Είναι μια φοβερή σύμπτωση: “Ο Γάμος” του Μάριου Ποντίκα ανέβηκε στο θέατρο Επί Κολωνώ, σε σκηνοθεσία Ελένης Σκότη, λίγες μέρες μετά το θάνατό του.

Σαν να ήξερε η “Ομάδα Nama” ότι ήρθε η ώρα να τον τιμήσει ξαναδιαβάζοντας το συγκλονιστικό βιβλίο του, σαράντα χρόνια μετά.

Τη λένε Αφέντρα και το όνομά της υπογραμμίζει μια τραγική ειρωνεία, γιατί η ίδια δεν διαφεντεύει ούτε τη ζωή ούτε την ύπαρξή της. Έπεσε θύμα βιασμού στα 15 της χρόνια  και “χάλασε”, γιατί η παρθενιά της ήταν η μόνη της προίκα, η τιμή της οικογένειάς της και η περηφάνια των γονιών της.

Ο πατέρας της και η μεγάλη της αδερφή την κακοποιούν, την τιμωρούν και την βασανίζουν. Θεωρούν ότι φταίει γιατί “κουνήθηκε” και δεν “του έβγαλε τα μάτια” και της ζητούν να ξεπλύνει τη ντροπή. Η μητέρα της θύμωσε και αυτή και την χτύπησε αλλά, παρά τη δική της απόγνωση, την πονάει. Έχει φάει και αυτή πολύ ξύλο από τον άντρα της, έχει κάνει αμέτρητες φορές σεξ μαζί του χωρίς να το θέλει, και δεν αντέχει να τη βλέπει αμίλητη και ακίνητη να υποφέρει.

Η Αφέντρα εκπληρώνει την εντολή του πατέρα να αυτοκτονήσει και αυτοπυρπολείται με ένα μπιτόνι βενζίνη που της αφήνει δίπλα της μαζί με τα σπίρτα. Επιβιώνει με εγκαύματα παντού που φέρνουν το σώμα της πιο κοντά στην ψυχή της.  Αλλά ούτε τότε την αφήνουν στην οδύνη της. Το επόμενο βήμα στην κόλαση θα είναι ο γάμος με τον βιαστή της που για να γλιτώσει τη φυλακή την παντρεύεται δίνοντας λεφτά στον πεθερό του.

Η δημοσιογράφος και συγγραφέας Αγγελική Σπανού και η ερμηνεύτρια και ηθοποιός Παυλίνα Στυλιανού, συνδεδεμένες και οι δύο με το θέατρο Επί Κολωνώ, είδαν την παράσταση μαζί και μας μεταφέρουν τη συζήτησή τους μετά, στον κήπο, όπου βρέθηκαν πολλοί ακόμη θεατές γιατί δεν είναι εύκολο να φύγεις από το χώρο μετά από μια τόσο δυνατή εμπειρία.

-Σαν να έχω φάει πολύ ξύλο αισθάνομαι. Από ένα σημείο και μετά παρακαλούσα να τελειώσει. Δεν άντεχα άλλο.

-Είχα χρόνια να αισθανθώ έτσι μετά από παράσταση. Ένιωθα να με διαπερνά ηλεκτρικό ρεύμα, ένα πυρωμένο σίδερο να μου καίει τα σωθικά.

-Δεν το περίμενες;

-Είχα διαβάσει το βιβλίο του Ποντίκα. Ήξερα ότι μιλάμε για πολλαπλό βιασμό και αφόρητη μοναξιά μέσα σε μια κακοποιητική οικογένεια και μια σαδιστική κοινότητα.

-Τι σε πίεσε τόσο πολύ τότε;

-Ότι δεν βρίσκεις καμία διέξοδο. Δεν υπάρχει καλό μέσα στην ιστορία. Και η σκηνοθετική ματιά της Σκότη είναι απελπιστικά σκληρή.

-Δεν είναι απλώς ρεαλιστική;

-Η ιδέα της να παίζει ο ίδιος ηθοποιός τον γείτονα, τη γειτόνισσα, τον ιατροδικαστή, το δικηγόρο του θύματος και τον δικηγόρο του θύτη είναι συνταρακτική γιατί δείχνει ότι όλοι γύρω έχουν την ίδια ματιά πάνω στο δυστυχισμένο κορίτσι. Αλλος λιγότερο επιθετικά, άλλος περισσότερο, όλοι όμως το ίδιο κυνικά.

-Με ενθουσίασε για άλλη μια φορά η μοναδική σκηνοθετική ματιά της Ελένης Σκότη και η μαεστρία της να “παίζει” με τον ρυθμό και τις λεπτεπίλεπτες – slow motion κινήσεις στις εναλλαγές των σκηνών με μια μουσική και ένα ηχητικό περιβάλλον που έδενε εξαιρετικά!

-Αν μια φίλη σου σου ζητούσε να της αφηγηθείς την ιστορία, τι θα της έλεγες;

Ένα αθώο κορίτσι, καταδικασμένο σε ψυχικό θάνατο, πεθαίνει βουβά κάθε μέρα, καθηλωμένο σε μια ιατρική καρέκλα, πιόνι και μαριονέτα στα χέρια ενός αδίστακτου πατέρα που την κακοποιεί ξανά και ξανά με τις προσβολές και τις ενοχές που βασανιστικά της δημιουργεί. Την εκβιάζει, την τιμωρεί, την αναγκάζει να  καεί στην ντροπή της.

Με σόκαρε η σιωπηλή κραυγή και η απόγνωση της ηρωίδας, η φρίκη στο βλέμμα της και η ισχυρή φωνή της χωρίς να αρθρώσει λέξη!
                                                                              
-Mιλάει το σώμα της.

-Με κυνηγάει το βλέμμα της μάνας. Τρόμος μαζί με πόνο και αδυναμία να προστατέψει το τραυματισμένο σπουργιτάκι της.

-Κάποιες στιγμές γελούσαμε… Σπουδαίο που κατάφεραν να βάλουν ίχνη γκροτέσκο μέσα στην τόση φρίκη.

-Δεν ξέρω πώς θα βγάλω από μέσα μου τη σκηνή του γάμου. Το κοριτσάκι σαν μούμια με το νυφικό και τους επιδέσμους, ο γαμπρός αγέρωχος, ο πατέρας χαρούμενος, η αδελφή ανακουφισμένη και η μητέρα συμβιβασμένη.

-Σήμερα τα θύματα βιασμού δεν παντρεύονται τον βιαστή τους αλλά μπορεί να ακούσουν τα ίδια κακεντρεχή σχόλια στη γειτονιά, στο αστυνομικό τμήμα, στο δικαστήριο.

-Μπορεί να ενοχοποιηθούν, να διασυρθούν, να απομονωθούν, να χάσουν τη φωνή τους συμβολικά, να μην ακούγονται, να βουλιάξουν στη σιωπή.

-Και σίγουρα υπάρχουν γύρω μας πολλές τέτοιες οικογένειες γεμάτες ανήθικα μυστικά και καλογυαλισμένη εικόνα προς τα έξω – “χαλασμένες”, όπως έλεγε και ο πατέρας για την κόρη του μετά τη “διακόρευση”.

Συντελεστές

Κείμενο: Μάριος Ποντίκας
Σκηνοθεσία: Ελένη Σκότη
Σκηνικά: Γιώργος Χατζηνικολάου
Κοστούμια: Μαρία Αναματερού
Φωτισμοί: Αντώνης Παναγιωτόπουλος
Μουσική & Sound design: Στέλιος Γιαννουλάκης
Φωτογραφίες: Γιώργος Χατζηνικολάου, Μαρία Αναματερού
Βοηθός σκηνοθέτιδος: Φαίδρα Αγγελάκη
Υπεύθυνοι επικοινωνίας παράστασης: Μαριάννα Παπάκη, Νώντας Δουζίνας
Διεύθυνση Παραγωγής: Μαρία Αναματερού
Παραγωγή: Ομάδα Νάμα

Παίζουν οι ηθοποιοί (με αλφαβητική σειρά)

Ηλίας Βαλάσης, Στέλιος Δημόπουλος, Μαρία Κάτσενου, Αθανασία Κουρκάκη, Μέγκυ Σούλι

Διάρκεια: 110 λεπτά

Η παράσταση αφιερώνεται στη μνήμη του Μάριου Ποντίκα.