Η προβολή της ταινίας «Αρκούδες Δεν Υπάρχουν» του σπουδαίου Ιρανού σκηνοθέτη Τζαφάρ Παναχί, ο οποίος κρατείται στη φυλακή από το ιρανικό καθεστώς, πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 4 Νοεμβρίου, στο κατάμεστο Ολύμπιον. Την προβολή του 63ου Διεθνούς Κινηματογραφικού Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης, τίμησε με την παρουσία της η πρωταγωνίστρια Μίνα Καβανί, η οποία ζει αυτοεξόριστη στο Παρίσι.

Ads

Αρχικά, τον λόγο πήρε η γενική διευθύντρια του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, Ελίζ Ζαλαντό, η οποία εξέφρασε την λύπη της που ο σκηνοθέτης της ταινίας, Τζαφάρ Παναχί, δεν μπόρεσε να βρεθεί στη Θεσσαλονίκη: «Ο Τζαφάρ Παναχί, ένας παλιός φίλος του Φεστιβάλ, δεν μπορεί δυστυχώς να βρεθεί εδώ μαζί μας. Έχουμε, όμως, την τιμή να υποδεχτούμε την πρωταγωνίστρια Μίνα Καβανί, η οποία δεν έχει τη δυνατότητα να γυρίσει στο Ιράν επειδή ζει αυτοεξόριστη στο Παρίσι».

Η Ελίζ Ζαλαντό καλωσόρισε τη Μίνα Καβανί, η οποία εισέπραξε ένα ζεστό χειροκρότημα από το κοινό. Η γενική διευθύντρια του Φ.Κ.Θ. σημείωσε πως, παρά το νεαρό της ηλικίας της, η ηθοποιός έχει ήδη διαγράψει πολύ αξιόλογη καριέρα, τόσο στο Σινεμά, όσο και στο Θέατρο. Ανέφερε, επίσης, πως το ντεμπούτο της Μίνα Καβανί, η ταινία «Red Rose», είναι γυρισμένη στην Αθήνα. «Υποδεχόμαστε τη Μίνα ανάμεσα σε μια πτήση από το Άμπου Ντάμπι, όπου γίνονται τα γυρίσματα της τηλεοπτικής σειράς στην οποία συμμετέχει και σε μια άλλη πτήση προς τη Νάντη, τη γενέτειρά μου», κατέληξε η γενική διευθύντρια του Φεστιβάλ.

image

Ads

Αμέσως μετά, η Μίνα Καβανί εξέφρασε τον ενθουσιασμό της που βρίσκεται στην Ελλάδα, «τη χώρα της καρδιάς της», όπως τη χαρακτήρισε: «Στην Αθήνα νιώθω σαν στο σπίτι μου. Έμενα, άλλωστε, στα Εξάρχεια κάποτε για τρεις μήνες. Είμαι, όμως, ερωτευμένη και με τη δική σας πόλη. Στεναχωριέμαι που δεν είναι μαζί μας ο Τζαφάρ Παναχί, όμως η ταινία του ταξιδεύει στα Φεστιβάλ και αυτό με κάνει χαρούμενη. Είμαι περήφανη για το αποτέλεσμα και για την ταινία που θα δούμε. Εύχομαι η ενέργειά σας σε αυτή την αίθουσα να φτάσει και στον ίδιο».

Στο συγκεκριμένο σημείο, πραγματοποιήθηκε παρέμβαση από τρεις γυναίκες ακτιβίστριες, οι οποίες σήκωσαν πανό με το μήνυμα «Woman – Life – Freedom», γραμμένο τόσο στα αγγλικά όσο και στα αραβικά, ως μήνυμα αλληλεγγύης για τις γυναίκες του Ιράν που αγωνίζονται για ελευθερία και σεβασμό των δικαιωμάτων τους.

image

Μετά την προβολή, ακολούθησε Q&A με τη Μίνα Καβανί. Σε ερώτηση για το πώς κατάφεραν να δουλέψουν με τον σκηνοθέτη από απόσταση, η Μίνα Καβανί απάντησε: «Ο Τζαφάρ μάς ακολουθούσε παντού μέσω zoom και WhatsApp. Ενώ σωματικά δεν ήταν εκεί, ήταν παρών με όλη του την ενέργεια. Για μένα, ως ηθοποιό, είναι σημαντικό το πώς φαίνομαι στα μάτια του σκηνοθέτη με τον οποίο συνεργάζομαι, γι’ αυτό μου ήταν δύσκολο στην αρχή που κάναμε γυρίσματα εξ αποστάσεως. Συχνά αναρωτιόμουν για την κατάσταση που βιώνουμε, καθώς εγώ δεν μπορώ γυρίσω στο Ιράν, ενώ ο Τζαφάρ δεν μπορεί να φύγει από τη χώρα. Ο Τζαφάρ μού δίδαξε ένα σημαντικό μάθημα: να αναζητώ πάντα διαφορετικούς τρόπους για να είμαι παρούσα».

Σε άλλη ερώτηση σχετικά με το εκπαιδευτικό σύστημα στο Ιράν και το πώς συντηρεί τις προκαταλήψεις, η Μίνα Καβανί απάντησε: «Νιώθω πως η ταινία δεν θέλει να κάνει κάποιο σχόλιο για το εκπαιδευτικό σύστημα, ούτε να παρουσιάσει μια πτυχή της κοινωνίας. Πιστεύω πως θέλει να εστιάσει στο πώς ένα σύνορο μπορεί να καθορίσει τη ζωή σου, τα πιστεύω και την ταυτότητά σου. Ακόμη και αν αποδράσεις από αυτό, πρέπει να κουβαλάς την ταυτότητά σου μαζί σου».

image

Τέλος, σε ερώτηση για το πώς ένιωσε βλέποντας την ταινία, ενώ η ίδια δεν μπορεί να επιστρέψει στο Ιράν, η Μίνα Καβανί ανέφερε σχετικά: «Ήταν συγκινητικό όχι μόνο να τη βλέπω, αλλά και να παίζω σε αυτή την ταινία. Η ηρωίδα μου προσπαθεί δέκα ολόκληρα χρόνια να επιστρέψει στη χώρα της. Η σκηνή του μονολόγου, όπου κοιτάζω την κάμερα, μου θυμίζει έντονα τον πίνακα Η κραυγή του Έντβαρτ Μουνκ, γιατί αποπνέει μια χροιά οργής. Είχα πολλά αντικρουόμενα συναισθήματα συμμετέχοντας στην ταινία και βλέποντάς την στην αίθουσα: πολύς πόνος, αλλά και πολλή χαρά. Είναι μεγάλη ευκαιρία να μπορείς να φωνάξεις στον κόσμο με δυνατή φωνή τι είναι η προσφυγιά, αλλά και τι δεινά μπορεί να προκαλέσει στους ανθρώπους μια δικτατορία».

Μία από τις πιο εμβληματικές φωνές αντίστασης του Ιρανικού Σινεμά, ο πολυβραβευμένος σκηνοθέτης Τζαφάρ Παναχί μάχεται απέναντι στη λογοκρισία και την καταστολή με όπλο τις ταινίες του, προσδίδοντας στο Σινεμά διαστάσεις που υπερβαίνουν την καλλιτεχνική σφαίρα. Έχοντας κριθεί ένοχος το 2010 με την κατηγορία της «προπαγάνδας εναντίον της ιρανικής κυβέρνησης», ο Παναχί καταδικάστηκε σε 6ετή κάθειρξη (η υπόθεση δεν έχει ακόμη τελεσιδικήσει μετά την έφεση που άσκησε), καθώς και σε 20ετή απαγόρευση να γυρίζει ταινίες, να γράφει σενάρια και να δίνει συνεντεύξεις σε εγχώρια και διεθνή μέσα, ενώ παράλληλα δεν του επιτρέπεται η έξοδος από τη χώρα παρά μόνο για ιατρικούς λόγους.

image

Τον περασμένο Ιούλιο, ο Τζαφάρ Παναχί συνελήφθη από τις αρχές και έκτοτε βρίσκεται σε κράτηση, μαζί με τους σκηνοθέτες Μοχάμαντ Ρασούλοφ και Μοσταφά Αλεχμάντ. Οι τρεις Ιρανοί δημιουργοί είχαν νωρίτερα υψώσει γενναία φωνή διαμαρτυρίας απέναντι στη φυλάκιση των τεσσάρων Ιρανών ντοκιμαντεριστριών, Φιρουζέ Χοζροβανί, Μίνα Κεσαβάρζ, Σιλάν Σααντί και Παρίσα Ανβαρί, καθώς και της φωτορεπόρτερ Ραϊανέχ Ταραβατί.

Διαβάστε Επίσης:

Αρκούδες Δεν Υπάρχουν / No Bears / Khers Nist
Σκηνοθεσία: Τζαφάρ Παναχί
Σενάριο: Jafar Panahi
Πρωταγωνιστούν: Jafar Panahi, Naser Hashemi, Vahid Mobaseri, Bakhtiar Panjei, Mina Kavani
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Amin Jafari
Μοντάζ: Amir Etminan
Ήχος: Mohammadreza Delpak, Abdolreza Heydari, Iman Baziyar
Κοστούμια: Leyla Siyahi, Ulker Chetinkaya, Sechil Kapar
Σκηνικά: Babak Jajaie Tabrizi
Έτος Παραγωγής: 2022
Χώρα Παραγωγής: Ιράν
Διάρκεια: 107 λεπτά
Προβάλλεται την Κυριακή 13 Νοεμβρίου στις 19:00, στην Αίθουσα «Τώνια Μαρκετάκη»

image

Στη φετινή διοργάνωση της Μπιενάλε της Βενετίας, μια κενή θέση ήταν κρατημένη για τον Τζαφάρ Παναχί στη συνέντευξη τύπου του φεστιβάλ. Ο Ιρανός σκηνοθέτης βρίσκεται στη φυλακή, ενώ έχει περάσει τα τελευταία 12 χρόνια σε κατ’ οίκον περιορισμό. Παράλληλα του έχει απαγορευτεί η έξοδος από τη χώρα και αντιμετωπίζει διάφορα εμπόδια γυρίζοντας συχνά ταινίες στο περιβάλλον του σπιτιού του.

Όλα αυτά όμως δεν είναι αρκετά για να εμποδίσουν έναν πραγματικά σπουδαίο καλλιτέχνη, για να εκφραστεί. Το «Αρκούδες Δεν Υπάρχουν», παρακολουθεί δύο παράλληλες ερωτικές ιστορίες. Και στις δύο περιπτώσεις, οι εραστές συναντούν δυσκολίες λόγω των αθέατων και μοιραίων εμποδίων, τη δύναμη των προκαταλήψεων και τους μηχανισμούς της εξουσίας.

Πρόκειται για ένα ευρηματικό, διαφωτιστικό εγχείρημα «autofiction» (αυτο-μυθοπλασίας), το οποίο εξελίσσεται σε μία πράξη αντίστασης, όπως και κάθε άλλη ταινία του δημιουργού, με όχημα μια αφήγηση για μια πράξη διαφυγής.

Ένα ζευγάρι που ζει σε ένα χωριό κοντά στα πορώδη σύνορα μεταξύ Ιράν και Αζερμπαϊτζάν, προσπαθεί να φύγει για το Παρίσι με κλεμμένα διαβατήρια, ενώ τους ακολουθεί ένα κινηματογραφικό συνεργείο. Ένα άλλο ζευγάρι προσπαθεί να γλιτώσει από το συνοικέσιο και τα κουτσομπολιά του χωριού. Ένα ενδοσκοπικό αριστούργημα που υπογραμμίζει ποιο είναι το διακύβευμα της υπεράσπισης της δημιουργικής ελευθερίας.

Η ταινία «Αρκούδες Δεν Υπάρχουν / No Bears / Khers Nist» του Τζαφάρ Παναχί, πραγματοποίησε την παγκόσμια πρεμιέρα της, τον Σεπτέμβριο στο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Βενετίας, όπου και τιμήθηκε με το Ειδικό Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής.

Η πανελλήνια πρεμιέρα της ταινίας πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 4 Νοεμβρίου, παρουσία της πρωταγωνίστριας Μίνα Καβανί, στο τμήμα Ειδικές Προβολές του 63ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης, ενώ αξίζει να σημειώσουμε ότι υπάρχει και 2η προβολή στο πρόγραμμα της φετινής διοργάνωσης, την Κυριακή 13 Νοεμβρίου στις 19:00, στην Αίθουσα «Τώνια Μαρκετάκη».

63ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης

Πραγματοποιείται από την Πέμπτη 3 Νοεμβρίου έως την Κυριακή 13 Νοεμβρίου, σε φυσικούς χώρους και online. Στο 63ο ΦΚΘ προβάλλονται 199 μεγάλου μήκους και 68 μικρού μήκους ταινίες στις αίθουσες Ολύμπιον και Παύλος Ζάννας, στις αίθουσες του Λιμανιού, Φρίντα Λιάππα, Τώνια Μαρκετάκη, Τζον Κασσαβέτης, Σταύρος Τορνές, καθώς και στον κινηματογράφο Μακεδονικόν. Παράλληλα, 93 ταινίες παρουσιάζονται και διαδικτυακά, μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας του Φεστιβάλ online.filmfestival.gr.

Τo Φεστιβάλ υποδέχεται την πολυσύνθετη, λαμπερή και πάντα τολμηρή στις επιλογές της, Σαρλότ Γκενσμπούργκ, η οποία θα παρουσιάσει τη νέα της ταινία, «Νυχτερινοί Επισκέπτες» του Μικαέλ Ερς. Επίσης, το παρών θα δώσει και ο παλιός και αγαπημένος φίλος του Φεστιβάλ, Φατίχ Ακίν, ο οποίος θα παρουσιάσει τη νέα του ταινία, «Το Χρυσάφι του Ρήνου».   

Διαβάστε Επίσης: