Πληθαίνουν οι εγκωμιαστικές κριτικές για το ντοκιμαντέρ «Το τελευταίο αετόπουλο» του Στέλιου Κούλογλου και της Φωτεινής Λαμπρίδη, που κάνει πρεμιέρα τη Δευτέρα 20/3 στην Αθήνα (Τριανόν, 8μμ είσοδος δωρεάν, με επιλεγμένες θέσεις και προτεραιότητα για τους συνδρομητές του Tvxs).

«Το πορτρέτο ενός εκπληκτικού ανθρώπου.. συγκινητικό, η πιο όμορφη γνωριμία με ένα ξεχωριστό άνθρωπο», σχολιάζει ο γνωστός κριτικός κινηματογράφου Νίνος Φένεκ Μικελίδης, που παρακολούθησε την ταινία (80 λεπτά) στο πρόσφατο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ της Θεσσαλονίκης.

Ο Σακκάτος «παίρνει ζωή (στην κυριολεξία) εφόσον έχει ακόμα ‘’μάχες’’ να δώσει για το συλλογικό καλό και δίνει ζωή (μεταφορικά), μέσα από το παράδειγμά του. Στέκεται όρθιος απέναντι στην Ακροδεξιά, αλλά και σε όσους επιθυμούν να ‘’πειράξουν’’ την ιστορική μνήμη», επισημαίνει η Νόρα Ράλλη στην Εφημερίδα των Συντακτών. «Παρόντες στην προβολή στη Θεσσαλονίκη (και αύριο στην Αθήνα-ΣΣ) ήταν «ο 94χρονος σήμερα Βαγγέλης Σακκάτος, μαζί με τη σύντροφό του επί 60 χρόνια, την υπέροχη Αννα (άλλη μία ιστορία από μόνη της!)».

«Και οι δύο είναι η χαρά της ζωής. Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων, που διήρκεσαν δύο χρόνια, κάποια στιγμή φύγαμε από Βρυξέλλες για να πάμε στην Κολονία, όπου ο ίδιος συνάντησε τους παλιούς του συντρόφους», διηγείται στη Νόρα Ράλλη η Φωτεινή Λαμπρίδη.  «Ο Βαγγέλης μάς έλεγε ιστορίες όλη την ώρα, φτάσαμε, τον περίμεναν με τεράστια αγάπη παλιοί και νεότεροι σύντροφοι και φίλοι, υπέγραψε βιβλία, μίλησε με όλους και στην επιστροφή, αργά το βράδυ πλέον, ο Βαγγέλης συνέχιζε να μας αναλύει πράγματα και καταστάσεις..

..Φτάνοντας στον τελικό μας προορισμό λέει: “Οδηγέ, δεν έχω τελειώσει! Κάνε έναν κύκλο ακόμα! »… »

«Φυσικά είναι ένα πολιτικό ντοκιμαντέρ»,  λέει ο Σ. Κούλογλου στην ΕφΣυν. «Εξάλλου το ντοκιμαντέρ είναι ένας άμεσος, εύληπτος και μη διδακτικός τρόπος να φανεί η αλήθεια. Είμαι εναντίον της απολιτίκ τέχνης. Δεν χρειάζεται να είναι στρατευμένη για να αναδεικνύει τα προβλήματα της εποχής. Ειδικά το ντοκιμαντέρ φέρει εκ φύσεως πολιτικά χαρακτηριστικά»,

Η Φωτεινή Λαμπρίδη στην «Αυγή»

Σε μεγάλη συνέντευξη της στην Αυγή της Κυριακής και τον Ανδρέα Κύρκο, η Φ. Λαμπρίδη απάντησε μεταξύ των άλλων:

Η ταινία ήταν αποτέλεσμα φιλίας με τον κύριο Σακκάτο ή υπήρχε άλλος λόγος που νιώσατε ότι ήρθε η ώρα να ειπωθεί η ιστορία του;

Και τα δυο μαζί. Εγώ τον γνώρισα πριν από χρόνια στον ρ/σ Στο Κόκκινο όταν μου τηλεφώνησε για να μου δώσει ένα βιβλίο του και αμέσως κατάλαβα ότι ήταν ξεχωριστός και πως κουβαλούσε ένα μεγάλο κομμάτι της ιστορίας της Αριστεράς. Πάντα είχαμε το μυαλό μας πως έπρεπε να καταγράψουμε την πορεία του, που είναι πολυδιάστατη.

Για παράδειγμα, ενώ ήταν διανοούμενος, εργάστηκε και ως ανειδίκευτος εργάτης όταν εκδιώχθηκε από την Ιερά Σύνοδο στη Γερμανία. Υπήρξε πολυπράγμων ως συνδικαλιστής, συγγραφέας και δημοσιογράφος.

Η ταινία δεν αποτελεί βιογραφική αναδρομή, αλλά πλησιάζει το σινεμά της παρατήρησης. Αυτή η αισθητική προσέγγιση αποφασίστηκε από νωρίς;

Μας οδήγησε εκεί το υλικό μας. Με την Κωνσταντίνα Βούλγαρη σχεδόν εγκατασταθήκαμε στο σπίτι τους και αρχίσαμε να παρακολουθούμε την οικογένεια. Έτσι, στην πορεία προέκυψε η ισχυρή παρουσία της κυρίας Άννας. Όμως δεν θέλαμε να σταθούμε μόνο στο αγωνιστικό του παρελθόν, θέλαμε να δείξουμε και την καθημερινότητά του αλλά και τη δίψα του για ζωή.

Πώς ήταν η διαδικασία της συν-σκηνοθεσίας με τον Στέλιο; Υπήρχαν διαφωνίες ως προς την κατεύθυνση;

.. εγώ είχα περισσότερο το άγχος να χωρέσω πληροφορίες ιστορικού περιεχομένου. Ο Στέλιος επέμενε -και τελικά είχε δίκιο- να βάλουμε περισσότερες ανάσες ανθρωπιάς και οικειότητας. Στο τέλος η ισορροπία επιτεύχθηκε. Σε αυτό βοήθησε πολύ και ο Ανδρέας Λουκάκος που ήταν στα γυρίσματα του εξωτερικού, αλλά και η Κωνσταντίνα Βούλγαρη στην Κεφαλλονιά και την Καισαριανή. Η Κωνσταντίνα έβαλε ένα λιθαράκι με τον τρόπο της γιατί δεν ήταν μια απλή εικονολήπτρια, αλλά συμμετείχε ενεργά και είχε εμπλοκή.

…Οσο κάναμε το ντοκιμαντέρ θαύμαζα τον πλούτο αυτού του ανθρώπου, το πείσμα και την εγρήγορσή του. Ως θεατής, πήρα μια μεγάλη δόση αισιοδοξίας που χρειαζόμουν ως πολίτης της Ελλάδας το 2023. Πήρα μια ανάσα καθώς αυτός ο άνθρωπος στα 93 του μιλάει για την ιστορική αισιοδοξία από την οποία πρέπει να διέπονται οι αριστεροί. Την πίστη ότι μπορεί να αλλάξει ο κόσμος.

Δεν γίνεται η γενιά μας και η γενιά των παιδιών μας να βαλτώνει σε έναν πεσιμισμό. Αυτό το ντοκιμαντέρ θεωρώ ότι δεν λειτουργεί μόνο ως παρακαταθήκη, αλλά δίνει και ένα έναυσμα στους νεότερους. Σου θυμίζει πόση δύναμη μπορούν να σου δώσουν τα ιδανικά σου για να κινήσεις τον κόσμο μπροστά κι ας είναι για να πάει ένα μέτρο παρακάτω.