Ένας άνδρας με ειδικές ανάγκες, 31 ετών, βρέθηκε νεκρός την περασμένη Κυριακή, στο ΚΕΠΕΠ Λεχαινών Ηλείας όπου νοσηλευόταν τα τελευταία χρόνια με σοβαρότατα νοητικά και κινητικά προβλήματα. Τη νύχτα εκείνη δεν βρισκόταν καν γιατρός στο ίδρυμα, λόγω των τεράστιων ελλείψεων που αντιμετωπίζει σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό. Γράφει ο Στέλιος Στυλιανίδης.

Ads

Η επανάληψη στη ζωή όλων μας και ιδιαίτερα στη ζωή των θεσμών φθείρει, τραυματίζει, εξουθενώνει. Όταν η επανάληψη αυτή συμβαίνει σαν φάρσα αναπαραγωγής της ασυλικής πραγματικότητας του Κρατικού Θεραπευτηρίου (ΚΘ) και του ΠΙΚΠΑ Λέρου, τότε, προκαλεί θυμό, οργή, απογοήτευση.

Διακηρυγμένος σκοπός των ΚΕΠΕΠ είναι «η φροντίδα και η περίθαλψη παιδιών από 6 έως 18 ετών που πάσχουν από σοβαρή διανοητική καθυστέρηση, με ή χωρίς σωματικές αναπηρίες οι οποίες δεν επιδέχονται βελτίωση». Όπως το ΚΘ Λέρου, έτσι και τα ΚΕΠΕΠ, είναι προϊόντα αναποτελεσματικότητας, στενής διαπλοκής πελατειακών σχέσεων – κομματικοκρατείας των τοπικών κοινωνιών με την εκάστοτε διορισμένη διοίκηση. Η «θεραπευτική» και «αποκαταστασιακή» κουλτούρα που επικρατεί, δε διαφέρει σε τίποτε, από τις ασυλικές συνθήκες της Λέρου της δεκαετίας του ’80: παντελής έλλειψη επιστημονικού και αποκαταστασιακού σχεδίου για τα παιδιά, επαγγελματική εξουθένωση υπάρχοντος προσωπικού, έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού, τραγική άγνοια διορισμένων διοικούντων σχετικά με το πολύπλοκο αυτό επιστημονικό – προνοιακό αντικείμενο, παραβίαση στοιχειωδών δικαιωμάτων φροντίδας και επαρκούς ιατρικής περίθαλψης των παιδιών, ανυπαρξία εκπαίδευσης, αξιολόγησης και κυρίως λογοδοσίας του προσωπικού και της διοίκησης.

Οι επανειλημμένες εκθέσεις του Συνηγόρου του Παιδιού και οι αποκαλύψεις της «Ε» το Μάιο του 2006, φαίνεται να μη συγκίνησαν ή κινητοποίησαν κανένα υπεύθυνο. Σ’ αυτήν τη χώρα, δεν υπάρχει ούτε πολιτική, ούτε επιστημονική, ούτε διοικητική, ούτε ηθική- δεοντολογική ευθύνη. Δεν παραιτείται ΚΑΝΕΙΣ!

Στο Γ΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης (2000 – 2009), είχε εύστοχα διατυπωθεί, ότι χρειάζεται ένα νέο «ΨΥΧΑΡΓΩΣ», δηλαδή ένα επιχειρησιακό σχέδιο για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση για το σύνολο του ασυλικού – προνοιακού συστήματος στην Ελλάδα που ήδη χαρακτηριζόταν σαν «δίκτυο ανθρώπινων αποθηκών» και όχι δομών φροντίδας. Όμως, η θλιβερή ανεπάρκεια και ο ερασιτεχνισμός, διαχρονικά, της λειτουργίας της Ελληνικής Πολιτείας, είχε σαν αποτέλεσμα, οι δράσεις που χρηματοδοτήθηκαν στο πλαίσιο του Γ΄ ΚΠΣ, να είναι ημιτελείς – αποσπασματικές, χωρίς συνέπεια, συνέχεια και σοβαρό επιχειρησιακό σχεδιασμό. Έτσι, στο ΕΣΠΑ δε στάθηκε δυνατό λόγω της προηγούμενης ανεπάρκειας και ελλειμμάτων των προηγούμενων δράσεων, να εγκριθεί από την ΕΕ σχεδόν τίποτε, παρά μόνο ελάχιστες δράσεις για στέγες υποστηριζόμενης διαβίωσης.

Η Παγκόσμια Εταιρεία για την Ψυχοκοινωνική Αποκατάσταση (WAPR), είναι διατεθειμένη να συμβάλλει με την τεχνογνωσία και την εμπειρία της, στη συγκρότηση ενός σοβαρού επιχειρησιακού σχεδιασμού για την αλλαγή του προνοιακού συστήματος στη χώρα μας που μοιάζει να μη διαφέρει με αυτό των γειτόνων μας (Βουλγαρία, Ρουμανία). Πέρα από τα υποκριτικά «ευχολόγια», καμία αλλαγή σε τέτοια ιδρύματα αναπαραγωγής βίας και εγκατάλειψης δε πραγματώνεται, με την πρόσληψη «5 νέων νοσηλευτών» όπως ανακοινώθηκε. Απαιτείται πολιτική βούληση, εμπλοκή των ειδικών και ρήξη με κατεστημένες νοοτροπίες των τοπικών κοινωνιών που με την ένοχη σιωπή τους, τροφοδοτούν την ιδρυματική αθλιότητα.

Στέλιος Στυλιανίδης, Αν. Καθ. Κοινωνικής Ψυχιατρικής, Πάντειο Πανεπιστήμιο, Αντιπρόεδρος WAPR, Εθνικός εκπρόσωπος για την ψυχική υγεία στον Π.Ο.Υ.