Ο Ζουλιέν, ένας πρώην αλεξιπτωτιστής και τιμημένος με αρκετά μετάλλια κατά τη διάρκεια του πολέμου, δουλεύει για έναν έμπορο όπλων και έχει κρυφή ερωτική σχέση με τη γυναίκα του τελευταίου, τη Φλοράνς. Σε συνεννόηση μαζί της, θα προσπαθήσει να σκοτώσει το αφεντικό του, αλλά για κακή του τύχη θα κλειστεί στο ασανσέρ για ένα ολόκληρο σαββατοκύριακο.

 

Ο Ζουλιέν κάνει τον φόνο, γυρνώντας όμως στο αυτοκίνητό του συνειδητοποιεί ότι έχει ξεχάσει ένα σημαντικό ενοχοποιητικό στοιχείο. Από εκεί και πέρα μία σειρά συγκυριών ανατρέπει τα πάντα. Ένα ζευγάρι νέων θα κλέψουν το αυτοκίνητό του και θα μπλέξουν σε μια ιστορία φόνου ενοχοποιώντας τον Ζουλιέν. Και η Φλοράνς τον αναζητά απεγνωσμένα στους νυχτερινούς δρόμους του Παρισιού…

 

Πρόκειται για ένα από τα πλέον κλασσικά φιλμ νουάρ, που αφηγείται μία πανέξυπνη ιστορία αγωνίας. Το «Ασανσέρ για δολοφόνους», αριστοτεχνικά σκηνοθετημένο από τον Λουί Μαλ, βασίζεται στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Νοέλ Καλέφ.

 

Η ταινία, είναι προάγγελος τόσο της νουβέλ βαγκ, όσο και των γαλλικών αστυνομικών θρίλερ που σημάδεψαν τη δεκαετία του ’60 και καθιέρωσε τον Λουί Μαλ στον κινηματογράφο. Η μεθυστική μουσική του Μάιλς Ντέιβις ντύνει άψογα την ταινία ενώ η νέα και γοητευτική, Ζαν Μορό καθηλώνει με την ερμηνεία της.

 

Παράλληλα το φιλμ «Ασανσέρ για δολοφόνους» θεωρείται και δικαίως από τις πλέον χαρακτηριστικές εμφανίσεις της υπέροχης Ζαν Μορό στον κινηματογράφο. Είναι ουσιαστικά η ταινία που άλλαξε τη ζωή της και έδωσε νέα πνοή στην καριέρα της. Τέσσερα χρόνια μετά, θα τη δούμε στο φιλμ “The Trial” (1962), μεταφορά του κλασσικού βιβλίου “Δίκη” του Franz Kafka, σε σκηνοθεσία του μεγάλου Orson Welles με τον οποίο θα συνεργαστούν και στο μέλλον.

 

Εντυπωσιακό είναι επίσης το γεγονός ότι αυτή είναι ουσιαστικά η πρώτη ταινία μεγάλου μήκους στην έτσι κι αλλιώς μετέπειτα πλούσια φιλμογραφία του σπουδαίου, Louis Malle (1932–1995).

 

Ο Λουί Μαλ γεννήθηκε το 1932 και θεωρείται ως ένας από τους πιο σημαντικούς εκπροσώπους της γενιάς του. Σπούδασε στο Ινστιτούτο Ανωτέρων Σπουδών Κινηματογράφου στο Παρίσι – IDEC . Εκείνη την εποχή, ο νεαρός Λουί έδειχνε τα πρώτα δείγματα της καλλιτεχνικής του ιδιοφυΐας, κάτι που δεν πέρασε απαρατήρητο από τον Ζακ Υβ Κουστό, ο οποίος και τον επέλεξε για βοηθό του στο υποβρύχιο φιλμ, “Ο κόσμος της σιωπής” του 1956.

 

Το 1957, όταν η νουβέλ βαγκ, το νέο γαλλικό κύμα δηλαδή, έκανε προκλητικά την εμφάνιση της, ο Μαλ, γύρισε ένα ατμοσφαιρικό θρίλερ, το “Ασανσέρ για δολοφόνους”, με ρεαλιστική φωτογράφιση των φυσικών χώρων του Παρισιού και με υποβλητική μοντέρνα μουσική του Μάικλ Ντέιβς.

 

Από τότε, ο Μαλ έμεινε προσανατολισμένος προς τον μοντερνισμό. Κάποιες φορές με μια επιφανειακή και επιπόλαιη, ίσως, έννοια των νέων τρόπων και της τρέχουσας κατάστασης που απαιτούσε η μόδα της εποχής και άλλοτε με μια οδυνηρή και συνειδητή διείσδυση των σημείων της κρίσης του ατόμου και της σύγχρονης κοινωνίας.

 

Ο βραβευμένος σκηνοθέτης, αναζητούσε διαρκώς την αισθητική του πάθους, τις συνέπειες του απαγορευμένου έρωτα και τις παρεκκλίσεις των αισθήσεων. Ο Μαλ έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον και εστίασε τον φακό και την προσοχή του στην εσωτερικότητα των ηρώων του, δείχνοντας, όπως έλεγε ο ίδιος: “ενδιαφέρον στους χαρακτήρες που καλούνται να αντιμετωπίσουν καταστάσεις, οι οποίες έχουν να κάνουν με το νόημα της ύπαρξής τους”.

 

Ο Λουί Μαλ, που έφυγε το 1995, υπήρξε ερωτικός, αισθησιακός, τρυφερός, νοσταλγός της αθωότητας, αλλά και του παρελθόντος. Καταπιάστηκε με καυτά θέματα, όπως είναι η αιμομιξία στο φιλμ, “Το φύσημα της καρδιάς”, με την παιδική πορνεία στο “Η κουκλίτσα της Νέας Υόρκης”, με το φαινόμενο του ναζισμού, στο “Επώνυμο Λακόμπ, όνομα Λουσιέν”, αλλά και με τον Μάη του ’68 στην ταινία, “Ο Μιλού το Μάη”.

 

Από τα έργα του ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι ταινίες του: “Η φλόγα που τρεμοσβήνει”, η “Ζαζί στο μετρό”, “Οι εραστές”, “Ατλάντικ Σίτι” και βέβαια το προτελευταίο του έργο “Μοιραίο Πάθος”, με τους Τζέρεμι Άϊρονς και Ζιλιέτ Μπινός, στους πρωταγωνιστικούς ρόλους.

 

Επιστρέφοντας στην ταινία μας, “Ασανσέρ Για Δολοφόνους” (Elevator to the Gallows – 1958), πρόκειται για μια αγωνιώδη και θεσπέσια ατμοσφαιρική μεταφορά της νουβέλας του Νοέλ Καλέφ, με την αισθησιακή Ζαν Μορό στον πρωταγωνιστικό ρόλο.

 

Το ζήτημα της δικαιοσύνης και συγκεκριμένα το πώς αυτή μπορεί μέσα από ένα εξωφρενικό άθροισμα συμπτώσεων να αποδοθεί τελικά στους παραβαίνοντες τον ανθρώπινο και θείο νόμο, πραγματεύεται ο Λουί Μαλ στην τέταρτη μόλις μεγάλου μήκους ταινία του.

 

Όλα αυτά βέβαια συμβαίνουν, ένα χρόνο πριν η νουβέλ βαγκ σαρώσει τη Γαλλία και αλλάξει ριζικά τον παγκόσμιο κινηματογράφο. Εκπληκτικό σκηνοθετικά τόσο στα πλάνα του, όσο και στη φωτογραφία του, ενίοτε μελό αλλά και σε στιγμές αστείο, το “Ασανσέρ Για Δολοφόνους” είναι ένα αιθέριο, αλλά και γλυκά μυστηριώδες φιλμ…

 

Έτος: 1958 | Xώρα: Γαλλία | Διάρκεια: 88 λεπτά | Σκηνοθεσία: Louis Malle | Σενάριο: Roger Nimier, Louis Malle | Παίζουν: Jeanne Moreau, Maurice Ronet, Georges Poujouly