Όταν παίζεις με το τυχαίο ρωτώντας έναν 23χρονο, ποια συναυλία θα διάλεγε από το πρόγραμμα του Φεστιβάλ Αθηνών στο Ηρώδειο και σου απαντά, της Laurie Anderson, δεν γνωρίζεις τι σε περιμένει. Το μαθαίνεις όταν βρίσκεσαι στον χώρο, σε διαφορετικές θέσεις γιατί «θα προτιμούσε να δει την συναυλία μόνος του», βγάζοντας φωτογραφίες, μήπως τις συμπεριλάβεις σε κάποιο κείμενο και μείνει η ωραία ανάμνηση.

Ώσπου έρχεται η ώρα που βρίσκεσαι μπροστά στο ανέφικτο. Να αφηγηθείς με λόγια, την εμπειρία σου από την παράσταση της Laurie Anderson. Στην οποία υπήρχε το σύνθετο σύμπαν των 50 χρόνων ακατάπαυστης παρουσίας στην διεθνή καλλιτεχνική σκηνή, με μουσική, αφήγηση ιστοριών, εικόνες, το πολιτικό και το ανθρώπινο, αλλά όλο το βράδυ κύλησε σαν σε όνειρο, από την μία αναπαράσταση ή έναν συναισθηματικό τόνο, στον άλλον.

Βγήκε στην σκηνή σαν να έκανε βόλτα στην πόλη, ξεκινώντας έναν συνεργατικό αυτοσχεδιασμό με τον τσελίστα Rubin Kodheli. Ανταλάσσοντας ρυθμούς και επαναλαμβανόμενες μελωδίες, άνοιγαν χώρο και μας προιδέαζαν, για την εκτός πίστας διαδρομή που μας περίμενε. Σύντομα αναστέναξε λέγοντας πως «είμαι ανακουφισμένη που βρίσκομαι εκτός Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής», με σαφή αναφορά στο θέμα της απαγόρευσης των αμβλώσεων, όταν η οπλοκατοχή είναι ελεύθερη, για να εισπράξει το πρώτο καταιγιστικό χειροκρότημα του κοινού και τις επιδοκιμασίες του.

Παίζοντας απρόσκοπτα μίλησε για την πολιτική σκηνή των ΗΠΑ, περιγράφοντας πως καταλήξαμε να ψηφίζουμε, ανάλογα με το αν μας αρέσει η ιστορία ενός προσώπου. Μίλησε για την σιωπή στους δρόμους της Νέας Υόρκης, όταν ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα της εκλογής Τραμπ και την πρώτη αντίδραση από την Yoko Ono, που έστειλε μία συνεχόμενη κραυγή 19 δευτερολέπτων. Καλώντας μας να δημιουργήσουμε μία συλλογική κραυγή ενάντια σε όλα όσα συμβαίνουν, βάζοντάς μας, σε κατάσταση αυξημένης συνειδητότητας. “Give it all” μας είπε κι εμείς ουρλιάξαμε με όλη μας την ψυχή, ενώ ένα ρολόι στον τοίχο μετρούσε τα δικά μας 19 δευτερόλεπτα κραυγής.
Ανακούφιση, το πρώτο συλλογικό μας συναίσθημα!

Μίλησε για το fake της εποχής μας, με αναφορές στο στημένο χαμόγελο της Τζάκυ Κέννεντυ Ωνάση, κατάσταση που ενισχύεται στην μουσική από τα ολογράμματα που χρησιμοποιούνται στις συναυλίες, σαρκάζοντας το γεγονός πως στις μέρες μας, μπορείς να είσαι πιο διάσημος μουσικός, παίρνοντας ακόμα και βραβεία Grammy, όταν είσαι νεκρός, παρά ζωντανός. Προτείνοντας ένα ολόγραμμα του B.B King για το κέντρο της σκηνής, με αστείο τόνο φωνής, προκαλώντας πηγαίο γέλιο με το χιούμορ της.

Με την συνοδεία των ρυθμών του Kodheli κάθισε στην πολυθρόνα αριστερά της σκηνής, αρχίζοντας την αφήγηση ιστοριών, ενώ στον τοίχο του Ηρωδείου προβάλλονταν εικόνες που συνδέονταν με αυτές. The art of falling ήταν το πρώτο θέμα, falling in love, falling apart, όλες οι μορφές της Απώλειας που βιώνουμε σαν άνθρωποι. Τα πράγματα που έχασε από την επέλαση του τυφώνα Sandy, απώλειες όλων μας όπως, χαμένα βλέμματα, facebook φίλους, φήμη, την ευγένεια, την δημοκρατία…

Για να δηλώσει την μεγαλύτερή της απώλεια, αυτή του συντρόφου της Lou Reed, του προσώπου που αγάπησε περισσότερο από κάθε άλλον, όπως μας εκμυστηρεύθηκε. Και με ήχους από Japanese Koto ή Chinese Guzheng, κινήθηκε στο κέντρο της σκηνής, σε μία ιεροτελεστία Tai Chi προς τιμήν του. «Όταν σε ένα αγαπημένο ζευγάρι, που συζητά τόσο πολύ ο ένας πεθαίνει, ελευθερώνεται αγάπη στον αέρα, σαν μία έκρηξη. Αυτό κάνει τον άλλον να μην είναι λυπημένος, αλλά να προχωρά, γεμάτος από την αίσθηση της αγάπης. Είναι πολύ απελευθερωτικό».

Ακολούθησαν ιστορίες για τις Όρνιθες του Αριστοφάνη, σε δική της εκδοχή της ως Birds, σαν αφορμή για να μιλήσει για την εξαφάνιση των ειδών στην φύση, με εικόνες πουλιών ζωγραφισμένες από την ίδια, να «πετούν» στον τοίχο του Ηρωδείου, με την βοήθεια της τεχνολογίας που από νωρίς εισήγαγε στις δουλειές της. Είπε πως αγαπά τα αστέρια, γιατί ακριβώς δεν μπορούν να τα καταστρέψουν οι άνθρωποι, μένουν ανέπαφα από τις πυρκαγιές ή τις πλημμύρες τους. Μίλησε για την ματαιότητα των χρημάτων και την πιθανότητα, να είμαστε οι πρώτοι άνθρωποι που αντιμετωπίζουμε την δική μας εξαφάνιση, ως είδος. Λόγος πολιτικός μιας παρουσίας που δηλώνει ξεκάθαρα αριστερή, αποκλεισμένη από αρκετούς χώρους στις ΗΠΑ με την δικαιολογία “it is too political”, ενώ “everything is political” όπως δηλώνει η ίδια. Θέτοντας ερωτήματα πολλά, για την ανθρώπινη φύση και τα αδιέξοδα της, για τα οποία ρωτά συχνά την γνώμη χαμένων φίλων της. Ο Phil Glass θα απαντούσε «αντισταθείτε» και ο Lou Reed «τραγούδα».

«H πολυμεσική της επίθεση με λούπες από κείμενα, φωνές, και εικόνες» (Ιγκυ Ποπ), διέτρεχε κάθε λεπτό της συνεύρεσής με το κοινό, με έναν τρόπο ανοιχτό σε όλα, αντί για μία δομημένη εκ προοιμίου παράσταση. Πότε σπρώχνοντας και πότε ενώνοντας τα στοιχεία της, σαν μια ευκαιρία προς το δικαίωμα στην Ελευθερία και τον Ομορφιά, δύο στοιχεία που αγαπά περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, η Laurie Anderson. Και το «φεύγα» από τις ιστορίες της, συνοδευόταν από το φεύγα της μουσικής κλίμακας των τραγουδιών, όπως παρατήρησε ο 23χρονος μουσικός «αντισυνοδός» μου, στο τέλος της παράστασης.

Από αυτή την απλή και βαθιά σοφή στάση της, μένει μέσα μας για μέρες τώρα, το άρωμα μιας ιερής κομψότητας.

10 σημεία αναφοράς για την Laurie Anderson

• Σημαντικά έργα της: O Superman, Big Science, Home of the Brave, Talk Normal, Heart of a Dog, Landfall, The art of falling, ενώ ετοιμάζει την νέα δουλειά της με τίτλο Κιβωτός (Ark).
• Είναι εφευρέτης μιας σειράς μουσικών οργάνων που την βοήθησαν να εκφράσει εναλλακτικούς ήχους στις ηχογραφήσεις και τις συναυλίες της. Ανάμεσα τους ένα “πειραγμένο” βιολί, με μαγνητική ταινία στο δοξάρι, αντί αλογότριχας.
• Καλλιτέχνες αλλά και φίλοι της που την επηρέασαν ήταν οι Philip Glass, Andy Warhol,  William Burroughs, Allen Ginsberg και φυσικά ο σύντροφός της Lou Reed.
• Έχει εκθέσει ως εικαστικός στο Guggenheim της Νέας Υόρκης και στο Centre Georges Pompidou στο Παρίσι.
• Το 2003 έγινε η πρώτη τιμώμενη καλλιτέχνης της NASA.
• Ήταν μέλος της δημιουργικής ομάδας της τελετής έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας το 2004.
• Το 2006 κυκλοφόρησε ένα βιβλίο με ζωγραφιές βασισμένες στα όνειρα της, το “Night Life”.
• To 2019 κέρδισε βραβείο Grammy για το album συνεργασίας της με τους Kronos Quartet, “Landfall”.
• Έζησε με τον Lou Reed 21 χρόνια. Παντρεύτηκαν το 2008 και έμειναν μαζί ως το θάνατο του το 2013.
• Η προτροπή της σε όλους μας είναι η συμβουλή του Θιβετιανού δασκάλου της. Προσπάθησε να νιώθεις λύπη χωρίς να είσαι λυπημένος. Αν διώχνεις απλώς πράγματα που σε στενοχωρούν μακριά σου, αυτά επιστρέφουν. Παρατήρησέ τα και μην εγκλωβίζεσαι. Είμαστε εδώ για να περνάμε πολύ πολύ πολύ καλά. Για αυτό είμαστε εδώ.