυρση
• Ανησυχία
• Παραλήρημα
• Ψευδαισθήσεις
• Παρανοϊκά συναισθήματα ή αισθήματα καταδίωξης
• Απώλεια της όρεξης
• Απώλεια της υγιεινής
• Διαταραχές ύπνου

Οι ακόλουθες ακουστικές ψευδαισθήσεις είναι κοινές σε άτομα με σχιζοφρένεια:

• Το άτομο ακούει φωνές που του μιλούν, συχνά με αρνητικό τρόπο
• Μια φωνή που περιγράφει και σχολιάζει όσα κάνει ο ασθενής
• Μια φωνή που επαναλαμβάνει αυτό που σκέφτεται ο ασθενής