Κορυφαίοι επιστήμονες και κατάσκοποι της Αμερικής συνεργάζονται σε μια προσπάθεια να χρησιμοποιηθούν τα «έξυπνα» μέσα και εργαλεία που έχει στη διάθεσή της η ομοσπονδιακή κυβέρνηση, όπως κατασκοπευτικοί δορυφόροι και αισθητήρες, προκειμένου να αξιολογηθούν οι περιβαλλοντικές μεταβολές. Συγκεκριμένα, Αμερικανοί επιστήμονες και κατάσκοποι αναζητούν στοιχεία που προέκυψαν από φυσικά φαινόμενα, όπως τα σύννεφα και οι παγετώνες.

Η συνεργασία αυτή ουσιαστικά αποτελεί την έναρξη μίας προσπάθειας στην οποία έβαλε φρένο η κυβέρνηση Μπους και η οποία έχει τώρα την αμέριστη υποστήριξη του διευθυντή της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών. Τον τελευταίο χρόνο, μέρος της προσπάθειας αποτέλεσε ο έλεγχος του θαλάσσιου πάγου της Αρκτικής μέσω δορυφόρων αναγνώρισης και η προσπάθεια να διαπιστωθεί ο τρόπος που εξελίσσεται το λιώσιμο των πάγων.

Οι εικόνες από τους δορυφόρους είναι «πολύ χρήσιμες» δηλώνει στους «New York Times», ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον, Norbert Untersteiner, ο οποίος ειδικεύεται σε επιστημονικά ζητήματα που αφορούν τους πολικούς πάγους και είναι μέλος της ομάδας κατασκόπων και επιστημόνων που βρίσκεται πίσω από την ομάδα.

«Οι επιστήμονες», υποστηρίζει ο Untersteiner, «δεν έχουν τρόπο να στείλουν 500 άτομα στην άλλη άκρη του κόσμου προκειμένου να συλλέξουν πληροφορίες» και προσθέτει ότι οι νέοι τρόποι μελέτης μπορεί μία μέρα να καταλήξει σε προβλέψεις σχετικά με τη συμπεριφορά του πάγου.

«Θα υπάρξουν σημαντικά οφέλη από οικονομική και υλικοτεχνική άποψη» συμπεραίνει, υποστηρίζοντας ότι η Αρκτική ξαναζεσταίνεται και αυτό θα ανοίξει νέους δρόμους για την αλιεία και τη ναυτιλία και θα τονώσει τις έρευνες για την εύρεση υποθαλάσσιου πετρελαίου και φυσικού αερίου αξίας εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων. Το πρόγραμμα δίνει μεγάλο βάρος στην Αρκτική καθώς είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη περιοχή σχετικά με την υπερθέρμανση του πλανήτη.

Σύμφωνα με κρατικούς αξιωματούχους, το πρόγραμμα παρακολούθησης μέσω δορυφόρων δεν επηρεάζει τις τακτικές συλλογής πληροφοριών, αντίθετα απελευθερώνει απόρρητες πληροφορίες που έχουν ήδη συλλεχθεί και εκμεταλλεύεται τις ευκαιρίες για την καταγραφή των περιβαλλοντικών δεδομένων όταν οι αισθητήρες καταγραφής είναι σε αδράνεια ή διέρχονται πάνω από ερημιά.

Το πρόγραμμα παρακολούθησης είναι, ωστόσο απόρρητο, καθώς οι ΗΠΑ θέλουν να διατηρήσουν τους εχθρούς τους στο σκοτάδι σε σχέση με τις δυνατότητες των κατασκοπευτικών τους δορυφόρων και αισθητήρων. Οι εικόνες που η επιστημονική ομάδα είχε χαρακτηρίσει ως μη απόρρητες, για παράδειγμα, κυκλοφόρησαν με μειωμένη ευκρίνεια προκειμένου να μην είναι εμφανείς οι ικανότητες των δορυφόρων αναγνώρισης.

Η χρήση ομοσπονδιακών εργαλείων και πόρων για την παρακολούθηση του περιβάλλοντος και τη συλλογή πληροφοριών έχει γίνει πάντως αντικείμενο διαμάχης στις ΗΠΑ. Τον Οκτώβριο, λίγες ημέρες μετά τη δημιουργία από τη C.I.A. μιας μικρής μονάδας για την αξιολόγηση των επιπτώσεων της ασφάλειας στην αλλαγή του κλίματος, ο δημοκρατικός γερουσιαστής John Barrasso, υποστήριξε πως ο οργανισμός έχει στόχο την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και «όχι την κατασκοπεία των θαλάσσιων λιονταριών».

Ανώτερος ομοσπονδιακός υπάλληλος που μίλησε ανώνυμα, ωστόσο, υπερασπίστηκε την επιστημονική παρακολούθηση και αξιοποίηση των πληροφοριών. Επιπλέον ο πρόεδρος της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών και μέλος της ομάδας ελέγχου, ανέφερε ότι το πρόγραμμα δεν έχει κόστος και υποστήριξε ότι «αυτοί που διαμαρτύρονται είναι όσοι δεν γνωρίζουν λεπτομέρειες».

Περίπου 60 επιστήμονες – κυρίως από τον ακαδημαϊκό χώρο, συμπεριλαμβανομένων, ωστόσο και επιστημόνων από τη βιομηχανία και της ομοσπονδιακές υπηρεσίες – παίρνουν μέρος στο πρόγραμμα αυτό. Όλες οι εκκαθαρίσεις γίνονται μυστικά και οι οδηγίες έρχονται από την Εθνική Ακαδημία Επιστημών, η οποία αποτελεί συμβουλευτικό όργανο της ομοσπονδιακής κυβέρνησης.

Ο Δρ Cicerone υπογράμμισε ότι το πρόγραμμα αυτό προσφέρει την ευκαιρία να συγκεντρωθούν περιβαλλοντικά δεδομένα που διαφορετικά θα ήταν αδύνατο να συλλεχθούν και που μέσω των οποίων υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες να αποκαλυφθεί η δυναμική των περιβαλλοντικών μεταβολών.

Η κυβέρνηση Ομπάμα έχει πει λίγα πράγματα για το πρόγραμμα δημόσια αλλά το πρόγραμμα, τυγχάνει της αμέριστης υποστήριξής της, σύμφωνα με κυβερνητικούς αξιωματούχους. Το πρόγραμμα πάντως αναβιώνει την παλαιότερη προσπάθεια μιας επιστημονικής ομάδας που από το 1992 έως και το 2001 ενημέρωνε την ομοσπονδιακή κυβέρνηση σχετικά με την περιβαλλοντική παρακολούθηση. Ονομαζόταν «Μήδεια», η ομάδα προσπαθούσε να ανακαλύψει αν αρχεία πληροφοριών και όργανα μπορούσαν να ρίξουν φως σε περιβαλλοντικά θέματα.

Δεν ήταν τυχαίο που η «Μήδεια» σταμάτησε να υπάρχει από τις πρώτες κιόλας μέρες διακυβέρνησης του Μπους, που οι φήμες των ήθελαν αντίθετο στις διαφόρων ειδών πρωτοβουλίες για το περιβάλλον. Σύμφωνα με τους ομοσπονδιακούς πάντως, η αναβίωση της «Μήδεια» έχει στόχο να γίνει ένα βήμα παραπάνω, στην «κατασκοπεία» του περιβάλλοντος.