Πέντε χρόνια μετά την ταινία «Nymphomaniac» («Nymphomaniac: Μέρος Α’» / «Nymphomaniac: Μέρος Β’»), ο Δανός δημιουργός Λαρς φον Τρίερ – ένας από τους κορυφαίους σκηνοθέτες της εποχής μας – επιστρέφει με το νέο, βίαιο και επίσης προκλητικό φιλμ του: «Το Σπίτι Που Έχτισε Ο Τζακ», δοκιμάζοντας για ακόμα μία φορά τα όρια και τις αντοχές των θεατών του. Η κάθοδος στην κόλαση δεν ήταν ποτέ τόσο σαγηνευτικά όμορφη. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους συναντάμε τους ηθοποιούς: Ματ Ντίλον, Μπρούνο Γκανζ και Ούμα Θέρμαν.

«Είναι πολύ πιο σημαντικό να εφευρίσκουμε τρόπους ώστε να εξερευνούμε ολοένα και περισσότερες δυνατότητες που προσφέρει ο κινηματογράφος ως τέχνη, αντί να σκαρφιζόμαστε ανόητους τρόπους για να φέρουμε τον κόσμο πάση θυσία στο σινεμά…» – Λαρς φον Τρίερ

Το Σπίτι Που Έχτισε Ο Τζακ / The House That Jack Built
Σκηνοθεσία: Λαρς φον Τρίερ
Σενάριο: Jenle Hallund (story by), Lars von Trier (screenplay)
Πρωταγωνιστούν: Ματ Ντίλον, Μπρούνο Γκανζ, Ούμα Θέρμαν, Ράιλι Κίου
Χώρα Παραγωγής: Δανία, Γαλλία, Γερμανία, Σουηδία
Έτος Παραγωγής: 2018
Διάρκεια: 155 λεπτά

Μεταφερόμαστε στις Ηνωμένες Πολιτείες, τη δεκαετία του ’70 και παρακολουθούμε τον εξαιρετικά ευφυή Τζακ για ένα διάστημα δώδεκα ετών. Γινόμαστε «αυτόπτες μάρτυρες» των πέντε δολοφονιών – οροσήμων που διέπραξε, οι οποίες καθόρισαν την εξέλιξή του ως κατά συρροή δολοφόνο.

Βλέπουμε τα τεκταινόμενα από την οπτική γωνία του Τζακ. Ενός ανθρώπου που ισχυρίζεται πως από μόνη της, κάθε δολοφονία είναι ένα έργο τέχνης. Καθώς η αστυνομία βρίσκεται στα ίχνη του και τον πλησιάζει, ο Τζακ παίρνει ολοένα και μεγαλύτερα ρίσκα, στην προσπάθειά του να δημιουργήσει το απόλυτο έργο τέχνης,κατά την άποψή του.

Στην πορεία ερχόμαστε αντιμέτωποι με τις περιγραφές του Τζακ για την προσωπική του κατάσταση, τα προβλήματα και τις σκέψεις του, μέσα από μια ενδιαφέρουσα συζήτηση. Μια συζήτηση η οποία λαμβάνει χώρα περιοδικά με τον αγνώστων λοιπών στοιχείων Βερτζ.

Πρόκειται για ένα γκροτέσκο μείγμα σοφίας που αναμιγνύεται με μια σχεδόν παιδική αυτολύπηση και ψυχοπαθητικές εξηγήσεις. Το «Σπίτι Που Έχτισε Ο Τζακ», ξετυλίγει μία σκοτεινή και μοχθηρή ιστορία, η οποία όμως παρουσιάζεται μέσα από μια φιλοσοφική και περιστασιακά χιουμοριστική παραβολή.

«Για πολλά χρόνια γύριζα ταινίες για καλές γυναίκες, τώρα έφτιαξα μια ταινία για έναν διαβολικό άνδρα.» -Λαρς φον Τρίερ

Η ταινία πραγματοποίησε την παγκόσμια πρεμιέρα της, φέτος τον Μάιο, στο Επίσημο Πρόγραμμα του Διεθνούς Κινηματογραφικού Φεστιβάλ των Καννών, όπου και προβλήθηκε Εκτός Συναγωνισμού. Το γεγονός αυτό σηματοδότησε την επιστροφή του Λαρς φον Τρίερ στην Κρουαζέτ, επτά ολόκληρα χρόνια μετά την τελευταία παρουσία του εκεί με την ταινία «Melancholia», στη συνέντευξη τύπου της οποίας προέβη σε αμφιλεγόμενες δηλώσεις σχετικά με τον ναζισμό, εξαιτίας των οποίων χαρακτηρίστηκε περσόνα νον γκράτα για το Φεστιβάλ.

Για τους βασικούς ρόλους της ταινίας ο κορυφαίος Δανός σκηνοθέτης, συγκέντρωσε ένα εντυπωσιακό, διεθνές καστ. Ο Ματ Ντίλον πρωταγωνιστεί ως ο Τζακ, ενώ δίπλα του, ο σπουδαίος Μπρούνο Γκανζ φιγουράρει ως ο αινιγματικός Βερτζ, ο οποίος εξερευνά και προκαλεί τον τρόπο λειτουργίας της συνείδησης του Τζακ, μέσω ενός επαναλαμβανόμενου διαλόγου μεταξύ τους.

Οι ηθοποιοί, Ούμα Θέρμαν, Σιόμπαν Φάλον Χόγκαν, Σόφι Γκράμπολ και Ράιλι Κίου, συγκαταλέγονται όλες ανάμεσα στις γυναίκες εκείνες, που έχουν την ατυχία να συναντήσουν τον Τζακ στον δρόμο τους. Αξίζει να σημειώσουμε ότι οι τρεις από τις τέσσερις αυτές προαναφερθείσες ηθοποιούς έχουν συνεργαστεί ξανά με τον Λαρς φον Τρίερ σε παλαιότερες δημιουργίες του.

Συγκεκριμένα, η Ούμα Θέρμαν συμμετείχε ως η διακεκριμένη Κυρία Εμ στην ταινία «Nymphomaniac», η Φάλον Χόγκαν είχε μικρούς ρόλους τόσο στο πολυβραβευμένο «Χορεύοντας στο Σκοτάδι» όσο και στο «Dogville», ενώ, η συμπατριώτισσα του φον Τρίερ, Σόφι Γκράμπολ, έλαβε μέρος σε μια από τις λίγες ταινίες του, τις οποίες έχει γυρίσει στα δανέζικα, «Το Μεγάλο Αφεντικό».

Ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζει το γεγονός, ότι αρχικά το «Σπίτι Που Έχτισε Ο Τζακ», είχε ανακοινωθεί πως θα αποτελέσει μια μίνι τηλεοπτική σειρά οκτώ επεισοδίων. Αυτό έγινε τον Σεπτέμβριο του 2014, όταν η ολοκληρωμένη εκδοχή του «Nymphomaniac» προβλήθηκε στο Φεστιβάλ Βενετίας.

Ωστόσο, τον Φεβρουάριο του 2016, ο Λαρς φον Τρίερ, στην προσωπική του σελίδα στο facebook, ανακοίνωσε μέσω ενός βίντεο «γεμάτο» με Ντέιβιντ Μπάουι – παρεμπιπτόντως και στην ταινία ακούγεται συχνά πυκνά το «Fame» του Μπάουι – πως τελικά το «Σπίτι Που Έχτισε Ο Τζακ» θα αποτελούσε την επόμενη μεγάλου μήκους ταινία του, η οποία θα κυκλοφορούσε στις αίθουσες το 2018.

Με αυτήν του την ταινία ο Λαρς φον Τρίερ κάνει κατά κάποιον τρόπο μια επιστροφή στο ξεκίνημά του. Στην πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία «Το Στοιχείο του Εγκλήματος», παρακολουθούμε τις προσπάθειες ενός πρώην αστυνομικού να συλλάβει έναν κατά συρροή δολοφόνο. Όμως, σε εκείνη την ταινία, παρακολουθούσαμε τα δρώμενα μέσα από την οπτική γωνία του διώκτη, ενώ τώρα παρακολουθούμε τα δρώμενα μέσα από την οπτική γωνία του δράστη.

Λαρς φον Τρίερ / Lars von Trier

Δεινός κινηματογραφιστής, αλλά και αιρετικός, ο Δανός δημιουργός Λαρς φον Τρίερ, αποτελεί αναμφισβήτητα ένα από τα σημαντικότερα κεφάλαια του σύγχρονου ευρωπαϊκού κινηματογράφου. Ο Λαρς φον Τρίερ, μεγάλωσε στην Κοπεγχάγη των μεταβατικών κοινωνικοπολιτικά δεκαετιών του ’50 και του ’60, στο μέσο μιας οικογένειας, η οποία, σύμφωνα με τα λεγόμενα του ίδιου του Τρίερ: «στερούνταν συναισθημάτων, θρησκείας και της όποιας ευχαρίστησης». Οι γονείς του μικρού Λαρς επιχείρησαν να μεταδώσουν στον γιο τους την ηδονή της απόλυτης ελευθερίας, χωρίς να μπορούν να φανταστούν ότι ίσως η υπερβολική ανεξαρτησία που του προσέφεραν θα βάρυνε τους εύθραυστους παιδικούς ώμους του μ’ ένα αίσθημα κενού:

«Μια απεγνωσμένη ανάγκη για απαγόρευση. Μπορούσα να κάνω ό,τι πιο ασυλλόγιστο περνούσε από το μυαλό μου. Μπορούσα κάλλιστα να αλητεύω, χωρίς κανείς να δίνει σημασία. Δεν υπήρχαν καθόλου κανόνες, γεγονός που δημιουργούσε ένα σωρό προβλήματα. Έπρεπε να πιέζω εγώ τον εαυτό μου να ασχοληθώ με τα διαβάσματα ή ακόμη και να πηγαίνω καθημερινά στο σχολείο, γιατί κανένας από τους γονείς μου δεν ήταν διατεθειμένος να μου υποδείξει τι ήταν σωστό και τι όχι».

Τα πρώτα βήματα του Τρίερ στον κινηματογράφο, έγιναν σε ηλικία έντεκα ετών με μια Super-8 που του είχαν κάνει δώρο οι γονείς του. Το 1979 αρχίζει τη φοίτησή του στη Δανέζικη Σχολή Κινηματογράφου, εκεί δημιουργεί δύο μικρού μήκους ταινίες, οι οποίες ευτύχησαν να βραβευτούν στο Φεστιβάλ του Μονάχου και να του δώσουν τα πρώτα θερμά διαπιστευτήρια για μια ανάλογη πορεία. Το 1984, έναν μόλις χρόνο μετά την αποφοίτησή του, ο Τρίερ ολοκλήρωσε την πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία, το μαγευτικό «Στοιχείο του Εγκλήματος» (The Element of Crime). Το «Σπίτι Που Έχτισε Ο Τζακ» αποτελεί την 14η μεγάλου μήκους ταινία του Λαρς φον Τρίερ:

• «Το Στοιχείο του Εγκλήματος» (Forbrydelsens Element / The Element of Crime – 1984)
• «Epidemic» (1987)
• «Europa» (1991)
• «Δαμάζοντας τα Κύματα» (Breaking the Waves – 1996)
• «Οι Ηλίθιοι» (Idioterne / The Idiots – 1998)
• «Χορεύοντας στο Σκοτάδι» (Dancer in the Dark – 2000)
• «Dogville» (2003)
• «Manderlay» (2005)
• «Το Μεγάλο Αφεντικό» (Direktøren for det hele / The Boss of It All – 2006)
• «Ο Αντίχριστος» (Antichrist – 2009)
• «Melancholia» (2011)
• «Nymphomaniac: Μέρος Α’» (Nymphomaniac: Vol. I – 2013)
• «Nymphomaniac: Μέρος Β’» (Nymphomaniac: Vol. IΙ – 2013)
• «Το Σπίτι Που Έχτισε Ο Τζακ» (The House That Jack Built – 2018)

Διαβάστε επίσης:

• Ο Λαρς φον Τρίερ, ένας κατά συρροή δολοφόνος και ο Τραμπ
• Λαρς φον Τρίερ: Ένας δεινός κινηματογραφιστής και αιρετικός της 7ης Τέχνης