Η ταινία ξεκινάει όπως και το βιβλίο. Ένα εκτυφλωτικό, λευκό φως και χρώματα να κινούνται σε θολό πλάνο. Άγνωστα πρόσωπα εμφανίζονται και μιλούν σ’ εμάς, από την οπτική του Ντομινίκ. Τον πληροφορούν πως βρίσκεται στο νοσοκομείο, και αναπνέει με τη βοήθεια μηχανημάτων. Πρόκειται για την υπέροχη ταινία του Τζούλιαν Σνάμπελ, «Το Σκάφανδρο και η Πεταλούδα», η οποία προβάλλεται με ελεύθερη είσοδο για το κοινό, την Τρίτη 22 Μαρτίου, στο Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών.

Τα είχε όλα στη ζωή του. Επιτυχία, χρήμα, δόξα, γυναίκες, οικογένεια… και τώρα κείτεται παράλυτος σ’ ένα κρεβάτι. Ένα εγκεφαλικό αφήνει τον Ζαν-Ντομινίκ Μπομπύ, εκδότη του γαλλικού ELLE, παράλυτο σε όλο του το σώμα. Το μόνο που μπορεί να κινήσει είναι το αριστερό του μάτι. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος επικοινωνίας που του έχει απομείνει και το τελευταίο του παράθυρο στον κόσμο.

Παγιδευμένος σ’ ένα σώμα που ακούει, καταλαβαίνει, νοιώθει, θυμάται αλλά δεν μπορεί να μιλήσει, ο Ντομινίκ αποφασίζει να πει τη ιστορία του σ’ ένα μυθιστόρημα. Με τη βοήθεια της λογοθεραπεύτριας του, που του μαθαίνει ένα σύστημα υπαγόρευσης ανοιγοκλείνοντας το μάτι του όταν του προφέρεται το σωστό γράμμα, απομνημονεύει και μετά υπαγορεύει το βιβλίο. Έτσι ξεκινάει τον απολογισμό της ζωής του ενώ παράλληλα βρίσκει έναν τρόπο να αντιμετωπίσει τον πόνο του.

Μέσα σ’ έναν χρόνο και δύο μήνες, ολοκληρώθηκαν οι αναμνήσεις των ταξιδιών από το κρεβάτι του Ζαν-Ντομινίκ Μπομπύ, μέσα στο δωμάτιο 119 του Νοσοκομείου Berck Maritime. Έφυγε δέκα μέρες μετά την έκδοση του βιβλίου… Μία υπέροχη ταινία και Βραβείο Σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ των Καννών το 2007, για μια ιστορία σχετικά με το πως συχνά χρειάζεται να έρθουμε αντιμέτωποι με τον θάνατο ή μια σοβαρή ασθένεια, για να εκτιμήσουμε πραγματικά τη ζωή και τα αγαθά της.

Η ιστορία του Ζαν-Ντομινίκ Μπομπύ μοιάζει με τη ζωή ενός καλλιτέχνη που βρίσκεται σε μια διαμάχη ανάμεσα στον εαυτό του και τους άλλους. Η ασθένεια, όπως και η πνευματική ασθένεια ή η ιδιοφυΐα, είναι αφορμές απομόνωσης και παρεξήγησης. Για να ξεφύγει από τη μοίρα του, τον εξωτερικό περιορισμό και την απανθρωπιά, κάποιος μπορεί να στηριχτεί μόνο στον εαυτό του. Επάνω στην εξυπνάδα, δημιουργικότητα και τον ηρωισμό του. Μέσα από τα γραπτά του, ο Ζαν-Ντομινίκ Μπομπύ επεκτείνει τη ζωή του πέρα από τον εαυτό του και το σώμα του. Με τη δύναμη των ονείρων και της σκέψης, καταφέρνει να ξεπεράσει κάθε όριο.

Ο Σχνάμπελ αποφάσισε να γυρίσει την ταινία στα γαλλικά – κατά τη γνώμη του, δεν υπήρχε άλλος τρόπος. Επέλεξε Γάλλους ηθοποιούς, με πρωταγωνιστή τον Ματιέ Αμαλρίκ, τον οποίο είχε εντοπίσει το 1999 στο Φεστιβάλ του San Sebastian, στην ταινία Fin Aout Debut Septembre (Late August, Early September). Όταν τον είδε στην ταινία του Στήβεν Σπίλμπεργκ, Munich.

Το υπόλοιπο καστ επίσης ανταποκρίνεται σε συγκεκριμένες επιλογές. Κάθε ρόλος, χωρίς εξαιρέσεις, παίζεται από γνωστούς ηθοποιούς – Εμανουέλ Σενιέ, Μαρί-Ζοσέ Κροζέ, Αν Κονσινί, Πάτρικ Σεσνές, Νίελς Άρεστρουπ, Όλατζ Λόπεζ Γκαρμέντια, Ζαν-Πιέρ Κασέλ, Μαρίνα Χαντς, Έμμα ντε Σόνες, Ισαάκ ντε Μπανκολέ και ο σπουδαίος Μαξ Φον Σίντοβ. Η φωτογραφία είναι του Γιάνους Καμίνσκι – βραβευμένου δύο φορές με Όσκαρ για τις ταινίες: Saving Private Ryan και Shindler”s List – μόνιμου πλέον συνεργάτη του Στήβεν Σπίλμπεργκ.

«Ήθελα αυτή η ταινία να είναι χρήσιμη, όπως και το βιβλίο του, ένα εργαλείο που μπορεί να σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε και τον δικό σας θάνατο. Σε αυτό ήλπιζα και γι’ αυτό το έκανα.» – Τζούλιαν Σχνάμπελ

Το Γαλλικό Ινστιτούτο, θέλοντας να προσφέρει µια σειρά εκδηλώσεων που να συνδυάζει όλα τα πεδία δράσης του και να απεικονίσει µέσα από τις ταινίες τις σηµαντικές στιγµές της ελληνικής και της γαλλικής πολιτιστικής σκηνής, παρουσιάζει τον νέο κύκλο προβολών «Ciné-club». Η αρχή έγινε με την κλασσική ταινία του Ζακ Ντεμί: «Τα Κορίτσια του Ροσφόρ» (The Young Girls of Rochefort – 1967) και ακολούθησε η «Φλογισμένη Σάρκα» (Mademoiselle 1966) του Tony Richardson. Οι προβολές πραγματοποιούνται στο Auditorium του Ινστιτούτου (Auditorium Τheo Αngelopoulos – IFG) και η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη.

Τρίτη 22 Μαρτίου στις 20.00
Το Σκάφανδρο και η Πεταλούδα / The Diving Bell and the Butterfly
Σκηνοθεσία: Τζούλιαν Σνάμπελ
Σενάριο: Ρόναλντ Χάργουντ, από τη νουβέλα του Ζαν-Ντομινίκ Μπομπί
Ηθοποιοί: Ματιέ Αμαλρίκ, Εμανουέλ Σεϊνιέ, Αν Κονσινί, Μαρί Ζοσέ Κροζέ, Μαξ Φον Σίντοφ
Μοντάζ: Τζούλιετ Γουέλφινγκ
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Γιάνους Καμίνσκι
Σχεδιασμός Παραγωγής: Μισέλ Ερίκ, Λοράν Οτ
Μουσική: Πολ Καντελόν
Κοστούμια: Ολιβιέ Μπεριό
Χώρα παραγωγής: Γαλλία, Η.Π.Α.
Χρονολογία παραγωγής: 2007
Γλώσσα: Γαλλικά, Αγγλικά
Διάρκεια: 112 λεπτά
Εικόνα: Έγχρωμη
Παρουσιάζει ο Γιάννης Ζουµπουλάκης, κριτικός κινηµατογράφου, δηµοσιογράφος στο Το Βήµα
Ελεύθερη είσοδος, ταινία υποτιτλισµένη στα ελληνικά