Οι περιοχές του σώματος στις οποίες εμφανίζεται πιο συχνά ο καρκίνος του δέρματος διαφέρουν σημαντικά ανάμεσα στα δύο φύλα, αποκαλύπτει νέα έρευνα του οργανισμού Cancer Research UK.

Τα κρούσματα μελανώματος στη Βρετανία αναμένεται να αυξηθούν περαιτέρω μέσα στο 2025, γι’αυτό και ανεξάρτητα ινστιτούτα και οργανισμοί πραγματοποιούν έρευνες οι οποίες φέρνουν νέα επιστημονικά δεδομένα στη δημοσιότητα.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, στους άνδρες, τέσσερα στα δέκα περιστατικά μελανώματος εμφανίζονται στον κορμό – δηλαδή στην πλάτη, το στήθος και την κοιλιά – ποσοστό  που αντιστοιχεί σε περίπου 3.700 κρούσματα κάθε χρόνο.

Αντίστοιχα, στις γυναίκες, σε περισσότερο από το ένα τρίτο των περιπτώσεων (35%) τα μελανώματα εντοπίζονται στα κάτω άκρα, από τους γοφούς έως τα πέλματα, με τα περιστατικά στη Βρετανία να ανέρχονται ετησίως στα 3.200.

Η διαφορά αυτή αποδίδεται σε συμπεριφορικούς παράγοντες. Οι άνδρες συχνά εκτίθενται στον ήλιο χωρίς μπλούζα, ενώ οι γυναίκες είναι πιθανότερο να φορούν σορτς ή φούστες όταν ανεβαίνει η θερμοκρασία.

Καρκίνος του δέρματος: Η υπερβολική έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία

Η μελέτη διαπιστώνει ότι το 87% των περιπτώσεων μελανώματος – δηλαδή περίπου 17.100 κρούσματα ετησίως στο Ηνωμένο Βασίλειο – οφείλονται σε υπερβολική έκθεση στην υπεριώδη (UV) ακτινοβολία, είτε από τον ήλιο είτε από τεχνητές πηγές όπως τα σολάριουμ.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Cancer Research UK, τα περιστατικά μελανώματος σημείωσαν ραγδαία αύξηση τα τελευταία χρόνια. Μεταξύ 2007-2009 και 2017-2019, ο αριθμός νέων διαγνώσεων αυξήθηκε κατά 25%, από 21 σε 28 ανά 100.000 άτομα. Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η αύξηση κατά 57% στην ηλικιακή ομάδα άνω των 80 ετών, ενώ και στις ηλικίες 25 έως 49 σημειώθηκε άνοδος 7%.

Η πρόβλεψη για το 2025 είναι εξίσου ανησυχητική: αναμένονται περίπου 21.300 νέα κρούσματα.

Έγκαιρη διάγνωση και πρόληψη: Το κλειδί για την επιβίωση

Η διευθύνουσα σύμβουλος του Cancer Research UK, Michelle Mitchell, αναγνωρίζει την πρόοδο που έχει σημειωθεί στα ποσοστά ασθενών που  επιβιώνουν, αλλά τονίζει ότι ο αυξανόμενος αριθμός διαγνώσεων παραμένει ανησυχητικός,  ιδίως στους άνδρες.

«Αν παρατηρήσετε κάτι διαφορετικό στο δέρμα σας – όπως ένα νέο σημάδι που αλλάζει μέγεθος, σχήμα ή χρώμα, ή οποιαδήποτε ασυνήθιστη αλλοίωση – μην το αγνοήσετε, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας», δηλώνει η Mitchell. «Η έγκαιρη διάγνωση μπορεί να κάνει τη διαφορά και να σώσει ζωές».

Η Fiona Osgun, υπεύθυνη ενημέρωσης για θέματα υγείας στον οργανισμό, επισημαίνει ότι ακόμη και ένα ηλιακό έγκαυμα μπορεί να τριπλασιάσει τον κίνδυνο εμφάνισης μελανώματος. «Και δεν είναι μόνο οι ζεστές και ηλιόλουστες μέρες που ενέχουν κίνδυνο, η υπεριώδης ακτινοβολία μπορεί να είναι ισχυρή από τα μέσα Μαρτίου έως τα μέσα Οκτωβρίου, ακόμη και όταν έχει συννεφιά ή είναι δροσερός ο καιρός» υπογραμμίζουν οι ειδικοί

Απλές στρατηγικές για προστασία από τον ήλιο

Η Osgun συνιστά μια σειρά από πρακτικά μέτρα για προστασία:

• Αναζητήστε σκιά μεταξύ 11 π.μ. και 3 μ.μ., όταν η ηλιακή ακτινοβολία είναι πιο ισχυρή.
• Φοράτε ρούχα που καλύπτουν το σώμα σας, μαζί με καπέλο και γυαλιά ηλίου.
• Χρησιμοποιείτε αντηλιακό με δείκτη προστασίας SPF 30 ή υψηλότερο και με 4 ή 5 αστέρια προστασίας UVA.

Παρόμοιο μήνυμα έστειλε και ο καθηγητής Peter Johnson, εθνικός κλινικός διευθυντής για τον καρκίνο στο NHS England, ο οποίος τόνισε πως «η πρόληψη είναι το καλύτερο σχέδιο δράσης». Παράλληλα υπογράμμισε ότι «η έγκαιρη διάγνωση είναι κρίσιμη,  γι’ αυτό αν κάποιος έχει ανησυχία για κάποιο σύμπτωμα, θα πρέπει να αναζητήσει ιατρική συμβουλή χωρίς καθυστέρηση.

Ένας σιωπηλός κίνδυνος

Παρά την πρόοδο στις θεραπείες και τις διαγνωστικές μεθόδους, το μελάνωμα παραμένει ένας ύπουλος καρκίνος, που μπορεί να εξελιχθεί γρήγορα αν δεν εντοπιστεί έγκαιρα. Η εκπαίδευση και η ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με τους κινδύνους της υπερβολικής έκθεσης στον ήλιο είναι πιο κρίσιμες από ποτέ, ιδίως καθώς αλλάζει το κλίμα και τα καλοκαίρια γίνονται όλο και πιο θερμά και παρατεταμένα.

Η νέα έρευνα αποδεικνύει επίσης ότι οι έμφυλες διαφορές στον τρόπο ζωής και την ενδυμασία δεν επηρεάζουν μόνο την εμφάνιση του καρκίνου, αλλά μπορούν να προσφέρουν χρήσιμες πληροφορίες για στοχευμένες εκστρατείες πρόληψης. Οι άνδρες, για παράδειγμα, πρέπει να ενθαρρύνονται να προστατεύουν καλύτερα τον κορμό τους, ενώ οι γυναίκες τα πόδια και τα κάτω άκρα τους.

• Με πληροφορίες και από Guardian