Μετά το αριστουργηματικό «Νοσταλγώντας το Φως» και το πολυβραβευμένο «Μαργαριταρένιο Κουμπί», μία σπάνιας σύλληψης τριλογία ολοκληρώνεται, καθώς ο σπουδαίος Πατρίσιο Γκουζμάν, στρέφει την κάμερά του στην πατρίδα του και περιγράφει την ανοιχτή πληγή της δικτατορίας Πινοσέτ, στην «Οροσειρά των Ονείρων».

Ads

«Όταν κάνω μοντάζ και τελειώνω μία σεκάνς δύο ή τριών λεπτών, αμέσως δημιουργώ μια αφήγηση, την οποία γράφω σε μια λευκή σελίδα. Γράφω τέσσερις ή πέντε προτάσεις και τις ηχογραφώ πάνω σε μια εικόνα. Έτσι, η φωνή λειτουργεί μεν έμμεσα όμως κατατοπιστικά. Στη συνέχεια εξετάζω το αποτέλεσμα και βάζω περισσότερες σκέψεις μου σε αυτό. Μετά προχωράω στην επόμενη σεκάνς. Θεωρώ ότι υπάρχει ένα είδος διαίσθησης στην ιστορία, μέσα μου. Περιγράφοντας ότι κρατάω μέσα μου για μεγάλο χρονικό διάστημα, το αποτέλεσα αποδεικνύεται εύκολο.» – Πατρίσιο Γκουσμάν

«Νοσταλγώντας το Φως» (Nostalgia for the Light / Nostalgia de la luz – 2010)

image

Ads

Στη Χιλή, στην έρημο Ατακάμα, σε τρεις χιλιάδες πόδια υψόμετρο, αστρονόμοι από όλον τον κόσμο συγκεντρώνονται για να παρατηρήσουν τα αστέρια. Ο ουρανός της ερήμου είναι τόσο διαφανής ώστε τους επιτρέπει να βλέπουν τα όρια του σύμπαντος. Πρόκειται, επίσης, για ένα μέρος που η σκληρή θερμότητα του ήλιου «πέφτει» πάνω στην ανθρώπινη υπόσταση, η οποία παραμένει άθικτη: στις μούμιες, τους ανθρακωρύχους και τους εξερευνητές. Όπως και στους πολιτικούς κρατουμένους της δικτατορίας. Κι ενώ οι αστρονόμοι εξετάζουν τους πιο μακρινούς γαλαξίες σε αναζήτηση εξωγήινης ζωής, ελάχιστα πιο κάτω από τα παρατηρητήρια, οι γυναίκες σκάβουν μες στην έρημο σε αναζήτηση αγνοούμενων συγγενών τους.

Ένα πολιτικό σχόλιο για τα φαντάσματα που κληρονόμησε στη Χιλή το καθεστώς Πινοσέτ. Tο «Νοσταλγώντας το Φως», ταξιδεύει στον χώρο – στην έρημο Ατακάμα – και στον χρόνο, συνδέοντας τις αρχές της αστρονομίας και της αρχαιολογίας με κοινό παρονομαστή την ανθρώπινη ύπαρξη. Ειδική Μνεία και Επίσημη Συμμετοχή στο Φεστιβάλ Καννών το 2010.

«Η ανάμνηση μας εγγυάται ζωή όπως και η ζεστασιά του ήλιου. Οι άνθρωποι δεν θα ήταν τίποτα χωρίς τη μνήμη, θα ήταν χωρίς αρχή και χωρίς μέλλον. Μετά από 18 χρόνια δικτατορίας, η Χιλή έχει και πάλι δημοκρατία. Αλλά με τι κόστος… Πολλοί έχουν χάσει φίλους, συγγενείς, σπίτια, σχολεία, πανεπιστήμια. Κι άλλοι έχουν χάσει τη μνήμη τους, ίσως για πάντα…» – Πατρίσιο Γκουζμάν

«Το Μαργαριταρένιο Κουμπί» (The Pearl Button / El botón de nácar – 2015)

Το νερό είναι το μεγαλύτερο σύνορο της Χιλής και ταυτόχρονα κρύβει το μυστικό δύο κουμπιών που βρέθηκαν στο βάθος του ωκεανού. Στην τεράστια ακτογραμμή της Χιλής συναντά κανείς ηφαίστεια, βουνά και παγετώνες. Μέσα στο νερό βρίσκονται παγιδευμένες οι φωνές των ντόπιων ιθαγενών από περασμένους αιώνες, των ναυτικών που κατέφθασαν από την Αγγλία, μα και τον πολιτικών κρατουμένων των μοντέρνων καθεστώτων.

image

Το νερό έχει μνήμη και έχει και φωνή. Ολόκληρη η Ιστορία της Χιλής μετατρέπεται σ’ έναν αποστομωτικής ομορφιάς στοχασμό που ξεκινά από τη θάλασσα και τις άγριες περιπέτειες που κρύβουν τα νερά της και φτάνει ως τον ουρανό και τη γένεση του ίδιου του σύμπαντος. Στο κέντρο όλων, ένας ταξιδιώτης στον χρόνο, ονόματι Τζέρεμι Μπάτον.

Το «Μαργαριταρένιο Κουμπί» είναι μία ζωντανή τοιχογραφία της κληρονομιάς ενός έθνους, που συνδέει τη γενοκτονία των ιθαγενών νομάδων της Χιλής με τις πολιτικές δολοφονίες του Πινοσέτ. Ο διορατικός σκηνοθέτης του «Νοσταλγώντας το Φως», στρέφει τον κινηματογραφικό του φακό στην πολυτάραχη ιστορία της πατρίδας του και κερδίζει δικαίως το Βραβείου Σεναρίου στο 65ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου.

«Το μεγαλύτερο αρχιπέλαγος που υπάρχει. Συνορεύει με τη Νότια Χιλή και αμέτρητα νησιά, βραχονησίδες και φιορδ. Η ακτογραμμή της εκτιμάται στα 46.000 μίλια. Πολλά τμήματα της περιοχής δεν έχουν ακόμη εξερευνηθεί. Ουσιαστικά πρόκειται για το νοτιότερο κομμάτι της ηπείρου, που εκτείνεται ως τον κόλπο της Πένας, στο νησί Στέιτεν. Η Παταγονία είναι ένας απέραντος λαβύρινθος νερού όπου βρίσκονται οι ρίζες του ανθρώπου. Σύμφωνα με τον Γερμανό επιστήμονα Θέοντορ Σβενκ, το εσώτερο αυτί μας είναι ένα μαλάκιο ακρόασης, στην καρδιά συναντιούνται δυο υποθαλάσσια ρεύματα, ενώ ορισμένα από τα κόκαλα του σώματός μας τυλίγονται σε έναν φαύλο κύκλο, σαν δίνη.» – Πατρίσιο Γκουσμάν

«Οροσειρά των Ονείρων» (The Cordillera of Dreams – 2019)

Ένα σπουδαίο φιλμικό τρίπτυχο που συνδέει τις φυσικές επιστήμες με την ανάγκη διατήρησης της ιστορικής μνήμης και το γεμάτο αντιθέσεις φυσικό τοπίο της Χιλής, με την ανοιχτή πληγή της δικτατορίας του Πινοσέτ. Το υπογράφει ο κορυφαίος εν ζωή ντοκιμαντερίστας του Λατινοαμερικανικού Σινεμά, ο Πατρίσιο Γκουζμάν.

image

Ο βετεράνος Χιλιανός σκηνοθέτης και σεναριογράφος, γεννημένος το 1941, γνώρισε την διεθνή καταξίωση με τα ντοκιμαντέρ του «Η Μάχη της Χιλής», «Νοσταλγώντας το Φως» και «Σαλβαδόρ Αλιέντε». Διδάσκει Ντοκιμαντέρ στην Ευρώπη και την Λατινική Αμερική και είναι ο ιδρυτής του Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ του Σαντιάγο. Ζει στην Γαλλία.

Η «Οροσειρά των Ονείρων» πραγματοποίησε την παγκόσμια πρεμιέρα της, τον Μάιο, στο 72ο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ των Καννών, όπου και τιμήθηκε με το βραβείο «Golden Eye». Στην Ελλάδα είχαμε την ευκαιρία να το παρακολουθήσουμε τον Σεπτέμβριο, στο 25ο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Αθήνας – Νύχτες Πρεμιέρας, λίγο πριν την κυκλοφορία του στις εγχώριες Αίθουσες.