Στις 28 Ιουλίου του 1914, η Αυστροουγγαρία κήρυξε τον πόλεμο κατά της Σερβίας, οριοθετώντας την έναρξη του Ά Παγκοσμίου Πολέμου. Πρόκειται για την μεγαλύτερη και πιο πολύνεκρη πολεμική αναμέτρηση που είχε γνωρίσει μέχρι τότε ο κόσμος. Με αφορμή το ιστορικό αυτό γεγονός, συγκεντρώσαμε και παρουσιάζουμε πέντε χαρακτηριστικές ταινίες, οι οποίες επιχείρησαν να απεικονίσουν τα δεινά και τις καταστροφικές συνέπειες του Ά Παγκοσμίου Πολέμου στην μεγάλη οθόνη.

Ads

«Η Μεγάλη Χίμαιρα» (La Grande Illusion – 1937) του Ζαν Ρενουάρ (Γαλλία)

Στη «Μεγάλη Χίμαιρα», ο αριστοκρατικής καταγωγής Γάλλος αξιωματικός Ντε Μπελντιέ (Pierre Fresnay), ο υπολοχαγός του μηχανικού Μαρεσάλ (Jean Gabin) και ο πλούσιος Εβραίος αστός Ρόζενταλ, βρίσκονται στο ίδιο γερμανικό στρατόπεδο αιχμαλώτων. Παρά τις αντίθετες τάξεις τους και το κοινωνικό τους υπόβαθρο, σύντομα ενώνουν τις δυνάμεις τους, καθώς σχεδιάζουν να δραπετεύσουν. Όμως η αποτυχία των προσπαθειών τους, τους οδηγεί μοιραία σε μία φυλακή – κάστρο όπου μόνο μία τελική πράξη ανδρείας μπορεί να τους σώσει.

image

Ads

Το 1937 ο Γάλλος σκηνοθέτης Ζαν Ρενουάρ, πραγματοποιεί μία από τις πιο επιτυχημένες  ταινίες της περιπετειώδους καριέρας του. Ένα αυθεντικό αριστούργημα που δικαίως κατέχει μία περίοπτη θέση στις εκατό καλύτερες ταινίες στην ιστορία του παγκόσμιου κινηματογράφου. Αν και στο φιλμ «Μεγάλη Χίμαιρα» (La Grande Illusion – 1937) ακούγονται λιγότεροι από έξι πυροβολισμοί και οι σκηνές μάχης απουσιάζουν πλήρως, εντούτοις η ταινία, αποτελεί μια από τις κλασικότερες αντιπολεμικές ταινίες στην ιστορία του Σινεμά.

Το φιλμ «Η Μεγάλη Χίμαιρα», είναι βασισμένο στις εμπειρίες ενός στρατηγού τον οποίο ο σκηνοθέτης γνώρισε στη διάρκεια της θητείας του στην αεροπορία. Ο Ζαν Ρενουάρ επιχειρεί εδώ μία βαθιά ουμανιστική καταγραφή των κοινωνικών αντιθέσεων και των συνόρων που χωρίζουν ανθρώπους, τάξεις αλλά και χώρες ολόκληρες. Πρωταγωνιστούν: ο Ζαν Γκαμπάν, η Ντίτα Πάρλο, ο Ζουλιάν Καρέτ, ο Μαρσέλ Νταλιό και βέβαια ο σπουδαίος ηθοποιός (Sunset Blvd. – 1950) και σκηνοθέτης (The Merry Widow – 1925), Έριχ Βον Στρόχαϊμ (Erich von Stroheim).

«Σταυροί στο Μέτωπο» (Paths of Glory – 1957) του Στάνλεϊ Κιούμπρικ (Η.Π.Α.)

Η πλοκή διαδραματίζεται στο Γαλλο-Γερμανικό μέτωπο του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Όταν μία ομάδα Γάλλων στρατιωτών αρνείται να φέρουν εις πέρας μία παράλογη επίθεση αυτοκτονίας, οι ανώτεροί τους αποφασίζουν να τιμωρήσουν κάποιους για παραδειγματισμό. Σκηνή ανθολογίας και άξια αναφοράς, εκείνη όπου η Γερμανίδα ηθοποιός Christiane Susanne Harlan (και μετέπειτα σύζυγος του Στάνλεϊ Κιούμπρικ), υποδυόμενη μία Γερμανίδα τραγουδίστρια, εξαναγκάζεται να τραγουδήσει μπροστά στους νικητές Γάλλους στρατιώτες. Υπέροχος και ο Timothy Carey στον ρόλο του στρατιώτη Maurice Ferol, που χρησιμοποιείται μέσα στην τρέλα του πολέμου ως εξιλαστήριο θύμα.

image

Μία από τις σημαντικότερες αντιπολεμικές ταινίες όλων τω εποχών, δια χειρός Στάνλεϊ Κιούμπρικ. Το σενάριο βασίζεται στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Humphrey Cobb, αλλά με τον γνωστό τελειομανή Κιούμπρικ, να συμμετέχει κι εκείνος ως συνήθως στη μεταφορά του βιβλίου στην μεγάλη οθόνη. Πρόκειται ουσιαστικά για την τέταρτη μεγάλου μήκους δημιουργία του ιδιοφυούς σκηνοθέτη, κι ένα εξαίρετο δείγμα γραφής για το τι επρόκειτο να προσφέρει ο σπουδαίος αυτός καλλιτέχνης.

Ο Κερκ Ντάγκλας, υποδύεται με πειστικότητα τον συνταγματάρχη Dax, σ’ έναν από τους πλέον χαρακτηριστικούς ρόλους της σπουδαίας καριέρας του. Η τύχη θα τα φέρει έτσι, ώστε τρία χρόνια αργότερα, Κιούμπρικ και Ντάγκλας, να συνεργαστούν και πάλι (παρά τις αρχικές αντιρρήσεις του σκηνοθέτη) στην ταινία «Σπάρτακος» (Spartacus – 1960).

«Καλά Χριστούγεννα» (Joyeux Noel – 2005) του Κριστιάν Καριόν (Γαλλία, Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Βέλγιο, Ρουμανία, Νορβηγία, Ιαπωνία, Η.Π.Α.)

Με αφορμή τη μουσική που ακούγεται μέσα από κάποια χαρακώματα, οι τρεις αρχηγοί των στρατευμάτων αρχικά και αργότερα το σύνολο των στρατιωτών, παραμονή Χριστουγέννων του 1914, έρχονται σε επαφή και αποφασίζουν να κάνουν ανακωχή και να γιορτάσουν μαζί. Την επόμενη ημέρα οι στρατιώτες αρνούνται να συνεχίσουν τον πόλεμο. Πρόκειται για μία από τις σημαντικότερες στιγμές της σύγχρονης ιστορίας. Η συνάντηση των γερμανικών, γαλλικών και βρετανικών στρατευμάτων κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου στα γάλλο-ελβετικά σύνορα.

image

Εκτός της εντυπωσιακής ιστορίας που ζωντανεύει στην μεγάλη οθόνη, το φιλμ «Καλά Χριστούγεννα», αποτελεί και μία σπουδαία διεθνής υπερπαραγωγή, καθώς οκτώ διαφορετικές χώρες συνεργάστηκαν στο έργο του Κριστιάν Καριόν, το οποίο σηματοδοτεί και την δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του, καθώς είχε προηγηθεί το 2001 το «The Girl from Paris». Η ταινία δείχνει πώς οι άνθρωποι μπορούν να συμφιλιωθούν ακόμα και όταν πολεμούν σε αντίπαλους στρατούς. Μία εξαιρετική αντιπολεμική ταινία, η οποία αγαπήθηκε από κοινό και κριτικούς και απέσπασε μία Υποψηφιότητα για Όσκαρ και μία για Χρυσή Σφαίρα, στην Κατηγορία Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας.

«Το Άλογο του Πολέμου» (War Horse – 2011) του Στίβεν Σπίλμπεργκ (Η.Π.Α., Ινδία)

Ένα δημοφιλές παιδικό βιβλίο του 1982, που μεταφέρθηκε με εντυπωσιακή επιτυχία στη θεατρική σκηνή του Λονδίνου και του Broadway, δίνει την ευκαιρία στον Στίβεν Σπίλμπεργκ να καταπιαστεί για πρώτη φορά στην καριέρα του με τον Ά Παγκόσμιο Πόλεμο. Μέσα από μια ανεπανάληπτη οδύσσεια ανιδιοτελούς φιλίας, θαυμαστών ανακαλύψεων και αδάμαστης γενναιότητας, το «War Horse» αποτελεί πηγή έμπνευσης για τους θεατές κάθε ηλικίας.

image

Λίγο μετά το ξέσπασμα του Ά Παγκοσμίου Πολέμου, ο Άλμπερτ, ένας έφηβος που ζει σε μια φάρμα στη βρετανική ύπαιθρο, πληροφορείται πως ο πατέρας του αποφάσισε να πουλήσει τον Τζόι, το αγαπημένο του άλογο, στο βρετανικό ιππικό. Πολύ σύντομα, ο Τζόι καταλήγει στην πρώτη γραμμή του γαλλικού μετώπου, όπου ως δια μαγείας αλλάζει τις ζωές των ανθρώπων με τους οποίους έρχεται σε επαφή. Πίσω στην Αγγλία, ωστόσο, ο Άλμπερτ, νιώθοντας πως έχει χάσει έναν πολύ καλό φίλο, αποφασίζει να αψηφήσει τις επιταγές της μοίρας και να καταταγεί στον στρατό, με την ελπίδα να τον ξαναβρεί.

O ανεξάντλητος «παραμυθάς» του Χόλιγουντ δε χάνει την ευκαιρία να ξεδιπλώσει μια ιστορία, πρωτοφανούς αφοσίωσης, θαυμαστών ανακαλύψεων και αδάμαστης γενναιότητας, προορισμένη να συγκινήσει. Πρωταγωνιστούν οι: Έμιλι Γουότσον («Δαμάζοντας τα Κύματα», «Χίλαρι και Τζάκι», «Έγκλημα στο Γκόσφορντ Παρκ»), Πίτερ Μάλαν («Τυραννόσαυρος», «Trainspotting», «Braveheart»), Ντέιβιντ Θιούλις («Ανώνυμος», «Γυμνός» «Χάρι Πότερ» series), Τομ Χίντλστον («Thor», «Μεσάνυχτα στο Παρίσι») και ο πρωτοεμφανιζόμενος Τζέρεμι Ιρβάιν, στον ρόλο του Άλμπερτ.

«1917» (2019) του Σαμ Μέντες (Ηνωμένο Βασίλειο, Η.Π.Α.)

Στην καρδιά του Ά Παγκοσμίου Πολέμου, δύο νεαροί Βρετανοί στρατιώτες, ο Σκόφιλντ (Τζορτζ Μακέι) και ο Μπλέικ (Ντιν-Τσαρλς Τσάπμαν) αναλαμβάνουν μια σχετικά δύσκολη και επικίνδυνη αποστολή. Σε μια μάχη ενάντια στον χρόνο, πρέπει να περάσουν στα εδάφη του αντιπάλου και να παραδώσουν ένα μήνυμα που θα σταματήσει μια θανάσιμη επίθεση σε εκατοντάδες στρατιώτες. Ανάμεσα σε αυτούς είναι και ο αδερφός του Μπλέικ.

image

Μετά τις περιπέτειες του Τζέιμς Μποντ, με «Skyfall» και «Spectre», ο Σαμ Μέντες αλλάζει τα καλλιτεχνικά του σχέδια και μας ταξιδεύει στην πρώτη γραμμή του Ά Παγκοσμίου Πολέμου. Ο βραβευμένος με Όσκαρ σκηνοθέτης («American Beauty»), έχει στο πλευρό έναν από τους κορυφαίους διευθυντές φωτογραφίας της εποχής μας, τον σπουδαίο Ρότζερ Ντίκινς και το αποτέλεσμα είναι ένα εντυπωσιακό, αντιπολεμικό, κινηματογραφικό έπος: «1917»

«Την πρώτη φορά που κατάλαβα την έννοια του πολέμου ήταν τότε που ο παππούς μου μου διηγήθηκε τις εμπειρίες του από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αυτή η ταινία δεν είναι μια ιστορία για τον παππού μου, περισσότερο είναι για το πνεύμα του – όλο αυτά που πέρασαν εκείνοι οι άντρες, τις θυσίες, η αίσθηση του να πιστεύεις σε κάτι ανώτερο από τον εαυτό σου. Στους δύο βασικούς μας χαρακτήρες ανατίθεται μια επικίνδυνη αποστολή στο στρατόπεδο του αντιπάλου όπου και θα παραδώσουν ένα πολύ σημαντικό γράμμα που θα σώσει 1,600 στρατιώτες. Η κάμερά μας δεν τους αφήνει ποτέ. Ήθελα να κάνω μαζί τους κάθε βήμα και να νιώθω τις ανάσες τους. Μαζί με τον Ρότζερ Ντίκινς συζητήσαμε να κάνουμε την ταινία με ένα άκρως ξεχωριστό τρόπο. Την σχεδιάσαμε έτσι ώστε να φέρουμε το κοινό όσο πιο κοντά στην δική τους εμπειρία. Αυτό είναι το πιο συναρπαστικό πράγμα που έχω κάνει ποτέ μου.» – Σαμ Μέντες