Οι κυβερνήσεις των χωρών δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις γεωπολιτικές εντάσεις και την άνοδο των τιμών της ενέργειας ως δικαιολογία για να μείνουν πίσω στις δεσμεύσεις τους για το κλίμα. Αυτό το μήνυμα επιχειρούν να περάσουν ειδικοί και επιστήμονες, τη στιγμή που αξιωματούχοι από όλο τον κόσμο συγκεντρώνονται για συνομιλίες στη Βόνη, με αντικείμενο το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή.

Πρόκειται για τις πρώτες διαπραγματεύσεις του ΟΗΕ για το κλίμα μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Ταυτόχρονα, είναι οι πρώτες συνομιλίες μετά τη σύνοδο κορυφής COP στη Γλασκόβη τον περασμένο Νοέμβριο που ολοκληρώθηκε ουσιαστικά άκαρπη, με τις χώρες να δεσμεύονται μόνο να συνεδριάσουν ξανά, με ενισχυμένες δεσμεύσεις για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Η COP26 της Γλασκόβης απέτυχε να καταλήξει σε μια συμφωνία που να περιορίζει δραστικά την άνοδο της θερμοκρασίας του πλανήτη, με τις πλούσιες χώρες να αρνούνται να αναλάβουν τις ευθύνες τους.

Η Πατρίθια Εσπινόζα, επικεφαλής του ΟΗΕ για το κλίμα, προειδοποίησε ότι η κλιματική αλλαγή δεν είναι μια ατζέντα που μπορούμε να την καθυστερήσουμε, υπογραμμίζοντας ότι «χρειαζόμαστε αποφάσεις και ενέργειες τώρα, και εναπόκειται σε όλα τα έθνη να σημειώσουν πρόοδο στη Βόνη».

Με λιγότερους από έξι μήνες να απομένουν πριν από την COP27 στην Αίγυπτο τον ερχόμενο Νοέμβριο, λίγες χώρες έχουν απομείνει πλέον να δρομολογούν σχέδια για μειώσεις εκπομπών αερίων, σύμφωνα με τον στόχο περιορισμού της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμό Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα.

Ο Artur Runge-Metzger, πρώην επικεφαλής διαπραγματευτής της Ε.Ε. και νυν συνεργάτης σε ινστιτούτο ερευνών για την κλιματική αλλαγή στο Βερολίνο, δήλωσε στον Guardian ότι «οι χώρες θα χρησιμοποιήσουν τη Βόνη για να δείξουν πού βρίσκονται, ποιες είναι οι προτεραιότητές τους εν όψει της COP27 και πώς πρέπει να αντιμετωπίσουν το χάσμα» μεταξύ των ανακοινώσεων για μείωση της υπερθέρμανσης του πλανήτη κατά 2,4 βαθμούς Κελσίου (όπως δρομολογήθηκε στην COP26) και το όριο του 1,5 βαθμού Κελσίου που έχουν συμφωνήσει να στοχεύσουν οι χώρες – με τους αναλυτές να τονίζουν ότι απαιτούνται επειγόντως αυστηρότερες δεσμεύσεις.

Ο Μπιλ Χέιρ, διευθύνων σύμβουλος της Climate Analytics, προειδοποίησε: «Ο κόσμος φαίνεται να υπνοβατεί μέχρι την καταστροφή. Οι κυβερνήσεις φαίνεται να πιστεύουν ότι η λήψη περισσότερων μέτρων είναι πολύ δύσκολη. Αυτό που θα είναι πιο δύσκολο είναι να αντιμετωπίσεις έναν κόσμο 3 βαθμών Κελσίου [σ.σ.: πιο ζεστό]. Ήδη φέτος, έχουμε δει τρομακτικές επιπτώσεις, όπως ο καύσωνας στην Ινδία και το Πακιστάν, καθώς και πλημμύρες στην ίδια περιοχή. Αυτό είναι μόνο η αρχή».

Πολλές χώρες σκέφτονται εάν και πότε θα εφαρμόσουν πιο δραστικά μέτρα, ιδίως καθώς οι αυξανόμενες τιμές της ενέργειας τις ανάγκασαν να επανεξετάσουν την ενεργειακή τους ασφάλεια.

Σε κάθε περίπτωση, οι δεκαπενθήμερες συνομιλίες στη Βόνης είναι μάλλον απίθανο να επιφέρουν κάποια σημαντική πρόοδο, όμως αποτελούν μια ευκαιρία για να θέσουν οι χώρες τα σχέδιά τους εν όψει της COP27. Επίσης θα δώσουν τη δυνατότητα στους ειδικούς να εξακριβώσουν εάν τα κράτη έχουν τη διάθεση να εργαστούν προς τη σωστή κατεύθυνση, παρά την επιδείνωση των γεωπολιτικών εντάσεων μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, την οικονομική και κοινωνική αστάθεια ως αποτέλεσμα της πανδημίας Covid-19, καθώς και τις υψηλές τιμές σε τρόφιμα και ενέργεια.