Οι μάσκες, ιδίως οι χειρουργικές, μειώνουν σημαντικά τον κίνδυνο προσβολής από Covid-19. Το να τις φορούν περισσότεροι άνθρωποι – μέσω εντολών ή στρατηγικών όπως η διανομή μασκών σε εκκλησίες και άλλες δημόσιες εκδηλώσεις – θα μπορούσε να σώσει χιλιάδες ζωές κάθε μέρα παγκοσμίως, και εκατοντάδες κάθε μέρα στις Ηνωμένες Πολιτείες.
 
Παρόλο που αυτό μπορεί να φαίνεται σαν κοινή λογική μετά από 18 και πλέον μήνες πανδημίας, οι πρώτες μελέτες σχετικά με τη χρήση μάσκας είχαν εγείρει σημαντικά ερωτήματα. Οι πρακτικές που επιβάλλουν την υποχρεωτικότητα της χρήσης μάσκας φάνηκε να μειώνουν τα κρούσματα Covid-19, αλλά αυτό οφειλόταν τελικά στη μάσκα ή στο ότι οι άνθρωποι σε περιοχές όπου επιβλήθηκε αυτό το μέτρο θα γίνονταν πιο προσεκτικοί ακόμη και χωρίς αυτές;
 
Λόγω αυτής της αβεβαιότητας, ορισμένες κυβερνήσεις και οργανισμοί δημόσιας υγείας δίσταζαν να τις συστήσουν. Γι’ αυτό το λόγο, ο κ. Αμπαλούκ, καθηγητής οικονομικών στο Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Γέιλ, η κ. Κούνγκ, επίκουρη καθηγήτρια στις περιβαλλοντικές επιστήμες υγείας στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Μπέρκλεϋ της Καλιφόρνια, και ο δρ Λάμπι, είναι ιατρικής στο τμήμα λοιμωδών νοσημάτων του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ, πραγματοποίησαν μια από τις μεγαλύτερες μελέτες σχετικά με τη χρήση μάσκας, για να αξιολογήσουν αν οι κοινότητες όπου περισσότεροι άνθρωποι φορούν μάσκες έχουν λιγότερα κρούσματα Covid-19.

Αξίζει να σημειωθεί πως, πολλοί άνθρωποι ζουν σε χώρες όπου τα εμβόλια δεν είναι ακόμη ευρέως διαθέσιμα. Ακόμη και στις Ηνωμένες Πολιτείες, τα εμβόλια είναι διαθέσιμα αλλά χρησιμοποιούνται άνισα και το εβδομαδιαίο ποσοστό θανάτων από Covid-19 παραμένει υψηλό. Και στα δύο αυτά περιβάλλοντα, οι μάσκες αποτελούν ένα κρίσιμο και φθηνό εργαλείο για την καταπολέμηση του κορονΟϊού.
 
Η έρευνά που προαναφέρθηκε, η οποία υποβλήθηκε για αξιολόγηση, διεξήχθη με δείγμα 340.000 ενήλικες σε 600 χωριά στο Μπαγκλαντές, όπου δοκιμάστηκαν πολλές διαφορετικές στρατηγικές για να πειστούν οι άνθρωποι να φορέσουν μάσκες.
 
Η ερευνητική ομάδα κατέληξε στη διανομή μασκών απευθείας στα σπίτια των ανθρώπων και σε πολυσύχναστους δημόσιους χώρους, όπως τζαμιά και αγορές. Παρείχε πληροφορίες σχετικά με το γιατί η χρήση μάσκας ήταν σημαντική, εμπλέκοντας θρησκευτικούς και τοπικούς ηγέτες στην εν λόγω ενημέρωση. Τέλος, οι ερευνητές έβαλαν τους κατοίκους κάθε χωριού να ζητούν ευγενικά από όσους δεν φορούσαν μάσκα να φορέσουν μία και να δώσουν μάσκες σε όποιον τις χρειαζόταν.
 
Αν και δεν συμφώνησαν όλοι να φορέσουν μάσκα, η χρήση μάσκας αυξήθηκε κατά περίπου 30 ποσοστιαίες μονάδες μεταξύ των ενηλίκων που ενθαρρύνθηκαν να το κάνουν. Αυτή η αλλαγή οδήγησε σε μείωση κατά 9% της διάδοσης του Covid-19, συνολικά. Στις κοινότητες όπου προωθήθηκε η χρήση χειρουργικής μάσκας, τα κρούσματα Covid-19 μειώθηκαν κατά 11%.
 
Η μελέτη ουσιαστικά δεν μέτρησε την επίδραση της καθολικής χρήσης μάσκας, αλλά την επίδραση ενός εθελοντικού προγράμματος μάσκας. Ως αποτέλεσμα, τα άτομα που χρησιμοποιούσαν μάσκα αυξήθηκαν: Από 1 στους 10, πλέον φορούσαν 4 στους 10. Μια μεγάλη αύξηση στη χρήση, αλλά προφανώς είναι ακόμα πολύ μακριά από το τέλειο. Εάν όλοι φορούσαν μάσκες, η μείωση των κρουσμάτων Covid-19 θα ήταν πιθανότατα σημαντικά μεγαλύτερη.
 
Τα άτομα άνω των 50 ετών επωφελήθηκαν περισσότερο, ιδίως στις κοινότητες όπου διανεμήθηκαν χειρουργικές μάσκες. Σε αυτές τις κοινότητες, τα κρούσματα Covid-19 μειώθηκαν κατά 23% για τα άτομα ηλικίας 50 έως 60 ετών και κατά 35% για τα άτομα άνω των 60 ετών. Η μελέτη δεν υποδηλώνει ότι μόνο οι ηλικιωμένοι πρέπει να φορούν μάσκες, αλλά περισσότερο ότι η ευρεία χρήση μάσκας στην κοινότητα μειώνει τον κίνδυνο Covid-19, ιδίως για τους ηλικιωμένους.
 
Οι ερευνητές εκτιμούν ότι για κάθε 600 άτομα που φορούν χειρουργικές μάσκες σε δημόσιους χώρους, αποτρέπεται κατά μέσο όρο ένας θάνατος ετησίως, δεδομένων των πρόσφατων ποσοστών θανάτου στις Ηνωμένες Πολιτείες.
 
Επιπλέον, κατά τη διάρκεια της έρευνας, πραγματοποιήθηκε μια επεξεργασία χειρουργικών μασκών που είχαν φορεθεί, είχαν τσαλακωθεί σε τσέπες και πορτοφόλια και είχαν πλυθεί με σαπούνι και νερό έως και 10 φορές. Αυτές οι μάσκες εξακολουθούσαν να εμποδίζουν τη διέλευση περισσότερων σωματιδίων του ιού από ό,τι οι τυπικές υφασμάτινες μάσκες. Οι μάσκες με ακόμη καλύτερη εφαρμογή από τις χειρουργικές μάσκες, όπως οι μάσκες KF94 ή KN95, μπορεί να παρέχουν ακόμη ισχυρότερη προστασία, εάν βέβαια φορεθούν σωστά.
 
Η χρήση της μάσκας δεν χρειάζεται να είναι μόνιμη. Περισσότερες χειρουργικές μάσκες σε περιοχές υψηλού κινδύνου σήμερα μπορεί να σημαίνουν λιγότερη ανάγκη για μάσκες αύριο, αποτρέποντας πολλούς θανάτους στην πορεία. Σε μέρη όπου οι εντολές για χρήση μάσκας δεν είναι εφικτές ή δυνατές, οι πιο ήπιες εναλλακτικές λύσεις – όπως ένας υπάλληλος που μοιράζει μάσκες στην είσοδο ενός εμπορικού κέντρου – μπορεί να είναι εξαιρετικά αποτελεσματικές. Η έρευνά υποδηλώνει ότι αν δοθεί μια μάσκα και ζητηθεί από τα άτομα ευγενικά να τη φορέσουν, πολλοί άνθρωποι θα το κάνουν. Δεν θα το κάνουν όλοι, αλλά δεν χρειάζεται να το κάνουν όλοι για να σωθούν ζωές.