Ο δραστήριος Γάλλος σκηνοθέτης Φρανσουά Οζόν, παρουσιάζει μία ασπρόμαυρη συγκινητική ταινία, με καταλυτικές έγχρωμες παρεμβάσεις, η οποία διαδραματίζεται στον Μεσοπόλεμο, περιγράφοντας μία βαθιά ανθρώπινη και πολυεπίπεδη ιστορία. Προβάλλεται σήμερα στην ΕΡΤ και αποτελεί την τηλεοπτική μας πρόταση.

«Σε μια εποχή που έχει εμμονή με την αλήθεια και τη διαφάνεια, θέλησα να κάνω μια ταινία για τα ψέματα. Ως μαθητής και θαυμαστής του Ερίκ Ρομέρ, θεωρούσα τα ψέματα συναρπαστική τροφή για την αφήγηση και τις ταινίες. Το είχα στο μυαλό μου όταν ένας φίλος μου είπε για ένα θεατρικό του Maurice Rostand αμέσως μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Έκανα περαιτέρω έρευνα και έμαθα ότι  το θεατρικό είχε μεταφερθεί στο σινεμά το 1931 από τον Ernst Lubitsch με τον τίτλο «Broken Lullaby». Η πρώτη μου αντίδραση ήταν να αφήσω την ιδέα στην άκρη. Πώς θα μπορούσα να ξεπεράσω τον Lubitsch;» – Φρανσουά Οζόν

Δύο χρόνια μετά την «Καινούρια Φιλενάδα» (2014), ο Φρανσουά Οζόν επιστρέφει με τη νέα του ταινία, «Frantz» (2016). Ο Γάλλος σκηνοθέτης εμπνέεται από την κλασσική ταινία του Ερνστ Λούμπιτς, «Broken Lullaby» (1932) – η οποία με τη σειρά της είχε βασιστεί σε θεατρικό έργο του Γάλλου, Maurice Rostand – και με υπέροχη αποχρωματισμένη φωτογραφία, παρουσιάζει ένα αξιόλογο φιλμ, στο οποίο ξεχωρίζει η ερμηνεία της πρωτοεμφανιζόμενης Πάουλα Μπιρ, δίπλα στον ανερχόμενο Γάλλο ηθοποιό, Πιέρ Νινέι. 

Σε μια μικρή γερμανική πόλη μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, η Anna (Πάουλα Μπιρ) θρηνεί καθημερινά στον τάφο του αγαπημένου της αρραβωνιαστικού Frantz, θύμα μιας μάχης σε γαλλικό έδαφος. Μια μέρα ένας νεαρός, γοητευτικός Γάλλος, ο Adrien (Πιέρ Νινέι), αφήνει λουλούδια στον τάφο. Η παρουσία του, μετά την ήττα της Γερμανίας στον πόλεμο, θα προκαλέσει όχι μόνο αντιδράσεις αλλά και πάθη.

Ο δραστήριος Γάλλος σκηνοθέτης Φρανσουά Οζόν (8 Γυναίκες, Potiche, Η Πισίνα) επέστρεψε το 2016 στο Επίσημο Διαγωνιστικό του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας, με το νέο του φιλμ: «Frantz». Πρόκειται για μια ασπρόμαυρη δημιουργία, με καταλυτικές έγχρωμες πινελιές, που με συγκίνηση περιγράφει την σχέση που αναπτύσσεται ανάμεσα σ’ έναν Γάλλο και μία Γερμανίδα, με ιστορικό φόντο τον μεσοπόλεμο και διαδραματίζεται σ’ ένα μικρό χωριό της Γερμανίας και στο Παρίσι.

«Όταν είδα την ταινία του Lubitsch καθησυχάστηκα. Είναι παρόμοια με το θεατρικό και υιοθετεί την οπτική ενός νεαρού Γάλλου, ενώ εγώ ήθελα να έχω την οπτική της νεαρής κοπέλας που, όπως και το κοινό, δεν ξέρει γιατί αυτός ο Γάλλος θρηνεί στον τάφο του αρραβωνιαστικού της. Στο θεατρικό και την ταινία, ξέρουμε το μυστικό από την αρχή, μετά από μια μακροσκελή σκηνή εξομολόγησης σ’ έναν παππά. Εμένα με ενδιέφερε περισσότερο το ψέμα σε σχέση με την ενοχή. Η ταινία του Lubitsch είναι πανέμορφη και αξίζει να τη δει κανείς μέσα από το πρίσμα του ειρηνιστικού και ιδεαλιστικού κλίματος της μεταπολεμικής εποχής. Συμπεριέλαβα μερικές από τις σκηνές του. Είναι η λιγότερο γνωστή ταινία του, το μόνο του δράμα. Η σκηνοθεσία του είναι αξιοθαύμαστη και πολύ ευρηματική όπως πάντα. Αλλά είναι η ταινία ενός Αμερικανού σκηνοθέτη γερμανικής καταγωγής που δεν ήξερε ότι στον ορίζοντα ανέτειλε ένας δεύτερος πόλεμος. Έκανε μια αισιόδοξη ταινία για τη συμφιλίωση. Ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος κατέληξε σε λουτρό αίματος και πολλοί πολιτικοί και καλλιτέχνες στη Γαλλία και Γερμανία μιλούσαν ανοιχτά για τη φιλειρηνικότητα. «Ποτέ ξανά!». Η προσέγγιση μου, ως Γάλλος που δεν έζησε κανέναν από τους δύο παγκόσμιους πολέμους, ήταν προφανώς διαφορετική.» – Φρανσουά Οζόν

Στην ταινία πρωταγωνιστεί ο (βραβευμένος με César για τον ομώνυμο ρόλο στην ταινία «Yves Saint Laurent»), Πιέρ Νινέι (Pierre Niney) και η πρωτοεμφανιζόμενη Πάουλα Μπιρ (Paula Beer), σε μία εξαιρετική ερμηνεία, η οποία διακρίθηκε με το Βραβείο Marcello Mastroianni στο Φεστιβάλ Βενετίας τον Σεπτέμβριο του 2016. Πρωταγωνιστούν επίσης οι ηθοποιοί: Ερνστ Στότζνερ, Μαρί Γκρούμπερ, Γιόχαν Φον Μπίλοφ, Άντον Φον Λούκε, Σιριέλ Κλερ, Άλις ντε Λενκεσένγκ. Τη μουσική επένδυση υπογράφει ο Philippe Rombi.

«Το σενάριο είναι σχεδιασμένο ως ιστορία ενηλικίωσης. Δεν μας πηγαίνει σε έναν ονειρικό κόσμο, αλλά ακολουθεί τη συναισθηματική αγωγή της Anna και δείχνει τις απογοητεύσεις, τα ψέματα, την επιθυμία σαν πέρασμα. Η Anna υποτίθεται ότι θα ήταν με τον Frantz. Η αγάπη τους ήταν ρομαντική, νεανική, ίσως βολική και όχι ολοκληρωμένη. Η φλόγα έσβησε και ξαφνικά, ως εκ θαύματος, έρχεται ο γοητευτικός πρίγκιπας. Αυτή τη φορά υπάρχει πάθος. Ο Adrien δεν είναι απαραίτητα ο σωστός, αλλά μέσα από αυτόν η Anna θα εμβαθύνει στα μεγάλα ζητήματα της ζωής, τον θάνατο, τον έρωτα, το μίσος.» – Φρανσουά Οζόν

Γεμάτο ανατροπές και μυστικά, το φιλμ «Frantz» παρακολουθεί την προσωπική διαδρομή της πρωταγωνίστριας, που αλλάζει εντυπωσιακά μέχρι το τέλος της ταινίας. Με δεδομένη τη μαεστρία του σκηνοθέτη να ξεδιπλώνει απτούς χαρακτήρες στο πανί, η ταινία είναι βαθιά ανθρώπινη και πολυεπίπεδη, ενώ τα κοστούμια και η φωτογραφία υφαίνουν μια μαγική ατμόσφαιρα ανάμεσα στην Γαλλία και τη Γερμανία, μεταξύ του Πρώτου και του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου.

«Το να δουλεύω σε ασπρόμαυρες εικόνες για πρώτη φορά ήταν συναρπαστικό, αλλά και στενάχωρο, γιατί η φυσική μου τάση είναι να δίνω έμφαση στο χρώμα. Έτσι ήταν δύσκολο για μένα να παρατήσω το χρώμα σε μερικές σκηνές. Ειδικά στη φύση, όπου περπατάνε πλάι στη λίμνη, που είναι αναφορά στον Γερμανό ρομαντικό ζωγράφο Caspar David Friedrich. Οπότε αποφάσισα να έχω χρώμα ως δραματικό στοιχείο σε αναμνήσεις και σε σκηνές ευτυχίας, για να υπονοήσω ότι η ζωή αιμορραγεί μέσα στην γκρίζα περίοδο του πένθους. Όπως το αίμα ρέει στις φλέβες, το χρώμα πηγάζει από το άσπρο και το μαύρο της ταινίας.» – Φρανσουά Οζόν

Frantz
Σκηνοθεσία: Φρανσουά Οζόν
Σενάριο: Φρανσουά Οζόν, Φιλίπ Πιατζό
Πρωταγωνιστούν: Πιερ Νινέ, Πόλα Μπιρ, Ερνστ Στότζνερ, Μαρί Γκρούμπερ
Φωτογραφία: Πασκάλ Μαρτί
Μουσική: Φιλίπ Ρομπί
Έτος Παραγωγής: 2016
Χώρα Παραγωγής: Γαλλία, Γερμανία
Διάρκεια: 113 λεπτά
Τηλεοπτική Μετάδοση: Τετάρτη 1η Απριλίου στις 23:00 στην ΕΡΤ2