Ο Φρανσουά Οζόν – που ποτέ δεν έκρυψε την αγάπη του για τον Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ – πραγματοποιεί με το νέο του φιλμ έναν ατόφιο φόρο τιμής σε μια μνημειώδη ταινία του μεγάλου Γερμανού δημιουργού, που δεν είναι άλλη από «Τα Πικρά Δάκρυα της Πέτρα Φον Καντ». Πρωταγωνιστούν: ο υπέροχος Ντενίς Μενοσέτ, η γοητευτική Ιζαμπέλ Ατζανί και η σπουδαία μούσα του Γερμανού σκηνοθέτη, Χάνα Σιγκούλα. Η ταινία «Peter von Kant» κυκλοφορεί στους Κινηματογράφους από την Πέμπτη 9 Φεβρουαρίου.

«Το έργο του Φασμπίντερ, η φιλοσοφία του και η οπτική του για τον κόσμο πάντα με στοίχειωνε. Η απίστευτη δημιουργική του ενέργεια με συναρπάζει και αποτελεί για εμένα παράδειγμα για τον δικό μου τρόπο δουλειάς. Ηθελα να αποδώσω «Τα Πικρά Δάκρυα της Πέτρα Φον Καντ» εδώ και πολύ καιρό, όμως δίσταζα να πειράξω μια τόσο cult ταινία. Η επιθυμία μου να προσαρμόσω αυτό το κλασικό έργο έγινε πιο έντονη υπό την επιρροή σύγχρονων θεατρικών σκηνοθετών όπως οι Thomas Ostermeier, Krzysztof Warlykowski και Christophe Honoré, οι οποίοι έχουν καταπιαστεί με κλασικά έργα με μεγάλη ελευθερία και τα έχουν επανεφεύρει, τα έχουν απομυθοποιήσει και εκσυγχρονίσει, εμποτίζοντας τα με το προσωπικό τους όραμα.» – αναφέρει χαρακτηριστικά ο Φρανσουά Οζόν και συμπληρώνει:

«Ήξερα βαθιά μέσα μου ότι έπρεπε να φτιάξω μια βερσιόν των «Πικρών Δακρύων της Πέτρα Φον Καντ» με την οποία θα μπορούσα να ταυτιστώ απολύτως. Έτσι, αντάλλαξα τον κόσμο της μόδας με τον κόσμο του Σινεμά και άλλαξα το φύλο των τριών βασικών πρωταγωνιστών. Πάντα είχα την υποψία ότι η ιστορία ήταν ένα ελαφρά μασκαρεμένο αυτοπορτρέτο με επίκεντρο μια από τις παθιασμένες ερωτικές περιπέτειες του Φασμπίντερ. Η τελευταία του σύντροφος Juliane Lorenz, την οποία γνωρίζω από την προσαρμογή του «Water Drops on Burning Rocks», επιβεβαίωσε αυτήν την υποψία μου. Στα «Πικρά Δάκρυα της Πέτρα Φον Καντ» ο Φασμπίντερ είχε μετατρέψει τον δικό του ατυχή έρωτα με έναν από τους αγαπημένους του ηθοποιούς, τον Günther Kaufmann, σε μία λεσβιακή ερωτική ιστορία μεταξύ μιας σχεδιάστριας και του μοντέλου της.»

Ο επιτυχημένος, διάσημος σκηνοθέτης Πέτερ Φον Καντ ζει με τον βοηθό του, τον Καρλ, τον oποίο κακομεταχειρίζεται και ταπεινώνει με ιδιαίτερη ευχαρίστηση. Μέσω της σπουδαίας ηθοποιού Σιντονί γνωρίζει και ερωτεύεται τον Αμίρ, έναν όμορφο, φτωχό νεαρό. Προκειμένου να τον βοηθήσει, ο σκηνοθέτης του προσφέρει φιλοξενία στο διαμέρισμά του, αλλά και την ευκαιρία να μπει στον κόσμο του κινηματογράφου.

Το τρομερό παιδί του Γαλλικού Σινεμά ωρίμασε και συνθέτει τη νέα του ταινία, με αχαλίνωτη και αυτο-αναφορική σινεφιλική διάθεση. Το φιλμ «Peter von Kant» είναι μια οιστρηλατημένη ωδή στα καταστροφικά πάθη, στην εξουσιαστική διάσταση του έρωτα και στην επιθυμία κατοχής που ποθητού Άλλου.

«Ο Φασμπίντερ αρχικά έγραψε την ιστορία για το θέατρο. Το έκανε ταινία το 1972 όταν ήταν μόλις 25 χρονών. Είχε μόλις πρόσφατα ανακαλύψει τα αμερικανικά μελοδράματα του Douglas Sirk, και χρησιμοποίησε όλα τα θεατρικά και κινηματογραφικά τεχνάσματα που είχε στην διάθεση του για να κινηματογραφήσει την συναισθηματική εξάρτηση και την αδυναμία του να υπάρξει έρωτας επί ίσοις όροις. Στην προσαρμογή μου συντόμευσα το κείμενο, και απλοποίησα τον κάποιες φορές πολύ «λογοτεχνικό» διάλογο, για να μπω στην ιστορία πιο γρήγορα και να δημιουργήσω ισχυρή ταύτιση με τους χαρακτήρες. Χρησιμοποίησα μια πιο γαλλική θεατρικότητα, σχεδόν «boulevard» στο στυλ. Αυτό είναι κάτι που υπάρχει στις ταινίες του Φασμπίντερ, αλλά με έναν πιο «Μπρεχτικό» τρόπο, με μεγαλύτερη απόσταση. Ηθελα να τονίσω την συναισθηματική δύναμη του κειμένου, να προβάλω την ανθρωπιά και τα συναισθήματα του χαρακτήρα, να αφήσω πίσω μου τις «μαριονέτες» του Φασμπίντερ και να τους αντικαταστήσω με χαρακτήρες με σάρκα και οστά. Τα «Πικρά Δάκρυα» του Φασμπίντερ τόσο στο θέατρο όσο και η ταινία είναι artificial, και αυτό είναι που τα κάνει όμορφα, τόσο θεατρικά όσο και εγκεφαλικά. Η δική μου προσπάθεια όμως είναι να τα κάνω πιο «πραγματικά» για το κοινό του σήμερα. Ήθελα να δάκρυα να μοιράζονται όχι μόνο να θαυμάζονται.» – Φρανσουά Οζόν

Ο σκηνοθέτης προσθέτει ακόμη ένα κομψοτέχνημα στην αξιόλογη φιλμογραφία του. Μία από τις καλύτερες ταινίες που είχαμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε στο 63ο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης, παρουσία του πρωταγωνιστή Khalil Ben Gharbia.

Ο Φρανσουά Οζόν μιλά για τους Πρωταγωνιστές του:

Ντενίς Μενοσέτ / Denis Ménochet

«Τον Ντενίς τον γνωρίζω καλά και τον θαυμάζω από την εποχή του «The House» και του «Θέλημα Θεού». Ηταν ο τέλειος ηθοποιός να παίξει αυτό το ον με πόδια πηλού, αυτό το εύθραυστο τέρας, ταυτόχρονα σκληρό και τρυφερό. Ηταν σημαντικό για εμένα να κάνω αυτόν τον χαρακτήρα όμορφο και συγκινητικό, όπως ήταν και ο ίδιος ο Φασμπίντερ στην αρχή της καριέρας του, όταν έπαιζε στις ταινίες του. Ο Ντενίς άρπαξε αυτόν τον χαρακτήρα που παραδίδεται σε έναν μελαγχολικό θυμό και μία κάποια επιδειξιομανία όταν χορεύει για πρώτη φορά με τον Καρλ. Αρχικά του είπα να κουμπώσει το πουκάμισο του, αλλά εκείνος προτιμούσε να δείξει το στήθος του, αγκαλιάζοντας κατευθείαν τον σωματικό τρόπο, όπως επίσης και το μεταφορικό ξεγύμνωμα που θα ακολουθήσει. Δεν είχαμε ετοιμάσει κάποια συγκεκριμένη χορογραφία όταν ο Ντενίς χορεύει το τραγούδι της Cora Vaucaire Comme au Théâtre (Like at the Theatre). Απλώς του ζήτησα να υποκριθεί μεθύσι και απόγνωση. Θυμήθηκε μια χορογραφία του Fred Astaire και εμπνεύστηκε από αυτήν. Είναι ένα μείγμα ελαφρότητας και πιωμένου βάρους που δίνει στην σκηνή την δύναμη της και το συναίσθημα.»

Khalil Gharbia

«Ενώ ο Φασμπίντερ εμπνεύστηκε από την ερωτική του σχέση με τον Günther Kaufmann, εγώ εμπνεύστηκα από τον El Hedi Ben Salem στο «Ali: Fear Eats the Soul», που ήταν επίσης εραστής του. Έτσι άρχισα να ψάχνω έναν βορειοαφρικανό ηθοποιό μεταξύ 25 και 35. Πολλοί αρνήθηκαν γιατί φοβήθηκαν ότι μπορεί να βλάψει το image τους. Εξαιτίας αυτού ανοίχτηκα σε νεότερους, πιο ανοιχτόμυαλους, ηθοποιούς και αυτό τελικά ήταν πολύ καλό γιατί μου επέτρεψε να εξερευνήσω πιο αθώες, λιγότερο ανδρικές πτυχές του χαρακτήρα. Ανακάλυψα τον Khalil Gharbia σε μια πανέμορφη Σουηδική ταινία μικρού μήκους του Jerry Carlson, με τίτλο «The Night Train». Δεν βγάζει λέξη σε όλη την ταινία αλλά εκφράζει μια γκάμα συναισθημάτων μέσα από τα μάτια του και την ανησυχητική του παρουσία. Μου άρεσε η σπίθα του και η ικανότητα του να εκφράσει το διφορούμενο του Amir. Είχε ταυτόχρονα μια παρθενική αφέλεια και μια αυθάδεια, αναγκαία για το δεύτερο μέρος της ιστορίας. Πάνω από όλα ήταν άνετος με το σώμα του και την σεξουαλικότητα του, κάτι απαραίτητο απέναντι από τον Denis.»

Ιζαμπέλ Ατζανί / Isabelle Adjani

«Πάντα ονειρευόμουν να δουλέψω με την Ιζαμπέλ Ατζανί αλλά δεν πίστευα ότι το όνειρο μου θα βγει αληθινό. Ενθουσιάστηκα όταν δέχτηκε και με άγγιξε ο τρόπος με τον οποίο λάτρεψε το σενάριο. Επικεντρώθηκε όχι μόνο στον ρόλο της αλλά στο τι η ταινία είχε να πει για τον έρωτα. Η Ιζαμπέλ είναι μια συναρπαστική ηθοποιός, ένα πραγματικό βιολί Stradivarius. Φτάνει μόνο να πεις «λίγο παραπάνω, λίγο λιγότερο, συναίσθημα ή σκληρότητα» και με χάρη αποδίδει την νότα. Για το λουκ του χαρακτήρα εργαστήκαμε με την ενδυματολόγο Pascaline Chavanne για να δημιουργήσουμε ένα στυλ 70ς αστέρων, όπως η Marlene Dietrich και η Elizabeth Taylor. Στην Ιζαμπέλ αρέσει να παίζει κόντρα ρόλους και νομίζω ευχαριστήθηκε να παίξει την εθισμένη στην κόκα diva και ηθοποιό, κάτι τόσο μακριά από την ίδια, αλλά αναπόφευκτα παρόμοια στα μάτια του κοινού. Οπως και με τον Peter υπάρχουν υπαινιγμοί αλήθειας στον χαρακτήρα της. Θελήσαμε να βρούμε μια ισορροπία μεταξύ ειρωνείας και ευθραστότητας. Από την στιγμή που δέχτηκε τον ρόλο ήξερα ότι θα έπρεπε να την ακούσουμε να τραγουδάει στα γερμανικά! Γι’ αυτό πρόσθεσα το τραγούδι Jeder Tötet, Was Er Liebt (Each Man Kills the Thing He Loves), που βασίζεται σε ένα ποίημα του Oscar Wilde και το τραγουδούσε η Jeanne Moreau στο καμπαρέ στον Καυγατζή. Η μητέρα της Ιζαμπέλ ήταν Γερμανίδα και αυτό έκανε μια ωραία ηχώ με τον Φασμπίντερ.»

Χάνα Σιγκούλα / Hanna Schygulla

«Τα πήγαμε πολύ καλά στο «Everything Went Fine» (Όλα Πήγαν Καλά) και χάρηκα πολύ όταν δέχτηκε να επιστρέψει να πούμε και αυτήν την ιστορία το 2021, ως η μητέρα όταν η ίδια είχε παίξει το αντικείμενο του πόθου Karine για τον Φασμπίντερ το 1972. Γνώριζε την μητέρα του Φασμπίντερ πολύ καλά και παρόλο που ήταν πολύ διακριτική ήταν πολύ συγκινητικό να μπορέσω να μιλήσω για εκείνη μαζί της. Στο έργο του Φασμπίντερ και στην ταινία και στο θεατρικό, η μητέρα εμφανίζεται αρκετά ματαιόδοξη και σκληρή. Θέλησα να την προεκτείνω, ειδικά στην σκηνή που είναι μόνη της το βράδυ με τον γιο της ο οποίος προσπαθεί απελπισμένα να κοιμηθεί. Η Χάνα πρότεινε το γερμανικό νανούρισμα που τραγουδάει στον Peter: Schlaf, Kindlein, Schlaf (Sleep Baby Sleep). Ήταν κάπως μεθυστικό να κινηματογραφήσω την γυναίκα που τραγούδησε Lili Marleen για τον Φασμπίντερ, να τραγουδά τώρα στην δική μου ταινία.»

Ο Φρανσουά Οζόν γεννήθηκε στις 15 Νοεμβρίου του 1967, στο Παρίσι. Η αξιόλογη φιλμογραφία του, είναι επηρεασμένη από το έργο μερικών από των σημαντικότερων Ευρωπαίων σκηνοθετών, όπως ο Άλφρεντ Χίτσκοκ, ο Ζαν Ρενουάρ και ο Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ. Από τις «8 Γυναίκες» του 2002, μέχρι το «Θέλημα Θεού» του 2018, ο Γάλλος δημιουργός παραμένει πιστός σε ένα Σινεμά ανεξάρτητο και αρκετά αποκαλυπτικό.

Peter von Kant
Σκηνοθεσία: Φρανσουά Οζόν
Σενάριο: François Ozon
Πρωταγωνιστούν: Ντενίς Μενοσέτ, Ιζαμπέλ Ατζανί, Khalil Gharbia, Χάνα Σιγκούλα, Stéfan Crépon
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Manu Dacosse
Μοντάζ: Laure Gardette
Ήχος: Brigitte Taillander, Julien Roig, Jean-Paul Hurier
Μουσική: Clément Ducol
Έτος Παραγωγής: 2022
Χώρα Παραγωγής: Γαλλία
Διάρκεια: 85 λεπτά
Κυκλοφορεί στους Κινηματογράφους από την Πέμπτη 9 Φεβρουαρίου