Έπειτα από μία Οδύσσεια δύο δεκαετιών ο Τέρι Γκίλιαμ επιστρέφει! Ο αγαπημένος παραμυθάς της Έβδομης Τέχνης – που στο παρελθόν μας έχει χαρίσει αγαπημένες ταινίες, όπως το «Φόβος και Παράνοια στο Λας Βέγκας» του 1998 και «Ο Βασιλιάς Της Μοναξιάς» του 1991 – είναι έτοιμος να μας παρουσιάσει τη νέα του δημιουργία: «The Man Who Killed Don Quixote» (Ταινία Λήξης του 71ου Φεστιβάλ Καννών), με πρωταγωνιστές τους Ανταμ Ντράιβερ, Τζόναθαν Πράις, Ολγκα Κιριλένκο και Στέλαν Σκάρσγκαρντ. Εκμεταλλευόμαστε λοιπόν την ευκαιρία για ένα κινηματογραφικό ταξίδι στον φανταστικό κόσμο του σπουδαίου Αμερικανού σκηνοθέτη, μέσα από πέντε χαρακτηριστικές ταινίες του.

«Θεώρημα του Μηδενός» (The Zero Theorem – 2013) του Τέρι Γκίλιαμ

Ήρωας της ταινίας μας είναι ο Qohen Leth (Κριστόφ Βαλτς). Μία εκκεντρική και μοναχική ιδιοφυΐα υπολογιστών, που προβληματίζεται από την υπαρξιακή αγωνία. Ο Leth, επεξεργάζεται ένα μυστηριώδες σχέδιο που αποσκοπεί στην ανακάλυψη του σκοπού της ύπαρξης ή της έλλειψής της, στο σύμπαν. Ωστόσο, κι ενώ προσπαθεί απεγνωσμένα να φέρει σε πέρας την αποστολή του, για πρώτη φορά βιώνει τη δύναμη της αγάπης και την επιθυμία να κατανοήσει ακριβώς τον λόγο της ύπαρξης.

Ο σπουδαίος Αμερικανός σκηνοθέτης, μετά το «The Imaginarium of Doctor Parnassus» του 2009, επιστρέφει με το «Θεώρημα του Μηδενός». Ένα οργουελικό φιλμ, μέσα από το οποίο ο δημιουργός ολοκληρώνει παράλληλα και τη σχετική τριλογία του. Μία τριλογία η οποία ξεκίνησε το 1985 με το αριστουργηματικό «Brazil» και συνεχίστηκε δέκα χρόνια μετά με το επίσης ιδιαίτερο, «12 Monkeys» (1995).

«Νομίζω πως είναι η τέλεια αναπαράσταση του κόσμου που ζούμε αυτή την στιγμή. Όταν είμαι στο Λονδίνο βγαίνω έξω βλέπω παντού διαφημιστικά μηνύματα, από παντού δεχόμαστε επίθεση. Οι άνθρωποι είναι πολύ απασχολημένοι, τρέχουν στους δρόμους κάνουν διάφορα. Μοιάζουν ευτυχισμένοι τουλάχιστον έτσι δείχνουν. Πάντως δεν πιστεύω ότι στην πραγματικότητα είναι» Τέρι Γκίλιαμ

«Ο Φανταστικός Κόσμος του Δρ. Παρνάσους» (The Imaginarium of Doctor Parnassus – 2009) του Τέρι Γκίλιαμ

Ο Δρ. Παρνάσους διαθέτει το μοναδικό χάρισμα να καθοδηγεί τη φαντασία του άλλου. Ταυτόχρονα, όμως, βαρύνεται από ένα σκοτεινό μυστικό. Αμετανόητος τζογαδόρος, πριν από εκατοντάδες χρόνια, έβαλε ένα στοίχημα με τον διάβολο, τον κύριο Νικ και κέρδισε την αθανασία. Αιώνες αργότερα, όταν γνώρισε την πραγματική αγάπη, αποφάσισε να κάνει μια ακόμη συμφωνία μαζί του, ανταλλάσσοντας την αθανασία με τη νιότη, με έναν και μόνο όρο. Μόλις η κόρη του συμπληρώσει τα 16 της χρόνια, να πάψει να ανήκει σε αυτόν. Η κόρη του, Βαλεντίνα, πλησιάζει τα 16 και ο Δρ. Παρνάσους θέλει απεγνωσμένα να την προστατέψει από την προδικασμένη μοίρα της. Ο κύριος Νικ έρχεται για να εισπράξει τα «κέρδη» του, αλλά μη μπορώντας να αντισταθεί στην επιθυμία να βάλει ένα ακόμα στοίχημα, επαναδιαπραγματεύεται το τίμημα. Αυτός που θα κερδίσει την Βαλεντίνα είναι αυτός που θα παραπλανήσει πρώτος πέντε ψυχές. Σε αυτό τον συγκλονιστικό, εκρηκτικό και υπέροχα φανταστικό αγώνα ενάντια στον χρόνο, ο Δρ. Παρνάσους πρέπει να παλέψει για να σώσει τη ζωή της κόρης του και να αναιρέσει οριστικά τα λάθη του παρελθόντος.

Ο οραματιστής σκηνοθέτης μπορεί να έχει αποκτήσει επάξια τη φήμη του ευρηματικού πρωτοπόρου, αλλά η μεταφορά των δημιουργιών του στη μεγάλη οθόνη δεν υπήρξε πάντα εύκολο εγχείρημα. Ο τραγικός θάνατος του Χιθ Λέτζερ κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων του «Φανταστικού Κόσμου του Δρ. Παρνάσους», παραλίγο να στοιχίσει την ακύρωση της παραγωγής. Ο Γκίλιαμ όμως, έδωσε σκληρή μάχη για να καταφέρει να μετασκευάσει την ιστορία ώστε να μπορέσει να αξιοποιήσει τις σκηνές με τη χαρισματική ερμηνεία του αδικοχαμένου ηθοποιού. Ο σκηνοθέτης, το καστ και το επιτελείο του εργάστηκαν ακατάπαυστα για να ολοκληρώσουν το ταξίδι που ξεκίνησε από την αχαλίνωτη φαντασία του Γκίλιαμ και του σεναριογράφου Τσαρλς ΜακΚέον. Πρωταγωνιστούν: Κρίστοφερ Πλάμερ, Τομ Γουέιτς, Λίλι Κόουλ, Τζόνι Ντεπ, Τζουντ Λο, Κόλιν Φάρελ, Χιθ Λέτζερ.» – Τέρι Γκίλιαμ

«Είμαι ευγνώμων στον Τζόνι Ντεπ, τον Κόλιν Φάρελ και τον Τζουντ Λο καθώς και σε όλους όσοι συμμετείχαν στην ταινία και μας βοήθησαν να την ολοκληρώσουμε […] και χαίρομαι που ο κόσμος θα μπορέσει να απολαύσει την εκπληκτική ερμηνεία του Χιθ Λέτζερ.

«Οι Δώδεκα Πίθηκοι» (Twelve Monkeys – 1995) του Τέρι Γκίλιαμ

Η ανθρωπότητα αποδεκατίζεται από έναν ιό που διασπείρεται επίτηδες και μεταλλάσσεται πολύ γρήγορα σε φονικό και ανίκητο. Οι άνθρωποι το 2035 ζουν πλέον σε υπόγεια βαθιά κάτω από τη γη και σε σπήλαια, γιατί στην επιφάνεια κυριαρχούν τα ζώα και η ατμόσφαιρα είναι μολυσμένη από τον ιό. Οι επιστήμονες έχουν καταφέρει να κατασκευάσουν πρόσφατα μια «μηχανή του χρόνου» που έστω και ατελής, πάντως λειτουργεί. Αποφασίζουν να στείλουν στο παρελθόν έναν άνδρα δυναμικό, παρατηρητικό και ικανό να τους εφοδιάσει με στοιχεία ώστε να εντοπίσουν την πηγή του ιού. Αν βρουν δείγμα του, προτού αυτός μεταλλαχθεί, θα μπορέσουν να παρασκευάσουν κάποιο εμβόλιο κι έτσι θα σώσουν όσους απομένουν ζωντανοί στο μέλλον. Επίσης, θα μπορέσουν επιτέλους να επανέλθουν στην επιφάνεια της Γης χωρίς το φόβο του θανατηφόρου ιού. Η αποστολή ανατίθεται σε έναν κατάδικο, στον οποίο υπόσχονται ότι, αν τα καταφέρει, θα του απονεμηθεί χάρη. Ο άνδρας αυτός ταξιδεύει απρόθυμα σε διάφορες χρονικές στιγμές γιατί η μηχανή του χρόνου δεν είναι απόλυτα τελειοποιημένη, αλλά τελικά καταφέρνει να βρεθεί στο 1996 και αρχίζει να ιχνηλατεί τον ή τους διασπορείς του ιού.

Η ταινία «Οι Δώδεκα Πίθηκοι» είναι εμπνευσμένη από μία σπουδαία ασπρόμαυρη γαλλική ταινία μικρού μήκους. Πρόκειται για το θρυλικό «La Jetée» (Η Προκυμαία), που είχε γράψει και σκηνοθετήσει ο Κρις Μαρκέ το 1962. Στην αμερικανική εκδοχή της, πρωταγωνιστεί ο Μπρους Γουίλις με την Μαντλίν Στόου, ενώ βασικούς ρόλους ερμηνεύουν επίσης οι Μπραντ Πιτ και Κρίστοφερ Πλάμερ. Πρόκειται για μία σπουδαία ταινία επιστημονικής φαντασίας, η οποία με τις σειρά της επηρέασε άλλους καλλιτέχνες και αποτέλεσε σημείο αναφοράς.

«Μπραζίλ» (Brazil – 1985) του Τέρι Γκίλιαμ

Ο Σαμ (Jonathan Pryce) είναι μέρος μιας τέλειας μελλοντικής πραγματικότητας που κυβερνάται από την τεχνολογία και τη γραφειοκρατία κι εμποδίζει την οποιαδήποτε δημιουργία ονείρων. Μια σειρά, όμως, από παράξενες καταστάσεις δίνει άλλη τροπή στα δεδομένα, κι εκείνος αρχίζει να ονειρεύεται, γνωρίζοντας μία μυστηριώδη γυναίκα.

Το αριστούργημα του Τέρι Γκίλιαμ, είναι ένα πραγματικά μαγικό φιλμ. Βρισκόμαστε στο 1985 κι ο Γκίλιαμ, κάνοντας ένα διάλειμμα από τους αγαπημένους και πάντα απολαυστικούς Monty Python, μας χαρίζει ίσως την καλύτερη ταινία της πλούσιας φιλμογραφίας του. Παράλληλα είναι και η πρώτη ταινία της άτυπης τριλογίας του, η οποία θα συνεχιστεί δέκα χρόνια μετά, με το φιλμ «Twelve Monkeys» (1995), για να ολοκληρωθεί με το «Θεώρημα του Μηδενός» (The Zero Theorem – 2013).

Συνδυάζοντας μοναδικά τη γλυκιά μελαγχολία του Κάφκα, με την πλούσια φαντασία του Όργουελ, ο Τέρι Γκίλιαμ, δημιουργεί έναν δικό του μοναδικό και συνάμα, ονειρικό κόσμο, χαμένο στα γρανάζια της γραφειοκρατίας. Στο καστ, ο Jonathan Pryce στον καλύτερο ρόλο της καριέρας του, υποδύεται υποδειγματικά τον Sam Lowry, με τους Robert De Niro, Katherine Helmond, Ian Holm, Bob Hoskins, Jim Broadbent και Ian Richardson, να εμφανίζονται σε μικρότερους αλλά χαρακτηριστικούς ρόλους.

«Ένας Προφήτης μα τι Προφήτης» (Life of Brian – 1979) των Τέρι Γκίλιαμ και Τέρι Τζόουνς

O Mπράιαν γεννήθηκε σ’ ένα στάβλο την ημέρα των Χριστουγέννων, ακριβώς δίπλα στον στάβλο που γεννήθηκε… ξέρετε ποιος. Οι Τρεις Μάγοι με τα Δώρα φτάνουν εκεί και τα αποθέτουν στην ποδιά του, όταν όμως το αστέρι προχωρά, καταλαβαίνουν το λάθος τους και παραδίδουν τα δώρα τους στον διπλανό στάβλο. Αυτή είναι η ιστορία της ζωής του Μπράιαν. Πάντα κατά λάθος, όλοι νομίζουν πως είναι ο Μεσσίας και έτσι ξεκινούν τα προβλήματά του…

Καταδικασμένο απ’ την εκκλησία, απορριπτέο ως βλάσφημο από τους θεολόγους και απαγορευμένο αρχικά ανά τη Βρετανία, το «ρυπαρό φιλμάκι» για τον Υιό του Θεού δια χειρός Monty Python είναι μια από τις πιο αμφιλεγόμενες ταινίες όλων των εποχών, αλλά παράλληλα και μία από τις πιο αστείες και δημοφιλής δημιουργίες. Μία άκρως “ασεβής” σάτιρα, η οποία πραγματεύεται το θέμα της θρησκείας και τη δημιουργία μύθων. Πρωταγωνιστούν: Γκρέιαμ Τσάπμαν, Τζον Γκλιζ, Τέρι Γκίλιαμ, Έρικ Άιντλ, Τέρι Τζόουνς, Μάικλ Πάλιν.

Διαβάστε επίσης:

• Monty Python: Η παρέα που όρισε τη σάτιρα