Χαρακτηρίστηκε το μυθιστόρημα της εφηβείας, το τέλος της αθωότητας, ο μύθος των παιδικών μας χρόνων που συνθλίβεται απο την πραγματικότητα της ενήλικης ζωής, μια ροκ γιορτή ενηλικίωσης, ένα ταξίδι στον κόσμο των εφηβικών ονείρων. Όλα αυτά για το Eroica, το  εμβληματικό έργο του Κοσμά Πολίτη που παρουσιάζεται στο θέατρο Τέχνης.

Η Γιολάντα Μαρκοπούλου, μια νέα γυναίκα, σκηνοθέτης και παραγωγός παραστάσεων και ταινιών, η ψυχή του Συνεργείου, ενος εναλλακτικού χώρου τεχνών στο κέντρο της Αθήνας που μετράει 11 χρόνια ζωής  και ενδιαφέρουσα  καλλιτεχνική και κοινωνική δράση, υπογράφει την πρώτη θεατρική διασκευή του Eroica και μας μιλάει για τα όνειρα και τους ήρωες.

Διαβάζεις για πρώτη φορά το έργο στα 16, τι θυμάσαι πιο έντονα;

Είναι περίεργο αλλά η Eroica έχει την δύναμη να σε συμπαρασύρει ως έφηβο στο σύμπαν της. Παρόλο που γράφτηκε το ’38 μας μιλάει με σύγχρονους και διαχρονικούς όρους.  Έχει μία προσιτή, ποιητική διάσταση που σε εκείνη την στιγμή την έχεις ανάγκη για να προσδιορίσεις τα νέα δεδομένα που έρχονται στη ζωή σου. Θυμάμαι πολύ έντονα τις εικόνες της φύσης και του ουράνιου σύμπαντος και τον παραλληλισμό τους με την ύπαρξη των ηρώων της.  Δεν ταυτίστηκα τόσο με κάποιον χαρακτήρα αλλά με τα συμβάντα του εργου.  Το πως έρχεσαι αντιμέτωπος πρώτη φορά με τον έρωτα και τον θάνατο. Πρωτόγνωρα συναισθήματα που σε ενηληκιώνουν απότομα.

Χρόνια μετά, αποφασίζεις να το ανεβάσεις στο θέατρο. Οι εντυπώσεις είναι ίδιες;

Όταν το ξαναδιάβασα μου ήρθαν πιο έντονα οι μνήμες του παρελθόντος παρά μια νέα κρίση για το έργο. Προφανώς έχει αλλάξει η κατανόηση και η σύνδεση μου με το υλικό, πόσο μάλλον όταν επρόκειτο να γίνει για πρώτη φορά θεατρική διασκευή. 

Οι ήρωες στα μάτια σου έχουν αλλάξει;

Ήταν πολύ όμορφο που ανακάλυψα ξανά αλλά και έχτισα τους ήρωες μέσα και από την συνεργασία μου με τους ηθοποιούς της παράστασης.  Κάθε ηθοποιός βρέθηκε αντιμέτωπος με έναν ήρωα και στην συνέχεια τον «συμπλήρωσε» για τις ανάγκες της δικής μας διασκευής.  Όταν γίνεται μία μεταφορά από την λογοτεχνία στο θέατρο πολλά στοιχεία από το βιβλίο αναγκαστικά θα μείνουν εκτός και άλλα θα τονιστούν πιο πολύ. Η δραματουργία  έγινε σε συνεργασία με την Έλενα Τριανταφυλλοπούλου. 

Ποιά ήταν η μεγαλύτερη δυσκολία στο ανέβασμα;

Όταν είμαι σε συνθήκες πρόβας δεν μπορώ να χαρακτηρίσω κάτι ως μεγάλη δυσκολία. Τα πάντα εμπεριέχουν δυσκολία όταν κάνεις μία παράσταση, πόσο μάλλον όταν μεταφέρεις λογοτεχνία στην σκηνή…

Ήθελες λες να μιλήσεις για μία από τις πιο συναρπαστικές στιγμές της ζωής, 20 χρόνια μετά.. η εφηβεία λοιπόν-συναρπαστική και δύσκολη-πόσο καθοριστική είναι για τη συνέχεια της ζωής;

Εφηβεία για μένα είναι η εποχή των απόλυτων αντιθέσεων, της ανακάλυψης, της έντασης, της αμφισβήτησης αλλά και του πρώτου έρωτα.    Πολύ συχνά προσπαθώ να θυμηθώ τι ήταν αυτό που με έκανε να νιώθω τόσο περίεργα αλλά και συγχρόνως τόσο όμορφα.

Έχεις πει:«Οι έφηβοι του τώρα μεγαλώνουν σε μία εποχή που όλα τα όνειρα και τα ιδανικά μοιάζουν να αποδομούνται και να χάνουν το νόημά τους. Μεγαλώνουν σε μία χώρα μπερδεμένη και αποπροσανατολισμένη. Σε μία Ελλάδα που διαρκώς δοκιμάζεται.» άρα το έργο είναι σήμερα επίκαιρο;

Οι ήρωες της Eroica παίζουν την ζωή τους κορώνα γράμματα χωρίς να το καταλαβαίνουν, ερωτεύονται με μανία και αδεξιότητα, δεν χάνουν τίποτα από την παιδικότητα τους, ακόμη και όταν η ζωή τους κοροιδεύει. Ψάχνουν να βρουν τι τους εκφράζει και δοκιμάζονται διαρκώς προσπαθώντας να προσδιορίσουν την ταυτότητα τους.  Όλα αυτά μου φαίνονται πολύ σημερινά και επίκαιρα.

Και για το τι σημαίνει για σένα να είσαι ήρωας: « Το θάρρος, το πάθος, ο θάνατος για ένα ιδανικό. Όλες οι έννοιες που εμπεριέχει η ιδέα του ήρωα, μοιάζουν να αντανακλούν μια παλιά εποχή, ένα ξεχασμένο παρελθόν.» Να μιλήσουμε για σημερινούς ήρωες, αν υπάρχουν;

Σήμερα οι ήρωες βρίσκονται ανάμεσα μας.  Απλά πρέπει να έχουμε μάτια να τους δούμε. Αυτό είναι το δύσκολο.

Η γιορτή είναι πάντα ροκ; το ροκ είναι πάντα η μουσική της επανάστασης; ροκ και ενηλικίωση δεν είναι αντίθετες έννοιες; και ποιος ο ρόλος της μουσικής στην παράσταση;

Η ενηλικίωση έρχεται με την αλλαγή όπου κάθε αλλαγή και δύσκολη.  Η μουσική στο έργο μας σε συνεργασία με τον Βασίλη Τζαβάρα και συγκεκριμένα το “συγκρότημα” που φτιάξαμε έρχεται ως μέσο για να δημιουργήσει μία σύγχρονη έννοια του παιχνιδιού και της σύνδεσης των νέων μεταξύ τους.  Αυτό είναι κάτι που τους ενώνει, όπως κάποτε ήταν τα παιχνίδια του δρόμου και τα βιβλία.  Όσο οι ήρωες έρχονται σε επαφή με τον έρωτα οι ισσορροπίες μεταξύ τους αλλάζουν.  Το συγκρότημα διαλύεται, ο  κιθαρίστας πεθαίνει, ο τραγουδιστής φέυγει..Είναι δυνατόν να γίνει μία ακόμη τελευταία συναυλία;

Ο τόπος και ο χρόνος του έργου είναι αόριστος, αν ήταν συγκεκριμένος που θα τον τοποθετούσες;

Αυτός ο αόριστος τόπος και χρόνος είναι που με γοητεύει.  Είναι παντού και πουθενά και αυτό μου δίνει μία μεγάλη ελευθερία.

Λες  οτι όλοι οι ήρωες του έργου είναι αγαπημένοι σου, εγω θα επιμείνω να ξεχωρίσεις κάποιον ή κάποια γιατί σου μοιάζει ή γιατί θα ήθελες να σου έμοιαζε.

Πιστεύω ότι δεν υπάρχει ένας ήρωας μόνο με τον οποίο ταυτίζομαι, αλλά λίγο απ΄όλους ανάλογα με την στιγμή την οποία βιώνουν στο έργο, άντρες και γυναίκες.  Άλλωστε ακόμη και στα κοστούμια του Πάρι Μέξη αλλά και στις μεταμορφώσεις του καθενός προσπαθήσαμε να αποφύγουμε τα στερεότυπα. 

«Ας μείνουμε και λίγο ανεξάρτητοι, δίχως να σκλαβωθούμε ούτε σε μιαν αλήθεια ούτε σε κάποια πλάνη» λέει ο Κοσμάς Πολίτης στο έργο. Πόσο εφικτό είναι αυτό;

Σήμερα είναι ηρωική πράξη να επιμείνεις και να προσπαθείς να ακολουθήσεις αυτό που πιστεύεις και επαγγελματικά αλλά και όχι μόνο.  Το βασικό είναι να μην χάνεις τον στόχο σου και να προσπαθείς να μείνεις πάνω στο μονοπάτι σου, αποδεχόμενος τις αλλαγές και τις εκπλήξεις θετικά.

Ποιά άλλη φράση του σε συγκινεί;

Για τον θάνατο: Μια μνήμη που ανεβαίνει από την ψυχή μέχρι την επιδερμίδα.  Η απώλεια γεννάει μια ιδέα σαν κραυγή: να τα σκίσεις όλα, να τα κάψεις όλα…
Για τον έρωτα: Η στιγμή εκείνη που σταματά η ύπαρξη με κομμένη την ανάσα μπροστά σε μια αιωνιότητα. Κάποιοι το λένε τρέλα και άλλοι πεπρωμένο.»

Μετά το Eroica τι υπάρχει για σένα;

Το πάθος για ζωή!

Πληροφορίες
Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν
EROICA
του Κοσμά Πολίτη

Υπόγειο
Πεσμαζόγλου 5 | Τηλ. 2103228706
Παραστάσεις έως Τρίτη 1η Ιανουαρίου (εκτός Τρίτης 27 Νοεμβρίου)

Δευτέρα-Τρίτη 21.15
Τιμές 15 ευρώ γενική είσοδος / 10 ευρώ μειωμένο – φοιτητικό / 8 ευρώ ανέργων

Ένα έργο-σταθμός της ελληνικής λογοτεχνίας βλέπει για πρώτη φορά τα φώτα της σκηνής.
Το Eroica του Κοσμά Πολίτη εκδόθηκε το 1937 και έθεσε για πρώτη φορά τους προβληματισμούς της εφηβικής ηλικίας στη  νεοελληνική γραφή.
Η υπόθεση εκτυλίσσεται σε μια φανταστική πόλη μέσα σε μια μυστηριώδη και έντονη ατμόσφαιρα. Οι σχέσεις των ηρώων καθορίζονται από το αναπάντητο ερώτημα για το νόημα της ζωής και από μια σειρά απροσδόκητων εμπειριών. Καθετί που μέχρι χτες έμοιαζε ακίνδυνο παιχνίδι ο χρόνος το μετατρέπει σε πραγματικότητα. Μια ανέμελη εποχή της ζωής, όταν όμως φτάνει στο τέλος της; Πως η αξία της κάθε στιγμής, το ρίσκο, η ματαίωση, ο αποχωρισμός, αλλά και η αποκαλυπτική δύναμη της ερωτικής επιθυμίας διαμορφώνουν τις τρυφερές ψυχές των ηρώων της; Οι νεαροί ήρωες έρχονται για πρώτη φορά αντιμέτωποι με τον έρωτα και τον θάνατο· βρίσκονται στο μεταίχμιο ανάμεσα στην παιδική ηλικία και την εφηβεία.

Συντελεστές

Σκηνοθεσία: Γιολάντα Μαρκοπούλου
Δραματουργία: Έλενα Τριανταφυλλοπούλου
Σκηνικά-Κοστούμια: Πάρις Μέξης
Μουσική: Βασίλης Τζαβάρας με τη δημιουργική συμβολή του θιάσου
Φωτισμοί: Ολυμπία Μυτιληναίου
Επιμέλεια κίνησης: Σοφία Μαυραγάνη
Βοηθός σκηνοθέτη: Εύα Οικονόμου-Βαμβακά
Εκτέλεση παραγωγής: Βίκυ Στρατάκη
Τη μουσική της παράστασης ερμηνεύουν ζωντανά οι ηθοποιοί.
Παίζουν (αλφαβητικά):
Θέμης Θεοχάρογλου
Ιφιγένεια Καραμήτρου
Ελεάνα Καυκαλά
Νικόλας Μίχας
Ευθαλία Παπακώστα
Πάρης Σκαρτσολιάς
Αλέξανδρος Σκουρλέτης.
Θάνος Τσακαλίδης
Με την υποστήριξη της POLYPLANITY Production