Με ήχο ιδιαίτερο, γεμάτο ανατολίτικα στοιχεία και με έντονες τάσεις πειραματισμού, η Μαρίνα Σάττι έγινε σχεδόν εν μια νυκτί το μεγαλύτερο εγχώριο YouTube sensation των τελευταίων ετών. Σήμερα, με τη «Μάντισσά» της να μετρά εκατομμύρια views στο διαδίκτυο και τη δημοφιλία της να έχει εκτοξευθεί στα ύψη, η νεαρή καλλιτέχνιδα δίνει τη μια sold out συναυλία μετά την άλλη.

Αυτό το Σαββατοκύριακο, η Μαρίνα Σάττι πρόκειται να εμφανιστεί σε μια ολοκαίνουρια, πολύ διαφορετική διοργάνωση, που έχει μεγάλη σημασία τόσο για την ίδια, όσο και για όλες τις γυναίκες που θα εκπροσωπήσει. Ο λόγος φυσικά για το 1ο Φεστιβάλ για την Ισότητα των Φύλων, που ανοίγει την αυλαία του αυτήν την Παρασκευή στο Θέατρο Βράχων του Βύρωνα, μια διοργάνωση που στηρίζεται από τη Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων.

Με αφορμή την εμφάνιση αυτή, το TVXS συνομίλησε με τη Μαρίνα Σάττι για τη μουσική της, τη νέα δισκογραφική της δουλειά, αλλά και για τη θέση της γυναίκας, τόσο στο χώρο της μουσικής, όσο και σε ολόκληρη την κοινωνία.

-Έχετε σπουδάσει κλασικό τραγούδι, θέατρο και χορό, ενώ βρεθήκατε επίσης στο Berklee με υποτροφία, όπου αποκτήσατε εξειδίκευση στη σύγχρονη ενορχήστρωση και μουσική παραγωγή. Ποια ήταν για εσάς η πρώτη επαφή με τη μουσική και πότε καταλάβατε ότι θέλετε να ασχοληθείτε με αυτήν επαγγελματικά;

Από μικρή είχα δείξει ένα ενδιαφέρον προς τη μουσική. Όποτε πηγαίναμε καλεσμένοι σε σπίτια που υπήρχαν μουσικά όργανα, καθόμουν εκεί και τα σκάλιζα κι έβγαζα γνωστά τραγουδάκια με το αυτί. Η μαμά μου πίστεψε ότι ήμουν σίγουρα ο επόμενος Μπετόβεν, κι έτσι μ’ έστειλε να ξεκινήσω πιάνο σε ηλικία δημοτικού. Λίγο αργότερα, άρχισα να ασχολούμαι και με τις χορωδίες και με το τραγούδι αλλά παρ’ όλα αυτά έλεγα ότι ήθελα να γίνω ηθοποιός. Εντάξει, δοκίμασα αρκετά πράγματα κι είχα την τύχη να συνεργαστώ και να μάθω δίπλα σε σπουδαίους ανθρώπους, και στη μουσική και στο θέατρο. Αλλά παρ’ ότι δεν έχω βγάλει ποτέ χρήματα από κάτι άλλο πέραν της μουσικής, ευτυχώς δε θεωρώ ακόμα ότι ασχολούμαι με τη μουσική «επαγγελματικά». Κάνω ό,τι μου αρέσει κι όποτε μου αρέσει. Αλλιώς από τον ψυχαναγκασμό θα είχα πάρει τα βουνά.

-Το video clip της «Μάντισσας», με το οποίο γίνατε ευρέως γνωστή, έχει σήμερα 32.514.236 views στο YouTube και είναι ένα από τα πιο επιτυχημένα video των τελευταίων ετών. Με ποιο τρόπο δουλέψατε για να έχετε αυτό το αποτέλεσμα;

Ήμουν σε καλή φάση εκείνη την περίοδο, ήξερα τι ήθελα να πω, είχα την ανάγκη να κάνω την υπέρβασή μου κι απλώς προσπάθησα να φτιάξω κάτι που να μ’ αρέσει και να με αντιπροσωπεύει.

-Ακούγοντας τη μουσική σας εντοπίζει κανείς επιρροές από πολλά διαφορετικά μουσικά είδη και πολιτισμούς. Με τι μουσικές μεγαλώσατε στο σπίτι και πως περάσατε από τις κλασικές μουσικές σπουδές στον πειραματισμό που ακούμε στα κομμάτια σας;

Έχω μεγαλώσει με κλασική μουσική και jazz, έχω ακούσει παραδοσιακά τραγούδια από κάθε γωνιά του κόσμου, όπως και από την Ελλάδα και απ’ το Σουδάν. Και σίγουρα έχω επηρεαστεί πολύ από την ποπ και ηλεκτρονική σκηνή από τα 90s ως και σήμερα.

Πάντα με συγκινούσε να ακούω και να τραγουδάω πολυφωνικά μαζί με άλλους ανθρώπους. Αυτά συν όλες τις εμπειρίες, τα ταξίδια, τη ζωή που έζησα και τη ζωή που δεν έζησα, με φέρνουν στο σήμερα να είμαι αυτό που είμαι και να φτιάχνω αυτά που φτιάχνω.

-Πως διαχειριστήκατε την ξαφνική υπερέκθεσή σας μετά την κυκλοφορία της «Μάντισσας»; Ζούμε κατά τη γνώμη σας στην εποχή του θεάματος;

Η αλήθεια είναι ότι μου γεννήθηκαν ανάμεικτα συναισθήματα. Ικανοποίηση κι αίσθηση αυτοεκπλήρωσης, αλλά μια ευνουχιστική αίσθηση ευθύνης ότι πρέπει, με κάποιο τρόπο, να συνεχίσω αυτό που ξεκίνησε να συμβαίνει. Νομίζω πως το μυστικό όμως είναι να έχεις σαφή εικόνα αυτού που είσαι κι αυτού που θέλεις να πεις. Και να μην ξεχνάς να βλέπεις τη «μεγάλη εικόνα». Καταλαβαίνω πια ότι δεν έχουν τόση σημασία οι μεμονωμένες κινήσεις κι ότι η μεγάλη εικόνα τελικά συντίθεται από το σύνολο των κινήσεων μέσα σε βάθος χρόνου.

Αυτό που μου μένει εν τέλει είναι πως είναι πάρα πολύ ωραίο το συναίσθημα να παρουσιάζεις κάτι δικό σου και να βλέπεις ότι αυτό «γράφει» και αφόρα τον κόσμο.

-Πέρα από τη μουσική, έχετε εμφανιστεί σε πολλές τηλεοπτικές και θεατρικές παραγωγές ως ηθοποιός, ενώ έχετε δώσει και τη φωνή σας σε μεταγλωττίσεις ταινιών κινουμένων σχεδίων. Σαν τι συστήνεστε όμως στο κοινό; Ποια είναι η προτεραιότητά σας καλλιτεχνικά;

Σε καμία περίπτωση ούτε αισθάνομαι, ούτε δηλώνω ηθοποιός. Η μουσική είναι η αφετηρία μου, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει πως υπάρχει κάποια «καλλιτεχνική προτεραιότητα». Καταπιάνομαι με ό, τι αισθάνομαι ότι με ενδιαφέρει την εκάστοτε περίοδο και θέλω να δίνω τον καλύτερό μου εαυτό. Αυτές είναι ευκαιρίες να δοκιμάζω τα όριά μου, να προκαλώ τον εαυτό μου και να γίνομαι καλύτερη. Αφορμές για να μη «βαλτώνω», να αλλάζω παραστάσεις και να κρατάω πάντα την όρεξή μου για τη ζωή άρα και για τη δουλειά. Αλλά όπως και να ‘χει, πιστεύω ακράδαντα ότι η εξέλιξή μας, οι γνώσεις, οι εμπειρίες και η αντίληψη που αποκτούμε με την οποιαδήποτε αφορμή, είναι κάτι που γίνεται δική μας κτήση και δική μας κληρονομιά. Κι αυτήν την κληρονομιά την κουβαλάμε μαζί μας παντού. Η πορεία όπως και να ‘χει, πάντα είναι προς τα μπρος.

– Έχετε υπογράψει συμβόλαιο με τη γερμανική Universal. Τι δρόμους ανοίγει για εσάς αυτή η συνεργασία;

Αυτή η συνεργασία μου έχει δώσει τη δυνατότητα να συνεχίσω να κάνω αυτό που έτσι κι αλλιώς έκανα ως τώρα κι αυτό που θα ’θελα να κάνω για πάντα: πολλά ταξίδια, συναντήσεις και επαφές με διαφορετικούς ανθρώπους από κάθε γωνιά του κόσμου, ανταλλαγή πληροφοριών, ασυνήθιστα «παντρέματα» και πειραματισμού. Μου δίνει τη δυνατότητα να έρθω σε επαφή με ένα άλλου είδους κοινό, να δοκιμάσω κι άλλα πράγματα που μου αρέσουν και να δοκιμάσω να παίξω «μπάλα» σε ένα άλλο «γήπεδο». Όλα θα γίνουν όταν είναι η ώρα.

-Πέρα από τη μουσική δημιουργία, με ποιους τρόπους επηρεαστήκατε ως προσωπικότητα από την πολιτιστική συνύπαρξη με μια Ελληνίδα μαμά και έναν Σουδανό μπαμπά;

Απέκτησα αυτή την εμμονή να θέλω να φέρνω κοντά πράγματα που φαινομενικά φαντάζουν «αταίριαστα» και να κυνηγάω να πετυχαίνω τολμηρές «αλχημείες»: σε χρώματα, στυλ, γεύσεις, ήχους, μυρωδιές, μουσικές. Αυτό κουβαλάω συνέχεια και στη ζωή μου και στη μουσική. Άλλωστε θα μπορούσε να πει κάποιος πως κι εγώ είμαι αποτέλεσμα μιας τέτοιας μίξης, μιας και οι δυο γονείς μου προέρχονται από διαφορετικές κουλτούρες.

– Σήμερα εμφανίζεστε με τις τις Fonέs, ένα μουσικό γκρουπ αποτελούμενο από γυναίκες που τραγουδούν acapella πολυφωνικά κομμάτια. Πως είναι αυτή η συνύπαρξη; Έχουν δίκιο για εσάς όσοι θεωρούν πως αποτελεί από μόνη της φεμινιστική δήλωση;

Ξεκίνησε από τη μεγάλη μου αγάπη – και των κοριτσιών – για τα πολυφωνικά καθώς κι από την προσωπική μου ανάγκη να φτιάξω μια δική μου «οικογένεια». Υπάρχει πολυφωνία και στη μουσική, πολυφωνία απόψεων, πολυφωνία προσωπικοτήτων. Είναι δύσκολο αυτό που κάνουμε και θέλει τρομερή δουλειά και αφοσίωση. Αλλά βασικά η ενασχόληση με τις fonέs έχει υπάρξει από τα πιο σπουδαία μαθήματα που έχω πάρει ποτέ που με βοήθησε να μεγαλώσω και προσωπικά, και κοινωνικά αλλά και καλλιτεχνικά.
Και ξέρεις, μετά έφτιαξα κι άλλη μια ακόμη μεγαλύτερη οικογένεια, μια χορωδία που αποτελείται από 45 κορίτσια ηλικίας από 10 – 43 ετών που ακούει στο όνομα chórεs. Βρισκόμαστε σταθερά κάθε εβδομάδα, τραγουδάμε, πειραματιζόμαστε με τη μουσική, εξασκούμαστε στο χορό και στην υποκριτική με τη βοήθεια, φυσικά, και άλλων συνεργατών. Το project αυτό έχει και εκπαιδευτικό χαρακτήρα αλλά με ενδιαφέρει τα κορίτσια να μυηθούν και σε κάποιες άλλες αρχές: της συνεργασίας, της επικοινωνίας, να μπορέσουν να εκτεθούν και σε πιο πραγματικές συνθήκες και όχι μόνο εντός της «τάξης». Σε αυτήν της συνεργασίας, της επικοινωνίας, να μπορέσουν να «εκτεθούν» και σε πιο πραγματικές, ρεαλιστικές συνθήκες, και όχι μόνο εντός της «τάξης». Αν και βρισκόμαστε στην αρχή ακόμα, ωστόσο έχουμε κάνει αρκετές συνεργασίες με σπουδαίους καλλιτέχνες και σε πολύ σημαντικούς χώρους κι είμαστε στην ευχάριστη θέση να σας ανακοινώσουμε ότι έχει ξεκινήσει η συνεργασία μας με την Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, στο πλαίσιο των εκπαιδευτικών προγραμμάτων τους! Είμαστε, και είμαι και προσωπικά, πολύ χαρούμενες και υπερήφανες γι’αυτό! Όμως, ούτε οι fonέs ούτε οι chórεs προκύπτουν από μια διάθεση φεμινισμού. Είμαι γυναίκα, μπορώ να καταλάβω τις άλλες γυναίκες καλύτερα, γνωρίζω και κατανοώ τις γυναικείες φωνές πολύ καλύτερα από τις ανδρικές κι έτσι προτιμώ να δουλεύω με αυτές. Έχει και πλάκα όλο αυτό…

– Θα εμφανιστείτε στο 1ο Φεστιβάλ για την Ισότητα των Φύλων, που στοχεύει στην υπέρβαση κάθε μορφής έμφυλων ανισοτήτων, ενώ στο παρελθόν δεν είναι λίγες οι φορές που έχετε τοποθετηθεί δημόσια, περνώντας αντιφασιστικά μηνύματα. Ως γυναίκα, με διπλή καταγωγή και ζηλευτή επαγγελματική πορεία, έχετε πέσει η ίδια θύμα διακρίσεων και πως το αντιμετωπίσατε;

Αυτό το θέμα πάντα με απασχολούσε. Ξέρεις, μεγάλωσα κι εγώ ως ένα «διαφορετικό» παιδάκι με μαύρο μπαμπά στην Ελλάδα και οπότε «ξένη» αλλά και αντίστοιχα στο Σουδάν τα καλοκαίρια πάλι ξένη ως Ελληνίδα. Για πολλά χρόνια φοβόμουν να υπάρξω και να εκφραστώ ελεύθερα για να μη με «κράξουν» και δεν έκανα τίποτα. Τώρα τελευταία που εκτέθηκα λοιπόν και με έκραξαν διάφοροι, νιώθω ότι δεν έχω πια να φοβάμαι τίποτα. Το μόνο που μου μένει είναι να κάνω αυτό που πιστεύω και θέλω.

Τελευταία έχουν βγει διάφοροι κι έχουν πει ότι εμπλέκομαι σε συνωμοσίες, ή ότι είμαι άλλο ένα «πιόνι του συστήματος», και άλλα πολλά. Σ’αυτούς τους ανθρώπους που δεν δέχονται ότι αρκεί κάποιος να αφοσιώνεται και να δουλεύει σκληρά για να πετύχει σ’ αυτό που αγαπά – αλλά χρειάζεται πάντα να υπάρχει κάποιου είδους συνωμοσία από πίσω – δεν έχω κάτι να απαντήσω.

Ορισμένες φορές επιλέγω να μην μπω καν σε διάλογο με όσους «κραυγάζουν» στο διαδίκτυο. Νομίζω η απάντησή μου είναι να συνεχίσω να κάνω αυτό που κάνω.

-Στον καλλιτεχνικό χώρο υπάρχει κατά τη γνώμη σας πατρονάρισμα ως προς το τι μπορεί να κάνει μια γυναίκα και μέχρι που μπορεί να φτάσει;

Το θέμα είναι τι όρια θέτεις εσύ σε αυτούς που έχεις απέναντί σου. Αν δεχτούμε το αξίωμα ότι η κοινωνία είναι ανδροκρατούμενη και μείνουμε ως γυναίκες μόνο στην παραδοχή του αξιώματος, τότε έχουμε κάνει λάθος. Οφείλουμε να δεχτούμε το αξίωμα και να φτάσουμε σε μια κοινωνία ισότητας και ίσων ευκαιριών. Για όλους τους ανθρώπους. Να ρωτήσω κάτι; Θεωρείτε ότι οι «άνδρες» είναι πιο ελεύθεροι ή πιο ευνοημένοι σήμερα; Κι επίσης, έχετε ακούσει τον όρο queer; Ξέρεις τι; Όλοι μας έχουμε ακούσει αρνητικά σχόλια ή μπορεί να έχουμε αισθανθεί ότι κάποιος μας βάζει εμπόδια, γιατί όμως να μας αφορά αυτό; Γιατί να δίνουμε αξία σε κάποιον που μας ασκεί αρνητική κριτική και όχι ας πούμε σε κάποιον που επιβραβεύει την προσπάθειά μας; Μήπως αυτό έχει να κάνει και με τη δική μας αυτοεκτίμηση;

Νομίζω ότι στις περισσότερες περιπτώσεις ενηλίκων στο δυτικό κόσμο όπου ζούμε, χρειάζονται πάντα δύο για να δημιουργηθεί η σχέση «θύμα-θύτης». Αυτό που θέλω να πω είναι πως πάντα θα υπάρχουν άνθρωποι που θα θέλουν να επιβληθούν σε άλλους που θεωρούν πιο «αδύναμους», το θέμα είναι αν εκείνος που δέχεται αυτής της μορφής τη βία, αισθάνεται και ενοχοποιεί την «αδυναμία» του.

Τις δυνατότητες τις δημιουργούμε από μόνοι μας. Ή τουλάχιστον εγώ προσωπικά έτσι επιλέγω να σκέφτομαι γιατί έτσι με συμφέρει προκειμένου να είμαι δημιουργική. Δεν ξέρω τι γίνεται στο «ελληνικό τραγούδι» και στον καλλιτεχνικό χώρο, εγώ πάντως θα κάνω αυτό που μου αρέσει χωρίς να σκέφτομαι άλλα άσχετα – όπως το έχουν κάνει και άλλες και άλλοι στο παρελθόν που πρώτα απλώς το πίστεψαν!

-Πόσο σημαντική θεωρείτε τη δημόσια τοποθέτηση καλλιτεχνών για ζητήματα ισότητας και αντιφασισμού και γιατί πιστεύετε πως αυτή σπανίζει στις μέρες μας;

Δεν ξέρω αν σπανίζει ή όχι – ακούμε φωνές διαμαρτυρίας τόσο εντός όσο και εκτός συνόρων – αλλά ξέρω ότι ο καθένας κάνει και πάει μέχρι εκεί που μπορεί και που αντέχει. Ο κάθε πολίτης αυτού του κόσμου έχει τις δικές του ιδέες κι αγωνίζεται να τις εκφράσει με τον δικό του τρόπο με σκοπό να συναντηθεί με αυτούς που ενστερνίζονται τις ίδιες απόψεις. Νομίζω ότι εμείς που μπορούμε να έχουμε δημόσιο λόγο, πρέπει να έχουμε περισσότερο θάρρος και να τοποθετούμαστε απέναντι σε κάποια γεγονότα αλλά κάποιες φορές αυτό το θεωρώ επικίνδυνο και ικανό να οδηγήσει σε χειραγώγηση. Προσωπικά προσπαθώ αυτά που πιστεύω να τα εφαρμόζω πρακτικά σε όλες μου τις δράσεις κι από ’κει και πέρα όποιος ταυτίζεται, ακολουθεί. Δε θέλω να παρατάσσομαι κάπου γιατί για μένα αυτό πάντα λειτουργούσε εγκλωβιστικά. Θέλω να νιώθω ελεύθερη να κάνω αυτό που αισθάνομαι και να «καθοδηγούμαι» από τις απόψεις μου, κι όχι από «καταστατικά».

-Ποια είναι τα σχέδιά σας για το επόμενο διάστημα και που θα σας απολαύσει το κοινό;

Ακολουθούν πολλά ενδιαφέροντα πράγματα: τον Αύγουστο οι fonέs θα γίνουν οι Ωκεανίδες του Προμηθέα Δεσμώτη σε σκηνοθεσία της Μάρθας Φριντζήλα στο μικρό θέατρο της Επιδαύρου! Εκεί έχω την επιμέλεια της μουσικής διδασκαλίας. Η μεγάλη χορωδία μου, chórεs, θα έχει επίσης πολλές εμφανίσεις μέσα στο καλοκαίρι, για τις οποίες και προετοιμαζόμαστε πυρετωδώς. Μέσα στο φθινόπωρο θα ανεβάσουμε το έργο των ονείρων μου, το ONCE, στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, σε σκηνοθεσία του Ακύλλα Καραζήση, και σίγουρα κάποια στιγμή θα παρουσιάσω και τα καινούργια μου τραγούδια και βίντεο. Αλλά, για την ώρα, ας παρουσιάσουμε την καινούργια μας μουσική παράσταση, με τίτλο «YALLA»!!!

Ξέρετε, φέτος προσπάθησα να φτιάξω κάτι κοντά σ’ αυτά που έβλεπα και ζήλευα όταν παρακολουθούσα συναυλίες στο εξωτερικό. Πάντα μου έλεγαν «αυτό δεν μπορεί να γίνει», «δεν υπάρχουν οι άνθρωποι για να το κάνουν αυτό», «δεν έχουμε λεφτά», κλπ. Αλλά τώρα, λίγες μέρες πριν τη συναυλία της Παρασκευής, νιώθω ότι έχουμε κάνει την υπέρβαση τελικά κι έχουμε φτιάξει ένα πολύ ξεχωριστό και μοναδικό show. Μια πολύ μεγάλη παραγωγή για την οποία έχουν δουλέψει πολλοί άνθρωποι με δυνατά τραγούδια, έντονα ηλεκτρονικά στοιχεία, χορογραφίες εμπνευσμένες από κουλτούρες απ’ όλο τον κόσμο, κοστούμια, φώτα, τεράστιες βίντεο προβολές, πολλά χρώματα και πολλούς συντελεστές. Το όνομα αυτού, YALLA!, που στα αραβικά σημαίνει «ΠΑΜΕ!», με την ελπίδα να γίνει ένα σύνθημα που θα φέρει όλους τους ανθρώπους κοντά και θα καταφέρει να καταργήσει πάσης φύσεως αποστάσεις, γλωσσικές, πολιτισμικές, γεωγραφικές, κοινωνικές! Σας περιμένουμε όλους, λοιπόν, την Παρασκευή 29 Ιουνίου στην κεντρική μας συναυλία στην Αθήνα, στο Θέατρο Βράχων! Η είσοδος, ελεύθερη.