Περίπου πέντε δισεκατομμύρια άνθρωποι, ιδίως στην Αφρική και τη Νότια Ασία, είναι πιθανό να αντιμετωπίσουν ελλείψεις τροφίμων και καθαρού νερού τις επόμενες δεκαετίες, καθώς οι πόροι της φύσης μειώνονται.  Αυτές τις τρομακτικές προβλέψεις κάνει το πρώτο επιστημονικό μοντέλο που εξετάζει πώς η φύση και οι άνθρωποι μπορούν να συνυπάρξουν μαζί.

Ads

«Ελπίζω να μην αποτελεί… έκπληξη για κάποιους το γεγονός ότι δισεκατομμύρια ανθρώπων θα επηρεαστούν μέχρι το 2050», λέει η Περιβαλλοντολόγος στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, Rebecca Chaplin-Kramer, μιλώντας στο National Geographic. «Γνωρίζουμε ότι είμαστε εξαρτημένοι από τη φύση», λέει η Chaplin-Kramer, επικεφαλής συγγραφέας του έκθεσης «Global Modeling of Nature’s Contributions To People» που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science.

Σύμφωνα την πρώτη παγκόσμια αξιολόγηση της βιοποικιλότητας που δημοσιεύθηκε νωρίτερα αυτό το έτος, αυτή η φύση από την οποία εξαρτώμαστε, στερεύει. Η ανθρώπινη δραστηριότητα έχει οδηγήσει σε σοβαρές αλλαγές σε πάνω από το 75% των χερσαίων περιοχών της Γης και στο 66% των ωκεανών, γεγονός που θέτει σε κίνδυνο εξαφάνισης ένα εκατομμύριο είδη, σύμφωνα με την Παγκόσμια Έκθεση Αξιολόγησης για τη Βιοποικιλότητα και τις Υπηρεσίες Οικοσυστημάτων.

Η σχέση ανθρώπου – φύσης

Η ανθρώπινη ευημερία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις «υπηρεσίες» που μας παρέχει το οικοσύστημα. Το νέο επιστημονικό μοντέλο για τη σχέση ανθρώπου και φύσης εξέτασε τρεις από τις συμβολές ή τις υπηρεσίες της προς εμάς: την παροχή καθαρού νερού, την προστασία των ακτών και την επικονίαση των καλλιεργειών. Σύμφωνα με αυτόν τον αλγόριθμο η μείωση των δυνατοτήτων που μας προσφέρει η φύση στο εγγύς μέλλον, θα πλήξει σκληρότερα τους ανθρώπους στην Αφρική και τη Νότια Ασία, επειδή εξαρτώνται πιο άμεσα από το περιβάλλον, λέει η Chaplin-Kramer. Οι άνθρωποι σε πλουσιότερες χώρες θα μπορέσουν να περιορίσουν τις επιπτώσεις μέσω των εισαγωγών τροφίμων και υποδομών, σημειώνει.

Ads

Για να εξεταστεί τι θα συμβεί με το καθαρό νερό, οι επιστήμονες που ανέπτυξαν αυτό το νέο μοντέλο μετρήσεων χαρτογράφησαν φυτά που αναπτύσσονται κοντά σε λίμνες και ποτάμια. Ανάλογα με την τοπογραφία, το κλίμα, την απορροή και άλλους παράγοντες, μπόρεσαν να εκτιμήσουν τι ποσότητα λιπασμάτων παραμένει στον υδροφόρο ορίζοντα. Όταν αυτές οι περιοχές συμπίπτουν με χάρτες πηγών πόσιμου νερού για τους ανθρώπους, εκτιμάται και η πιθανή έκθεση σε ρύπανση από νιτρικά άλατα. Άλλες μελέτες που έγιναν μέτρησαν τα υφιστάμενα επίπεδα ρύπανσης και χρησιμοποιήθηκαν για την επικύρωση του μοντέλου, λέει η Chaplin-Kramer. Στη συνέχεια χαρτογράφησαν τις κοινωνικές μας ανάγκες και αυτές συγκρίθηκαν με αυτά που η φύση μας παρέχει σήμερα , ώστε να αποκαλυφθούν τα κενά που προκύπτουν.

Οι ερευνητές εξέτασαν στη συνέχεια τρία διαφορετικά μελλοντικά σενάρια που αφορούν τη χρήση της γης, το κλίμα και τη μεταβολή του πληθυσμού έως το 2050. Αυτά είναι τυποποιημένα σενάρια που ενσωματώνουν αλλαγές στην κοινωνία και τα δημογραφικά και οικονομικά δεδομένα.

Η αλλαγή θα πρέπει να είναι γενική

Τα αποτελέσματα είναι τουλάχιστον ανησυχητικά! Το γεγονός ότι η φύση στερεύει είναι ξεκάθαρο. Το μέγεθος των επιπτώσεων αυτής της κατάστασης δεν θα μετριαστεί από την τεχνολογία ή από κατάλληλες υποδομές, εκτιμά η Περιβαλλοντολόγος στο Αυτόνομο Πανεπιστήμιο του Μεξικού, Patricia Balvanera. Η Νότια Ασία θα πρέπει να κατασκευάσει χιλιάδες μονάδες επεξεργασίας νερού για να παρέχει στους ανθρώπους της πόσιμο νερό, ενώ η φύση μπορεί να το κάνει δωρεάν. 

Η σχετική παγκόσμια έκθεση αξιολόγησης κατέληξε στο συμπέρασμα ότι απαιτούνται σημαντικές αλλαγές στην πολιτική, στην οικονομία, στην παραγωγή τροφίμων, στην ενέργεια και σε άλλα συστήματα, λέει ο Sir Robert Watson, πρώην πρόεδρος της Διακυβερνητικής Πλατφόρμας Επιστήμης και Πολιτικής για την Βιοποικιλότητα και τις Υπηρεσίες Οικοσυστημάτων (IPBES), στο National Geographic. Αλλιώς κινδυνεύουμε…