Ο Χινέρ Σαλίμ επιστρέφει με μια ιστορία γεμάτη εκκεντρικούς χαρακτήρες, άρωμα από Τουρκία και άφθονο μυστήριο γύρω από έναν αναπάντεχο φόνο. Το «Ποιός Σκότωσε Τη Λαίδη Γουίνσλεϊ», είναι ένα αξιόλογο φιλμ μυστηρίου, που εξελίσσεται με φόντο τα δικαιώματα των Κούρδων αλλά και τη θέση της γυναίκας στην τουρκική κοινωνία.

Η Λαίδη Γουίνσλεϊ, μία Αμερικανίδα συγγραφέας, δολοφονείται σε ένα μικρό τούρκικο νησί. Ο διάσημος επιθεωρητής Φεργκάν, απόμακρος αλλά και μεθοδικός στην δουλειά του, καταφθάνει από την Κωνσταντινούπολη για να αναλάβει την έρευνα.

Γρήγορα θα βρεθεί αντιμέτωπος με καλά κρυμμένα μυστικά σε αυτό το απόμακρο κομμάτι της χώρας, όπου τα ταμπού αφθονούν, οι οικογενειακοί δεσμοί παραμένουν δυνατοί και οι παραδόσεις είναι ισχυρότερες απ’ οτιδήποτε άλλο.

Ο Χινέρ Σαλίμ αγαπάει τις νουάρ αμερικανικές ταινίες από τις δεκαετίες του ’40 και του ’50, δεν ήθελε όμως να περιοριστεί στους κώδικες του είδους για την νέα του ταινία. Όπως λέει χαρακτηριστικά ο ίδιος: «το σημείο εκκίνησης ήταν μια σταγόνα αίμα, αυτή που βρίσκεται στο μάτι της Λαίδης Γουίνσλεϊ και η οποία υποθέτουμε ότι ανήκει στον δολοφόνο της. Η Βερονίκ Βούτριχ, που έγραψε μαζί μου το σενάριο, αγαπάει τις ιστορίες της Άγκαθα Κρίστι και χάρη σε εκείνη πραγματοποιήθηκε, ενδεχομένως υποσυνείδητα, μία ολίσθηση προς μία «ρετρό» ατμόσφαιρα που αγάπησα αμέσως. Οι ταινίες μυστηρίου είναι ένα είδος, το οποίο έχει οικειοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό η τηλεόραση τα τελευταία χρόνια, οπότε χρειάστηκε να χαράξουμε την δική μας διαδρομή, με βάση την φαντασία μας, για να βρούμε τον σωστό τόνο για την ιστορία.»

Το φιλμ «Ποιος Σκότωσε τη Λαίδη Γουίνσλεϊ;» έχει όλες τις ελκυστικές αρετές μίας πραγματικής αστυνομικής κωμωδίας, η οποία θυμίζει τα μυθιστορήματα της Άγκαθα Κρίστι. Το έργο ωστόσο προσπαθεί να κάνει κι ένα βήμα παραπέρα από την απλή αστυνομική έρευνα, καθώς εξετάζει παράλληλα τόσο την θέση της γυναίκας στην τουρκική κοινωνία, όσο κι εκείνη των Κούρδων.

Μετά το «γουέστερν», «My Sweet Pepper Land», o Χινέρ Σαλίμ θέλησε να κάνει το εντελώς αντίθετο, όταν ήρθε η ώρα να επιλέξει το νέο του πρότζεκτ. Και εξηγεί την επιθυμία του αυτή: «Πάνω από όλα, η δουλειά μου είναι να αφηγούμαι ιστορίες, οπότε η ιδέα της ταινίας αυτής ήταν ένα δώρο για τη φαντασία μου, όχι ένας περιορισμός που μου υπέβαλα. Ήθελα να μιλήσω για την τουρκική και κουρδική κοινωνία σήμερα, όπως και για τις σχέσεις μεταξύ τους, χωρίς να παίρνω μέρος κανενός. Το χιούμορ, το παράλογο και η τρέλα συνοδεύουν τους χαρακτήρες της ιστορίας μου, όπως συνοδεύουν κάθε ανθρώπινο πλάσμα που θέλει να ζήσει ή προσπαθεί να επιβιώσει.»

Σχετικά με τη θέση της γυναίκας στην Τουρκία και την ταινία του, ο Χινέρ Σαλίμ επισημαίνει σχετικά: «Η απιστία μπορεί ακόμη και να ενισχύσει την αρρενωπότητά του άνδρα, ενώ η γυναίκα καταδικάζεται από όλους. Αυτή είναι μία από τις συνέπειες ενός πατριαρχικού συστήματος, που το συζητάμε λίγο ή και καθόλου. Παρόλ’ αυτά, δεν ήθελα να αναλωθώ στην κοινωνιολογική ανάλυση. Έτσι λοιπόν, η οπτική γωνία της ταινίας μυστηρίου και της κωμωδίας ταίριαζαν απόλυτα με την αρχική μου πρόθεση. Υπάρχει κάτι το παράλογο σ’ αυτήν την απιστία που γενικεύεται για όλες τις γυναίκες του νησιού, αλλά η αντίδραση των συζύγων τους σηματοδοτεί την διάθεση ολόκληρης της κοινωνίας.»

Η Λαίδη Γουίνσλεϊ, το θύμα της δολοφονίας, είναι Αμερικανίδα. Ο Σαλίμ έκανε αυτή την επιλογή, γιατί δεν ήθελε το θύμα να είναι Τούρκος ή Κούρδος υπήκοος, ενώ ήθελε επίσης να δώσει έναν κοσμοπολίτικο αέρα για την ιστορία της ταινίας: «Η Λαίδη Γουίνσλεϊ ήταν ανταποκρίτρια για τους New York Times στην Τουρκία για δέκα χρόνια. Ήταν μια γυναίκα μόνη και μοναχική, που είχε αφιερώσει την ζωή της στην δουλειά της ως δημοσιογράφου και ερευνήτριας. Το γεγονός ότι ήταν ξένη υπήκοος τής δίνει την απαραίτητη ελευθερία να γράψει ελεύθερα και χωρίς ταμπού για τα προβλήματα μιας χώρας που δεν ήταν η δική της. Μέσω εκείνης, καθώς και του χαρακτήρα του ντετέκτιβ Φεργκάν, μπορούσα να μιλήσω για τη θέση των Κούρδων στην τουρκική κοινωνία».

Αρχικά, ο Σαλίμ φαντάστηκε τη δράση της ταινίας προς την Αττάλεια, στην μεσογειακή πλευρά της Τουρκίας. Αλλά όταν έφτασε εκεί, ο Σαλίμ συνειδητοποίησε γρήγορα ότι οι πολυκατοικίες μπροστά στη θάλασσα ήταν ένα ντεκόρ πολύ μοντέρνο σε σχέση με αυτό που ήθελε να κάνει. Όταν, όμως, γύρισε στην Κωνσταντινούπολη, ανακάλυψε το νησάκι της Πριγκήπου, που βρίσκεται καταμεσής στον Βόσπορο.

«Ήθελα ένα ντεκόρ που να δίνει την αίσθηση ότι οι κάτοικοι ήταν κάτι σαν πολιορκημένοι, χωρίς δυνατότητα απόδρασης, να τονίζει την εγγύτητα των ανθρώπων που ζουν σε μια μικρή κοινότητα αποκομμένη από τον κόσμο. Το νησί είναι ένα μέρος έξω από τον χρόνο. Τα αυτοκίνητα δεν επιτρέπονται, πέρα από εκείνα της αστυνομίας και ένα ασθενοφόρο. Το νησί κατοικούνταν κυρίως από Έλληνες και Εβραίους μέχρι τα μέσα του προηγούμενου αιώνα. Στη συνέχεια προτιμήθηκε από την μπουρζουαζία της Κωνσταντινούπολης ως προορισμός για παραθερισμό. Σήμερα, πολλά σπίτια είναι ακόμη άδεια κατά τη διάρκεια του χειμώνα και κάποια από αυτά δεν κατοικούνται εδώ και δεκαετίες, αν και αυτό δεν εμποδίζει τους κηπουρούς και τους φύλακες να τα προσέχουν για λογαριασμό των ιδιοκτητών και των κληρονόμων τους.» – Χινέρ Σαλίμ

Ποιος Σκότωσε τη Λαίδη Γουίνσλεϊ; / Who Killed Lady Winsley?
Σκηνοθεσία: Χινέρ Σαλίμ
Σενάριο: Βερονίκ Βούτρικ, Χινέρ Σαλίμ
ρωταγωνιστούν: Μεχμέτ Κουρτουλούς, Εργκούν Κουγιουτσού, Εζγκί Μολά, Τουργκάι Αϊντίν, Αρίν Κουσακσιζόγλου, Μεσούτ Ακούστα
Φωτογραφία: Ανδρέας Σινάνος
Μοντάζ: Κλερ Φισί, Σοφί Ρεν
Χώρα Παραγωγής: Τουρκία, Βέλγιο
Έτος Παραγωγής: 2019
Διάρκεια: 100 λεπτά