Αποκαλυπτικά ιστορικά στοιχεία περιέχονται στο νέο βιβλίο του Στέλιου Κούλογλου «Μαρτυρίες για τη Δικτατορία και την Αντίσταση».

Ads

Ο Μπομπ Κήλυ, πολιτικός σύμβουλος στην αμερικανική πρεσβεία εκείνη την εποχή εξηγεί γιατί ο βασιλιάς Κωνσταντίνος επέλεξε την 13η Δεκεμβρίου για το αντι-πραξικόπημα του.

Και πως το ήξεραν όλοι, ανάμεσα τους και ο δικτάτορας Παπαδόπουλος που στέλνει τον έμπιστο του Νίκο Φαρμάκη να προειδοποιήσει τον Κωνσταντίνο.

Απόσπασμα από τη μαρτυρία του Μπομπ Κήλυ

Το Νοέμβριο του 1967 είχα μια συνάντηση με τον Γεώργιο Μαύρο. Πρέπει να ήταν δυο, τρεις εβδομάδες, πριν τις 13 Δεκεμβρίου, όταν έγινε το αντί-πραξικόπημα του βασιλιά.

Ads

Με ενημέρωσε ότι υπήρχε σχεδιασμός για αντί-πραξικόπημα και ότι ο βασιλιάς είχε την υποστήριξη κορυφαίων της πολιτικής, όπως του Γεωργίου Παπανδρέου και του Κανελλόπουλου. Υπήρχαν κι άλλες προσωπικότητες, που συμφωνούσαν, και θα ήθελαν την υποστήριξη της αμερικανικής πρεσβείας. Δεν μου έδωσε πολλές επιχειρησιακές λεπτομέρειες. Μου είπε απλώς ότι ο Βασιλιάς αποφάσισε πως η κατάσταση δε λειτουργεί και πως πρέπει να γίνει αλλαγή της κυβέρνησης. Αυτό θα το αναλάμβανε ο ίδιος έχοντας την υποστήριξη όλου του πολιτικού φάσματος, ή του μεγαλύτερού του τμήματος. Η ιδέα ήταν η διακυβέρνηση να παραδοθεί στους στρατηγούς, όχι στους πολιτικούς, κατά το τουρκικό μοντέλο, για κάποιους μήνες, έως ότου ετοιμάσουν το τοπίο για εκλογές.

Το ενδιαφέρον ήταν πως μου είχαν δώσει ως ημερομηνία, τη 13η Δεκεμβρίου.

Ρώτησα “γιατί στις 13;”

Μου είπαν “γιατί είναι ο τυχερός αριθμός του Βασιλιά”.

Υπήρχε, λοιπόν, ημερομηνία. Κι αυτό το θεώρησα παράξενο. Να έχεις ορίσει ημερομηνία από τόσο νωρίτερα; Πόσοι ακόμα το ήξεραν; Την παρατήρηση αυτή, την έβαλα, λοιπόν, στην αναφορά μου.

Τη μέρα του πραξικοπήματος, όταν γύρισα στην πρεσβεία, μου είπε ο πρέσβης: «θυμάσαι το σημείωμα, που μου είχες δώσει; Είχε τη σημερινή ημερομηνία, επάνω, 13 Δεκεμβρίου».

Του απάντησα: «σωστά».

Μου είπε: «αν το ήξερες εσύ, εγώ και ο Μαύρος, τότε θα το ήξεραν και οι συνταγματάρχες».

Προφανώς, παρακολουθούσαν τα τηλέφωνα διαφόρων πολιτικών που είχαν συμφωνήσει στο θέμα. Τα ήξεραν όλα. Παρακολουθούσαν τον Βασιλιά, πράγμα, που τον ενόχλησε πολύ, όταν το έμαθε. Αν, όμως, ήσουν στην Αντικατασκοπεία, όπως ήταν αυτοί, δε σου ήταν δύσκολο να παρακολουθήσεις ένα τηλέφωνο, ακόμα κι αν αυτό είναι του Βασιλιά.

Η μαρτυρία του Νίκου Φαρμάκη

Στις 15 Νοεμβρίου, ζήτησα ακρόαση. Επί μιάμιση ώρα ανέλυα στον Βασιλιά γιατί δεν έπρεπε να κάνει το αντικίνημα, για το οποίο είχα πολλές πληροφορίες, τόσο από κοινωνικές, όσο και από στρατιωτικές επαφές. Τους παρακολουθούσανε. Μιλούσε στο τηλέφωνο ο Βασιλιάς.

Το ενδιαφέρον είναι ότι μερικές μέρες πριν είχα δει τον Παπαδόπουλο και με ρώτησε “έχεις δει τελευταία τον Βασιλέα;”

Λέω “όχι, αλλά θα τον δω”.

Μου λέει “να με ειδοποιήσεις πότε θα τον δεις”.

Και τον ειδοποίησα ότι μου έδωσαν ακρόαση μια εβδομάδα πριν. Φτάνοντας στα ανάκτορα βλέπω ξαφνικά τον Παπαδόπουλο. Είχε πάει από νωρίτερα.

Δεν ξέρω τι του είπε ο Παπαδόπουλος εκείνη την ημέρα που ήμουνα και εγώ, αλλά υποπτεύομαι ότι γι’ αυτό ήρθε και αυτός την ίδια ημέρα. Ήταν φιλύποπτος πάντοτε προς όλους. Και όταν εγώ του είπα τι θα πω στον Βασιλέα, δεν με εμπόδισε. Με κοίταξε, που σήμαινε “κάνε ό,τι θέλεις”. Πιστεύω ότι ο Παπαδόπουλος ήθελε ο Βασιλιάς να προειδοποιηθεί από έναν φίλο του στέμματος, διότι αν το έλεγε εκείνος θα εθεωρείτο ένα είδος εκφοβισμού.

Τελευταίο με δέχτηκε εμένα. Και του είπα “Μεγαλειότατε ήρθα για να σας πω να μην κάνετε αυτό που σας ωθούν διάφοροι ανεύθυνοι σύμβουλοι να κάνετε”. Και του συμπλήρωσα ότι “το στέμμα εις τις βασιλευόμενες δημοκρατίες είναι κληρονομικό δικαίωμα. Δηλαδή εσείς το κληρονομήσατε από τον πατέρα σας υπό την βασική προϋπόθεση ότι θα το κληρονομήσει ο γιος σας”. Του εξήγησα αρκετά καλά τι εννοώ.

Μάλιστα με ρώτησε, “γιατί μου το λες αυτό, όλοι οι κινηματίες είναι από την άλλη πλευρά;”

Και του λέω “θα υπάρχουν καλοί αξιωματικοί που είναι μαζί σας αλλά δεν είναι κινηματίες. Και στις περιπτώσεις αυτές δεν έχουν σημασία τα προσόντα του αξιωματικού, αλλά εάν είναι ο τύπος του συνωμότη. Τέτοιους ανθρώπους εσείς δεν έχετε. Δεν ξέρω τι σας λένε. Θα αποτύχει παταγωδώς η προσπάθεια αυτή. Θα χάσετε το θρόνο και όλους τους βασιλόφρονες με κάποιο τρόπο θα τους στεναχωρήσετε”.

Αύριο, νέες μαρτυρίες: Τι θα έκανε ο βασιλιάς αν το κίνημα του πετύχαινε.