Το 1962, ένας νεαρός σκηνοθέτης από την Πολωνία, παρουσιάζει την πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία, στην οποία ένας νεαρός φοιτητής ακολουθεί ένα παντρεμένο ζευγάρι σε μια εκδρομή με το γιοτ τους. Ανάμεσα στους δυο άνδρες θα αναπτυχθεί ένας έντονος ανταγωνισμός, με επίκεντρο την μοναδική γυναίκα της συντροφιάς. Εξήντα χρόνια μετά, το αριστουργηματικό «Μαχαίρι στο Νερό» του Ρόμαν Πολάνσκι, κυκλοφορεί σε επανέκδοση στα Θερινά Σινεμά.

O Aντρέι (Λέον Νιέμτσικ) βρίσκεται μαζί με τη γυναίκα του Κριστίν (Γιολάντα Ουμέκα), καθ’ οδόν για το γιοτ τους, όπου και σκοπεύουν να περάσουν μαζί το Σαββατοκύριακό τους. Στον δρόμο καθώς οδηγούν θα συναντήσουν έναν νεαρό (Ζίγκμουντ Μελάνοβιτς) που κάνει ωτοστόπ.

Αντιμετωπίζοντας το ως πρόσκληση – που αποτελεί παράλληλα κι ένα είδος πρόκλησης σε αναμέτρηση, με τον νεαρό, με τη γυναίκα του και τον ίδιο του τον εαυτό – ο Aντρέι αποφασίζει να επιτρέψει στον νεαρό να μπει στο αυτοκίνητο και να έρθει μαζί τους στο ταξίδι με το γιοτ. Όταν όμως οι χαρακτήρες απογυμνώνονται στη θάλασσα, τα πράγματα θα οδηγηθούν στα άκρα.

Το «Μαχαίρι στο Νερό» είναι η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του Πολάνσκι και παράλληλα ένα υπέροχο μάθημα κινηματογραφικής λιτότητας και μινιμαλιστικής έκφρασης. Έχοντας ουσιαστικά ως χώρο δράσης ένα ιστιοφόρο στη θάλασσα, με μόλις τρεις ηθοποιούς στη διάθεσή του, αλλά και με τον σπουδαίο Γέρζι Σκολιμόφσκι να υπογράφει το σενάριο, ο Πολάνσκι από την πρώτη κιόλας μεγάλους μήκους ταινία του, μας παρουσιάζει απλόχερα ένα υπέροχο δείγμα γραφής της κινηματογραφικής ιδιοφυΐας του.

Η ταινία μας μεταφέρει στην Πολωνία της δεκαετίας του ’60. Εκεί, ένα ζευγάρι οικονομικά ευκατάστατων αστών, συναντά στον δρόμο του έναν νεαρό φοιτητή που κάνει ωτοστόπ και τον παίρνουν μαζί τους για μία διήμερη βόλτα με το ιστιοφόρο τους. Μία σύγκρουση θα ξεκινήσει μεταξύ των δύο αντρών, με κλιμακούμενη ένταση και απρόσμενες εξελίξεις.

Ο 29χρονος Ρόμαν Πολάνσκι, αξιοποιεί με έμπνευση, ακρίβεια και θαυμαστή οικονομία τους κινηματογραφικούς κώδικες, ενώ ταυτόχρονα προσφέρει ένα αιχμηρό αλλά και πολυεπίπεδο σχόλιο, πάνω στις διαπροσωπικές σχέσεις. Το αποτέλεσμα είναι μία υπέροχη και διαχρονική δημιουργία.

Ο Ρόμαν Πολάνσκι γεννήθηκε στο Παρίσι από Πολωνούς γονείς στις 18 Αυγούστου του 1933. Ενώ ήταν σε ηλικία 3 ετών, η οικογένειά του μετακόμισε στην Κρακοβία. Το 1941 ο πατέρας του εξορίστηκε σε στρατόπεδο εργασίας στην Αυστρία και η μητέρα του στο Άουσβιτς απ’ όπου δεν επέστρεψε ποτέ.

Ο ίδιος ο Πολάνσκι στη συνέχεια φιλοξενήθηκε από αρκετές Πολωνικές οικογένειες. Ωστόσο, ξαναβρέθηκε με τον πατέρα του, ο οποίος παντρεύτηκε για δεύτερη φορά. Στα 14 του χρόνια, ο Πολάνσκι ξεκίνησε καριέρα ηθοποιού στο θέατρο, σε ραδιοφωνικές παραγωγές και αργότερα σε ταινίες. Παράλληλα, σπούδαζε ζωγραφική και γραφιστική σε σχολή Καλών Τεχνών στην Κρακοβία.

Το 1955 ο Ρόμαν Πολάνσκι ξεκίνησε σπουδές σκηνοθεσίας στην περίφημης κινηματογραφική σχολή του Λοντζ. Η πρώτη του  μικρού μήκους ταινία, «The Bicycle», ήταν βασισμένη στην εμπειρία που είχε όταν έπεσε θύμα ληστείας από έναν καταζητούμενο για τρεις φόνους.

Ακολούθησε το μονόλεπτο φιλμάκι «A Murder» που προκάλεσε αίσθηση και το «Teeth Smile» που προμήνυαν τα πιο ενοχλητικά θέματα με τα οποία καταπιάστηκε ο σκηνοθέτης στις ταινίες του, κατά τη δεκαετία του ’60 και του ’70. Στις αρχές της δεκαετίας του ’60 o Πολάνσκι επέστρεψε στην Πολωνία αποφασισμένος να ολοκληρώσει την πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία. Επρόκειτο για το «Μαχαίρι στο Νερό» (Knife in the Water / Nóz w wodzie) του 1962.

Η ταινία κέρδισε το βραβείο FIPRESCI στο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Βενετίας, ενώ έλαβε και μία υποψηφιότητα για BAFTA αλλά και για Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας, με το χρυσό αγαλματίδιο όμως να καταλήγει εκείνη την χρονιά στα χέρια του Φεντερίκο Φελίνι για το επίσης κλασικό φιλμ, «8 1/2».

Διαβάστε επίσης:

• Ρόμαν Πολάνσκι: Ο “Πιανίστας” της 7ης Τέχνης

Μαχαίρι στο Νερό / Knife in the Water / Nóz w wodzie
Σκηνοθεσία: Ρόμαν Πολάνσκι
Σενάριο: Ρόμαν Πολάνσκι, Γιακούμπ Γκόλντμπεργκ, Γιέρζι Σκολιμόφσκι
Πρωταγωνιστούν: Λέον Νιέμτσικ, Γιολάντα Ουμέκα, Ζίγκμουντ Μελάνοβιτς
Φωτογραφία: Γιέρζι Λίπμαν
Μοντάζ: Χαλίνα Προύγκαρ-Κέτλινγκ
Μουσική: Κριστόφ Κομέντα
Έτος Παραγωγής: 1962
Χώρα Παραγωγής: Πολωνία
Διάρκεια: 94 λεπτά
Κυκλοφορεί σε επανέκδοση από την Πέμπτη 7 Ιουλίου