Η ταινία «Θαύμα στο Μιλάνο» είναι ένα σπουδαίο δείγμα γραφής του Ιταλικού Νεορεαλισμού. Μία ποιητική αλληγορία, με διαχρονικά νοήματα, που παραμένει ανεξίτηλη στον χρόνο και πάντα επίκαιρη. Γιορτάζοντας τα 70 χρόνια από την κυκλοφορία της, θυμόμαστε την εμβληματική δημιουργία του σπουδαίου Βιττόριο Ντε Σίκα, η οποία βραβεύτηκε με τον Χρυσό Φοίνικα του Φεστιβάλ Καννών.

Ads

Η ηλικιωμένη Λολότα, μεγαλώνει ένα παιδί τον Τοτό, που το είχε βρει εγκαταλειμμένο ως νεογέννητο. Μετά όμως από τον θάνατό της, ο Τοτό οδηγείται στο ορφανοτροφείο, απ’ όπου βγαίνει μετά από πολλά χρόνια, για να καταλήξει φιλοξενούμενος ενός περιπλανώμενου άστεγου σε μια παραγκούπολη, στην περιφέρεια του Μιλάνου.

Με τη μεγάλη του καλοσύνη και αθωότητα, ο Τοτό κερδίζει τη συμπάθεια των φτωχών και τους πείθει να προσπαθήσουν να βελτιώσουν την κατάσταση τους. Η δραστηριότητα τους έχει σταδιακά αποτέλεσμα, καθώς αρχίζουν να αντιλαμβάνονται την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και μετατρέπουν την μίζερη παραγκούπολη σε μία αξιοπρεπή κοινότητα.

image

Ads

Μια μέρα όμως, κι ενώ σκάβουν, πετάγεται ξαφνικά από τα έγκατα της γης ένας πίδακας πετρελαίου. Ο πλούτος και η ευμάρεια που θα μπορούσε να προκύψει για όλους, απειλούνται από τον πλούσιο Μόμπι, που έχει ειδοποιηθεί από τους ανθρώπους του και προσπαθεί με κάθε τρόπο να τους διώξει από τη γη τους.

Τα πράγματα εξελίσσονται δύσκολα και για να βοηθήσει τον Τοτό και τους φίλους του, η Λολότα χαρίζει στον νεαρό ένα θαυματουργό περιστέρι που έκλεψε από τους αγγέλους. Έτσι, η αστυνομία του Μόμπι κατατροπώνεται και ο Τοτό, με τη βοήθεια αγγέλων θα προσπαθήσει να διώξει τον άπληστο κτηματομεσίτη.

Η ταινία «Θαύμα στο Μιλάνο», κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα στο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ των Καννών το 1951, ενώ απέσπασε πολλά ακόμα ιταλικά αλλά και διεθνή κινηματογραφικά βραβεία. Πρόκειται για μία ακόμα εξαίρετη συνεργασία μεταξύ του Τσέζαρε Ζαβατίνι και του Ντε Σίκα, η οποία όμως δεν εξαντλείται στον ρεαλισμό αλλά, πατώντας πάνω στα ισχυρά του θεμέλια, ξεφεύγει προς έναν ποιητικό και ονειρικό κόσμο.

image

Η διαφορά βέβαια με τη διασημότερη ταινία του Βιττόριο Ντε Σίκα, «Κλέφτης Ποδηλάτων», είναι θεμελιώδης, παρά το γεγονός ότι παραμένουν κοινά πολλά από τα χαρακτηριστικά του κινήματος τουλάχιστον σε πολιτικο-κοινωνικό επίπεδο. Αρκετοί από τους ηθοποιούς παραμένουν ερασιτέχνες ενώ η θεματική περιστρέφεται γύρω από τους περιθωριακούς καθώς αγωνίζονται ενάντια στον κυνικό πλούτο των λίγων.

Παράλληλα, είναι ενδιαφέρουσες οι αναφορές της ταινίας, καθώς και η επιρροή της μέσα σ’ ένα ευρύτερο φάσμα της καλλιτεχνικής δημιουργίας. Για παράδειγμα ο χαρακτήρας του Τοτό (εξαιρετικός ο Φραντσέσκο Γκολιζάνο στον πρωταγωνιστικό ρόλο), είναι βασισμένος πάνω στο καλούπι της παράδοσης Τσάπλιν, ενώ παραμένει το πρωτότυπο για αρκετούς όμοιους χαρακτήρες από τους Αδερφούς Μαρξ, μέχρι τον Ρομπέρτο Μπενίνι.

Η ιστορία της ταινίας βασίστηκε στο βιβλίο του Τσέζαρε Ζαβατίνι, το «Θαύμα», ενώ αξίζει να σημειώσουμε ότι το φιλμ «Θαύμα στο Μιλάνο», παρόλο που κέρδισε το Μεγάλο Βραβείο του Φεστιβάλ των Καννών, δυσαρέστησε την πολιτική ηγεσία της Ιταλίας, η οποία θεώρησε κοντόφθαλμα ότι παρουσίαζε μία άσχημη εικόνα της χώρας στο εξωτερικό. Είναι δε χαρακτηριστικό τι είχε δηλώσει ο ίδιος ο Βιττόριο ντε Σίκα για την ταινία του:

image

«Το «Θαύμα στο Μιλάνο» είναι η πιο συζητημένη μου ταινία: δεν άρεσε σε αγαπημένους μου φίλους, αλλά άρεσε σε συνάδελφους που εκτιμώ βαθύτατα, όπως ο Ζαν Ρενουάρ. Είναι, μια ταινία που δημιούργησε κάθε λογής αντιδράσεις· ο καθένας την είδε και την ένιωσε με τον τρόπο του. Από τη δική μου πλευρά, θα ήθελα απλώς να πω ότι μ’ αυτή την ταινία με συνδέει, ένας βαθύτατος συναισθηματικός δεσμός· όχι γιατί μου κόστισε περισσότερους κόπους, περισσότερους μπελάδες και περισσότερα χρήματα από τις άλλες (ήρθαν ειδικοί από την Αμερική για να κάνουν τα ειδικά εφέ, και δεν έλεγαν να τελειώσουν, και μου κόστισαν πολύ περισσότερο απ’ όσο όλη η υπόλοιπη ταινία), αλλά επειδή τη σκέφτηκα και την πραγματοποίησα σαν φόρο τιμής στον Τσέζαρε Ζαβατίνι. Από πολύ καιρό, από τις πρώτες κιόλας συναντήσεις μας, ήξερα πόσο αγαπούσε ένα όμορφο βιβλιαράκι του που το είχε αφιερώσει στα παιδιά: Ο Καλός Τοτό. Μα πάνω απ’ όλα, ήξερα την κρυφή επιθυμία του να το δει να γίνεται ταινία. Θεωρώ το «Θαύμα στο Μιλάνο», μια ταινία απόλυτα δική του».

Γεννημένος στις 7 Ιουλίου του 1901, ο Βιττόριο ντε Σίκα (Vittorio de Sica) υπήρξε ένας ιδιαίτερα χαρισματικός κινηματογραφικός σκηνοθέτης, αλλά και ηθοποιός. Παράλληλα μέσα από τα έργα του, ο Ιταλός δημιουργός υπήρξε από τους κύριους εκπροσώπους του νεορεαλισμού.

Αδιαφιλονίκητα, ο Ντε Σίκα υπήρξε ένας αφοσιωμένος μαχητής του κινηματογράφου, εκείνος που έδωσε στο Ιταλικό Σινεμά αίγλη και του χάρισε διεθνή αναγνώριση στην πιο δύσκολη εποχή του. Άνθρωπος των παθών όμως ο Ντε Σίκα, υπήρξε και ο ίδιος θύμα του τζόγου, που εν τέλει τον κατέστρεψε. Πέθανε καταχρεωμένος στο Παρίσι στις 13 Νοεμβρίου του 1974, αφήνοντας ωστόσο σε όλους μας μία μοναδική και ανεκτίμητη πολιτιστική κληρονομιά.

Διαβάστε Επίσης:

image

Θαύμα στο Μιλάνο / Miracolo a Milano / Miracle in Milan
Σκηνοθεσία: Βιτόριο Ντε Σίκα
Σενάριο: Τσέζαρε Ζαβατίνι, Βιτόριο Ντε Σίκα, Σούσο Κέκι ντ’ Αμίκο, Μάριο Κιάρι, Αντόλφο Φράνκι
Πρωταγωνιστούν: Εμα Γκραμάτικα, Φραντσέσκο Γκολισάνο, Πάολο Στόπα, Γκουλιέλμο Μπαρνάμπο
Φωτογραφία: Αλντο Γκρατζιάτι
Μοντάζ: Εράλντο Ντα Ρόμα
Μουσική: Αλεσάντρο Σικονίνι
Έτος Παραγωγής: 1951
Χώρα Παραγωγής: Ιταλία
Διάρκεια: 100 λεπτά