H Ρίτα Χέιγουορθ (17 Οκτωβρίου του 1918 – 14 Μαΐου του 1987), υπήρξε μία από τις ομορφότερες γυναίκες στον χώρο της Έβδομης Τέχνης, ενώ παράλληλα αποτέλεσε κι ένα από τα πιο επιτυχημένα εμπορικότερα ονόματα του κινηματογράφου κατά τη δεκαετία του ’40. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου την έχει κατατάξει 19η στη λίστα με τις 25 σημαντικότερες σταρ όλων των εποχών. Ως ηθοποιός και χορεύτρια, η Μαργκαρίτα Κάρμεν Κανσίνο (πραγματικό όνομα) ολοκλήρωσε 61 ταινίες σε χρονικό διάστημα 37 χρόνων. Με αφορμή τα γεννέθλια της εμβληματικής Αμερικανίδας ηθοποιού, θυμόμαστε δύο από τις πιο χαρακτηριστικές ταινίες της ξεχωριστής φιλμογραφίας της.

«Οι άντρες κοιμούνται με τη Τζίλντα και ξυπνάνε μαζί μου…» – Ρίτα Χέιγουορθ / Rita Hayworth

Τζίλντα / Gilda
Σκηνοθεσία: Τσαρλς Βίντορ
Σενάριο: Τζο Άιζινγκερ, Μάριον Παρσονέ, Ε.Α. Έλινγκτον (διήγημα)
Πρωταγωνιστούν: Ρίτα Χέιγουορθ, Γκλεν Φορντ, Τζορτζ Μακρίντι, Τζόζεφ Καλέια, Στίβεν Γκερέι, Τζο Σόγιερ, Γκέραλντ Μορ, Μαρκ Ρόμπερτς, Λούντβιχ Ντόναθ, Ντον Ντάγκλας, Λάιονελ Ρόις, Σολ Μάρτελ
Μουσική: Χιούγκο Φριντχόφερ
Φωτογραφία: Ρούντολφ Ματέ
Μοντάζ: Charles Nelson
Χώρα Παραγωγής: Η.Π.Α.
Έτος Παραγωγής: 1946
Διάρκεια: 110 λεπτά

Την ταινία μας αφηγείται καθ’ όλη τη διάρκεια της, ο Τζόνι Φάρρελ (Γκλεν Φορντ). Ένας τυχοδιώκτης, που μόλις έχει φτάσει στο Μπουένος Άιρες της Αργεντινής. Εκεί, τον πλησιάζει ένας παντελώς άγνωστος τύπος, ονόματι Μπάλιν Μάντσον (Τζον Μακρίντι) και τον προειδοποιεί για ένα παράνομο καζίνο, λέγοντας του, ότι θα ήταν καλύτερα να το αποφύγει.

Ο Φάρρελ τον αγνοεί, κλέβει στο blackjack, κι αφού οδηγείται να δει τον ιδιοκτήτη, ανακαλύπτει ότι είναι ο ίδιος άνθρωπος που τον είχε προειδοποιήσει. Ο Φάρρελ πείθει τον Μπάντσον να τον προσλάβει και γρήγορα κερδίζει την εμπιστοσύνη του. Μια μέρα, ο Μάντσον επιστρέφει από ένα ταξίδι, παρέα με μια πανέμορφη νέα σύζυγο, την Τζίλντα (Ρίτα Χέιγουορ). Είναι φανερό όμως, ότι ο Φάρρελ και η Τζίλντα έχουν παρελθόν. Στην ατμόσφαιρα, υπάρχει μια περίεργη ένταση και το τι ακριβώς συμβαίνει δεν αργεί να αποκαλυφθεί…

Η ταινία συμμετείχε στο Φεστιβάλ Καννών το 1946, την πρώτη δηλαδή χρονιά, που έλαβε χώρα το κορυφαίο κινηματογραφικό φεστιβάλ, το οποίο φέτος συμπλήρωσε τα 70α γενέθλιά του. Έχει την τύχη να έχει ως πρωταγωνίστρια την εκρηκτική Ρίτα Χέιγουορθ, στον ρόλο που όρισε ουσιαστικά τον τύπο της “μοιραίας γυναίκας”, στην μεγάλη οθόνη. Βρισκόμαστε στο απόγειο της δόξας της, τόσο σε επαγγελματικό, όσο και σε προσωπικό επίπεδο, για την κοκκινομάλλα σταρ, που μη ξεχνάμε, ότι εκείνη την περίοδο είναι παντρεμένη, μ’ έναν από τους κορυφαίους Αμερικανούς (κι όχι μόνο) σκηνοθέτες, όλων των εποχών, ο λόγος φυσικά για τον σπουδαίο Όρσον Γουέλς. Μάλιστα την επόμενη χρονιά θα γυρίσουν μαζί το “The Lady from Shanghai”, ταινία που δυστυχώς αποδείχθηκε Νέμεσις τους και που θα οδηγήσει στον χωρισμό του ζευγαριού.

Χαρακτηριστικό της επιτυχίας της ταινίας αποτελεί το γεγονός ότι η «Τζίλντα» έχει αποτελέσει σημείο αναφοράς σε αρκετές περιπτώσεις, δείγμα του πόσο επηρέασε κοινό και δημιουργούς. Το φιλμ, αναφέρθηκε εκτενώς στην ταινία “Μεγάλη Έξοδος: Ρίτα Χέιγουορθ”, που βασίζεται σε μυθιστόρημα του Στίβεν Κινγκ. Εκεί, οι τρόφιμοι μιας φυλακής, αφού βλέπουν την ταινία, ο ένας από αυτούς ζητάει ένα πόστερ της ταινίας για το κελί του και μάλιστα παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην πλοκή, η συγκεκριμένη φωτογραφία με τη Ρίτα Χέιγουορθ.

Στην αγαπημένη ταινία, “Mulholland Drive” του Ντέιβιντ Λυντς, ο χαρακτήρας της Λόρα που πάσχει από αμνησία, παίρνει το όνομα Τζίλντα, από μια σχετική αφίσα που βλέπει. Ενώ στην ταινία “Μια Βραδιά στο Νότινγκ Χιλ” του 1999 (με Hugh Grant και Julia Roberts), η Άννα, μια διάσημη ηθοποιός, αναφέρει τη Τζίλντα στον άσημο φίλο της, με αφορμή την ατάκα: Η Ρίτα Χέιγουορθ έλεγε, «Οι άντρες κοιμούνται με τη Τζίλντα και ξυπνάνε μαζί μου».

Η «Τζίλντα», αποτελεί ένα κλασσικό, ασπρόμαυρο, φιλμ νουάρ του 1946, σε σκηνοθεσία του Τσαρλς Βίντορ. Πρωταγωνιστεί η Ρίτα Χέιγουορθ στον ρόλο που την καθιέρωσε ως femme fatale και στο πλευρό της έχει δύο πολύ καλούς ηθοποιούς, τους Γκλεν Φορντ και Τζορτζ Μακρίντι. Η ταινία έχει μείνει στην ιστορία για τη φωτογραφία του Ρούντολφ Μέιτ, τα κοστούμια του Ζαν Λουί, αλλά κυρίως για τις χορογραφίες του Τζακ Κόουλ, καθώς εδώ ακούγονται τα “Amado Mio” αλλά και το θρυλικό “Put the Blame on Mame” από την μοναδική Ρίτα Χέιγουορθ – αλλά ως γνωστόν, τα ερμηνεύει στην πραγματικότητα με τη φωνή της, η Ανίτα Έλις.

Η Κυρία Από Την Σαγκάη / The Lady From Shanghai
Σκηνοθεσία: Όρσον Γουέλς
Σενάριο: Όρσον Γουέλς, Σέργουν Κινγκ (διήγημα)
Πρωταγωνιστούν: Ρίτα Χέιγουορθ, Όρσον Γουέλς, Έβερετ Σλόουν, Γκλεν Άντερς, Τεντ ντε Κορσία
Χώρα Παραγωγής: Η.Π.Α.
Έτος Παραγωγής: 1947
Διάρκεια: 87 λεπτά

Ένας Ιρλανδός ναυτικός, ο Μάικλ Ο’ Χάρα (Όρσον Γουέλς), συναντά στο Σέντραλ Παρκ την όμορφη ξανθιά Έλσα (Ρίτα Χέιγουορθ) και τη σώζει από την επίθεση τριών κακοποιών. Συνοδεύοντάς την σπίτι της, γνωρίζει τον σύζυγό της. Πρόκειται για τον δικηγόρο Άρθουρ Μπάνιστερ (Έβερετ Σλόουν), ο οποίος ταλαιπωρείται από μία μια ελαφριά αναπηρία. Καθώς πρόκειται να πάνε στο Σαν Φρανσίσκο με το γιοτ τους, το ζεύγος προσφέρει εργασία στον Μάικλ κι εκείνος δέχεται.

Στο γιοτ βρίσκεται και ο συνέταιρος του Άρθουρ, ο Τζορτζ Γκρίσμπι (Γκλεν Άντερς), ο οποίος πείθει τον Μάικλ να τον βοηθήσει να σκηνοθετήσει τον θάνατό του, έναντι αδρής αμοιβής. Ο Μάικλ που σχεδιάζει με τα χρήματα να το σκάσει με την Έλσα, την οποία έχει ερωτευτεί, δέχεται και υπογράφει μια ομολογία της “δολοφονίας”.

Στην υπόθεση παρεμβαίνει ένας ιδιωτικός ντετέκτιβ, ο Σίντνεϊ Μπρουμ (Τεντ ντε Κορσία), ο οποίος έχει μάθει ότι το πραγματικό σχέδιο του Γκρίσμπι είναι να δολοφονήσει τον Μπάνιστερ και να ενοχοποιήσει τον Μάικλ, ενώ ο ίδιος θα θεωρείται νεκρός. Ωστόσο, αυτός που τελικά δολοφονείται είναι ο Γκρίσμπι και ο Μάικλ συλλαμβάνεται, εφόσον μάλιστα υπάρχει και η ομολογία του.

Το υποδειγματικό φιλμ νουάρ «Η Κυρία από τη Σαγκάη», αποτελεί την πέμπτη μεγάλου μήκους δημιουργία του σημαντικότερου σκηνοθέτη στην ιστορία του Αμερικανικού Κινηματογράφου. Ο λόγος για τον αξεπέραστο Όρσον Γουέλς, ο οποίος το 1947 μεταφέρει στην μεγάλη οθόνη το μυθιστόρημα του Σέργουν Κινγκ «Αν Πεθάνω Πριν Ξυπνήσω», έχοντας στο πλευρό ως πρωταγωνίστρια, τη σύζυγο του, την εκθαμβωτική Ρίτα Χέιγουορθ.

Το πλάνο με τους δυο κεντρικούς ήρωες μπροστά στο ενυδρείο, που παραλλάσσει και αλλοιώνει τα χαρακτηριστικά τους ή πολύ περισσότερο η σεκάνς των καθρεφτών στο εντυπωσιακό φινάλε, είναι σκηνές που μένουν βαθιά χαραγμένες στο μυαλό μας. Σκηνές τις οποίες είναι αλήθεια, προσπάθησαν να αντιγράψουν και άλλοι σκηνοθέτες στο μέλλον, χωρίς όμως το ανάλογο αισθητικό αποτελέσματα.

Παρ’ όλα αυτά, η ταινία δεν είχε την εισπρακτική επιτυχία που περίμεναν οι παραγωγοί ενώ παράλληλα σηματοδότησε και τον χωρισμό του πρωταγωνιστικού ζεύγους Όρσον Γουέλς – Ρίτα Χέιγουορθ, μετά από πέντε χρόνια γάμου και έχοντας αποκτήσει κι ένα παιδί – Rebecca Welles Manning (1944 – 2004).

Τα προβλήματα είχαν ξεκινήσει από νωρίς καθώς ο πρόεδρος της Columbia Rictures Χάρι Κον, δεν ήταν καθόλου ευχαριστημένος, ούτε με το σενάριο, που το θεωρούσε μπερδεμένο, ούτε με τον τρόπο κινηματογράφησης του Γουέλς. Παρ’ όλα αυτά το μεγαλύτερο πρόβλημα σύμφωνα με τον Κον, ήταν το γεγονός ότι ο Γουέλς είχε πείσει την πρώην, πλέον, σύζυγό του, την Ρίτα Χέιγουορθ, να κόψει τα περίφημα μακριά κόκκινα μαλλιά της, να γίνει ξανθιά και να υποδυθεί την ψυχρή δολοφόνο. Η ίδια έχει δηλώσει σχετικά:

«Ο Όρσον δοκίμαζε κάτι καινούργιο με μένα, αλλά ο Χάρι Κον ήθελε την Εικόνα – την Εικόνα που έπρεπε να διατηρήσω μέχρι να φτάσω τα 90 μου! Η «Κυρία από τη Σαγκάη» ήταν μία πάρα πολύ καλή ταινία. Και ποιο ήταν το σχόλιο του Χάρι Κον όταν την είδε; “Σε κατέστρεψε! Έκοψε τα μαλλιά σου!”.»

Διαβάστε επίσης: Ρίτα Χέιγουορθ και Όρσον Γουέλς στην «Κυρία από τη Σαγκάη»