Το σκηνοθετικό δίδυμο των αδερφών Ρόνιτ και Σλόμι Έλκαμπετζ, παρουσιάζουν την τρίτη μεγάλου μήκους ταινία τους, με τίτλο: «Το Διαζύγιο» (Gett: The Trial of Viviane Amsalem). Πρόκειται για ένα δικαστικό δράμα δωματίου, που εναλλάσσει τις δηκτικές με τις κωμικές διαστάσεις μιας συγκλονιστικής ιστορίας και της εξέλιξης της κατά τη διάρκεια πέντε ετών. Η ηθοποιός, σεναριογράφος και σκηνοθέτης Ρόνιτ Έλκαμπετζ, ξεχωρίζει με την ερμηνεία της, σ’ ένα φιλμ που ήταν υποψήφιο για Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας.

Ads

Στο Ισραήλ, δεν αναγνωρίζεται ο πολιτικός γάμος, και κατά συνέπεια ούτε το διαζύγιο. Μόνο οι ραβίνοι έχουν τη δικαιοδοσία να νομιμοποιήσουν έναν γάμο κι αν χρειαστεί, τη διάλυση του. Όμως στην τελευταία περίπτωση χρειάζεται απαραίτητα και η ρητή συναίνεση του συζύγου, ο οποίος εν τέλει έχει μεγαλύτερη εξουσία ακόμα και από τους δικαστές.

image

Η ταινία, παρακολουθεί το δράμα της Viviane Amsalem – την οποία ενσαρκώνει με στωικότητα η Ρόνιτ Έλκαμπετζ (Ronit Elkabetz) – η οποία μην αντέχοντας άλλο, μετά από τριάντα χρόνια γάμου, αποφασίζει ότι πρέπει να χωρίσει από τον άνδρα της, Elisha Amsalem – τον οποίο υποδύεται ο Σιμόν Αμπκαριάν (Simon Abkarian).

Ads

image

«Σήμερα στο Ισραήλ, όλοι οι γάμοι ορίζονται από τον θρησκευτικό νόμο, ανεξαρτήτως της κοινότητας ή αν το ζευγάρι είναι θρήσκο ή όχι. Όταν μία γυναίκα λέει «ναι» κάτω από το νυφικό πέπλο, αυτόματα μπορεί να μην μπορεί να πάρει διαζύγιο, γιατί μόνο ο άντρας έχει το δικαίωμα να αποφασίσει. Ο Νόμος δίνει στον σύζυγο αυτή την παράλογο ισχύ. Οι ραβίνοι υποστηρίζουν ότι κάνουν τα πάντα για να βοηθήσουν τις συζύγους, αλλά στην πραγματικότητα, στις σχετικές ακροάσεις που γίνονται κεκλεισμένων των θυρών, τα πράγματα είναι διαφορετικά, γιατί οι ραβίνοι έχουν το ιερό καθήκον να κάνουν τα πάντα για να σώσουν το εβραϊκό νοικοκυριό και είναι απρόθυμοι να λύσουν έναν γάμο.» – Ρόνιτ και Σλόμι Έλκαμπετζ

image

Ο τίτλος της ταινίας «Gett», αναφέρεται στο επίσημο έγγραφο που κατοχυρώνει ένα διαζύγιο στο Ισραήλ. Το φιλμ καταγράφει την προσπάθεια της γυναίκας, που θέλει να αποδεσμευτεί από τον άνδρα της. Ενάντια σ’ έναν σκληρό νόμο και σε μια κοινωνία που εθελοτυφλεί, η Viviane επιλεγεί να σηκώσει το ανάστημα της και να ζητήσει διαζύγιο, προσπαθώντας ουσιαστικά να κερδίσει και πάλι το δικαίωμα στην ελπίδα και τη ζωή…

image

Η ιστορία της ταινίας, διαδραματίζεται στο σήμερα και οι δημιουργοί της, αναφέρουν χαρακτηριστικά: «Στα μάτια μας, η σκηνοθεσία μιας δίκης θέτει το αναπόφευκτο ερώτημα του πώς ο Νόμος αντιμετωπίζει τον άντρα και τη γυναίκα, αλλά και τη σχέση μεταξύ τους. Συνεπώς, ήταν αυταπόδεικτο ότι θα υιοθετούσαμε μια ακραία σκηνοθετική προσέγγιση: δεν κινηματογραφήσαμε από τη θέση του σκηνοθέτη-παρατηρητή. Η κάμερα έχει πάντα την οπτική γωνία ενός χαρακτήρα που κοιτάει έναν άλλο χαρακτήρα. Σκηνοθετικά δεν λέμε την ιστορία μέσα από μία συγκεκριμένη γωνία, αλλά μέσα από το πρίσμα των διαφορετικών ανθρώπων που παρουσιάζονται μπροστά μας. Σ’ έναν χώρο που η οπτική θα έπρεπε να είναι αντικειμενική, η οπτική είναι υποκειμενική.»

image

Το «Διαζύγιο» (Gett: The Trial of Viviane Amsalem), αποτελεί παράλληλα και την ολοκλήρωση της σχετικής τριλογίας που σκηνοθετούν και γράφουν από κοινού, τα αδέλφια Ρόνιτ και Σλόμι Έλκαμπετζ, με βασικό πυρήνα τη σχέση δύο συζύγων μέσα από το πρίσμα της αντρικής κυριαρχίας που χαρακτηρίζει την Ισραηλινή οικογένεια.

image

Στην πρώτη τους ταινία με το “To Take a Wife” του 2004, η Viviane επιθυμεί να εγκαταλείψει την ψυχρή συζυγική εστία μετά από είκοσι χρόνια γάμου. Στο δεύτερο μέρος με το “The Seven Days” του 2008, το ζευγάρι δεν είναι πια μαζί, αλλά ο σύζυγος είναι εξαιρετικά καταπιεστικός. Αξίζει επίσης να σημειώσουμε ότι κάθε μία από τις τρεις ταινίες, έχει διαφορετικό κινηματογραφικό στυλ.

image

Το πρώτο φιλμ του 2004, χρησιμοποιεί καθηλωτικά κοντινά και σταθερή κάμερα για να αποδοθεί η περιοριστική ατμόσφαιρα της συζυγικής εστίας, ενώ στο δεύτερο μέρος και στο φιλμ του 2008, υιοθετείται μία πιο ανέμελη δομή, περικλείοντας περισσότερους χαρακτήρες. Στο τρίτο μέρος που αποτελεί «Το Διαζύγιο», ο κλοιός είναι πιο ασφυκτικός και το επίκεντρο αποδίδεται σε διαφορετικό χαρακτήρα κάθε φορά, εξασφαλίζοντας έτσι μία αξιοπρόσεχτη κινηματογραφική διάσταση σε αυτήν την κωμικοτραγική ιστορία χαρακτήρων.

image

«Στο “To Take a Wife” όπου η σύγκρουση ήταν ανάμεσα στην πρωταγωνίστρια και τον εαυτό της αξιοποιήσαμε τα κοντινά. Το “7 Days” γυρίστηκε με ευρυγώνιους φακούς που περικύκλωναν πολλούς χαρακτήρες σε μία λήψη, καθώς η Viviane ερχόταν αντιμέτωπη με την οικογενειακή κλίκα. Σε αυτήν την ταινία η Viviane αντιμετωπίζει το Κράτος μέσα από τον νόμο. Για τη σκηνοθεσία χρειάστηκε να αναπαράγουμε τον αφηγηματικό χώρο μέσα στον οποίο η ιστορία λαμβάνει χώρα, με άλλα λόγια, το δικαστήριο των ραβίνων, κι έτσι να αιχμαλωτίσει την πολυπλοκότητα των πεποιθήσεων και τον συναισθημάτων που εκφράζονται και κυκλοφορούν μέσα στον κλειστό χώρο. Επίσης, θέλαμε οι χαρακτήρες να είναι ανέκφραστοι μπροστά στον Νόμο σαν να έχουν μπροστά τους έναν γυμνό τοίχο.» – Ρόνιτ και Σλόμι Έλκαμπετζ

image

Το φιλμ, είναι ένα αξιόλογο δικαστικό δράμα, που ουσιαστικά εκτυλίσσεται ολόκληρο μέσα στην αίθουσα του δικαστηρίου. Με αργή εξέλιξη, αλλά με προσεγμένους διαλόγους, που αποδίδονται ικανοποιητικά από την πλειονότητα των ηθοποιών που συμμετέχουν. Ξεχωρίζει βέβαια η εμφάνιση της σκηνοθέτιδας, σεναριογράφου και ηθοποιού, Ρόνιτ Έλκαμπετζ που ενσαρκώνει τη δραματική φιγούρα της συζύγου που προσπαθεί απεγνωσμένα να απελευθερωθεί από τα δεσμά ενός αποτυχημένου γάμου.

Στην ταινία ακούγονται τρεις γλώσσες: Εβραϊκά, Αραβικά και Γαλλικά, κάτι το οποίο ομολογώ ότι με παραξένεψε. Ειδικά ο ήχος των γαλλικών σ’ ένα τέτοιο περιβάλλον είναι κάτι που ίσως αποσυντονίσει τον θεατή. Όμως οι δημιουργοί δίνουν τη δική τους απάντηση και αναφέρουν χαρακτηριστικά:

«Στο Ισραήλ, οι άνθρωποι που κατάγονται από τη Βόρειο Αφρική μιλάνε συχνά ένα μείγμα Εβραϊκών, Αραβικών και Γαλλικών. Όπως και αυτοί που κατάγονται από την Ευρώπη πασπαλίζουν την καθομιλουμένη με Γίντις ή τη μητρική τους γλώσσα. Αυτό το φαινόμενο χάνεται με τις νεότερες γενιές.»

image

Η ταινία «Το Διαζύγιο» (Gett: The Trial of Viviane Amsalem) των Ρόνιτ και Σλόμι Έλκαμπετζ, πραγματοποίησε την παγκόσμια πρεμιέρα της πέρσι τον Μάιο στο 67ο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ των Καννών, στο Δεκαπενθήμερο Σκηνοθετών. Στη συνέχεια το φιλμ ταξίδεψε σε σπουδαία φεστιβάλ, όπως του Τορόντο, του Σαν Σεμπαστιάν και του Λονδίνου.

Παράλληλα, το «Διαζύγιο», αποτέλεσε και την επίσημη πρόταση του Ισραήλ για το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας, ενώ στην ίδια κατηγορία είχε αποσπάσει και μία υποψηφιότητα για τις Χρυσές Σφαίρες. Το φιλμ, κυκλοφορεί στις ελληνικές κινηματογραφικές αίθουσες, από την Πέμπτη 19 Φεβρουαρίου, σε διανομή της Feelgood Entertainment.

Έτος: 2014 | Xώρα: Ισραήλ | Διάρκεια: 115 λεπτά | Σκηνοθεσία: Ronit Elkabetz, Shlomi Elkabetz | Σενάριο: Ronit Elkabetz, Shlomi Elkabetz | Παίζουν: Ronit Elkabetz, Simon Abkarian, Gabi Amrani