Τον Ιανουάριο του 2017, ο Ντόναλντ Τραμπ ορκίστηκε ο 45ος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών. Τρεισήμισι χρόνια μετά, η Αμερική βιώνει την χειρότερη κρίση της νεότερης ιστορίας της, με την δολοφονία του Αφροαμερικανού Τζορτζ Φλόιντ, να αποτελεί την σταγόνα που ξεχειλίζει το ποτήρι. Μέσα από δέκα χαρακτηριστικές ταινίες, οι οποίες κυκλοφορήσαν στις κινηματογραφικές αίθουσες την τελευταία τετραετία, προσπαθούμε να καταλάβουμε τι πραγματικά συμβαίνει, στην απέναντι πλευρά του Ατλαντικού.

Ads

«Detroit» (2017) της Κάθριν Μπίγκελοου

Το καλοκαίρι του 1967 ήταν μία κομβική περίοδος της σύγχρονης αμερικανικής ιστορίας, όταν η χώρα βρέθηκε αντιμέτωπη με έντονες κοινωνικές και πολιτικές αναταραχές: την κλιμάκωση της στρατιωτικής εμπλοκής της χώρας στον πόλεμο του Βιετνάμ, και δεκαετίες φυλετικών διακρίσεων. Τα επίκεντρα όλης αυτής της δυσαρέσκειας και της άσβεστης οργής αποδείχθηκαν πως ήταν οι μεγάλες πόλεις της χώρας, με τις συστηματικές προκαταλήψεις τους, τις φυλετικές ανισότητες σε στέγη και παιδεία, και την ολοένα αυξανόμενη ανεργία στις κοινότητες των Αφρο-αμερικανών.

image

Ads

Δύο νύχτες μετά την έναρξη της εξέγερσης του Ντιτρόιτ, μία αναφορά για πυροβολισμούς κοντά σε περιοχή της Εθνοφυλακής, οδήγησε την Αστυνομία του Ντιτρόιτ, την Πολιτοφυλακή του Μίσιγκαν, την Εθνοφυλακή του Στρατού του Μίσιγκαν και έναν ιδιωτικό φρουρό ασφαλείας να εισβάλουν σε ένα παράρτημα του κεντρικού κτιρίου του Ξενοδοχείου Algiers. Περιφρονώντας την επίσημη διαδικασία, πολλοί αστυνομικοί ανέκριναν βίαια τους ενοίκους του ξενοδοχείου, κατασκευάζοντας ένα ιδιότυπο «παιχνίδι θανάτου», σε μία προσπάθεια να τους εκφοβίσουν για να μην ομολογήσουν. Μέχρι το τέλος της νύχτας, τρεις άοπλοι νεαροί πυροβολήθηκαν εν ψυχρώ, και αρκετοί άλλοι άντρες και γυναίκες χτυπήθηκαν βάναυσα. Κανένα όπλο δεν βρέθηκε ποτέ…

Η ταινία αφηγείται την συγκλονιστική ιστορία μίας από τις πιο σημαντικές στιγμές κατά τη διάρκεια της εξέγερσης στο Ντιτρόιτ το καλοκαίρι του ’67. Στην καρέκλα του σκηνοθέτη κάθεται η βραβευμένη με Όσκαρ δημιουργός των «The Hurt Locker» και «Zero Dark Thirty», Κάθριν Μπίγκελοου. Πρωταγωνιστούν: Τζον Μπογιέγκα, Άντονι Μακί, Άλτζι Σμιθ, Γουίλ Πούλτερ, Τζέικομπ Λάτιμορ, Τζέισον Μίτσελ, Χάνα Μουράι, Τζακ Ρέινορ, Κέιτλιν Ντέβερ.

«Τρέξε!» (Get Out – 2017) του Τζόρνταν Πιλ

Ο Αφρο-Αμερικάνος Κρις θα συνοδεύσει τη λευκή κοπέλα του, Ρόουζ (Άλισον Ουίλιαμς – Girls), στο πατρικό της για να περάσουν ένα Σαββατοκύριακο με τους γονείς της (Μπράντλεϊ Γουίτφορντ και Κάθριν Κίνερ) και τον αδερφό της, Τζέρεμι (Κέιλεμπ Λάντρι Τζόουνς – X-Men: First Class).

image

Αρχικά ο Κρις θεωρεί πως, η παράξενη ατμόσφαιρα που επικρατεί στο σπίτι, όπου το υπηρετικό προσωπικό είναι μαύροι, αλλά και κατά τη διάρκεια μιας ετήσιας οικογενειακής συνάθροισης οφείλεται στη διαφυλετική επιλογή της Ρόουζ. Σύντομά όμως βρίσκεται αντιμέτωπος με την τρομακτική αλήθεια.

Στο σκηνοθετικό του ντεμπούτο ο σεναριογράφος Τζόρνταν Πιλ, καταπιάνεται με το αγαπημένο του είδος και υπογράφει ένα πρωτότυπο θρίλερ, διαφυλετικών προεκτάσεων.

«Moonlight» (2016) του Μπάρι Τζέκινς

Η ταινία καταγράφει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ένας νεαρός ομοφυλόφιλος, καθώς ενηλικιώνεται στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ζει σε μια πολύ σκληρή γειτονιά του Μαϊάμι και προσπαθεί να βρει τη θέση του στον κόσμο, να ανακαλύψει την πραγματική του ταυτότητα. Η μητέρα του είναι εξαρτημένη από το κρακ και αυτό κάνει τα πράγματα πολύ δύσκολα. Ένα ταξίδι αυτογνωσίας θα ξεκινήσει.

image

Ο Μπάρι Τζέκινς, οκτώ χρόνια μετά το ρομαντικό δράμα «Medicine for Melancholy» (2008), επιστρέφει με την αριστουργηματική, δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του. Ο Αμερικανός σκηνοθέτης, παρουσιάζει ένα συγκλονιστικό πορτρέτο της κοινωνίας στην απέναντι πλευρά του Ατλαντικού θίγοντας θέματα, όπως ο ρατσισμός, το δικαίωμα στη διαφορετικότητα, οι φυλετικές διακρίσεις, το bullying και τα ναρκωτικά. Το «Moonlight» (2016) είναι ένα φιλμ – ωδή στα ανθρώπινα δικαιώματα και την ελευθερία βούλησης. Τιμήθηκε με την Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Ταινίας / Δράμα, ενώ απέσπασε και τρία Βραβεία Όσκαρ, στις κατηγορίες, Καλύτερης Ταινίας, Καλύτερης ‘Β Ανδρικής Ερμηνείας και Σεναρίου.

«Δεν Είμαι ο Νέγρος σου» (I Am Not Your Negro – 2016) του Ραούλ Πεκ

Βασισμένος σε σενάριο του Τζέιμς Μπάλντουιν και με αφήγηση από τον Σάμιουελ Τζάκσον, ο αξιόλογος σκηνοθέτης Ραούλ Πεκ, μας προσφέρει απλόχερα ένα από τα σημαντικότερα ντοκιμαντέρ του 21ου αιώνα. Μία ωδή στα ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά παράλληλα και μία αριστουργηματική ταινία τεκμηρίωσης: «Δεν Είμαι ο Νέγρος σου» (I Am Not Your Negro – 2016).

image

«Άρχισα να διαβάζω τον Τζέιμς Μπάλντουιν όταν ήμουν 15 χρονών ψάχνοντας για ορθολογικές εξηγήσεις στις αντιφάσεις που αντιμετώπιζα ήδη στη «νομαδική» ζωή μου, που με πήγε από την Αϊτή στο Κονγκό, στη Γαλλία, στη Γερμανία και στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Μαζί με τον Aimée Césaire, τον Jacques Stéphane Alexis, τον Richard Wright, τον Gabriel García Márquez και τον Alejo Carpentier, ο Τζέιμς Μπάλντουν ήταν ένας από τους λίγους συγγραφείς που θα μπορούσα να ονομάσω «δικός μου». Συγγραφείς που μιλούσαν για έναν κόσμο που ήξερα. Αφηγούνταν περιστατικά που μιλούν για την Ιστορία και καθόριζαν τη δομή και τις ανθρώπινες σχέσεις που συμπίπτουν με αυτό που έβλεπα γύρω μου. Πάντα χρειαζόμαστε ένα βιβλίο του Μπάλντουιν δίπλα μας.» – Ραούλ Πεκ

«Κάθαρση: Η Αρχή» (The First Purge – 2018) του Τζέραρντ ΜακΜάρεϊ

Πίσω από κάθε παράδοση κρύβεται μια επανάσταση. Την επόμενη Ημέρα Ανεξαρτησίας, παρακολουθούμε πώς ξεκίνησε το ετήσιο 12ωρο πλήρους ανομίας των Ηνωμένων Πολιτειών. Καλωσορίσατε στο κίνημα που ξεκίνησε ως ένα απλό πείραμα: «Κάθαρση: Η Αρχή». Για να μειώσουν το ποσοστό της εγκληματικότητας κάτω από το 1% για τον υπόλοιπο χρόνο, οι Νέοι Εθνοπατέρες της Αμερικής δοκιμάζουν μια κοινωνιολογική θεωρία που επιτρέπει την απρόσκοπτη εκτόνωση βίας για ένα βράδυ σε μια απομονωμένη κοινότητα. Όταν όμως η βία των τυράννων συναντά την οργή των κοινωνικά περιθωριοποιημένων, αυτό που ξεκίνησε σε μια κοινότητα, δοκιμαστικά, θα εξαπλωθεί σε όλο το έθνος.

image

Ο σκηνοθέτης Τζέραρντ ΜακΜάρεϊ αναλαμβάνει τη σκηνοθεσία από τον Τζέιμς ΝτιΜόνακο (που αυτή τη φορά υπογράφει μόνο το σενάριο) σε αυτό το prequel όλων όσα έγιναν και οδήγησαν στην καθιέρωση της αιμοσταγούς «Κάθαρσης» που είδαμε στις τρεις προηγούμενες ταινίες. Πώς ξεκίνησε αυτό το ψυχολογικό (αλλά και πολιτικό) πείραμα και πώς ορίζεται ο Εχθρός; Θρίλερ χαμηλού προϋπολογισμού, αλλά υψηλής αποδοχής από το κοινό που αρέσκεται στα «σκεπτόμενα splatter» που θίγουν τα κακώς κείμενα της «ευνομούμενης κοινωνίας» του 21ου αιώνα. Μια αγωνιώδης αναμέτρηση με τον τρόμο απέναντι στον άλλο σε μια κοινωνία που τα έχει όλα, αλλά της λείπουν τα στοιχειώδη, η ανθρωπιά και η αλληλεγγύη. Ηθοποιοί: Μαρίζα Τομέι, Μέλονι Ντίαζ, Λεξ Σκοτ Ντέιβις, Γίλαν Νόελ.

«The Birth of a Nation» (2016) του Νέιτ Πάρκερ

Με φόντο τον προπολεμικό Νότο, η ταινία ακολουθεί τον Nat Turner, έναν μορφωμένο σκλάβο και ιεροκήρυκα, του οποίου ο  ιδιοκτήτης του, Samuel Turner, δέχεται μια προσφορά: να χρησιμοποιήσει το κήρυγμα του Nat για να υποτάξει τους απείθαρχους σκλάβους.

image

Καθώς ο ίδιος γίνεται μάρτυρας πλήθος αγριοτήτων απέναντί του αλλά και στους συναδέλφους του σκλάβους – ο Nat ενορχηστρώνει μια εξέγερση ελπίζοντας να οδηγήσει τον λαό στην ελευθερία.

Πρωταγωνιστούν: Άρμι Χάμερ, Τζάκι Έρλ Χέιλι, Γκάμπριελ Γιούνιον, Μαρκ Μπουν Τζούνιορ, Πηνελόπη Αν Μίλερ, Νέιτ Πάρκερ. Κέρδισε το βραβείο κοινού στο Φεστιβάλ του Sundance

«Mudbound: Δάκρυα στον Μισισιπή» (Mudbound – 2017) της Ντι Ρις

Η οικογένεια McAllan έχει μόλις αφήσει την ήρεμη, πολιτισμένη ατμόσφαιρα του Μέμφις και βρίσκεται εντελώς απροετοίμαστη απέναντι στις σκληρές απαιτήσεις της αγροτικής ζωής στο δέλτα του Μισισιπή. Παρά τα μεγαλεπήβολα όνειρα του Henry McAllan (Τζέισον Κλαρκ), η γυναίκα του Laura (Κάρεϊ Μάλιγκαν) παλεύει να διατηρήσει την πίστη της στο μάταιο εγχείρημα του συζύγου της και να μεγαλώσει τις δύο κόρες της. Εν τω μεταξύ, ο Hap και η Florence Jackson (Ρομπ Μόργκαν, Μέρι Μπλάιτζ), οι μαύροι μισθωτοί καλλιεργητές που έχουν δουλέψει τη γη για χρόνια, παλεύουν να πετύχουν το δικό τους μικρό όνειρο παρά τους αμείλικτους κοινωνικούς περιορισμούς. Ο πόλεμος ανατρέπει τα σχέδια των δύο οικογενειών με την επιστροφή των αγαπημένων τους, του Jamie McAllan (Γκάρετ Χέντλουντ) και του Ronsel Jackson (Τζέισον Μίτσελ), οι οποίοι αναπτύσσουν μία δυνατή φιλία προκαλώντας την κοινωνία στην οποία ζουν.

image

Η σκηνοθέτης Ντι Ρις μεταφέρει στην μεγάλη οθόνη το μυθιστόρημα της Hillary Jordan και ζωντανεύει μία βαθιά ανθρώπινη, σκληρή αλλά και αναπάντεχα τρυφερή ιστορία με πρωταγωνιστές τους αξιόλογους ηθοποιούς της. Η ταινία ρίχνει φως σε μία σκοτεινή περίοδο του αμερικάνικου νότου που μαστιζόταν από τις φυλετικές διακρίσεις αλλά και τις συνέπειες του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου, όπως αποτυπώνονται σε όσους επιβίωσαν και επέστρεψαν. To φιλμ είχε αποσπάσει τέσσερις Υποψηφιότητες για Όσκαρ.

«Το «Mudbound» έχει να κάνει με την κοινωνική τάξη, τη φιλία και τον ατελείωτο αγώνα ενάντια στη γη. Παρ’ όλο που είναι τοποθετημένο στον μεταπολεμικό νότο, το προσέγγισα σαν μια πρωτοποριακή ιστορία και σκηνοθέτησα την αφήγηση σαν γουέστερν. Οι χαρακτήρες έρχονται αντιμέτωποι με ένα τοπίο που μοιάζει προσωποποιημένο, καθώς η λάσπη, ο ήλιος, η βροχή τους ανταγωνίζονται συνεχώς.» – Ντι Ρις

«Η Παρείσφρηση» (BlacKkKlansman – 2018) του Σπάικ Λι

Από τον οραματιστή σκηνοθέτη Σπάικ Λι έρχεται η απίστευτη πραγματική ιστορία ενός αστυνομικού που εισχώρησε στην Κου Κλουξ Κλαν, για να αποκαλύψει τα εγκλήματα της φασιστικής οργάνωσης. Στις αρχές της δεκαετίας του ’70, μιας εποχής ιδιαίτερων κοινωνικών αναταραχών μαίνεται ο αγώνας για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ο Ρον Στάλγουορθ (Τζον Ντέιβιντ Ουάσινγκτον) γίνεται ο πρώτος Αφρο-Αμερικανός αστυνομικός στο τμήμα του Κολοράντο Σπρινγκς, αλλά η άφιξή του γίνεται δεκτή με σκεπτικισμό από τους συναδέλφους του και εκδηλώνεται ανοιχτά εχθρική διάθεση απέναντί του. Χωρίς να πτοείται, ο Στάλγουορθ καταφέρνει και αποκτά όνομα κάνοντας τη διαφορά στην κοινότητά του. Με θάρρος ξεκινά μια δύσκολη αποστολή: να μπει στους κόλπους της Κου Κλουξ Κλαν και να την ξεσκεπάσει. 

image

Προσποιούμενος πως είναι ρατσιστής εξτρεμιστής, ο Στάλγουορθ επικοινωνεί με την ομάδα και σύντομα γίνεται μέλος του πλέον υψηλού ιεραρχικά κύκλου της. Κατορθώνει και δημιουργεί και φιλική σχέση με το Μεγάλο Σοφό της Κουξ Κλουξ Κλαν, τον Ντέιβιντ Ντιούκ (Τόπερ Γκρέις) που εκτιμά την αφοσίωσή του στην προαγωγή της Λευκής Αμερικής. Ενώ η μυστική έρευνα γίνεται όλο και πιο περίπλοκη, ο συνεργάτης του Στάλγουορθ, ο Φλιπ Ζίμερμαν (Άνταμ Ντράιβερ) υποδύεται τον Ρον στις προσωπικές συναντήσεις με τα μέλη της ομάδας μίσους, αποκτώντας από μέσα ενημέρωση για τα φονικά σχέδιά της. Μαζί, ο Στάλγουορθ και ο Ζίμερμαν κατορθώνουν να διαλύσουν την οργάνωση, της οποίας η πραγματική πρόθεση είναι να μεταδώσουν όλο και ευρύτερα τη βίαιη ρητορική της.

Σε παραγωγή της ομάδας που υπέγραφε και το βραβευμένο με Όσκαρ «Τρέξε!», «Η Παρείσφρηση / BlackkKlansman» αποτυπώνει ανάγλυφα την αληθινή ιστορία των εντάσεων που υπήρχαν στις φυλετικές σχέσεις στη δεκαετία του ’70 στην Αμερική πράγμα που έχει πολλές ομοιότητες με την σημερινή εποχή. Πρωταγωνιστούν οι ηθοποιοί: Τζον Ντέιβιντ Ουάσινγκτον, Άνταμ Ντράιβερ, Τόπερ Γκρέις, Κόρεϊ Χόκινς, Λόρα Χάριερ, Ράιαν Έγκολντ, Τζάσπαρ Πεκόνεν, Άσλεϊ Άτκινσον. Το ομώνυμο αυτοβιογραφικό βιβλίο του Αφροαμερικανού αστυνομικού Ρον Στάλγουορθ, περιγράφει την εμπειρία του στους κόλπους της ΚούΚλουξΚλαν του Κολοράντο.

«Loving» (2016) του Τζεφ Νίκολς

Το «Loving» αφορά τον γάμο μιας μαύρης, της Μίλντρεντ Τζέτερ και ενός λευκού του Ρίτσαρντ Λάβινγκ. Το ζευγάρι συνελήφθη και καταδικάστηκε σε φυλάκιση στην Βιρτζίνια, το 1958, εξαιτίας του νόμου που υπήρχε για την απαγόρευση γάμων και επιμειξίας διαφορετικών φυλών.

image

Ο Ρίτσαρντ και η Μίλντρεντ έρχονται αντιμέτωποι με τον αμερικάνικο νόμο της δεκαετίας του ‘60, σύμφωνα με τον οποίον ο διαφυλετικός γάμος μπορεί ακόμα να τους καταδικάσει σε φυλάκιση κι εξορία. Η περίπτωσή τους θα φτάσει μέχρι το Ανώτατο Δικαστήριο και θα γράψει ιστορία.

Η υποψηφιότητα της Ρουθ Νέγκα για Όσκαρ και Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Ηθοποιού και του Τζόελ Ίτζερτον για Χρυσή Σφαίρα Καλύτερου Ηθοποιού επισφραγίζουν τις σπουδαίες ερμηνείες τους, στη νέα αξιόλογη ταινία του ταλαντούχου Αμερικανού σκηνοθέτη, Τζεφ Νίκολς. Ένα αληθινό love story που υπερνικά τα ταμπού και αποτελεί σπουδαία πηγή έμπνευσης.

«Αν η Οδός Μπιλ Μπορούσε να Μιλήσει» (If Beale Street Could Talk – 2018) του Μπάρι Τζένκινς

Χάρλεμ, αρχές δεκαετίας του ’70. Η Tish (Κίκι Λέιν) και ο Fonny (Στέφαν Τζέιμς) είναι πολύ ερωτευμένοι. Η ζωή τους ανατρέπεται όταν ο Fonny φυλακίζεται για ένα έγκλημα που δεν έχει διαπράξει. Η Tish ανακαλύπτει ότι είναι έγκυος και αγωνίζεται με τη βοήθεια του δικηγόρου και της οικογένειας της, να αποδείξει την αθωότητα του αγαπημένου της.

image

«Η οδός Μπιλ είναι ένας δρόμος στη Νέα Ορλεάνη, όπου γεννήθηκε ο πατέρας μου, ο Λούις Άρμστρονγκ και η τζαζ. Όλοι οι μαύροι που γεννήθηκαν στην Αμερική, γεννήθηκαν στην Οδό Μπιλ, γεννήθηκαν στη μαύρη γειτονιά κάποιας αμερικάνικης πόλης, είτε του Τζάκσον, του Μισισιπί, του Χάρλεμ ή της Νέας Υόρκης. Η Οδός Μπιλ είναι η κληρονομιά μας. Αυτό το μυθιστόρημα αφορά την απόλυτη ανάγκη να εκφραστεί αυτή η κληρονομιά. Η οδός Μπιλ είναι θορυβώδης. Είναι υπόθεση του αναγνώστη να διακρίνει το νόημα μέσα στο χτύπημα των ντραμς.» – Τζέιμς Μπόλντουϊν

Ο βραβευμένος με Όσκαρ σκηνοθέτης και σεναριογράφος Μπάρι Τζένκινς, μετά το εξαιρετικό «Moonlight», επιστρέφει με το φιλμ, «Αν η Οδός Μπιλ Μπορούσε να Μιλήσει». Πρόκειται για την κινηματογραφική μεταφορά του ομώνυμου μυθιστορήματος του σπουδαίου, Τζέιμς Μπόλντουϊν. Μία διαχρονική και συγκινητική ιστορία αγάπης για τον αδιάσειστο δεσμό ενός ζευγαριού και τη δύναμη της αφροαμερικανικής οικογένειας σε μία σκληρή εποχή, προκαταλήψεων και ρατσισμού.