Μετά την επιτυχημένη του παρουσία στο εξωτερικό – όπου και συνεχίζονται οι προβολές του – και την ελληνική του πρεμιέρα στο 16ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης με δύο sold out προβολές, το νέο ντοκιμαντέρ του Γιώργου Αυγερόπουλου, «Το Χαμένο Σήμα της Δημοκρατίας», προβάλλεται από την Πέμπτη 1 Μαΐου στις Κινηματογραφικές Αίθουσες, σε διανομή της Feelgood Entertainment. Το Tvxs συνάντησε τον δημιουργό, σε μία εκ βαθέων και αναλυτική συνέντευξη, όπου μεταξύ άλλων μιλήσαμε για το κλείσιμο της ΕΡΤ, τον αγώνα των εργαζομένων, τον ρόλο των ιδιωτικών ΜΜΕ την περίοδο της κρίσης, αλλά και για τα μελλοντικά του σχέδια, τόσο για το «Αγορά» (Agora), όσο βέβαια και για τον “Εξάντα”. Του Γιώργου Ρούσσου.

 

Όταν στις 11 Ιουνίου του 2013 η κυβέρνηση έκλεισε την ΕΡΤ, με μια ενέργεια που δεν έχει προηγούμενο σε καμία δημοκρατική ευνομούμενη χώρα παγκοσμίως, ο Γιώργος Αυγερόπουλος και οι συνεργάτες του άρχισαν να καταγράφουν ό,τι συνέβαινε. Από το υλικό των πρώτων στιγμών, παρήχθη ένα μικρό 9λεπτο βίντεο,  μία rough cut sequence που ονομάστηκε «Το Χαμένο Σήμα της Δημοκρατίας».

 

Εκείνες τις ώρες όμως δεν υπήρχε η σκέψη για την δημιουργία ενός ξεχωριστού project. Το υλικό προοριζόταν για το “AGORA“, το ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους για την ελληνική κρίση, που γυρίζεται τα τελευταία 4 χρόνια. Ωστόσο, μετά από όλα όσα ακολούθησαν και την τροπή που πήρε η υπόθεση, τη διεθνή κατακραυγή, την κατάφωρη παραβίαση του Συντάγματος και την εγχώρια πολιτική κρίση «Το Χαμένο Σήμα της Δημοκρατίας», από 9 λεπτά μετεξελίχθηκε σε μια ταινία μίας ώρας.

 

Το τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό σήμα της ΕΡΤ κατέρρευσε, ρίχνοντας μαύρο στις οθόνες και βόμβο στα FM. Το κλείσιμο του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα ήταν μία άνευ προηγουμένου πολιτική πράξη, που σόκαρε τους Έλληνες, φέρνοντας στη μνήμη τους στιγμές από τη σκοτεινή περίοδο της δικτατορίας. Προκάλεσε επίσης σφοδρή διεθνή κατακραυγή. Γιατί όμως η δημόσια ραδιοτηλεόραση της Ελλάδας έπρεπε να πεθάνει;

 

– Έναν χρόνο μετά το ντοκιμαντέρ «Ζωή – Copyright», που προβλήθηκε την άνοιξη του 2013, επιστρέφετε δυναμικά με τη νέα σας δημιουργία, «Το Χαμένο Σήμα της Δημοκρατίας». Ένα φιλμ που πραγματεύεται το ξαφνικό, όσο και βίαιο κλείσιμο της ΕΡΤ. Τι σας οδήγησε σε αυτή σας την απόφαση; 

 

Αφενός δεν υπήρχε καμία σκέψη όταν έγινε το κλείσιμο της ΕΡΤ για να γίνει ένα ντοκιμαντέρ πάνω σε αυτό. Ήταν ένα υλικό το οποίο το θεώρησα ενδεχομένως πολύ χρήσιμο και κομβικό για την ελληνική κρίση και για το “AGORA”, η οποία είναι μία ταινία μεγάλου μήκους που ετοιμάζω τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Εκείνη την ημέρα, υπήρχε μία έντονη παραφιλολογία και φήμες για το τι επρόκειτο να συμβεί στην ΕΡΤ, χωρίς όμως να μπορούσα να βγάλω άκρη. Για να πω την αλήθεια, μου φαινόταν αδιανόητο το γεγονός ότι μπορούσε να κλείσει η ΕΡΤ. Στο δικό μου το μυαλό, όπως πιστεύω και στους περισσότερους Έλληνες, η ΕΡΤ ήταν κάτι σαν την αστυνομία ή την πυροσβεστική, δηλαδή σαν κάτι με το οποίο μεγαλώσαμε με αυτό. Επομένως θεωρούσα αδιανόητο κάτι τέτοιο. Παρ’ όλα αυτά, αποφάσισα να πάρω την κάμερα μου και να ανέβω στην ΕΡΤ. Εκεί υπήρχε πολύ μεγάλη ένταση, διάφορα πηγαδάκια όπου συζητήσουν οι άνθρωποι τι πρόκειται να γίνει και κάποια στιγμή σκέφτομαι ότι πλησιάζει η ώρα έξι το απόγευμα και πρόκειται να βγει στον αέρα το δελτίο ειδήσεων, οπότε και πηγαίνω στο κοντρόλ. Εκεί επικρατούσε μία μεγάλη αναστάτωση, όπου όλοι περίμεναν να ακούσουν τις περίφημες ανακοινώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου, του κ. Σίμου Κεδίκογλου και κάποια στιγμή είχε μαζευτεί πάρα πολύ κόσμος 

 

– Είναι το θρυλικό πλάνο με το οποίο ξεκινάει και το ντοκιμαντέρ…

 

Ναι ναι ακριβώς, όπου κάποια στιγμή πετάγεται ένας εργαζόμενος της ΕΡΤ και λέει: “σας παρακαλώ πολύ, όσοι δεν έχετε δουλειά, να περάσετε έξω”. Και εκεί που φεύγουν όλοι, πάω να φύγω κι εγώ. Κάποιος άνθρωπος όμως με κράτησε και μου λέει: “εσύ μείνε εδώ”. Και έμεινα… Έτσι, μαζί με τους χιλιάδες Έλληνες και μαζί με τους εργαζόμενους της ΕΡΤ, ακούσαμε αυτές τις κυνικές δηλώσεις του Σίμου Κεδίκογλου, να μιλάει περί ιερών αγελάδων κ.τ.λ. και να κλείνει την ΕΡΤ. Δε σου κρύβω ότι εκείνη τη στιγμή, δεν πίστευα στα αυτιά μου. Προσπάθησα βέβαια να καταγράφω το γεγονός και όντως αποτελεί την πρώτη σκηνή του έργου, αλλά μόλις τελείωσε, έκλεισα την κάμερα και έβαλα τα κλάματα. Όπως και τόσοι άλλοι. Όχι γιατί τελείωνε μία συνεργασία που είχα για δέκα χρόνια με την ΕΡΤ, αλλά γιατί εκείνη τη στιγμή συνέβαινε μία κατάφωρη αδικία. Είναι μία από τις πιο κομβικές στιγμές της ελληνικής κρίσης, ακριβώς γιατί δεν πατάει σε καμία νομιμότητα. Είναι απολύτως αντιδημοκρατική και γι’ αυτό πιστεύω ότι σόκαρε όλους τους Έλληνες, αλλά και τους ξένους βέβαια.

 

Δεν υπήρχε λοιπόν καμία σκέψη γι’ αυτό το ντοκιμαντέρ. Μετά όμως από τα όσα ακολούθησαν και μετά τη διεθνή κατακραυγή, το γεγονός ότι είδαμε στην ουσία μία ευνομούμενη πολιτεία να μη σέβεται του νόμους, τότε είπα ότι αυτό πρέπει να γίνει ένα ξεχωριστό έργο. Κι έτσι ξεκίνησε το «Το Χαμένο Σήμα της Δημοκρατίας»…

 

– Βιώνοντας τις εξελίξεις στην ΕΡΤ από κοντά, τι σημαίνει το συγκεκριμένο ντοκιμαντέρ για εσάς και πως εξελίχθηκε η διαδικασία το γυρισμάτων, τόσο από συναισθηματικής πλευράς όσο και από ρεαλιστικής. Αν δηλαδή συναντήσατε τυχόν εμπόδια ή αντιδράσεις κατά την ολοκλήρωση του κι αν η πορεία μέχρι τη διανομή στις Κινηματογραφικές Αίθουσες, υπήρξε ομαλή;

 

Δεν υπήρξε κάποια σημαντική δυσκολία. Όλοι οι άνθρωποι στους οποίους απευθύνθηκα εκτός ενός, δέχτηκαν να συμβάλουν σε αυτό τον δημόσιο διάλογο που γίνεται μέσα στο ντοκιμαντέρ. Μόνο ένας δε δέχτηκε να μιλήσει, ο Σίμος Κεδίκογλου… Από εκεί και πέρα, ήταν μία εκπληκτική εμπειρία, τόσο για μένα, όσο και για τους συνεργάτες μου. Να κάνουμε δηλαδή ντοκιμαντέρ, για το μέσο με το οποίο συνεργαζόμασταν τόσα χρόνια. Ήταν ένα παράξενο συναίσθημα. Από την άλλη προσπαθούσα να είμαι αποστασιοποιημένος και να κρατήσω τις ισορροπίες, διότι δεν ήθελα να χαϊδέψω τα αυτιά κανενός. Αυτή αν θέλεις ήταν και η δυσκολία που αντιμετωπίζει κανείς, ειδικά όταν δουλεύει στην Ελλάδα. Γιατί όταν δουλεύεις για θέματα στο εξωτερικό, είσαι έτσι κι αλλιώς αποστασιοποιημένος. Το ίδιο ακριβώς ήθελα να εφαρμόσω κι εδώ. Επίσης, βρέθηκαν πάρα πολλοί άνθρωποι που πρόθυμα θέλησαν να βοηθήσουν και να μας δώσουν υλικό, είτε από εργαζομένους της ΕΡΤ, είτε από ακτιβιστές, κ.τ.λ.

 

Άρα μέχρι σε αυτό το σημείο, θα έλεγα ότι η παραγωγή του ντοκιμαντέρ δεν αντιμετώπισε εμπόδια. Το δύσκολο ήταν η σύνθεση του. Το να μπορέσεις δηλαδή, αφενός να κάνεις μία ιστορία την οποία να μπορεί άνετα να την παρακολουθήσει και ο ξένος. Δε σου κρύβω ότι το σενάριο γράφτηκε έχοντας στο μυαλό μου όχι τόσο τον Έλληνα, αλλά τον ξένο θεατή. Και όταν λέω τον ξένο, εννοώ τον κάθε ενεργά σκεπτόμενο πολίτη του κόσμου, έτσι ώστε να μπορέσει να κατανοήσει γιατί αυτή η πράξη ήταν αντιδημοκρατική. Γιατί είναι μία κομβική στιγμή μέσα στην ελληνική κρίση; Διότι όπως συνηθίζω να λέω, αυτό το έργο δεν έχει να κάνει απλώς με το γεγονός ότι έκλεισε η δημόσια ραδιοτηλεόραση της χώρας και έμειναν χωρίς δουλειά 2.656 άνθρωποι, αλλά παρουσιάζει την μεγαλύτερη εικόνα που δείχνει ότι η δημοκρατία είναι το πρώτο θύμα της κρίσης και η ενημέρωση το δεύτερο. Αυτό ήταν για μένα το κόνσεπτ και αυτό ήθελα να βγάλω.

 

Στη διανομή της ταινίας στη συνέχεια, υπήρχε ένα εξαιρετικά εύφορο πεδίο στο εξωτερικό. Το υποδέχθηκαν πραγματικά με ενθουσιασμό. Τόσο στο Βέλγιο όσο και στην Αυστρία, που έκανε την πρεμιέρα του. Αλλά και μέχρι σήμερα, το ντοκιμαντέρ ακολουθεί μία εξαιρετική πορεία συνολικά. Στην Ελλάδα όμως τα πράγματα δεν ήταν τόσο εύκολα…

 

Οφείλω να ομολογήσω ότι επίσης τον Γενάρη, αφότου έφυγε το έργο στο εξωτερικό, προσπαθήσαμε να κυκλοφορήσουμε το έργο στις Αίθουσες μόνοι μας. Ήταν πολύ δύσκολο. Πρώτον, γιατί δεν κάνουμε αυτή τη δουλειά. Αλλά το πιο απογοητευτικό ήταν το γεγονός ότι αντιμετωπίσαμε από ορισμένους Αιθουσάρχες, όχι από όλους το τονίζω, μία αντιμετώπιση του τύπου: “σε παρακαλώ πολύ μη με μπλέκεις με αντικυβερνητικά πράγματα, περιμένω μία επιδότηση από το Υπουργείο Πολιτισμού και κάτι κονδύλια και δε θέλω να μπλέξω…”

 

Αυτό ήταν πραγματικά εντυπωσιακό και είναι κρίμα διότι οι άνθρωποι αυτοί που μου τα έλεγαν αυτά, θα πρέπει κάποια στιγμή να καταλάβουν ότι δεν μπορούμε να κρυβόμαστε ποια πίσω από το δάχτυλο μας. Επίσης, πιστεύω ότι οι Αιθουσάρχες θα πρέπει να αντιληφθούν ότι βρίσκονται μπροστά σε μία ιστορική ευκαιρία, να μετατρέψουν δηλαδή τις αίθουσες τους σε κοιτίδες ενημέρωσης. Προκείμενου να καλύψουν το κενό, διότι υπάρχει κενό στην ενημερώση. Κάποιοι το έχουν καταλάβει και το κάνουν ήδη. Αυτό λοιπόν ήταν που μας προβλημάτισε και αυτό ακριβώς κατάλαβε η Feelgood. Και το εκτιμώ βαθύτατα αυτό, διότι η Feelgood πήρε θέση. Αναλαμβάνοντας την ταινία, παίρνει θέση ταυτόχρονα. Αυτή ήταν ουσιαστικά η πορεία της ταινίας…

 

– Συχνά πυκνά κάνουμε το λάθος να θεωρούμε ένα ντοκιμαντέρ ως στυγνή καταγραφή της πραγματικότητας. Έτσι κι εδώ ακούστηκαν διαμαρτυρίες όχι τόσο για την παρουσίαση των γεγονότων, όσο κυρίως για το χρονικό διάστημα το οποίο είναι απόλυτα δεδομένο και μας παρουσιάζει μία συγκεκριμένη περίοδο των όσο εξελίχθηκαν. Μία χρονική περίοδος που ξεκινά μετά την ανακοίνωση από την κυβέρνηση του κλεισίματος του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα της Ελλάδας και το ντοκιμαντέρ ολοκληρώνεται, με την είσοδο των ΜΑΤ στην ΕΡΤ, το πρωί της 7ης Νοεμβρίου του 2013.

 

Ένα ντοκιμαντέρ πρέπει να έχει αρχή, μέση και τέλος. Είναι μία ιστορία που λέγεται και δεν μπορεί να γυρίζεται επ’ αόριστον και χρειάζεται ένα ιστορικό γεγονός για να μπορεί να τελειώσει. Αυτό το ιστορικό γεγονός, μας το προσέφερε η ίδια η κυβέρνηση, εκείνη τη θλιβερή ημέρα που είδαμε τις εικόνες με τα ΜΑΤ να μπαίνουν στην ΕΡΤ. Όντως το ντοκιμαντέρ καλύπτει αυτή την χρονική περίοδο, από τη στιγμή που κλείνει η ΕΡΤ, με την ανακοίνωση του Σίμου Κεδίκογλου, μέχρι τη στιγμή που μπαίνουν τα ΜΑΤ στην Αγ. Παρασκευή.

 

– Και με το ιστορικό πλέον πλάνο, με τις χειροπέδες πάνω στα κάγκελα…

 

Ακριβώς. Το ντοκιμαντέρ κλείνει με αυτή την εξαιρετική φωτογραφία του κ. Μυρίλλα, με τις χειροπέδες πάνω στα κάγκελα, το οποίο πιστεύω ότι συνοψίζει όλο αυτό που συζητάγαμε, δηλαδή την κατάλυση κάθε έννοιας νομιμότητας, την κατάλυση της ίδιας της δημοκρατίας. Θεωρώ ότι είναι μία φωτογραφία σύμβολο και όπως έλεγε ο Μιτεράν, η πολιτική είναι η διαχείριση των συμβόλων. Νομίζω ότι δεν υπάρχει ωραιότερο κλείσιμο γι’ αυτή την ταινία. Από εκεί και πέρα, από τον Νοέμβριο και μετά, συνέβησαν και συμβαίνουν ακόμη πράγματα. Η ταινία έχει επικαιροποιηθεί έτσι ώστε να αντικατοπτρίζει το γεγονός ότι οι εργαζόμενοι συνεχίζουν τον αγώνα τους και ότι η ΝΕΡΙΤ, αυτή τη στιγμή που μιλάμε, δηλαδή τέλη Απριλίου, έντεκα μήνες μετά το μαύρο και παρά τις κυβερνητικές εξαγγελίες, δεν έχει βγει στον αέρα. Παρ’ όλα αυτά οι Έλληνες πληρώνουμε ήδη από τον Ιανουάριο, για κάτι που δεν έχουμε και αυτό νομίζω ότι είναι εντυπωσιακό.

 

Ναι, ακούστηκε αυτού του είδους η κριτική που αναφέρεις. Εγώ πιστεύω ότι αυτό το ντοκιμαντέρ μπορεί να είναι πιο χρήσιμο σε δέκα χρόνια από τώρα, παρά σήμερα. Όταν δηλαδή θα χρησιμεύει ως ντοκουμέντο για το τι έγινε δέκα χρόνια πριν. Επίσης, όσοι τα λένε αυτά, δε θα πρέπει να ξεχνούν ότι οι Έλληνες δεν είναι το κέντρο του κόσμου. Όπως είπα πριν, αυτό το έργο είναι πολύ χρήσιμο για το εξωτερικό. Οι άνθρωποι καταλαβαίνουν πως αν αυτά τα πράγματα συμβαίνουν στον Ευρωπαϊκό Νότο, τότε άνετα μπορούν να συμβούν και στην αυλή τους αύριο.

 

Υπήρχαν άνθρωποι που ήθελαν να δουν τους εαυτούς τους μέσα σε αυτό το ντοκιμαντέρ. Αυτό δε συνέβη. Επίσης υπήρξαν άνθρωποι που είπαν, “γνωστά πράγματα δείξατε”. Αλλά όσοι το είπαν αυτό, δεν έχουν παρακολουθήσει τη δουλειά μου. Γνωστά πράγματα δείχνω παντού. Δηλαδή όταν το “Πείραμα της Αργεντινής”, για την οικονομική κρίση της Αργεντινής δέκα χρόνια μετά, που είναι μία ταινία δύο ωρών έπαιξε στην Αργεντινή, στο Μπουένος Άιρες στους Κινηματογράφους εκεί, o “Argentina Independent” έγραψε χαρακτηριστικά ότι “το ντοκιμαντέρ παρουσιάζει γνωστά πράγματα για τους Αργεντίνους, αλλά το κατατάσσουμε σ’ ένα από τα τρία πιο χρήσιμα έργα για να δείτε και να καταλάβετε τι συνέβη στην Αργεντινή κατά την περίοδο της κρίσης.”

 

Ευτυχώς όμως κι εδώ πέρα από αυτές τις αιχμηρές Κριτικές, υπήρξαν πολλοί άνθρωπο που μπόρεσαν να αποκωδικοποιήσουν το έργο, χωρίς να περιμένουν να δουν τον εαυτό τους μέσα οι κάποιες συγκεκριμένες σκηνές…

 

– Όπως το δελτίο ειδήσεων με τα ΜΑΤ από πίσω;

 

Θα σου πω το εξής. Όταν τα ΜΑΤ μπαίνουν στην Αγ. Παρασκευή στις 4:00 το πρωί, εκείνης της ημέρας, εγώ είμαι εκεί. Στις 9:00 το πρωί βρίσκομαι στο μοντάζ και στις 11:00 η ταινία έχει κλειδώσει και έχει φύγει ήδη για έξω. Και το βράδυ γίνεται το δελτίο… Αλλά εν τέλει νομίζω ότι η ταινία έκανε καλό. Διότι το μήνυμα και ο σκοπός του ντοκιμαντέρ έχει φτάσει σ’ ένα τεράστιο κοινό. 

 

– Το ντοκιμαντέρ σας «Το Χαμένο Σήμα της Δημοκρατίας», αποτελεί παράλληλα κι ένα “case study”, για το πως η Δημοκρατία είναι το πρώτο θύμα της κρίσης. Παρακολουθώντας επισταμένως τα γεγονότα, πως πιστεύεται ότι επηρεάστηκε η ελληνική κοινωνία από το κλείσιμο της ΕΡΤ και ποιος ήταν ο αντίκτυπος που δημιουργήθηκε παράλληλα και στο εξωτερικό;

 

Ήταν ένα σοκ για όλους. Θύμισε τις πιο σκοτεινές σελίδες της σύγχρονης ιστορίας της Ελλάδας. Νομίζω ότι δεν υπάρχει άλλη χρονική στιγμή σε αυτή την κρίση που βιώνουμε, που ο ελληνικός λαός να βιώνει με τόσο τραγικό τρόπο, αυτό που λέμε: “Το Δόγμα του Σοκ”. Μία κίνηση που είχε πολλά μηνύματα και πολλούς αποδέκτες. Ότι είμαι μία ισχυρή κυβέρνηση και κάνω αυτό που θέλω. Ότι κρατώ τους δανειστές ικανοποιημένους, εκπληρώνοντας την υποχρέωση μου για απολύσεις και βέβαια να δημιουργηθεί χώρος για τα ιδιωτικά δίκτυα.

 

Ο τρόπος που έγινε το κλείσιμο της ΕΡΤ, σόκαρε όλη την Ευρώπη. Δηλαδή θυμάμαι να μου τηλεφωνούν εκείνη την ημέρα από διάφορες χώρες του πλανήτη και να με ρωτάνε έκπληκτοι και έντρομοι, για το τι συνέβη. Θυμίζω ότι όταν ο Τσάβες στη Βενεζουέλα πριν από χρόνια, έκλεισε ένα ιδιωτικό δίκτυο, η διεθνής κοινότητα τον αποκάλεσε δικτάτορα… Επαναλαμβάνω δεν είναι απλά το γεγονός ότι κλείνει η ΕΡΤ, αλλά ο τρόπος με τον οποίο γίνεται αυτό. Αυτό το μαύρο στους τηλεοπτικούς δέκτες, είναι αυτό ακριβώς που αντικατόπτρισε και το μαύρο στο ίδιο μας το μέλλον. Και πιστεύω ότι αυτή τη στιγμή οι σύμβουλοι του πρωθυπουργού, το έχουν μετανιώσει.

 

– Οι εργαζόμενοι της ΕΡΤ συνεχίζουν δυναμικά το τολμηρό πείραμα της αυτοδιαχείρισης, με την κυβέρνηση να αγνοεί την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που έκρινε την κίνηση αυτή αντισυνταγματική. Πως αποτιμάται το όλο εγχείρημα μέχρι σήμερα και πως θα περιγράφατε μία ανεξάρτητη και πραγματικά δημόσια ραδιοτηλεόραση στην Ελλάδα;

 

Το πείραμα της αυτοδιαχείρισης νομίζω ότι είναι μοναδικό σε ολόκληρο τον κόσμο. Διότι γίνεται σ’ ένα μέσο δημόσιο και σε μεγάλη κλίμακα. Πιστεύω πως αυτό ακριβώς μπορεί να είναι το επόμενο ντοκιμαντέρ, ενός άλλου δημιουργού, η αυτοδιαχείριση δηλαδή της ΕΡΤ.

 

Όσο για τη δημόσια ραδιοτηλεόραση, σύμφωνα με το δικό μου όραμα, πρέπει να είναι πολύχρωμη, πλουραλιστική και πολυφωνική, διότι πιστεύω πως είναι ένας από τους πυλώνες της δημοκρατίας. Δυστυχώς στον τόπο μας – και όχι μόνο στον τόπο μας – κάθε κυβέρνηση που πέρασε από την ΕΡΤ θεώρησε ότι είναι τσιφλίκι και φερέφωνό της. Κάτι που δεν πρέπει να συμβαίνει. Και για να είμαι ειλικρινής, δεν είμαι πολύ αισιόδοξος γι’ αυτό, διότι έχουν γαλουχηθεί γενεές ανθρώπων με το να ψηφίζουν με μόνο σκεπτικό ποιος θα βολέψει εμένα και το παιδί μου. Κι αυτό για να αλλάξει, είναι θέμα παιδείας…

 

– «Το Χαμένο Σήμα της Δημοκρατίας», πραγματοποίησε την πρεμιέρα του μπροστά στο ελληνικό κοινό, τον Μάρτιο στο πλαίσιο του 16ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Ωστόσο η παγκόσμια πρεμιέρα του έλαβε χώρα δύο μήνες νωρίτερα (και συγκεκριμένα στις 8 Ιανουαρίου), όπου το ντοκιμαντέρ μεταδόθηκε από τη δημόσια τηλεόραση του Βελγίου (RTBF), καθώς και από την δημόσια τηλεόραση της Αυστρίας (ORF) και στη συνέχεια ακολούθησαν προβολές σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις. Ποιες είναι πρώτες εντυπώσεις που έχετε αποκομίσει από τους θεατές, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Υπάρχουν διαφορές στην αντιμετώπιση του φιλμ σας από το κοινό;

 

Ναι, υπάρχουν διαφορές. Οι άνθρωποι στο εξωτερικό, όταν βλέπουν αυτή την ταινία και τελειώνει, σοκάρονται. Χαρακτηριστικά με ρώτησαν: “Και τώρα τι γίνεται; Όλα αυτά πως τα ανέχεστε;” Το οποίο είναι μεγάλη κουβέντα και πολύ καλή ερώτηση. Τους εξήγησα ότι γίνονται τόσα πολλά στην Ελλάδα, με τις περικοπές στους μισθούς, τις συντάξεις, την ανεργία και όλα τα πλήγματα που βιώνουν, που δεν μπορεί ο πολίτης να επεξεργαστεί πλήρως την πληροφορία.

 

Τους προκαλεί τρομερή εντύπωση το γεγονός ότι η δημοκρατία σφαγιάζεται με ματσέτες, όπως έγραψε χαρακτηριστικά ένας Βέλγος και κατά ειρωνικό τρόπο, στο μέρος όπου η δημοκρατία γεννήθηκε. Επίσης ήταν συγκινητική η αντιμετώπιση των θεατών που είδαν το ντοκιμαντέρ στις δύο προβολές που έγιναν στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και ήταν sold out. Ο κόσμος έκλαιγε… διότι ακριβώς αυτό το μάυρο της ΕΡΤ, δείχνει το μαύρο του μέλλοντος μας. Και νομίζω πως είχε εξαιρετική υποδοχή στη Θεσσαλονίκη.

 

– Το κλείσιμο του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα της ΕΡΤ, μας οδήγησε στο μεταβατικό στάδιο της Δημόσιας Τηλεόρασης και εν αναμονή της ΝΕΡΙΤ. Παράλληλα και μέσα από το ντοκιμαντέρ, βλέπουμε τη στάση της DIGEA στις τρέχουσες εξελίξεις. Ποια είναι η άποψη σας για όλα αυτά, και ποιος θεωρείτε ότι είναι ο ρόλος που έχουν διαδραματίσει τα ιδιωτικά μέσα ενημέρωσης την περίοδο της κρίσης;

 

Τα ιδιωτικά μέσα ενημέρωσης την περίοδο της κρίσης, έχουν εναρμονιστεί απολύτως με την επίσημη κυβερνητική γραμμή. Και για να μην είμαι απόλυτος, υπάρχουν τόσες ελάχιστες κριτικές φωνές, που είναι εντυπωσιακός ο τρόπος με τον οποίο γίνεται όλη αυτή η ευθυγράμμιση. Σε μία πολύ δύσκολη συγκυρία, όπου θα έπρεπε να υπάρχει ένας δημόσιος διάλογος καθημερινώς έτσι ώστε να εξετάζονται λύσεις, εμείς ξεκινάμε την συζήτηση – εάν υπάρχει κιόλας η συζήτηση – από το γεγονός ότι δεν υπάρχει άλλος δρόμος. Άρα μία από τις βασικές αρχές της δημοκρατίας, δεν υπάρχει πια, καταλύεται…

 

Παράλληλα τα ιδιωτικά μέσα ενημέρωσης, είναι ίσως οι μοναδικές επιχειρήσεις, σε μία περίοδο που καμία άλλη επιχείρηση δεν παίρνει δάνεια, ενώ εκείνες έχουν πρόσβαση στα δάνεια. Και βασικά έχουν πρόσβαση στα δάνεια των τραπεζών τις οποίες πληρώνουμε εμείς. Άρα θα μπορούσαμε να πούμε ότι αυτή τη στιγμή τα ιδιωτικά μέσα επιβιώνουν από τα δικά μας χρήματα. Άρα θα πρέπει να τα έχουν καλά με την κυβέρνηση, αν δε θέλουν να χρεοκοπήσουν, καθώς τα περισσότερα αντιμετωπίζουν τεράστια οικονομικά προβλήματα, οπότε και ακολουθούν την συγκεκριμένη γραμμή. Αν η κυβέρνηση πει αύριο ότι ο Παρθενώνας πρέπει να γυρίσει ανάποδα, τα ιδιωτικά μίντια θα υποστηρίξουν αυτήν ακριβώς την άποψη…

 

– Ο ρόλος της DIGEA;

 

Ο ρόλος της DIGEA κατά τη γνώμη μου, βρίσκεται ακριβώς στη στιγμή που κλείνει η ΕΡΤ τη νύχτα της 11ης Ιουνίου. Όταν δηλαδή η DIGEA δέχεται το τηλεφώνημα από το Υπουργείο Οικονομικών και λέει σταματήστε την εκπομπή του 902 διότι αναμεταδίδει παράνομο πρόγραμμα. Η DIGEA θα μπορούσε να πει στο Υπ. Οικονομικών ότι κοιτάξτε να δείτε, αν έχετε κάποιο πρόβλημα, πάρτε το Εθνικό Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο, διότι εμείς είμαστε απλά μία εταιρεία που παρέχει υπηρεσίες εκπομπής. Δυστυχώς δεν το είπε κι έτσι έχουμε το παράδοξο φαινόμενο παγκοσμίως, να επεμβαίνει μία εταιρεία παροχής υπηρεσιών μετάδοσης και ψηφιακής εκπομπής και να κόβει το σήμα του 902 που τότε ήταν πελάτης της DIGEA και την πλήρωνε, λόγω περιεχόμενου. Κάτι το οποίο αντίκειται στους νόμους.

 

Οι άνθρωποι της DIGEA με δέχτηκαν για το ντοκιμαντέρ και το παραδέχτηκαν αυτό και το δικαιολόγησαν λέγοντας, “τι να σας πω, εμένα μου τηλεφώνησε ο ιδιοκτήτης του περιουσιακού στοιχείου που λέγεται ΕΡΤ και μου είπε ότι αυτός αναμεταδίδει παρανόμως το πρόγραμμά μου, κόφτε τον”. Και λέω και πάλι ότι δε χρειαζόταν να το κάνει. Το έκανε. Θα μπορούσε κάποιος κακόπιστος στο μέλλον να πει, “α, οκ η DIGEA μπορεί να κατεβάζει μ’ ένα τηλεφώνημα από την κυβέρνηση, τον οποιοδήποτε”. Νομίζω ότι ήταν λάθος της DIGEA, αυτό που συνέβη. Τραγικό λάθος. Και νομίζω πως έγινε κάτω από την τρομερή πίεση εκείνων των στιγμών, που ζούσαμε όλοι εκείνο το βράδυ. Υπήρχε ένας καταιγισμός γεγονότων εκείνο το βράδυ. Κάποιος όμως θα έπρεπε να έχει την ψυχραιμία, να αναλύσει τις πληροφορίες και να μην κάνει απλά ό,τι του λένε…

 

– Το 2000, δημιουργήσατε τη διεθνώς διακεκριμένη σειρά ντοκιμαντέρ “Εξάντας”. Ένα διαρκές στοίχημα, παιδί του οποίου είναι και «Το Χαμένο Σήμα της Δημοκρατίας». Δεκατέσσερα χρόνια μετά, πως κρίνεται την εξέλιξη του και τι ευελπιστείτε για το μέλλον του;

 

Πολύ καλή ερώτηση. Ο “Εξάντας” αυτή τη στιγμή λειτουργεί όπως λειτουργούσε. Με τους ίδιους τρόπους και την ίδια μεθοδολογία. Απλά πλέον βγάζουμε τη δουλειά μας στο εξωτερικό. Σε αυτόν τον μεγάλο ωκεανό. Βγαίναμε και πριν στο εξωτερικό, αλλά τώρα κάνουμε μόνο αυτό. Και η αλήθεια είναι ότι μετά τη σφαλιάρα που δεχτήκαμε, είναι παράλληλα κι ένα σπρώξιμο ώστε να βγούμε αποκλειστικά προς τη μεγάλη, διεθνή αγορά, με το μικρό μας βαρκάκι στον μεγάλο ωκεανό και να μετρηθούμε στα ίσα με τους άλλους. Και μέχρι στιγμής πηγαίνει καλά. Αυτή είναι η μετεξέλιξη του “Εξάντα”.

 

– Μετά την ολοκλήρωση και παρουσίαση του ντοκιμαντέρ σας «Το Χαμένο Σήμα της Δημοκρατίας» στις Κινηματογραφικές Αίθουσες από την Πέμπτη 1 Μαΐου, θα συνεχίσει το ντοκιμαντέρ τα ταξίδια του στο εξωτερικό και ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια, τόσο με το «Αγορά» (Agora) όσο και γενικότερα;

 

Καταρχήν το «Αγορά» (Agora), βαίνει προς το τέλος του, ήδη γράφεται το σενάριο του τώρα και σιγά σιγά μπαίνει στο μοντάζ. Υποτίθεται ότι θα πρέπει να είναι έτοιμο στα τέλη του καλοκαιριού. Θα είναι μία ταινία μεγάλου μήκους, διεθνής συμπαραγωγής, γύρω στα 90 με 120 λεπτά και θα είναι μία συμπαραγωγή της δημόσιας γερμανικής τηλεόρασης, του αραβικού Al Jazeera, οι οποίοι έχουν επιβεβαιώσει τη συμμετοχή τους και από εκεί και πέρα περιμένουμε την σουηδική δημόσια τηλεόραση και την βελγική, οι οποίες μας έχουν επιβεβαιώσει μέχρι στιγμής προφορικώς. Το «Αγορά» (Agora) είναι ένα χαοτικό project με πολύ υλικό που συλλέχτηκε τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Πιστεύω ότι θα είναι πολύ καλό όταν τελικά καταφέρω να το κουμαντάρω (γέλια).

 

– Ελπίζω να έχουμε τη δυνατότητα να το δούμε το 2015 στο 17ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ της Θεσσαλονίκης.

 

Ναι πιστεύω πως σίγουρα θα είναι στη Θεσσαλονίκη, αν βέβαια το θέλουν και οι άνθρωποι εκεί. Παράλληλα έχουμε κι άλλα project που τρέχουν στη διεθνή αγορά, συμμετέχοντας σε μεγάλα forum για ντοκιμαντέρ, αναζητώντας χρηματοδότες κ.α. Δύσκολα πράγματα που όμως μέχρι στιγμής πάνε πολύ καλά. Το «Αγορά» (Agora), παρουσιάστηκε σ’ ένα μεγάλο forum τον Γενάρη, όπου μάλιστα βραβεύτηκε κιόλας, γεγονός το οποίο είναι ενθαρρυντικό.

 

Το ντοκιμαντέρ «Το Χαμένο Σήμα της Δημοκρατίας», σε σκηνοθεσία του Γιώργου Αυγερόπουλου, θα κυκλοφορήσει στις Κινηματογραφικές Αίθουσες από την Πέμπτη 01 Μαΐου, σε διανομή της Feelgood Entertainment.

 

Για περισσότερες πληροφορίες για τις επόμενες προβολές του ντοκιμαντέρ «Το Χαμένο Σήμα της Δημοκρατίας», στην Ελλάδα αλλά και το εξωτερικό, παραθέτουμε τον επίσημο ιστότοπο του “Εξάντα“.